به گزارش خبرنگار حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، دانشگاهها در هفتهای که گذشت با اخبار متعددی مانند «جمعیت دانشجویان ایرانی در خارج از کشور»، «مهارت و پژوهش در نخبه محوری کشور اهمیت دارد»، «تعداد دانشجویان بین المللی تا پایان سال باید به ۷۵ هزار نفر برسد»، «فلسفه دانشگاه فنی و حرفهای ارائه آموزشهای عملی است»، «لزوم شکل گیری پارکهای شبکهای مبتنی بر هوش مصنوعی به هم پیوسته»، «طرح بهبود راندمان فعالیتهای وزارت علوم باید پیگیری شود/ لزوم حذف موازی کاریها در آموزش عالی»، «دریافت مدرک برای جذب کار تفکر درستی نیست» همراه بود.
جمعیت دانشجویان ایرانی در خارج از کشور
تعداد دانشجویان ایرانی در خارج از کشور به مرور و با افزایش جمعیت دانشجویان، از حدود ۱۹ هزار نفر در سال ۲۰۰۳ افزایش یافته است و به حدود ۵۳ هزار نفر در سال ۲۰۱۷ رسیده است.
علی رغم اینکه تعداد دانشجویان بین المللی ایرانی روندی فزاینده داشته است؛ اما تعداد آنها در سالهای اخیر ثابت شده و در تراز ۵۲ هزار نفر ثابت باقی مانده است. استراتژیهای جذب دانشجویان بین المللی در کشورهای مختلف و افزایش میل به جابه جایی در میان دانشجویان موجب رشد سریع جمعیت دانشجویان بین المللی در جهان شده است، اما نرخ رشد جمعیت دانشجویان بین المللی ایرانی در قیاس با نرخ رشد جمعیت دانشجویان بین المللی در جهان کندتر بوده است.
بدین ترتیب، سهم دانشجوفرستی ایران از کل بازار دانشجویان بین المللی جهان از سال ۲۰۱۲ روندی کاهشی به خود گرفته و از حدود ۳/۱ درصد به حدود ۹ دهم درصد رسیده است.
بدین ترتیب، علی رغم روند صعودی جمعیت دانشجویان خروجی، اما رتبه ایران در میان کشورهای دانشجوفرست، تغییرات قابل توجهی داشته است. در سال ۲۰۰۰، کشور ایران، دارای رتبه ۲۶ ام در اعزام دانشجویان بین المللی بوده است که تا سال ۲۰۰۳ روندی صعودی طی کرده و به بیشترین میزان خود، یعنی رتبه ۲۹ جهان نائل میگردد. اگر چه در بازه سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ میالدی، این رتبه روندی کاهنده به خود میگیرد، به طوری که در سال ۲۰۱۲ به کمترین مقدار یعنی رتبه دوازدهم میرسد، ولی در ادامه روندی صعودی را طی کرده و به رتبه بیستم دانشجوفرستی در سال ۲۰۱۷ دست مییابد.
بر اساس نتایج پیمایش سنجش میل به مهاجرت دانشجویان و فارغ التحصیالن ایرانی در سال ۱۳۹۷ توسط رصدخانه مهاجرت ایران که ۹۲۵ نفر در آن شرکت کرده اند، از میان ۳۰ عاملی که در دانشجویان و فارغ التحصیلان برای مهاجرت انگیزه ایجاد میکند، ناامیدی از اصلاح امور کشور، سطح درآمد و تناسب آن با هزینه ها، امکان پیشرفت شغلی، نظم و قانونمداری جامعه، علاقه به کسب سابقه تحصیلی یا کاری در خارج از کشور، شایسته ساالری، امکان یافتن شغل ومیل به تجربه زندگی در خارج از کشور، به ترتیب هشت عامل اصلی انگیزاننده هستند.
همچنین اگرچه پیش از تحولات اقتصادی در سالهای ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ به واسطه بازگشت تحریم ها، حدود ۳۰ درصد از دانشجویان تمایل به مهاجرت داشته اند، اما این تحولات موجب افزایش این میل تا ۶۳ درصد شده است.
