اعتراضات گسترده به افزایش بهای سوخت از روز یکشنبه دوم ژانویه در چند شهرستان قزاقستان آغاز شد و به سرعت به آلماتی، پایتخت رسید. معترضان نماینده و گرایش سیاسی مشخصی ندارند. با وجود انحلال کابینه و تعیین سقف برای قیمت سوخت، اعتراضات در روز‌های گذشته همچنان ادامه پیدا کرد.
روسیه و متحدانش در سازمان پیمان امنیت جمعی روز پنجشنبه و به درخواست قزاقستان، نیروی نظامی به این کشور اعزام کردند.
شش روز پس از آغاز ناآرامی‌ها در قزاقستان، رئیس جمهوری این کشور با رد احتمال گفتگو با معترضان، از صدور دستور شلیک به قصد کشتن با هدف پایان دادن به آشوب‌ها در این کشور خبر داد.
وزارت کشور قزاقستان می‌گوید در جریان ناآرامی‌ها تاکنون ۱۸ مامور امنیتی و ۲۶ معترض کشته و بیش از ۸۰۰ نفر زخمی شده اند. به گفته همین منبع، نزدیک به ۳هزار نفر هم در تظاهرات روز‌های گذشته بازداشت شده اند.
مقام‌های اتحادیه اروپا، آلمان، فرانسه و بریتانیا خواستار توقف خشونت‌ها، آغاز گفتگو برای دستیابی به راه‌حلی صلح آمیز و خویشتنداری دولت قزاقستان و معترضان شدند.
جمهوری خلق چین قاطعیت حکومت قزاقستان در برخورد با معترضان را ستود.
سازمان پیمان امنیت جمعی روز پنجشنبه یک کاروان با ۴ هزار نیروی نظامی به قزاقستان اعزام کرد.
اعتراض‌های گسترده در قزاقستان روز یکشنبه دوم ژانویه و در پی افزایش بهای سوخت در این بزرگ‌ترین کشور آسیای میانه آغاز شد.
روزنامه‌نگاران خبرگزاری فرانسه روز جمعه و به دنبال شورش، ناآرامی و خشونت‌های چند روز اخیر در قزاقستان خصوصا در آلماتی، پایتخت پیشین این کشور را همچون «شهر ارواح» توصیف کردند که در آن اکثر بانک‌ها، سوپرمارکت‌ها و رستوران‌ها همچنان بسته‌اند.
به نوشته خبرگزاری فرانسه، شهر آلماتی همچنان پر از لاشه خودرو‌های سوخته است و خودرو‌های زرهی پلیس در خیابان‌ها گشت‌زنی می‌کنند.
قاسم ژُمارت توکایف، رئیس جمهوری قزاقستان می‌گوید آلماتی توسط «۲۰ هزار راهزن» تحت حمله قرار گرفته است و «افرادی خاص از خارج کشور» این بحران را گریبانگیر کشورش کرده‌اند.
وی در آخرین اظهار نظرهایش اطمینان داد که اگرچه «"عملیات ضد تروریستی ادامه دارد»، اما نظم «تا حدود زیادی در همه مناطق برقرار شده است».
مقامات قزاقستان در خصوص آخرین تلفات جانی ناآرامی‌ها از کشته شدن ۲۶ نفر خبر داده و از آن‌ها بعنوان «جنایتکاران مسلح» نام بردند. به گفته مقامات رسمی این کشور تا کنون ۱۸ نیروی امنیتی این کشور در درگیری‌ها کشته و ۷۴۸ نفر از آنان زخمی شده‌اند.
بنا به اعلام دولت قزاقستان، تاکنون بیش از ۳ هزار ۸۰۰ نفر دستگیر شده‌اند.
همزمان گفته می‌شود فردگاه آلماتی دست‌کم تا روز یکشنبه بسته خواهد ماند.
