به گزارش مفدا مشهد جلسه لایو اینستاگرام با موضوع اخلاق و قدرت، دینداری و مردم داری از سلسله سخنرانی های سرنوشت ایران با حضور حجت الاسلام ناصر نقویان دانش آموخته حوزه و دانشگاه توسط تشکل انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مشهد برگزار شد.

در این جلسه لایو استاد نقویان با بیان اینکه بررسی اخلاق و قدرت و رابطه آن با دین داری و مردم داری از منظرهای مختلفی قابل بررسی است، گفت: نخستین منظری که قابل بررسی است این است که حال که قدرت و حکومت دست ماست، موازین اخلاقی را چگونه رعایت کنیم؟ حاکمان چگونه موازین اخلاقی را رعایت کنند و موازین اخلاقی آیا با موازین شرع می‌سازد؟ آیا اخلاق مقدم است یا فقه ؟ اگر با هم تعارضی نداشته باشند جمع این مولفه ها چگونه می‌شود؟ 

منظر دوم این است که ما خودمان چقدر می‌توانیم وارد قدرت شویم ما چقدر اجازه داریم کاندیدا شویم برای قدرتمندی و به دست گرفتن قدرت؟! 

وی افزود: قبل از پاسخ گویی به سوالات بالا باید تعریفی از قدرت داشته باشیم که اصولاً قدرت یعنی چه؟ قدرت جنبه های مختلفی دارد قدرت علمی، قدرت معنوی، قدرت مالی و قدرت سیاسی و اطلاعاتی و خبری.
وی تصریح کرد: اما آنچه که در این جلسه ما به آن خواهیم پرداخت و بین عموم مردم جا افتاده است قدرت سیاسی می باشد. که علی القاعده، 

اکثر موارد قدرت سیاسی بقیه قدرت ها را هم زیر مجموعه خودش قرار می دهد چرا که کسی که قدرت سیاسی دارد می تواند ثروت هم جمع کند ، کسی که قدرت سیاسی دارد می‌تواند رای دانشمندان را نیز به نفع خودش به کار گیرد ، حتی می تواند قدرت های معنوی و خبری را هم تحت سیطره خودش قرار دهداکثر موارد قدرت سیاسی بقیه قدرت ها را هم زیر مجموعه خودش قرار می دهد چرا که کسی که قدرت سیاسی دارد می تواند ثروت هم جمع کند ، کسی که قدرت سیاسی دارد می‌تواند رای دانشمندان را نیز به نفع خودش به کار گیرد ، حتی می تواند قدرت های معنوی و خبری را هم تحت سیطره خودش قرار دهد ، حال که مدنظر ما فقط قدرت سیاسی محض است ،این سوال پیش می آید که آیا اسلام با قدرت طلبی سیاسی موافق است یا مشکل دارد؟ آیا اسلام اجازه قدرت طلبی سیاسی می دهد یا خیر؟

استاد ناصر نقویان در ادامه افزود: اسلام می گوید اگر شما بخواهید یک مسلمان واقعی باشید و به مُرّ اسلام عمل کنید به شما توصیه می‌شود که دنبال قدرت نروید! خودت، خودت را کاندیدای قدرت سیاسی نکن! اسلام می گوید خودت خودت را عرضه نکن حتی با نیت مثبت!

وی با بیان اینکه نصّ صریح آیه قرآن به این نکته اشاره می کند و در سورة القصص آیة ۸۳ می فرماید: (تِلْکَ الدَّارُ الآخِرَةُ نَجْعَلُهَا لِلَّذِینَ لا یُرِیدُونَ عُلُوًّا فِی الأَرْضِ وَلا فَسَادًا وَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِینَ) صراحتا تاکید می‌کند که ما آن جایگاه بهشت برین را برای کسانی قرار دادیم که در دنیا  دنبال عُلوّ نباشند یعنی در دنیا اراده علو نکنند!

وی ادامه داد: گاهی من عملاً خودم برای قدرت نمی‌آیم ولی در دل این خواسته را دارم! اما اسلام می‌گوید حتی این حدیث نفس را هم نکن . چرا؟ چون حداقلش این است که قدرت همزاد فساد است.

این دانش آموخته حوزه و دانشگاه تاکید کرد: کم نبودند انسانهایی که به قصد خدمت آمدند و قدرتی کسب کردند و به ورطه استبداد کشیده شدند! وقتی به صندلی قدرت چسبیدند انعطاف شان عوض شد!

وی تصریح کرد: البته معصومین در این مقوله استثنا هستند، انها بر سر یک شرط بر سر قدرت می‌آیند و آن شرط را هم مراعات می کنند اگر آن شرط را هم مراعات نکنند به آنها هم همین اشکالات وارد می شود.

