به گزارش خبرنگار فرهنگی ایسکانیوز، اول اردیبهشت ماه در تقویم ملی ایرانیان همزمان با سالروز تولد شیخ اجل سعدی شیرازی که فرهنگوران او را به‌عنوان استاد سخن می‌شناسند، یادروز سعدی نام گرفته است.

سعدی یک شاعر برجسته به نام بود که تا به امروز از اشعار وی در مدارس و دانشگاه ها استفاده می شود. بسیاری از افراد به کتاب های وی علاقه وافری دارند و همیشه یک گلستان و بوستان در کتابخانه خود قرار دادند. او را پادشاه ملک سخن دانند که بر مسند نثر و نظم نشسته و تعظیم واژگان بر آستان قلم و بیانش، همیشگی و جاودانه بود.

بیشتر بخوانید:

سعدی را بیشتر بشناسید

از بیوگرافی سعدی اطلاعات موثقی در دسترس نیست و قدیمی ترین منابع نیز، اطلاعات را از آثار خود او اقتباس کرده‌اند. برخی از اهل ادب معتقدند او در آثارش برای تاثیر بیشتر کلام آن‌ها را مبالغه کرده است.

سعدی شیرازی ابومحمد مصلح الدین شیرازی، شاعر بزرگ ایرانی در همه دوران، در قرن ۱۳ میلادی و ۷ هجری قمری در شیراز متولد شد. او یکی از تأثیرگذارترین شاعران فارسی در قرون وسطی است که به دلیل هنرمندی در بیان عمیق ترین افکار اخلاقی و اجتماعی با ساده ترین کلمات برای همه سنین مورد ستایش قرار گرفته است. وی به عنوان “استاد گفتار” در بین دانشمندان فارسی زبان و یکی از بهترین شاعران ادبیات کلاسیک فارسی شناخته شده است. دو شاهکار ادبی برجسته او گلستان و بوستان است. تاریخ دقیق تولد وی مشخص نیست.

اما آنچه مشخص است اینکه زمان تولد این شاعر، حکمران شیراز سومین پادشاه حکومت اتابکان بود و همانطور که قدرت سلجوقیان روز به روز در حکمرانی کشور ضعیف‌تر می‌شد، سلسله های محلی به وجود می‌آمدند و حکمرانی می‌کردند. اتابکان علاوه بر شیراز، در دمشق، موصل، حلب، بین‌النهرین و آذربایجان نیز قدرتی داشتند.

بی نظمی‌های زیادی در حکومت در زمان سعدی دیده می شود؛ اما با تمام این بی نظمی‌ها، او از کوچک‌ترین حوادث درس می‌گرفت و آن‌ها را از چشم نمی‌انداخت. پدر سعدی در ۱۲ سالگی او از دنیا رفت و جد مادری، مسعود بن مصلح، سرپرستی او را بر عهده گرفت.

پس از اینکه این شاعر مقدمات علوم شرعی و ادب را در شیراز فرا گرفت، در نوجوانی تحت نظر اتابک به بغداد رفت و وارد مدرسه نظامیه شد. این مدرسه به صورت تخصصی افراد را در زمینه فقه و فلسفه پرورش می‌داد. استادان بزرگ همچون سهروردی در این مدرسه، سعدی را پرورش دادند.

سعدی شاعر سفر

بعد از به پایان رساندن دوره آموزش، استاد سخن عزم سفر کرد. سعدی برای کسب علم و دانش و تجربه به سمت حجاز، شام و سوریه حرکت کرد. از آنجا راه خانه خدا را در پیش گرفت. در این بین، ازدواج را تجربه کرد و حاصل این ازدواج فرزندی بود که موجب انس و الفت این شاعر شد. اما پس از چندی بدون دلیل فرزند خود را از دست داد و برای تحمل این درد و رنج دوباره عزم سفر کرد.
سعدی به شهر های مختلفی در تمام نقاط دنیا پا گذاشت و در این شهرها به تدریس و موعظه مشغول شد.

برخی از صاحب نظران نیز سفر او به هندوستان و چند نقطه دیگر از دنیا را هم تایید کرده‌اند و احتمال می‌دهند این سفرها تقریبا ۳۰ سال به طول انجامیده باشد. با این حال مدت زمان سفرها و نقاطی که سعدی به آنجا سفر کرده، هنوز محل بحث و شک است.