با این وجود، باید در نظر داشته باشیم که میان تمایل به مهاجرت و اقدام به مهاجرت تفاوت بسیاری است. بنابر پیمایشهای گالوپ در سال ۲۰۱۷ بیش از ۷۰۰ میلیون نفر از جمعیت جهان میل به مهاجرت دارند.
در این سال طبق آمار بانک جهانی، تعداد مهاجران در جهان ۲۶۶ میلیون نفربوده است. این واقعیت ً میل نشان میدهد که در کل جهان بسیاری از مردم صرفا به مهاجرت دارند و کمتر برنامه ریزی و اقدام عملی در این مسیر میکنند.
به عبارت دیگر، بسیاری از دانشجویان و یا فارغ التحصیلانی که به مهاجرت از کشور میپردازند و یا برای مهاجرت در آینده برنامه ریزی میکنند، امکان بیرونی ایفای نقش در جهت اصلاح و پیشرفت ایران ندارند و بعضادر صورتی که بخشی از محرکهای آنان برای مهاجرت در بستر دیگری پاسخ داده شود، تصمیم به ماندن در کشور خود میگیرند.
۲۲ درصد از افراد علاقه خودبه ایفای نقش در جهت اصلاح و پیشرفت کشور را کم و یا خیلی کم عنوان کرده اند؛ در حالی که حدود ۶۰ درصد از آنان علاقه زیاد و یا بسیار زیادی به اصلاح امور کشور دارند.
از طرف دیگر، بیش از نیمی از افراد بر این باورند که امکان بیرونی این موضوع برای آنها کم و خیلی کم است؛ لذا بهبود زیرساختهای کشور و فراهم کردن بستری برای بهره گیری از منافع دانشجویان و تحصیل کرده، تأثیر بسزایی روی تصمیم افراد برای مهاجرت و یا امکان بازبهره مندی از آنان پس از مهاجرت میتواند داشته باشد.
مهارت و پژوهش در نخبه محوری کشور اهمیت دارد
داوود یونسیان معاون پژوهشی دانشگاه علم و صنعت در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره نگهداشتن سرمایههای انسانی در کشور اظهار کرد: دو رکن اصلی درباره نخبه پروری باید مدنظر قرار بگیرد.
او افزود: بحثهای مهارتی در نخبه پروری جزو رکن اصلی هستند؛ در واقع دانشگاه با رویکرد جدیدی که در دولت جدید اتفاق افتاده است بحث مهارت یکی از شاخصهای اضافی است که علاوه بر مدرک به دانشجویان اهدا میشود.
یونسیان تصریح کرد: هر دانشجویی در کنار مدرک دانشگاهی باید در یک حوزه تخصصی مهارت کسب کند و همین موضوع باعث میشود تا بازار کار به صورت خودکار بعد از فارغ التحصیلی این دانشجویان را جذب کند.
معاون پژوهشی دانشگاه علم و صنعت گفت: بحث دوم نخبه پروری در کشور شامل موضوعات پژوهشی است، به هر حال مراکز پژوهشی کشور با توجه به نیازهای اخیر صنعت و رشد آنها و خودباوری ایران توانسته در بحثهای آموزشی و شکافتن و حل کردن مسئله و بحثهای نوآوری به خوبی عمل کند و جذابیت زیادی را برای نخبگان ایرانی به وجود آورد.
یونسیان اضافه کرد: رشد مسائل پژوهشی در کشور باعث شده تا نخبگان این احساس را به دست آورند که در کشور ما جایگاه ویژهای دارند و تاسیس مراکز جدید باعث شده تا این افراد با فعالیت در آنها رشد و بالندگی به دست آورند و نیازهای روز جامعه کشور را حل کنند.
گفتنی است که رشد مسائل پژوهشی در کشور باعث میشود تا به صورت همه جانبه فعالیتهای کشور هم ارتقا یابد، برای مثال شرکتهای نوآور و دانش بنیان توانسته اند به خوبی در این زمینه فعالیت کنند و زمینه کاری هزاران جوان و فارغ التحصیل دانشگاهی را به وجود آورند.
همچنین رشد قابل ملاحظه در اعتبارات مصوب هزینهای دانشگاهها و مراکز آموزش عالی، پژوهشی و فناوری در طول برنامه ششم توسعه (سالهای ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰) صورت گرفته است و این افزایش باعث شده تا اعتبارات هزینهای دانشگاهها ۱۴۶ درصد، مؤسسات پژوهشی ۱۴۷ درصد و پارکهای علم و فناوری ۴۸۲ درصد باشد که این افزایش نشان دهنده رشد نسبت به سال ابتدایی برنامه ششم توسعه است.
