صاحب‌خبر - روزنامه ۸ صبح افغانستان، در گزارشی با توجه به تحولات اخیر این کشور، نوشت: شدت گرفتن جنگ و گسترش دامنه آن به شهرها، میزان آوارگان را به شدت افزایش داده است. براساس اطلاعات وزارت امور مهاجرین افغانستان، تنها در پنج ماه گذشته، ۵۷ هزار خانواده به دلیل شدت گرفتن جنگ و خشونت، آواره شده‌اند. مسئولان این وزارتخانه تأکید می کنند که ممکن است شمار آوارگان بیش از این باشد و به دلیل جنگ از ثبت باز مانده باشد. به هرحال، بیشتر بی خانمان ها به کمک فوری نیاز دارند و با گسترش دامنه جنگ، این روند با چالش مواجه شده است. با کشیده شدن دامنه جنگ به داخل چند شهر، فعالیت نهادهای امدادرسان نیز متوقف شده است. در حال حاضر، طالبان در مراکز ولایت‌های نیمروز، هلمند، قندوز، جوزجان و تخار حضور دارند و فعالیت نهادهای کمک‌رسان به آوارگان در این ولایت ها به حال تعلیق درآمده است. از سوی دیگر، شماری از خانواده‌هایی که به دلیل جنگ مناطق‌شان را ترک کرده‌اند، می‌گویند که در وضعیت بدی به سر می‌برند و نهادهای ذی‌ربط باید به وضعیت‌شان رسیدگی کنند. تنها در ۱۵ روز گذشته، پنج هزار و ۳۰۰ خانواده از مناطق اصلی‌شان کوچ کرده و در نقاط امن کشور مسکن گزیده‌اند. روز یکشنبه، طالبان مراکز ولایت های سرپل، قندوز و تخار را تصرف کرد حال آنکه پیشتر مراکز دو ولایت جوزجان و نیمروز نیز به دست طالبان سقوط کرده بود. آشفتگی این روزهای افغانستان نتیجه خروج غیرمسئولانه نیروهای خارجی است که طی ۲۰ سال گذشته، با ادعای تأمین صلح و امنیت، این کشور را به اشغال خود درآورده و همزمان مانع از استقلال دولت و ارتش این کشور برای مواجهه با چالش های پیش رو شدند. برنامه خروج نظامیان آمریکا از افغانستان در همین رابطه، روزنامه نیویورک تایمز هم در گزارشی به نقل از منابع آگاه در دولت ایالات متحده نوشت که «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا روز یکشنبه در جریان حملات طالبان به نقاط مختلف افغانستان و سقوط برخی از مراکز ولایات توسط این گروه شبه نظامی، قرار گرفت. روزنامه نیویورک تایمز در گزارش خود نوشت که برغم این حملات، برنامه خروج نظامیان آمریکا از خاک افغانستان بدون تغییر باقی می‌ماند. این در حالی است که اوایل روز یکشنبه، طالبان اعلام کرد که کنترل ولایات قندوز و سرپل را در دست گرفته است؛ ادعایی که از سوی مقامات دولت افغانستان رد شده است. گروه شبه نظامی طالبان همچنین اعلام کرد که کنترل شهر تالقان، مرکز ولایت تخار در شمال شرق افغانستان را در دست گرفته است. روز یکشنبه نیز گروه طالبان مدعی کنترل بر ولایات نِمروز و همچنین جوزجان شد. معاون فرماندار جوزجان سقوط مرکز این ولایت توسط طالبان را تأیید کرد. در واکنش به سقوط این شهر، ایالات متحده بمب افکنهای بی -۵۲ را برای مقابله با پیشروی‌های ارضی طالبان به منطقه اعزام کرد. روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی پیرامون وضعیت کنونی در افغانستان نوشت که معاونان رئیس جمهور ایالات متحده با سفارت این کشور در کابل در ارتباط نزدیک بوده و مقامات دفاعی و بلندپایه دو کشور از طریق تلفن در مورد عملیات‌های تهاجمی طالبان با یکدیگر در ارتباط هستند. از سوی دیگر، یک مقام بلندپایه در دولت آمریکا گفت که بایدن و مشاورانش قصد ندارند در برنامه‌های خود برای خروج نیروهای آمریکا از افغانستان تا پایان ماه آگوست تغییری ایجاد کنند. این مقام خاطرنشان کرد که راهبرد کاخ سفید در این حوزه بدون تغییر باقی خواهد ماند و پنتاگون نیز آماده است که به مقامات افغانستان آماد موردنیاز را ارائه کند. شاخه پاکستان طالبان همچنین براساس گزارش های منتشر شده ،حضور طالبان پاکستانی در صفوف طالبان که با تبلیغات زیاد به میدان جنگ کشانده شده اند نیز از عوامل دیگر پیروزی طالبان عنوان شده است. شماری از افراد دستگیر شده طالبان پاکستانی گفته اند که به آنها گفته شده هرچه در میدان جنگ بدست آورند را می توانند برای خود نگه دارند. کمیسیون حقوق بشر افغانستان با اشاره به کشتار مردم مالستان استان غزنی اعلام کرد کشتن ۲۷ غیر نظامی در این شهرستان جنایت جنگی است. مولوی حمیدالله یکی از فرماندهان جنگی طالبان معروف به "مولوی مسافر" گفت که این اقدام کار جنگجویان پاکستانی صورت گرفته است. رئیس جمهوری افغانستان و رئیس امنیت ملی این کشور بارها گفته اند که حدود ۱۵ هزار نفر از جنگجویان گروههای تروریستی لشگر طیبه ،جیش محمد و جیش العدل وارد جنگ شده اند که این امر باعث پیچیده تر شدن شرایط شده است.∎​