در نهایت بعد از گذشت سال‌ها و کسب کوهی از تجارب، شاعر گرانمایه به وطن و شهر خود شیراز بر می‌گردد. در زمان بازگشت او به شیراز، ابوبکر بن سعد، پادشاه اتابکی در شیراز حکمرانی می‌کرد. و به اعتقاد عده‌ای این شاعر تخلص سعدی را از نام این پادشاه گرفته است.

بعد از بازگشت به شیراز، این شاعر شروع به نوشتن و گردآوری آثار خود کرد. اولین اثر مکتوب او، یعنی بوستان در سال ۶۵۵ هجری قمری نوشته شد و آن را به پادشاه وقت، ابوبکر بن سعد زنگی تقدیم کرد.

برخی او را شاعر دربار می‌نامند، با این حال برخی دیگر اعتقاد دارند سعدی به دلیل روابط حسنه ای که با ابوبکر بن سعد داشت به دربار رفت و آمد می‌کرد و به تدوین و تصنیف اشعار خود مشغول بود.

پس از بازگشت این شاعر به شیراز، کتاب بوستان اولین اثری بود که نگارش آن را در سال ۶۵۵ هجری قمری به پایان رساند. کتاب گلستان این شاعر بزرگ، یک سال بعد از نگارش بوستان، در سال ۶۵۶ هجری قمری تدوین شد. سعدی این کتاب را در مدت زمان کوتاهی به پایان رساند.

دیباچه (منسوب به سعدی)، مجالس پنج‌گانه، نصیحت الملوک، سؤال صاحب دیوان، رساله عقل و عشق، تقریرات ثلاثه، گلستان، سعدی نامه (بوستان)، قصاید عربی، قصاید فارسی، مراثی، ملمعات و ترجیعات، طیبات، خواتیم، غزلیات قدیم، صاحبیه، مقطعات، رباعیات، مفردات، غزلیات و خبیثات آثار برجای مانده از این نابغه بی نظیر است.

چرا به سعدی شیخ اجل می‌گوییم؟

محمد دهقانی، استاد دانشگاه و سعدی‌پژوهش درباره اینکه چرا به سعدی، شیخ اجل می‌گوییم، اظهار می‌دارد: تصوری که همه ما از سعدی داریم، یک مرد جاافتاده، پخته و کامل است که کودکی، نوجوانی و جوانی نداشته به همین دلیل به سعدی می‌گوییم شیخ و آن هم نه یک شیخ معمولی بلکه یک شیخ بزرگ و اجل. این صفت آن‌قدر با نام سعدی پیوند خورده است که در فرهنگ و ادبیات‌مان، شیخ اجل دیگری نداریم.

وی ادامه می دهد: سعدی، برای ما فقط یک شاعر نیست؛ او سخنگوی وجدان جامعه ایرانی است و به همین دلیل است که بسیاری از گفته‌های سعدی به صورت مثل سائر درآمده است و آنها را گاهی بدون اینکه بدانیم از سعدی است، به کار می‌بریم.

سعدی شاعر نیست سعدی معنای واقعی ادبیات است

ندا هنرمندی پژوهشگر ادبیات و استاد دانشگاه نیز می‌گوید: سعدی شاعر نیست سعدی معنای واقعی ادبیات و عامل معراج انسان در شعر است.

وی اضافه می‌کند: سعدی از جمله شاعرانی است که هیچ گاه دارای محدودیت نیست و در هر زمان و مکانی دارای اشعاری است که جامعه را متأثر از کلامش می‌کند و نمی‌توان انتظار داشت سعدی در پس صفحه‌های روزگار دچار زنگار شود.

هنرمندی می‌افزاید: این شاعر نام آشنای جهان که از اهالی فارس است به گونه‌ای خود را در جهان ادبیات جهان به اثبات رسانده که گویی او شاعری معاصر است و علت این امر آن است که تازگی از هر مصرع اشعار وی چکیده و برای هر زمانی سعدی پندهایی آموزنده دارد.

انتهای پیام/