کاملا مشخص است که آموزش و پژوهش کشور از نظر کیفی رابطه تنگاتنگی با اعتبارات حوزههای مذکور دارد و رشد و پیشرفت بودجه عمومی وزارت علوم در ایجاد اهداف اسناد بالادستی پژوهش و فناوری تاثیر زیادی خواهد داشت.
با توجه ویژه به اینکه آموزش عالی و نقشآفرینی دانشگاهها و مؤسسات پژوهشی و فناوری رشد قابل چشمیگیری داشته اند؛ بنابراین بخشهای مختلف جامعه به حمایت مالی از این حوزه اقدام کرده اند و به همین علت سهم آموزش عالی ایران در زمینه بودجه عمومی رشد زیادی داشته است.
تعداد دانشجویان بین المللی تا پایان سال باید به ۷۵ هزار نفر برسد
در پاییز و زمستان ۹۸ رصدخانه مهاجرت ایران تحقیقی را در میان کارآفرینان و صاحبان کسب وکار شرکت های دانش بنیان با عنوان بررسی اثر تحولات اقتصادی مانند: بازگشت تحریمها در سال ۱۳۹۷ و نوسانات ارزی بر تمایل مهاجرت آنها را انجام داده که گفتنی است تعداد ۱۱۰ نفر در این پیمایش شرکت کرده اند.
شرکت کنندگان این طرح که اطلاعات خود را در اختیار طرح رصد خانه مهاجرت ایران گذشته اند در سال ۹۷ و ماقبل آن به تأسیس کسب و کارهای کوچک یا شرکت های دانش بنیان اقدام کرده اند که ۹۵ درصد از کل این افراد را تشکیل داده اند. مطابق آمار حدود ۵۴ نفر از این افراد به کسب و کارهای کوچک و متوسط اقدام کرده اند و ۵۶ نفر دیگر در حوزه های استارتاپی مشغول به فعالیت بوده اند.
۷۸ درصد از افرادی که در کسب و کارهای کوچک فعال بوده اند تحولات ارزی و بازگشت تحریم ها را در کاهش زیاد توان برنامه ریزی خود موثر دانسته اند و ۶۳ درصد این عوامل را در کاهش زیاد امنیت روانی شان موثر شمرده اند، همچنین ۵۹ درصد کارکنان استارتاپی این عوامل را در کاهش تامین امکانات دلخواه خود و ۵۷ درصد باقی مانده در کاهش توان برنامه ریزی برای آینده را موثر دانسته اند.
جالب است بدانید که تصمیم به مهاجرت در میان افرادی که در کسب و کارهای کوچک فعالیت می کنند بیشتر از کسانی است که در حوزه های استارتاپی مشغول به کارند. بیش از ۹۰ درصد افراد در این دو گروه عواملی مانند بازگشت تحریم ها و تحولات ارزی سال ۹۷ را در تصمیمات خود برای خروج از کشور یا مهاجرت موثر دانسته اند. با یک سرشماری ساده در میان این افراد به این نتیجه دست یافته ایم که حدود ۴۰ درصد برای بازگشت به کشور تصمیم نهایی نگرفته اند و سردردگم هستند، حدود ۴۰ درصد دیگر قصد بازگشت ندارند، اما ۲۰ درصد دیگری که مهاجرت کرده اند، گفته اند که قصد بازگشت به ایران را دارند.
زمانی کشورهای توسعه یافته رشد می کنند به تبع مقصد جذب مهاجران تحصیل کرده به نسبت کارگران یا نیروهای ساده می شوند و به همان میزان تقاضا افزایش می یابد. گفتنی است که یکی از مهم ترین و اصولی ترین مهاجرت ها با عنوان مهاجرت های قانونی، منظم و ایمن شناخته می شود، به همین علت طی سال های گذشته کشورهای متفاوت توسعه یافته ای سعی داشته اند به جذب نیروهای فارغ التحصیل اقدام کنند و این عامل به ارتباط بین اللملی کشورها در حوزه آموزش عالی کمک خواهد کرد.
