شناسهٔ خبر: 44254262 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه ستاره‌صبح | لینک خبر

ستاره صبح در گفت‌وگو با دو تحلیلگر روابط بین‌الملل بررسی کرد

ابعاد و پیامدهای پیداوپنهان ترور دانشمند هسته‌ای ایران

اشاره: بعدازظهر روز جمعه عناصر تروریستی، خودرو حامل محسن فخری‌زاده رئیس سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع را در آبسرد دماوند موردحمله قراردادند و این مدیر دانشمند را به شهادت رساندند. با توجه به این‌که مقامات کشورمان انگشت اتهام را به‌سوی اسرائیل نشانه رفته‌اند، به نظر می‌رسد این اتفاق با سفر مخفیانه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل به عربستان سعودی می‌تواند ارتباط داشته باشد؛ دیداری که به معنای اتحاد محور عبری-عربی برای بهره‌برداری حداکثری از روزهای باقی‌مانده از فعالیت ترامپ در کاخ سفید و ایجاد موانع جدی برای دور تازه مذاکرات برجامی احتمالی میان تهران و واشنگتن بود. موضوعی که حسن روحانی، رئیس‌جمهور هم در پیام خود به آن اشاره کرد و نوشت: «دشمنان می‌خواهند حداکثر استفاده را از این روزها ببرند تا بتوانند شرایط نامطمئنی را در منطقه به وجود بیاورند». از طرفی بسیاری از کشورها و سیاستمداران مختلف جهان این ترور را محکوم کرده‌اند. روز گذشته وزارت امور خارجه امارات متحده عربی در بیانیه‌ای بابیان این‌که ترور اخیر می‌تواند موجب تشدید تنش‌ها در منطقه شود، آن را محکوم کرد و خواهان خویشتن‌داری ایران شد. جان برنان، رئیس سازمان سیا در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما در واکنش به ترور اخیر نوشت «عقلانیت حکم می‌کند تا ایران در برابر این ترور، تا آمدن دولت جو بایدن صبر پیشه کند». برنی سندرز، سناتور باسابقه آمریکایی هم این ترور را «غیرقانونی، تحریک‌آمیز و بی‌ملاحظه» دانست که باهدف تضعیف دیپلماسی آمریکا و ایران هم‌زمان باروی کار آمدن دولت جدید صورت گرفت. اما در ایران هم تحلیل‌های متنوعی ارائه شده است. اصلاح‌طلبان و رسانه‌های آن‌ها معتقدند نباید در واکنش به این ترور، کاری کنیم که برای کشور هزینه ایجاد شود. سردار اسماعیل کوثری، جانشین فرمانده قرارگاه ثارالله سپاه پاسداران به این موضوع واکنش نشان داد و گفت: «نباید برای پاسخ به ترور شهید فخری‌زاده احساسی برخورد کرد». اما اصولگراهای تندرو و رسانه‌های آن‌ها معتقدند که ایران باید کار شتاب‌زده‌ای انجام دهد و انتقام سخت و واقعی بگیرد. برای مثال روزنامه کیهان پیشنهاد داد که در صورت اثبات نقش اسرائیل در این اقدام تروریستی، بندر حیفا از سوی ایران مورد هدف قرار گیرد. روزنامه جوان هم با کنایه به دولت نوشت که وحشت از پاسخ مجدد دشمن، «عقلانیت ترس» را

صاحب‌خبر -

ستاره صبح-

یک عضو هیئت‌رئیسه مجلس روز یکشنبه اعلام کرد که مجلس به روند بازرسی‌های آژانس خوش‌بین نیست و به بازرسان این سازمان مشکوک است، به همین دلیل نمایندگان قصد دارند به‌زودی طرحی تصویب کنند که براساس آن اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی درباره بازرسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تأسیسات هسته‌ای کشورمان لغو شود. گفتنی است ایران با تصمیم شورای عالی امنیت ملی از سال 1382 در مذاکرات سعدآباد پذیرفت که «به‌طور داوطلبانه» پروتکل الحاقی را امضا و اجرا کند.

لغو پروتکل الحاقی
فریدون مجلسی، دیپلمات پیشین و تحلیلگر روابط بین‌الملل در گفت‌وگو با ستاره صبح با اشاره به طرح پیشنهادی نمایندگان مجلس درخصوص لغو اجرای پروتکل الحاقی و طرح دوفوریتی «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» درخصوص افزایش تولید اورانیوم، گفت: «به نظر من این طرح احتمالاً در حد حرف تبلیغاتی باقی بماند؛ زیرا مجلس نمی‌تواند بدون اجازه مراجع بالاتر امنیتی مثل شورای عالی امنیت ملی در این زمینه تصمیم بگیرد و این موضوع در حدود اختیارات مجلس نیست. همان‌گونه که اعلام پذیرش ان‌پی‌تی و ملحقات آن نیازی به طرح مجلس نداشته، خارج شدن از آن‌هم نیازی به مصوبه مجلس ندارد. البته عده‌ای که چنین طرح‌هایی را مطرح می‌کنند، به‌طور شفاف مشخص نمی‌کنند که آیا به عواقب و پیامدهای آن‌هم اندیشیده‌اند و پای آن خواهند ایستاد یا خیر. چند روز پیش در .واکنش به ترور دانشمند هسته‌ای، تجمعی در قم و تهران شکل گرفت و تظاهرکنندگان گفتند که ما خواهان جنگ هستیم! آیا این افراد خود را نماینده 80 میلیون ایرانی می‌دانند و از طرف همه آن‌ها شعار می‌دهند؟! از طرفی تلاش‌هایی که در طول سال‌های گذشته در کشور صورت گرفته، تلاش برای قدرت بازدارندگی بوده، نه برای ایجاد تحریک و افتادن در دام دلخواه مخالفان جمهوری اسلامی. پس نباید چنین شعارهای هزینه زا از طرف کل مردم عنوان شود.»