ناصر نقویان در ادامه این لایو گفت: باتوضیحاتی که دادیم مشخص شد که اسلام می‌گوید خودت به دنبال قدرت نرو . سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که چه کسانی باید برای به دست آوردن منصب و قدرت بروند؟ اسلام خود این مقوله را هم پاسخ داده است. از منظر دین آدمهای خوب باید بر سر کار بیایند آن هم به درخواست و اجبار مردم !

نمونه بارز در تاریخ، گرفتن زمام امور به دست امیرالمومنین علی علیه السلام  بعد از خلافت خلفای سه گانه است، که با اینکه حتی حکومت ایشان، نسخه خدایی دارد و خداوند او را برای گرفتن زمام حکومت اسلامی بعد پیامبر تعیین کرده است باز هم امیرالمومنین خودش نمی آید و خودش را کاندیدا نمی کند تا زمانی که مردم تشنه می‌شوند و از او به شدت درخواست می کنند.

وی در ادامه به مهمترین مولفه ویژگی حاکم دینی اشاره کرد و گفت: اجرای عدالت مهمترین ویژگی یک حاکم دینی باید باشد ،علی علیه السلام در بیشتر نامه هایی که به کارگزارانش صادر می‌کرد به جمله «استعمل العدل» تاکید می نمود! و آنچنان خود بر سر اجرای عدل تاکید داشت که ابوالاسود دوئلی  را که خود امیرالمومنین با فشار و درخواست به عنوان قاضی القضات منصوب کرد پس از یک هفته عزل می‌کند!
ابوالاسود دوئلی از حضرت علت را سوال می‌کند، امیرالمومنین علی علیه السلام می فرماید: روزی از کنار اتاق قضاوت تو رد میشدم و متوجه شدم صدای تو بر متخاصمین بالاتر رفته است و هر آن امکان این می رفت آنان از تو بترسند، پس تو را از جهنم بیرون کشیدم!

نقویان تاکید کرد: پس مهمترین ویژگی حاکم، اجرای عدالت است و با اجرای عدالت رابطه دینداری و مردم داری درست می شود چرا که نگرانی مردم از ابتدای تاریخ اجرای عدالت بوده است. مهمترین ویژگی حاکم، اجرای عدالت است و با اجرای عدالت رابطه دینداری و مردم داری درست می شود چرا که نگرانی مردم از ابتدای تاریخ اجرای عدالت بوده است.

عدالت باید در همه شئون جامعه اجرا شود ، در امتیازات علمی ، در امتیازات اقتصادی و حتی سیاسی!
وی افزود:امیرالمومنین در نامه به مالک اشتر به صراحت می فرماید: ای مالک تو دو گروه بیشتر نداری، شهروندان تو یا مسلمانند که برادر دینی تو هستند یا غیر مسلمان اند که مخلوق خداوند و هر دو در حقوق شهروندی مساوی هستند! 

بنابراین شما حق نداری شهروندی را به لحاظ اینکه طرز فکر او با شما همخوانی ندارد از حقوق شهروندی محروم کنی!رفتار خود امیرالمومنین در زمام داری کوفه با مردم را نیز وقتی بررسی می کنیم به همین نتیجه میرسیم که در تقسیم امتیازات شهروندی بین همه مردم یک عدالت زیبای اجتماعی برقرار بوده است.

ناصر نقویان در ادامه لایو گفت: در قرآن مجید هم به کرات عبارت «اقیمو العدل» تاکید شده است و به کسانی که به قدرتی رسیده اند این توصیه را میکند که در حقوق شهروندی بین مردم با ظواهر و عقاید مختلف نباید اختلافی ایجاد کرد!

وی توزیع یارانه در کشور را از مصادیق بارز اجرای عدالت برشمرد و گفت: در این توزیع، گزینشی صورت نمیگیرد و افرادی که واجد شرایط هستند آن مبلغ را دریافت می کنند؛ در سایر پست ها هم باید چنین نگاهی داشته باشیم و تنها مولفه ای که باید در نظر گرفته شود این باشد که فرد خیانتکار نباشد!

نقویان در پایان تاکید کرد: یک حاکم دینی علاوه بر تخصص و تعهد تحبب هم باید داشته باشدیک حاکم دینی علاوه بر تخصص و تعهد تحبب هم باید داشته باشد! مقبولیت و محبوبیت در جامعه یکی از ارکان اساسی حاکم اسلامی باید باشد، حاکم اسلامی اول به پشتوانه خدا و سپس به واسطه مردم می تواند جایگاه قانونی و شرعی داشته باشد.

گفتنی است در پایان این گفتگو که بالغ بر هفتاد دقیقه ادامه یافت مهمان برنامه به تعدادی از سوالات مطرح شده از سوی شرکت کنندگان در لایو پاسخ گفت.

خبرنگار: لیلا حاجی زاده