مطابق هدف سیاستگذاری آموزش عالی کشور در قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه لازم است تا تا پایان سال ۱۴۰۰ تعداد دانشجویان بین المللی در کشور ایران به ۷۵ هزار نفر برسد و مطابق همین هدف بایستی حتما تعداد دانشگاه های کشورمان که جزو صد دانشگاه برتر آسیایی هستند از رتبه ششم به جایگاه دهم برسد. همچنین، تعداد شعبه های خارجی دانشگاه های جهان هم بایستی از جایگاه ششم به شعبه شانزدهم ارتقا یابد.
فلسفه دانشگاه فنی و حرفهای ارائه آموزشهای عملی است
ابراهیم صالحی عمران رئیس دانشگاه فنی و حرفهای کشور در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره حذف عنوان مهندسی از رشته گیاهان دارویی دانشکده دخترانه شریعتی دانشگاه فنی و حرفهای اظهار کرد: در دانشگاه فنی و حرفهای از واژه مهندسی حرفهای با مجوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری استفاده میکنیم.
او افزود: دانشگاه فنی و حرفهای در ارتباط با حرفه و شغل است و تمامی واحدها و دروس آن متفاوت از دانشگاههای دیگر است که آنها را به صورت حرفهای برای مشاغل گوناگون آماده میکنیم.
صالحی عمران تصریح کرد: دانشجویان دانشگاه فنی و حرفهای متناسب با حرفه و شغل آموزش میبینند و اگر افرادی قصد تحصیل در دانشگاههای دیگر را دارند، میتوانند رویکرد شغلی خود را تغییر دهند.
رئیس دانشگاه فنی و حرفهای کشور ادامه داد: در مقایسه با دانشگاههای نظری واحدهای عملی بیشتری داریم و فلسفه دانشگاه فنی و حرفهای ارائه آموزشهای عملی، حرفهای و شغلی است که در خارج از کشور هم رایج است.
صالحی عمران درباره تغییر نام عنوان دانشگاه فنی و حرفهای به علمی کاربردی برای دانشجویان دختر دانشکده شریعتی گفت: دانشگاه فنی و حرفهای علمی کاربردی ندارد و تغییر سرفصل در دورههای دانشکدهها داشتیم که عنوان علمی کاربردی را از روی آنها تغییر دادیم و باید گفت که تمامی رشتههای مهندسی دانشگاه به صورت حرفهای ارائه میشوند.
لزوم شکل گیری پارکهای شبکهای مبتنی بر هوش مصنوعی به هم پیوسته
مرکز پژوهشی فضای مجازی دانشگاه تهران، با همکاری دانشکدة مطالعات جهان و کرسی یونسکو در فضای مجازی و فرهنگ؛ دوفضاییشدن جهان، سمینار «سواد رسانهای و اطلاعاتی: سواد رسانهای و اطلاعات در خدمت منافع مردم» را با تمرکز بر خدمات عمومی، در روز شنبه ۸ آبان ۱۴۰۰ بهطور مجازی برگزار کرد.
سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی از سخنرانان افتتاحیة این نشست بود.
دکتر عاملی در مقدمة سخنان خود نخست به تبیین مفهوم و کاربرد سواد مجازی پرداخت و سواد رسانهای را موضوعی مهم در سطح ملی و بینالمللی عنوان کرد و افزود: «سواد رسانهای دامنهای گسترده پیدا کرده است و بهجای سواد اطلاعاتی و رسانهای باید از سواد جهان دوم، سواد مجازی، سواد هوش مصنوعی و سواد عرصة بزرگی سخن گفت که با ظهور جهان مجازی و ماهیت رقومی شکل گرفته است.» وی فلسفة وجودی «سواد» و «دانش» و «سواد مجازی» را توانمندسازی بشر و افزایش داراییهای فکری و دانشی انسان عنوان کرد تا بتواند مسیر زندگی را قدرتمندتر، آشناتر و آگاهتر طی نماید و ادامه داد: «با گسترش سواد، و رسیدن به سواد تخصصی، سواد عمق بیشتری مییابد و توانایی حل مسئلة در فرد در آن دایره خاص افزایش مییابد.»
