تعادل بازار خودرو در صورت امکان واردات بدون انتقال ارز!

مهدی قره‌داغلی - چند وقتی است موضوع آزادسازی واردات خودرو مطرح می‌باشد و مجلس به منظور متعادل کردن بازار خودرو، پیشنهادهایی مبنی بر واردات خودرو ارائه داده که تحت شرایط خاصی امکان واردات خودرو ممکن می‌باشد که بعد از کش‌وقوس‌های فراوان حجت‌ا... فیروزی؛ سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای‌اسلامی ‌اعلام کرد که ماده‌ای در طرح «ساماندهی بازار خودرو» در نظر گرفته شده است و مجلس در نظر دارد که واردات خودرو را در ازای صادرات خودرو، قطعه، نفت‌خام و ارز اشخاص خارج از کشور که تعهد به وارد کردن آن‌ها ندارند، بدون ذکر منشأ، آزاد کند. بدین ترتیب طبق طرح ساماندهی صنعت خودرو، واردات خودرو در صورت انتقال ارز بدون ذکر منشأ و استفاده از ارز اشخاص خارج از کشور ممکن می‌باشد. این در حالی است که طبق شنیده‌ها آن‌طور که مشخص است، وزیر جدید صمت با آزادسازی واردات خودرو موافق است و مهدی دادفر؛ دبیر انجمن واردکنندگان خودرو با اشاره به فعالیت مثبت وزیر صمت جدید، گفت: آقای رزم‌حسینی، نگاه بسیار دقیقی دارد و بسیار مناسب فعالیت می‌کند. اکنون دستور داده که مشکلات واردات خودرو در کمیته خودرو، بررسی شود که خود این تصمیم نشان‌دهنده این است که دیگر با جنجال قرار نیست کار انجام شود و کار‌ها بهتر از گذشته پیش خواهد رفت. دبیر انجمن واردکنندگان خودرو، بیان کرد: نگاه وزیر جدید صمت این است که خودرو، انحصاری است و قصد دارد واردات خودرو را آزاد کند که نگاه کاملاً منطقی دارد. مصطفی طاهری؛ عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز در این باره، گفت: اگر بدون انتقال ارز، راهی برای واردات خودرو به کشور وجود داشته باشد، یقیناً باید آن را عملی کرد، چرا که واردات خودرو به کشور باعث تنوع بازار خودرو و افزایش عرضه می‌شود و همین امر باعث ایجاد رقابت در بازار خودرو می‌شود تا خودروسازان داخلی به جای افزایش قیمت‌ها، به‌دنبال افزایش کیفیت و استانداردسازی خودروهای داخلی باشند و بازار از انحصار خودروسازان داخلی رها می‌شود. وی افزود: برای این کار، باید زیرساخت‌ها و شرایطی مهیا گردد. باید سامانه‌هایی شفاف طراحی شود که مشخص کند ارزی که برای واردات خودرو و هر کالایی اختصاص می‌یابد، جزء ارز داخلی بوده و با انتقال ارز مواجه شده یا خیر و یقیناً وجود چنین سامانه‌هایی می‌تواند در تشخیص چگونگی اختصاص ارز به واردات کمک کند. حسن کریمی‌سنجری؛ کارشناس صنعت خودرو با بیان اینکه استفاده از ارز اشخاص خارج از کشور که پیش از این نیز پیشنهاد آن از سمت فعالان این حوزه داده شده بود، گزینه مناسبی است، اظهار کرد: اینکه در قبال ارزی که تعهدی برای وارد کردن آن به کشور وجود ندارد، دولت دارندگان این ارز را تشویق به واردات خودرو کند، پیشنهاد خوبی است. وی افزود: البته با این شرط که خودروهای سواری با یک بازه‌قیمتی خاص وارد شوند تا کمک‌کننده برای تقویت عرضه خودرو به بازار باشد. تاکنون نتواسته‌ایم از مزایای این ارزی که خارج کشور وجود دارد و تعهدی هم برای دارنده آن برای ورود به کشور ایجاد نمی‌کند، بهره‌مند شویم؛ هرچند دیر اما باز هم خوب است که تصمیم بر چنین اقدامی ‌گرفته شده است. بسیاری از سرمایه‌داران ایرانی هستند که تجارت آن‌ها خارج از کشور بوده و درآمد ارزی داشته و همچنین به اینکه بخشی از این درآمد خود را در جهت منافع شخصی و همچنین در جهت تقویت اقتصاد کشور به‌کار ببرند، علاقه‌مند هستند. این کارشناس صنعت خودرو، ضمن تأکید براینکه این موضوع، نیازمند ساختار تشویقی منطقی است، گفت: یکی از این مشوق‌های منطقی، همین واردات خودرو در ازای ارزهای سرگردانی است که بعضاً منشأ خارجی دارند. این اتفاق در حوزه خودروهای تجاری افتاد و متأسفانه شنیدیم که چندی پیش مجوز شماره‌گذاری کامیون‌های دست‌دومی‌ که ماه‌هاست در گمرک مانده‌اند، صادر ‌شد. به همان میزانی که ترخیص و شماره‌گذاری خودروهای تجاری دست‌دوم غلط بود، صدور مجوز واردات خودروهای سواری با ارز اشخاص مشوقی خواهد بود تا به‌جای کامیون‌های دست‌دوم که دارای اولویت حمل‌ونقل و اقتصاد کشور نیستند، خودروهای سواری وارد شود. کریمی‌سنجری، ضمن تأکید براینکه خودروهای سواری شرایط مناسبی در بازار ندارند و عرضه و تقاضای آن‌ها به وضعیت اورژانسی تبدیل شده است، گفت: بنابراین واردات سواری‌ها آن هم با ارز منشأ می‌تواند بازار خودرو داخلی را متعادل کند. البته همان‌طور که اشاره شد، به شرطی که این طرح برای خودروهایی اجراء شود که به لحاظ قیمتی متناسب با توان خرید بخشی زیادی از طرف تقاضا در داخل کشور باشد. این فعال صنعت خودروی کشور، در ادامه در رابطه با بحث واردات خودرو در ازای صادرات آن، صادرات قطعه یا نفت‌خام، تصریح کرد: اگر آنقدر توان داشته باشیم که خودرو و قطعه صادر کنیم، این موضوع یک مزیت به‌حساب خواهد آمد و طبیعتاً خواهد توانست باز هم تعادلی برای بازار ایجاد کند. اما طرح صادرات نفت‌خام برای خود بنده جالب است و در حقیقت بحث تهاتر فروش نفت در ازای واردات خودرو، به نوعی کمک به فروش نفت خواهد بود؛ نه کمک برای تعادل‌بخشی به بازار خودرو. تصمیمی ‌است که اکنون دولت با توجه به افزایش موجودی نفت‌خام کشور و از سوی دیگر کاهش درآمدهای ارزی اتخاذ کرده است. بنابراین تهاتر واردات خودرو در مقابل فروش نفت‌خام، به نظر می‌رسد تصمیمی ‌باشد که در شرایط فعلی اتخاذ شده و به نتیجه رسیده است و در رابطه آن معتقد نیستم که با تأخیر انجام شده است؛ اما در رابطه با وارات خودرو در مقابل ارز با منشأ خارجی معتقدیم که بهتر بود، زودتر اتفاق می‌افتاد.