آسیای میانه و قفقاز پس از جنگ ارمنستان و جمهوری آذربایجان در حالی می رفت که رنگ ثبات و آرامش گیرد که در روزهای آغازین سال جدید میلادی همزمان با افزایش قیمت سوخت در قزاقستان، اعتراضات مردمی آغاز و در ادامه تبدیل به اغتشاشات خیابانی شد. نکته مهم آن است که در زمانی کوتاه این درگیریها رنگ و بوی مسلحانه گرفت که بیش از ۵ هزار بازداشتی و صدها کشته برجای گذاشته است. در این میان پس از تصمیم جمعی شورای این سازمان، نیروهای حافظ صلح کشورهای عضو، از جمله روسیه، ارمنستان، قرقیزستان، تاجیکستان و بلاروس وارد عمل شده و توانستند آرامش نسبی را به این کشور باز گردانند در حالی که کشورهای غربی به شدت با این حضور مخالفت میکردند. در کنار آنچه ذکر شد نکته مهم مواضع پوتین در قبال تحولات قزاقستان است چنانکه ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در نشست پیمان امنیت جمعی گفت برخی گروههای داخلی و خارجی برای سوء استفاده از اوضاع قزاقستان تلاش کردند. پوتین با اشاره به اين که افراد مسلح در قزاقستان در پایگاههای تروریستها در خارج، آموزش دیده بودند گفت: قزاقستان هدف تروریسم بین المللی واقع شده است. پوتین گفت: ما هرگز اجازه نمیدهیم اوضاع داخلی کشورهای عضو این پیمان متزلزل و سناریوهای انقلابهای رنگی محقق شود. حال این سوال مطرح است که چرا پوتین چنین مواضعی را مطرح کرده است و چه اهدافی را دنبال میکند؟
هر چند که بخشی از آنچه در قزاقستان روی داد برگرفته از اعتراضهای مردمی به افزایش قیمت سوخت بوده است اما تبدیل سریع آن به ناآرامیهای امنیتی عملا مولفهها و بازیگران دیگری را وارد صحنه قزاقستان کرده است. در این چارچوب چند نکته قابل توجه است. نخست آنکه بخشی از اقدامات صورت گرفته برگرفته از تحرکاتی بوده که از سوی جریانهای غربگرا اجرا شده است و برخی مقامات ارشد امنیتی نیز عملا با این روند همراهی کردهاند. دوم آنکه اشاره پوتین به وجود تروریستهای خارجی میتواند برگرفته از اقداماتی است که طی ماههای اخیر به ترکیه در باب تحولات قفقاز و آسیای میانه نسبت داده میشود. تحولات نشان میدهد که ترکیه تلاش دارد تا از تروریستهای حاضر در سوریه و عراق به عنوان ابزاری برای رسیدن به تصورات به اصطلاح پانترکیسمی در منطقه بهره گیرد که حضور این تروریستها در جنگ قره باغ میان باکو و ایروان نمودی از آن است.
اکنون این سناریو مطرح است که ترکیه با این تروریستها به دنبال تغییراتی در سایر کشورهای منطقه است تا به زعم خود ترانزیت انرژی در منطقه را کسب نماید. در همین حال نقطه اشتراکی میان غرب و ترکیه وجود دارد و آن جلوگیری از ایجاد آرامش در منطقه علیه همگرایی ایران، روسیه و چین است. به عبارتی دیگر تصورات سران ترکیه در کنار غربیها زمینه ساز بحران قزاقستان بوده است که تاکید پوتین بر جلوگیری از انقلاب رنگی در منطقه و سرکوب تروریستهای وارداتی به قزاقستان را میتوان برگرفته از همین حقیقت دانست.
نویسنده: فرامرز اصغری
هر چند که بخشی از آنچه در قزاقستان روی داد برگرفته از اعتراضهای مردمی به افزایش قیمت سوخت بوده است اما تبدیل سریع آن به ناآرامیهای امنیتی عملا مولفهها و بازیگران دیگری را وارد صحنه قزاقستان کرده است. در این چارچوب چند نکته قابل توجه است. نخست آنکه بخشی از اقدامات صورت گرفته برگرفته از تحرکاتی بوده که از سوی جریانهای غربگرا اجرا شده است و برخی مقامات ارشد امنیتی نیز عملا با این روند همراهی کردهاند. دوم آنکه اشاره پوتین به وجود تروریستهای خارجی میتواند برگرفته از اقداماتی است که طی ماههای اخیر به ترکیه در باب تحولات قفقاز و آسیای میانه نسبت داده میشود. تحولات نشان میدهد که ترکیه تلاش دارد تا از تروریستهای حاضر در سوریه و عراق به عنوان ابزاری برای رسیدن به تصورات به اصطلاح پانترکیسمی در منطقه بهره گیرد که حضور این تروریستها در جنگ قره باغ میان باکو و ایروان نمودی از آن است.
اکنون این سناریو مطرح است که ترکیه با این تروریستها به دنبال تغییراتی در سایر کشورهای منطقه است تا به زعم خود ترانزیت انرژی در منطقه را کسب نماید. در همین حال نقطه اشتراکی میان غرب و ترکیه وجود دارد و آن جلوگیری از ایجاد آرامش در منطقه علیه همگرایی ایران، روسیه و چین است. به عبارتی دیگر تصورات سران ترکیه در کنار غربیها زمینه ساز بحران قزاقستان بوده است که تاکید پوتین بر جلوگیری از انقلاب رنگی در منطقه و سرکوب تروریستهای وارداتی به قزاقستان را میتوان برگرفته از همین حقیقت دانست.
نویسنده: فرامرز اصغری
نظر شما