نکتة کلیدی سخنان دبیر شورای انقلاب فرهنگی دربارة دامنة اختصاصی سواد مجازی، توجه به بومرنگ فرهنگی بود و در تبیین آن گفت: «اهمیت یافتن سواد در مسیر ارزشهای فرهنگی جامعه که بر مبنای آن سازوکارهای فضای دوم متناسب با بومرنگ و ارزشهای فرهنگی شکل میگیرد، اهمیت کانونی دارد.»
تعریف این استاد علوم ارتباطات از سواد مجازی عبارت بود از: «کسب توانمندی برای استفادة مفید، سالم و خالی از تخریب دیگری و تخریبپذیری که در سطحی دیگر، مستلزم هدفگذاری تخصصی و اختصاصی ناظر بر کاربردها و محتوای فضای مجازی است.» وی ازجمله قلمروهایهای تخصصی را در هوش مصنوعی، سواد و دانش مرتبط با انواع مهندسیهای جدید، پزشکی هستهای، پزشکی از راه دور، و سلامت از راه دور عنوان کرد. همچنین، از قلمروهای رو به گسترش سواد مجازی سخن گفت که بخشهای اقتصادی را وارد دورة چهارم کرده است و امروز با صنعت ۴، کشاورزی ۴ و خدمات ۴ بهمعنای فیزیکیـ سایبری مواجهیم.
نکتة کلیدی سخنان دبیر شورای انقلاب فرهنگی دربارة دامنة اختصاصی سواد مجازی، توجه به بومرنگ فرهنگی بود و در تبیین آن گفت: «اهمیت یافتن سواد در مسیر ارزشهای فرهنگی جامعه که بر مبنای آن سازوکارهای فضای دوم متناسب با بومرنگ و ارزشهای فرهنگی شکل میگیرد، اهمیت کانونی دارد.
ظهور دامنة گستردهای از مشاغل جدید از دل ظرفیتهای جهان اینترنت، جهان دوم و جهان مجازی بدنة اصلی سخنرانی دکتر عاملی در این نشست بود. وی «کار» و بهتبع آن «شغل» را مفهومی رو به تطور و تکامل نامید و به طبقهبندی آن در گذر زمان در چهار برهه پرداخت: ۱. مکانیزه شدن کار بهجای کار یدی، در سدة ۱۸۰۰، ۲. کار صنعتی و تولید انبوه، ۳. کار حرفهای و خودکارسازی برخی امور با ظهور صنعت برق، و ۴. کار مجازی و بهتبع آن شغلهای مجازی با ظهور صنعت همزمان ارتباطات و امکان برقراری ارتباط با فرامحل بهطور همزمان که ظرفیت فکری انسان را افزایش داد و ماشینها جایگزین انسان شدند. رئیس مرکز پژوهشی فضای مجازی دانشگاه تهران ادامه داد: «آغاز این روند و شکلگیری صنعت ارتباطات و صنعت شبکهایشدن با پیدایش «آلپرنت» (امکان برقراری چند گره ارتباطی در داخل شبکه) میسر شد. بهدنبال آن ماهیت مجازی و دیجیتال یا بهبیانی دقیقتر ماهیت رقومی در برابر ماهیت شیء پدید آمد. ماهیت رقومی بستری شد برای کار رقومی و کار بر مبنای زبان ریاضی و برنامهای و نرمافزار و هوش مصنوعی معنا پیدا کرد.»
طرح بهبود راندمان فعالیتهای وزارت علوم باید پیگیری شود/ لزوم حذف موازی کاریها در آموزش عالی
عبدالمجید خشنود معاون مالی و اداری دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره طرح آمایش سرزمین ملی اظهار کرد: فرایند طرح آمایش سرزمین ملی از دوره گذشته در آموزش عالی آغاز شده بود.
او افزود: قطعا چنین طرحهایی که با اهداف ساماندهی و نظم دهی به جذب دانشجویان در آموزش عالی اجرایی میشود جزو مسائل مهم و قابل پیگیری است.
خشنود تصریح کرد: یکی از دغدغههای مهم طرح آمایش سرزمین ملی «گسترش بدون اهداف و برنامههای آموزش عالی» است که در بحث آمار ورودی سازمانی آموزش عالی و فارغ التحصیلان و خروجی و بحث اشتغال و استخدام دانش آموختگان دانشگاهی مشکل اساسی داریم.