رفتار و تصمیم عاقلانه
مجلسی در پاسخ به این سؤال که بازتاب این شعارها در سطح بین‌المللی چیست، خاطرنشان کرد: «بازتاب چنین شعارهایی بدین‌صورت است که ایران خواهان جنگ است؛ به همین دلیل روابط سیاسی و اقتصادی کشورها با ایران محتاطانه‌تر می‌شود و انزوای ایران را به دنبال خواهد داشت. البته به نظر می‌رسد طرحی که در مجلس صحبت از آن به میان آمده بیشتر در حد شعار باشد و هدف آن تلاش نمایندگان اصولگرا برای جلب نظر طرفدارانشان است. جالب است بدانیم که برنی سندرز، سناتور باسابقه آمریکایی و رقیب جو بایدن در رقابت‌های مقدماتی حزب دموکرات هم به این ترور واکنش نشان داد و آن را غیرقانونی، تحریک‌آمیز و بی‌ملاحظه دانست. به‌هرحال کسانی که در داخل مسئولیت اجرایی دارند، عاقلانه رفتار می‌کنند و تصمیم می‌گیرند؛ اما کسانی که در مجلس نشسته‌اند، بعضاً شعارهایی می‌دهند که خوشایند هم‌طیف‌هایشان در جناح اصولگرا باشد و به نظر می‌رسد که به منافع ملت فکر نمی‌کنند. زیرا این قبیل اقدامات ممکن است کشور را وارد مهلکه تنش با دنیا کند که آسیب‌های فراوانی در پی خواهد داشت. اسرائیلی‌ها دقیقاً برای همین هدف دست به ترور زده‌اند؛ بنابراین در این شرایط پیچیده مطرح کردن این شعارها، درست نیست.»

تغییر در منطقه
قاسم محبعلی، مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه نیز در گفت‌وگو با ستاره صبح بابیان این‌که این اقدام تروریستی، هدفمند و سیاسی بوده، عنوان کرد: «اسراییلی‌ها این اقدام را در برهه‌ای انجام دادند که آمریکا انتخابات را پشت سر گذاشته و دولت این کشور در حال تغییر است. مهم‌تر اینکه دولت جو بایدن بر سر مسائلی چون بازگشت به برجام، پرونده انضمام سرزمین‌های اشغالی به اسراییل و... رویکردی دارد که چندان موردپسند نتانیاهو نیست. درحالی‌که آن‌ها در دولت ترامپ توانستند در موضوعات مختلفی، برنامه‌ها و اهداف خودشان را دنبال کنند ولی اکنون با پیروزی بایدن نگران‌اند که مبادا این برنامه‌ها و اهداف متوقف شود و معادلات منطقه و جهان به‌طوری‌که به سود آنان نباشد، پیش برود. بنابراین اسرائیل با ترور آقای فخری‌زاده به دنبال آن بود تا در آستانه تغییرات سیاسی در آمریکا و منطقه، شرایط را به سود خود دگرگون کرده و اوضاع منطقه را مطابق اهداف و برنامه‌هایشان پیش ببرند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل اخیراً درجایی اعلام کرد که لیست بلندبالایی از اقدامات و برنامه‌ها درباره ایران را مدنظر دارد و این موضوع می‌تواند به معنای نگرانی از اقدامات آتی اسراییل علیه ایران باشد. چراکه اسراییل بر پایه اقدامات تروریستی و خصمانه شکل‌گرفته است.  ضمن آن‌که ترور دانشمند هسته‌ای ما اولین و آخرین اقدام آنان نبوده و نیست. حالا نیز مسئولیت این اتفاق با ایران است که برای حفاظت و امنیت شهروندان خودش چه رویکرد و ابزاری را به کار بگیرد.»

تندروی‌های داخلی
محبعلی همچنین در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اختلافات شکل‌گرفته در داخل ایران بعد از حادثه اخیر نیز گفت: یکی از اهداف اسراییلی‌ها از اقدام تروریستی اخیر در ایران همین موضوع بود که بتوانند با تحریک تندروها در داخل ایران، زمینه را برای اقدامات و حملات آنان علیه برجام فراهم کنند. آن‌ها البته همین رویه را در آمریکا نیز دنبال می‌کنند تا شرایط برای احیای برجام فراهم نشود. بنابراین می‌توان گفت که تندروهای داخلی و اسراییل و عربستان و متحدان آن‌ها، مصداق دو لبه تیغ یک قیچی هستند. بنابراین ازآنجایی‌که اسراییل به دنبال یک درگیری در منطقه است، ما باید هوشیار باشیم و نباید وارد زمین‌بازی آنان بشویم و اقدام متقابل خودمان را با شکل صحیح و در زمان و مکان درستی انجام بدهیم.»

نظر شما