به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، با سکان‌داری محمد خزاعی به‌عنوان رئیس سازمان سینمایی شاهد تغییر و تحولات مختلف و متعددی در تغییر اغلب معاونان ازجمله انتصاب حبیب ایل‌بیگی مدیر باسابقه هنری در معاونت ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی بودیم. با آغاز فعالیت‌های ایل‌بیگی و معرفی اعضای شوراهای اقماری معاونت ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی از یک‌سو و از سوی دیگر انباشت فیلم‌های تولیدشده طی سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ که پشت صف اکران باقی‌مانده بودند، موضوع اکران آثار سینمایی و صدور مجوز اکران آنها حواشی را ایجاد کرد. این گفت و گو درباره فعالیت شورای نظارت و ارزشیابی مبنی‌بر تعداد فیلم‌های توقیفی و سرنوشت آنها انجام شده است:
جناب ایل‌بیگی چرا برخی فیلم‌ها با وجود صادر شدن مجوز نمایش (اکران) آنها مقرر شده تا مجوزشان مجدد پیگیری و بازنگری شود؟
از سال ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ تعداد زیادی فیلم وجود دارند که پروانه نمایش دریافت کرده بودند و با وجود تغییر ریاست سازمان سینمایی، معاونان و اعضای شورا طبیعی است که ما در این دوره مدیریت باید در جریان محتوا، داستان، روایت، موضوع و ژانر آن آثار قرار می‌گرفتیم. برای این مهم کمیته‌ای در سازمان سینمایی شکل گرفت. کمیته‌ای سه‌نفره که دو عضو آن از اعضای شورای صدور پروانه نمایش و من به عنوان معاون نظارت و ارزشیابی سازمان که یکی از اعضای شورای صدور پروانه نمایش نیز هستم؛ سه عوض این کمیته را تشکیل می‌دهیم.
تمام هدف این شورا آن است که این فیلم‌ها را ببینیم برای اینکه بدانیم با چه مواجه هستیم. تردیدی نیست که هر کدام از ما ممکن است که برخی از این فیلم‌ها را در جشنواره‌های سی‌وهشتم (۱۳۹۸) و سی‌ونهم (۱۳۹۹) دیده باشیم اما خیلی از آثار را نیز به تبع ندیده‌ایم و نسبت به آنها اطلاعی نداریم. کاری که در آن کمیته انجام می‌شود آن است که فیلمی که پروانه نمایش گرفته را با صورت جلسه‌ای که پیش از این توسط شورای پروانه نمایش صادر شده است مطابقت می‌دهیم ببینیم آیا همه آن اصلاحاتی که مد نظر آن شورا بوده انجام شده است یا خیر. متاسفانه در این روند برخی موارد انجام نشده است که برای ما نیز سوال است!
بر خلاف برخی اغراق‌ها در بازتاب خبر گاهی موردی را داشتیم که شورای پیشین پروانه نمایش برای یک فیلم تعداد زیادی اصلاحیه صادر کرده است. ما در بازبینی به این نتیجه رسیدیم که این همه اصلاحیه‌ها نیاز نیست و اعمال این حجم از اصلاحات برای آن اثر سینمایی ضرورتی ندارد! تمام موارد را به فیلم‌ساز اطلاع دادیم. به عنوان مثال گفته‌ایم از ۱۰ اصلاحات اعلام شده، پنج یا شش مورد نیازی نیست و آن فیلم می‌تواند بدون انجام آن اصلاح کنند پروانه نمایش بگیرد و به صف اکران بپیوندد.
وقتی شورای پروانه نمایش وجود دارد چرا کمیته‌ای به شکل موازی برای صدور فرایند مجوز اکران و نمایش تشکیل می شود؟
ماده چهارم آئین‌نامه پروانه نمایش اذعان دارد رییس سازمان سینمایی این توانایی را دارد از فیلمی که پروانه نمایش دریافت کرده بنا به دلایل سیاسی و فرهنگی از نمایش آن جلوگیری به عمل آورده و پس‌از رفع آن موارد دوباره اجازه نمایش را صادر کند. این کمیته سه‌نفره که به آن اشاره داشتم منصوب ریاست سازمان سینمایی است
این کمیته از طرف رییس سازمان سینمایی و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مکلف است فیلم‌هایی که پروانه نمایش را دارند مورد بازبینی قرار دهد و چنانچه، تأکید می‌کنم چنانچه مغایرتی در آن فیلم بر اساس مواد قانونی و آیین‌نامه‌ای وجود داشت ابتدا به رفع آن مواد و اعمال اصلاحات بپردازد و بعد مجوز اکران مجدد آن را صادر کند.