عضو هیئت علمی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی ادامه داد: نیازمندیهای کلان کشور در حال و آینده یعنی در افق ۱۰ سال آینده یا بیشتر اگر بررسی شوند به این نتیجه روشن میرسیم که هم اکنون در آموزش عالی چه نیازمندیهایی برای رشتههای تحصیلی داریم؟ در حال حاضر گسترش ساختاری آموزش عالی و دانشگاهها بدون نظم و ساماندهی است.
خشنود با بیان اینکه واحدهای مختلف دانشگاههای آموزش عالی با چالشهای بزرگی مواجه هستند، تاکید کرد: موازی کاری در حوزه آموزش عالی کشور بسیار دیده میشود و ماموریت محوری هم به هیچ عنوان دیده نمیشود که اگر طرح آمایش سرزمین ملی با اهداف حذف موازی کاریها و مسئله خیلی مهم ماموریت محوری انجام شود، یعنی فعالیت هر بخشی در آموزش عالی مشخص شود که چه ماموریت و وظیفهای بر عهده دارد قطعا فرایند بهینهای در فعالیتهای آموزش عالی کشور به وجود میآید.
معاون مالی و اداری دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی اضافه کرد: آموزش عالی بسیار پر هزینه است و خروجی آن در راندمان مناسبی وجود ندارد، طرح بهبود راندمان فعالیتها که مسئولان وزارت علوم پیگیر بودند قطعا کار بسیار ارزشمند و مفیدی است که باید انجام شود، البته ممکن است این موضوع در برخی دانشگاهها مخالفتهایی داشته باشد؛ چرا که تغییر سرفصل ها، ترکیب دانشگاهها و تغییر عناوین و ساماندهی برخی واحدها احتمال ایجاد نارضایتیها را در پی خواهد داشت.
خشنود گفت: طرح بهبود راندمان فعالیتهای وزارت علوم یک موضوع اساسی است و احتمال دارد که نارضایتیهایی را در نیروی انسانی و مصرف ساختاری ایجاد میکند، اما باید به آن توجه ویژهای شود.
دریافت مدرک برای جذب کار تفکر درستی نیست
یقینی عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره مدرک گرایی اظهار کرد: یکی از مشکلات موجود در جامعه مسئله «مدرک گرایی» است که کسی نمیتواند آن را انکار کند.
او افزود: مفهوم مدرک گرایی به این معناست که افراد به دانشگاه میآیند و صرفا به فکر دریافت مدرک هستند تا سپس بتوانند در مکانی مشغول به کار شوند؛ بنابراین این قضیه تفکر درستی نیست.
یقینی تصریح کرد: در صورتی که دانشگاه را به عنوان پلی برای زمینههای شغلی مختلف ببینیم و با ورود به دانشگاه بتوانیم تواناییهای مختلف از جمله دانش تخصصی به جذب نیرو بپردازیم طبیعتا وارد زمینه کاری متناسب با تواناییها و علاقههای خودمان خواهیم شد که متاسفانه این موضوع دیده نمیشود و افرادی که فارغ التحصیل میشوند در کنار اینکه علاقه مندیها و توانمندیهای خودشان را به درستی نمیشناسند؛ بنابراین نمیتوانند مهارتهای لازم و کافی و مفید را در خیلی از رشتههای دانشگاهی جهت فعالیت در بازار کار به دست آورند.
مدرک گرایی موضوع چند ساله آموزش عالی کشور است که خیلی از افراد احتمال دارد که برای کسب نمره یا ارتقای حقوق خود به دانشگاه بروند. این پدیده را نمیتوان به عنوان موضوع جدیدی قلمداد کرد، چرا که داستان دراز آموزش عالی است.
برخی استادان نسبت به موضوع مدرک گرایی گلایهمند هستند و بعضی دیگر این را عنوانی در جهت افزایش و ارتقای سطح سواد جامعه میدانند و به همین علت لازم است تا مسئولان کشور و وزارت خانه علوم و مدیران مملکت نسبت به این مسئله واکنش نشان دهند و با تدابیر گوناگون آن را حل کنند.
انتهای پیام/
نظر شما