16اکتبر 2021
الیزابت بلاید
تارنمای اسپوتنیک
برگردان علی‌اصغر شهدی
رسانه‌های خبری روز پنجشنبه از وقوع تیراندازی در بیروت خبر داده‌اند. این حادثه مرگبار در محوطه کاخ دادگستری پایتخت لبنان رخ داده است. این تیراندازی منجر به کشته شدن دست‌کم 6 نفر و زخمی شدن ده‌ها نفر دیگر شد. دلیل رسمی تیراندازی، رویارویی بین طرفداران و مخالفان حزب‌الله بر سر مشارکت این گروه در انفجار مرگبار سال گذشته در بندر لبنان بود. این تیراندازی در جریان اعتراض سازمان‌دهی شده توسط گروه‌های شیعه که علیه قاضی تجسس کننده انفجار بندر بیروت در سال گذشته تجمع کردند، آغاز شد. این قاضی متهم به مخالفت با حزب‌الله شده است.
اما محمد قلیط، روزنامه‌نگار مستقر در بیروت که وقایع خونین روز پنجشنبه را پوشش می‌داد، می‌گوید که این درگیری برای انگیزه دیگری شروع شده است و آن انگیزه چیزی نیست به جزء انتخابات پارلمانی که برای اسفند 1400- فروردین 1401 (مارس 2022) تعیین شده است. ما معمولاً شاهد چنین تنش‌ها و درگیری‌های مسلحانه قبل از هرگونه رویداد بزرگ در کشور هستیم و انتخابات این بار با توجه به این واقعیت که پس از دو سال عدم موفقیت سیاستمداران در ایجاد هرگونه تغییر در لایه‌های سیاسی می‌رود که به یک تحول بزرگ تبدیل شود.
اوضاع سیاسی و اقتصادی لبنان هیچ‌گاه ثابت نبوده، اما شرایط بدتر از آن شده است که در اعتراضات مهرماه 1398 (اکتبر 2019)، هزاران نفر به خیابان‌ها ریختند و خشم خود را نسبت به دولت به خاطر وضع مالیات بر واتساپ و افزایش قیمت محصولات اساسی و سوخت نشان دادند. شیوع کووید-19 این وضعیت را تشدید کرده است. ویروسی که براثر آن ده‌ها هزار نفر شغل خود را ازدست‌داده و بسیاری دیگر را به فقر کشانده است.
مدافعان مردم کدام‌اند؟
حزب‌الله یک گروه شبه‌نظامی شیعه که پارلمان لبنان را نیز تحت کنترل دارد، در طول سال‌ها سعی کرده است از رنج مردم این کشور بکاهد و ازاین‌رو محبوبیت خود را در بین عموم مردم افزایش دهد. آن‌ها درگذشته موقعیت خود را به‌عنوان محافظان لبنان در برابر اسرائیل تقویت کرده‌اند و اخیراً در بحران وخیم اقتصادی، سوخت موردنیاز کشور را از طریق ایران تأمین کرده‌اند. آن‌ها به لبنانی‌ها غذا و داروی ایرانی می‌دهند و در طول موج همه‌گیری کرونا به مردم خدمات درمانی ارائه داده‌اند. اکنون به گفته محمد قلیط، با تشدید اوضاع، ممکن است آن‌ها به تاکتیک‌های مشابهی متوسل شوند.
این روزنامه‌نگار افزود: «حزب‌الله و متحدان آن‌ها، جنبش امل تا آنجا که می‌توانند تلاش می‌کنند تا به حامیان خود اطمینان دهند که آن‌ها تنها محافظ و نجات‌دهندگان لبنان هستند، به‌ویژه پس از احساسات منفی نسبت به دو گروه شیعه در دو سال گذشته، جایی که ساکنان آن مناطق در طول بحران‌های سوختی و اقتصادی آسیب بسیار دیده‌اند. نیروهای لبنانی که در درگیری‌ها حضور داشتند، سعی می‌کنند با توسل به شعار احزاب دست راستی مسیحی در دهه 1350 (1960 میلادی) به مسیحیان لبنان نشان دهند که این آن‌ها هستند که محافظ مردم و کشور هستند.»
درست مانند گذشته، در سال‌های جنگ داخلی 1354 تا 1369 (1975 تا 1990)، هر دو طرف یکدیگر را مسئول این آشفتگی می‌دانند. لبنانی‌های معمولی نیز از یکدیگر جدا شده‌اند. برخی حمایت خود را پشت سر حزب‌الله می‌گذارند و برخی دیگر با محکومیت این گروه به خاطر مشکلات اقتصادی و اعمال تعدادی از تحریم‌های غرب، از احزاب مسیحی پشتیبانی می‌کنند.
پایان حزب‌الله؟
بسیاری دوست دارند که حزب‌الله خلع سلاح شود؛ اما قلیط می‌گوید این به‌سختی امکان‌پذیر است. وی افزود: «این گروه از ایدئولوژی مذهبی قوی و ریشه‌دار برخوردار است. همچنین دارای زرادخانه تسلیحاتی عظیمی است که یکی از قوی‌ترین ارتش‌های خاورمیانه [اسرائیل] را شکست داده و به شکست داعش یکی از وحشی‌ترین گروه‌های تروریستی در تاریخ معاصر در سوریه و شرق لبنان کمک کرده است؛ بنابراین پیروزی در جنگ با حزب‌الله - شبه‌نظامیان مسلح - بسیار سخت خواهد بود».
این روزنامه‌نگار با بدبینی نتیجه می‌گیرد که در این صورت، احتمالاً درگیری‌های فرقه‌ای در لبنان ادامه خواهد یافت.
انتخابات نزدیک و نزدیک‌تر می‌شود و احزاب سیاسی مانند همیشه فصل انتخابات را با خون آغاز کرده‌اند. با توجه به اینکه کرسی احزاب در پارلمان ممکن است در رابطه با رقبا و یا حتی جامعه مدنی که از قیام سال 1398 (2019) سر برآورده‌اند به خطر بیفتد. ممکن است دورهای بیشتری از درگیری و منازعه برای تحمیل ترس در بین مردم در راه باشد.
نظر شما