در هیچ‌یک از دوره‌های تاریخ سینمای ایران شاهد چنین اتفاقی که در این دو سال به سبب شیوع ویروس کرونا شاهد بودیم، نبوده و نیستیم! امروز ما با حجم زیادی از فیلم‌ها مواجه‌ایم که ساخته شده و در صف صدور پروانه نمایش و یا اکران قرار دارند. اگر شرایط مانند سال‌های قبل عادی بود، در نهایت با حداکثر ۱۰ یا ۱۵ فیلم مواجه بودیم که آنها یا در صف پروانه نمایش بودند و یا بعد از صدور پروانه منتظر اکران هستند. اما به سبب شرایط این دو سال با تعداد بسیار بالایی از فیلم‌ها برای صدور مجوز پروانه نمایش و یا اکران مواجه هستیم.
این ماده قانونی این اجازه را به سازمان سینمایی می‌دهد؛ همین ماده قانونی باعث شد که فیلم «گشت ۳» که پروانه نمایش داشت بنا به درخواست همین کمیته با اعمال اصلاحات دیگری دوباره به صف اکران بپیوندد و در مورد فیلم چپ، راست نیز در صورت اعمال اصلاحات بار دیگر پروانه اکران و نمایش آن صادر خواهد شد.
عدم مجوز نمایش و اکران ۳۰ فیلم که رسانه‌ای شد چیست؟
هیچ اقدامی در سازمان سینمایی و معاونت‌های اقماری آن از جمله معاونت ارزشیبای و نظارت و شوراهای وابسته به آن انجام نمی‌شود مگر آنکه التزامی و نص صریح قانونی برای آن وجود داشته باشد. اما در مورد آن ۳۰ فیلمی که شما طرح پرسش کردید. نخست این را بگویم من در مواجهه با رسانه‌ها و در طول عمر خدمتم در حوزه مدیریت سینما هیچ گاه با عدد پاسخگوی سوالاتی غیر از مباحث آماری نبودم. این را از آن جهت گفتم که این ۳۰ فیلم از زبان من گفته نشده و روایت یکی از نمایندگان محترم مجلس بود که عضو شورای پروانه نمایش ما نیز هستند.
آقای ایل‌بیگی یکی از مواردی که از زبان رییس سازمان سینمایی از زمان سکانداری‌شان در این سازمان بارها شنیده‌شده است کلیدواژه «شفاف‌سازی» در اقدامات و برنامه‌های این سازمان است. چند فیلم توقیفی داریم؟
با جستجویی ساده می‌توان به نام فیلم‌ها و مواردی که از سنوات گذشته باقی‌مانده است پِی برد. برخی از فیلم‌ها را جزو فیلم‌های توقیفی می‌گویند که آن آثار توقیفی نیستند. به‌عنوان مثال فیلم گزارش یک جشن به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا توقیف نشده‌است، اما همیشه در این لیست وجود دارد!
اگر بخواهیم از فیلم‌های به‌اصطلاح توقیفی نام ببریم، باید بگویم در ادبیات سینمایی استفاده از این واژه را درست نمی‌دانم. آن آثار، فیلم‌هایی هستند که در معاونت نظارت و ارزشیابی و شورای صدور پروانه نمایش سازمان سینمایی موفق به کسب پروانه نمایش نشدند. خیلی واضح است که اگر فیلمی پروانه نمایش نگیرد؛ پشت صف اکران می‌ماند.
آیین‌نامه به ما می‌گوید فیلمی که پروانه ساخت می‌گیرد، شورای پروانه نمایش بدون توجه به پروانه ساخت می‌تواند درباره نمایش و اکران آن اثر به شکل مستقل نظر دهد. سازوکار قانونی نیز این‌گونه است که اگر فیلمی در شورای پروانه نمایش به دلیل عدم انجام صحیح و درست اصلاحات رد شود و یا ماهیت فیلم از زاویه دید اعضای شورای پروانه نمایش تحت هیچ شرایطی توانایی دریافت پروانه نمایش را نداشته باشد، با وجود دارا بودن پروانه ساخت، نمی‌تواند پروانه نمایش را دریافت کند.
این سازوکار قانونی برای شورای‌عالی نظارت وجود دارد که فیلم را به شکل مستقل مورد بازبینی مجدد قرار دهد و اگر شورای عالی بعد از اعمال اصلاحات اکران فیلم را بدون مانع ارزیابی کند، حکم قبلی نقض و حکم شورای عالی ملاک اصلی برای صدور پروانه نمایش قرار می‌گیرد. مواردی نیز در این باره وجود دارد.
نظر شما