برخی رسانه‌های قزاقستان نیز ادعا می‌کنند که نورسلطان نظربایف، رئیس جمهوری پیشین، که توکایف دست نشانده و دست‌پرورده او خوانده می‌شود و گفته می‌شود همچنان خیمه‌گردان سیاست و دولت افغانستان است، به همراه خانواده‌اش قزاقستان را ترک کرده است.
یورونیوز فارسی در فقدان گزارش خبرگزاری‌های بی‌طرف و مستقل، شمار تلفات جانی و بازداشت شدگان توسط مقامات قزاقستان و نیز اخبار مرتبط با خروج آقای نظربایف از این کشور را رد یا تایید نمی‌کند.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با وزیر امور خارجه قزاقستان گفتگو کرد
جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز جمعه ۷ ژانویه با «مختار تلئو بردی»، وزیر امور خارجه قزاقستان در خصوص تحولات و نارآرامی‌های چند روز اخیر در قزاقستان گفتگویی تلفنی کرد.
آقای بورل در این گفتگو با بیان این که اتحادیه اروپا اوضاع قزاقستان را رصد می‌کند و خواهان تضمین حقوق و امنیت شهروندان این کشور است گفت که اتحادیه اروپا برای کمک به تنش‌زدایی و برقراری ثبات در این کشور آماده است.
قرقیزستان به قزاقستان سرباز و خودروی نظامی گسیل کرد
قرقیزستان در پاسخ به درخواست کمک قاسم ژُمارت توکایف، رئیس جمهوری قزاقستان و در چارچوب سازمان پیمان امنیت جمعی،۱۵۰ سرباز و ۱۹ خودرو از جمله خودرو‌های زرهی به قزاقستان گسیل کرد.
این نیرو‌ها و تجهیزات تحت عنوان «نیرو‌های حافظ صلح» و برای آنچه که ثبیت اوضاع و کنترل شورش‌ها و اعتراضات در کشور همسایه خوانده می‌شود به قزاقستان اعزام شده‌اند. ماموریت این نیرو‌ها حفاظت از تأسیسات استراتژیک قزاقستان اعلام شده است.
قرقیزستان، از اعضای دائمی سازمان پیمان امنیت جمعی است، پیمان و سازمانی که رهبری آن با روسیه است.
بلینکن: روسیه به آسانی از قزاقستان خارج نخواهد شد
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در آخرین اظهار نظر خود پیرامون ناآرامی‌ها و مداخله نظامی روسیه در قزاقستان گفت که متقاعد کردن روس‌ها به خروج از این کشور بحران‌زاده «بسیار دشوار» خواهد بود.
وزیر امور خارجه آمریکا در یک کنفرانس مطبوعاتی در واشنگتن گفت: «درسی از تاریخ اخیر این است که وقتی روس‌ها به خانه می‌آیند، بدرقه آن‌ها به بیرون [از خانه و کشور]گاهی بسیار دشوار می‌شود».
وی افزود: «به باور من، مقامات و دولت قزاقستان مطمئناً در موقعیتی هستند که می‌توانند این تظاهرات را به درستی مدیریت کنند و در عین احترام به حقوق تظاهرات‌کنندگان نظم را برقرار کنند؛ بنابراین من از درک کامل این موضوع که دلیل نیاز آن‌ها به 'کمک خارجی' در چیست، عاجزم.»
سربازان پیمان امنیت جمعی از کدام کشور‌ها به قزاقستان اعزام شدند؟
رسانه‌های دولتی و نیمه دولتی روسیه می‌گویند در کاروان نظامی پیمان امنیت جمعی سه هزار روس، ۵۰۰ بلاروس، ۲۰۰ نفر از تاجیکستان، ۱۵۰ نفر از قرقیزستان و ۱۰۰ نفر از ارمنستان حضور دارند.
علاوه بر روسیه، رسانه‌های بلاروس و ارمنستان هم روز جمعه تصاویری از اعزام نیرو‌های نظامی خود به قزاقستان منتشر کردند.
طالبان: از ناآرامی‌ها در قزاقستان نگرانیم
وزارت امور خارجه امارت اسلامی افغانستان (طالبان) روز پنجشنبه با انتشار چند پیام توییتری از ادامه ناآرامی‌ها در قزاقستان ابراز نگرانی کرد.
به گزارش افق‌نیوز وزارت امور خارجه افغانستان از دولت و معترضان خواست تا «مشکلات موجود را از راه گفتگو و تفاهم حل کنند و ثبات و آرامی را به کشور خود برگردانند». دولت طالبان که هنوز از سوی هیچ کشوری به رسمیت شناخته نشده می‌گوید افغانستان «یک کشور همسایه و شریک تجارتی» قزاقستان، از نا آرامی اخیر در این کشور نگران است.
امارت اسلامی افغانستان می‌گوید: «امنیت و ثبات سیاسی در منطقه شرط اساسی برای رشد اقتصادی و تجارتی و زندگی مرفه مردم» است.
تاکید رهبران اروپایی بر بازگشت فوری آرامش و حفظ استقلال قزاقستان
جوزپ بورل، رئیس بخش سیاست خارجی اتحادیه اروپا در واکنش به اعزام نیروی نظامی خارجی به قزاقستان، خواستار حفظ استقلال و حاکمیت ملی این کشور شد.
کریستین هوفرمن، سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان در واکنش به گفته‌های رئیس جمهوری قزاقستان گفت: «خشونت هیچگاه راه حل مناسب هیچ مشکلی نبوده است.» خانم هوفرمن دولت و معترضان در قزاقستان را به خوشتنداری و گفتگو برای دستیابی به یک راه حل صلح آمیز فرا خواند. رئیس جمهوری قزاقستان پیش‌تر فرض گفتگو با معترضان را به کلی رد کرده بود.
امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه و اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا روز جمعه در پاریس خواستار پایان خشونت در قزاقستان شدند. خانم فن در لاین گفت: «من دو طرف را به خویشتنداری و تلاش برای پایان دادن به خشونت‌ها فرا می‌خوانم. حقوق و امنیت شهروندان باید مقدم بر هر چیزی باشد.»
رئیس جمهوری چین رویکرد «محکم» قزاقستان در برخورد با «ناآرامی‌ها» را ستود
شی جین‌پینگ، رئیس جمهوری خلق چین روز جمعه با ارسال پیامی به قاسم ژُمارت توکایف، همتای قزاقستانی خود اقدامات و رویکرد محکم این کشور در قبال معترضان را «بسیار مسئولانه» توصیف کرد و ستود.
خبرگزاری فرانسه این خبر را به نقل از رسانه‌های داخلی قزاقستان گزارش کرده است.
براساس این گزارش رئیس جمهوری چین در پیام خود به آقای توکایف آورده است: شما موازین محکمی را در قالبی سرنوشت‌ساز در موقعیتی حساس و دشوار اتخاذ کردید. توانستید اوضاع را به سرعت آرام کنید و به این ترتیب مسئولیت بالا و حس وظیفه خود را در قبال سرزمین و مردمتان ثابت کردید.
چین پس از روسیه بزرگ‌ترین شریک و متحد قزاقستان به شمار می‌رود.
نشست اضطراری وزرای خارجه سازمان کشور‌های ترک برای بررسی تحولات قزاقستان
خبرگزاری آناتولی گزارش داد نشست اضطراری وزرای امور خارجه سازمان کشور‌های ترک از طریق ویدیوکنفرانس در راستای بررسی تحولات قزاقستان روز یازدهم ژانویه برگزار خواهد شد.
بنا بر این گزارش مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه و مختار تیلوبردی، همتای قزاقستانی وی پیش‌تر در خصوص تحولات این کشور تلفنی گفت‌وگوکردند.
روز گذشته هم سازمان کشور‌های ترک با صدور بیانیه‌ای ضمن حمایت از دولت قزاقستان، خواستار پایان فوری ناآرامی در این کشور شده بود.
نظر شما