زانا احمدی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره تغییرات بازار نفت تحت تاثیر نتایج انتخابات امریکا و روی کار آمدن دموکراتها اظهار داشت: هر چند جزییات برنامههای دموکراتها بطور رسمی اعلام نشده اما آنچه که از قبل به عنوان محور برنامههای بایدن اعلام شده، اعتقاد دموکراتها این است که تولید نفت و گاز شیل به محیط زیست آسیب میزند، به همین دلیل محدودیتهایی را اعمال میکنند و روند افزایش تولید نفت آمریکا را کند خواهند کرد. موضع دموکراتها فعلاً توجه به تجدیدپذیرها و کاهش صادرات نفت به دلیل کاهش حفاری و انجام عملیات شکافت هیدرولیکی که مشکلات آلودگی هوا را به دنبال دارد، است.
وی افزود: با توجه به اینکه ایالاتمتحده یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و مصرفکنندگان نفت بشمار میرود، در نتیجه اتفاقات داخلی این کشور تاثیر زیادی بر بازارهای جهانی خواهد داشت و با توقف حفاریهای میادین بیشتر و کاهش تولید نفت شیل آمریکا در شرایط کنونی بازار که با کمبود تقاضای نفت ناشی از کاهش ترددهای جادهای و هوایی به دلیل کرونا مواجه است، میتواند تا حدودی از فشار عرضه بیشتر بازار بکاهد و قیمتهای نفت بهبود نسبی پیدا کنند.
تولید نفت در ایالات متحده نزولی شد
این تحلیلگر بازار نفت با اشاره به تفاوت رویکرد دموکراتها نسبت به سوختهای فسیلی در مقایسه با دولت قبلی ایالاتمتحده جمهوریخواهان و تاثیر آن بر عرضه و تقاضای نفت تصریح کرد: متوسط تولید نفت آمریکا در ماه قبل به حدود 10.5 میلیون بشکه در روز رسید، در حالی که آمریکا در فوریه و مارس سال جاری میلادی 13 میلیون بشکه در روز تولید کرده است. با حضور دموکراتها تولید نفت شیل آمریکا که 900 هزار بشکه در روز در سال جاری کاهش داشته، احتمالاً حدود یک میلیون بشکه دیگر هم تا سال 2021 کاهش خواهد داشت. بنابراین با ادامه روند موجود پیشبینی میشود که متوسط تولید نفت ایالاتمتحده در سال 2020 برابر با 11.5 میلیون بشکه در روز باشد که این میزان کمتر از 12 میلیون بشکه تولید شده در 2019 است.
نفت امریکا جای خود را به ایران و ونزوئلا میدهد
وی ادامه داد: همچنین ممکن است این کاهش در سالهای بعد هم ادامه داشته باشد. براین اساس کمبود عرضه ناشی از کاهش تولید ایالاتمتحده را کشورهایی مثل ایران و ونزوئلا در صورت توافقات احتمالی میتوانند به بازار عرضه کنند. البته ناگفته نماند افزایش تولید نفت لیبی در ماههای اخیر به بیش از یک میلیون بشکه و تلاش برخی از اعضا برای معافیت از توافقات کاهش تولید اوپکپلاس از سوی کشورهای عضو مثل عراق خبر خوبی برای بازار نیستند.
چشم امید دکلهای حفاری به واکسن کرونا
احمدی با اشاره به تغییرات تعداد دکلهای حفاری و همچنین افزایش ذخیرهسازی در امریکا و تاثیر سیاست ایالات متحده در این خصوص بر بازار نفت گفت: آمار دستگاههای حفاری ایالاتمتحده به عنوان شاخصی برای پیشبینی افزایش یا کاهش سطح تولید نفت در این کشور همیشه مورد توجه فعالان بازار نفت بوده است و با توجه به بهبود نسبی قیمت نفت که بالای سطح 40 دلاری خود را تثبیت کرده و همچنین خبرهای کشف واکسن کرونا و امید به بهبود تقاضای نفت، موجب فعال شدن حفاری و تولید در آمریکا شده است. از طرفی پایین آمدن قیمت نفت نسبت به سالهای گذشته موجب شده تا کشورهایی که مصرفکننده هستند و ذخایر تجاری و استراتژیک دارند از افزایش ذخایر خود در قیمتهای پایین بهره ببرند.
وی درباره تغییر سیاستهای احتمالی امریکا در حوزه نفت و تاثیر آن بر اوپک و اوپکپلاس خاطرنشان کرد: هرچند دونالد ترامپ در ابتدای راه منتقد اهداف و سیاستهای اوپکپلاس بود، اما پس از گذشت مدت زمانی و همراه کردن عربستان، سیاستهای خود را در این ائتلاف پیگیری کرد و حضور روسیه در این ائتلاف از حمایت ترامپ برخوردار بود. حتی در همین اواخر حامی سیاستهای اوپکپلاس برای دستیابی به توافق کاهش تولید بیسابقه نفت شد.
پایان سیاستهای نفتی سلطان توئیت و نفوذ بیسروصدای دموکراتها به اوپک
این کارشناس حوزه انرژی تاکید کرد: حال با حضور بایدن که زمزمههای توافقات احتمالی او با ایران به گوش میرسد، از طرفی سیاستهای بایدن در قبال عربستان و روسیه موجب شده تا اعضای اوپکپلاس از بابت تحتفشار قرار گرفتن این ائتلاف به دلیل بازگشت نفت ایران و ونزوئلا و یا خروج احتمالی روسیه اظهار نگرانی کنند. موضوع بعد این است که برخلاف ترامپ که سلطان توییت کردن بود به خصوص برای بازار نفت، بایدن احتمالا برای اعمال نفوذ روی اوپک بیسروصدا و از طریق مسیرهای دیپلماتیک اقدام کند. موضوع آخر سوخت ارزان برای مصرفکنندگان آمریکایی از اهمیت زیادی برخوردار است، با توجه به برنامههای بلندپروازانه بایدن ممکن است موجب بیتوجهی به تولیدکنندگان نفت شود.
بایدن اوپکپلاس را تغییر میدهد؟
وی همچنین به تدوم توافق کاهش تولید پرداخت و گفت: به نظر میرسد با حضور بایدن، اوپکپلاس دستخوش تغییراتی جزئی خواهد شد، اما موضوع افزایش قیمت نفت از مهمترین خواستههای اعضای اوپکپلاس به دلیل تراز بودجه دولتی آنها است و توقف کاهش تولید در این شرایط به نفع هیچ یک از اعضا نیست. بر این اساس پیشبینی میشود فعلاً این توافق پیگیری شود.
بازار شکننده شده است
احمدی یادآور شد: این موضوع جزئیات و ظرافتهای زیادی دارد، البته بازار نفت هم شکننده شده است. اینکه تا چه زمانی رعایت سقف و کاهش عرضه ادامه خواهد داشت، را میتوان در سیاستهای کشورهای عضو جستجو کرد. اما به نظر نمیرسد این کاهش قیمت به نفع تولیدکنندگان نفت جهان باشد چه برسد اعضای اوپکپلاس، بنابراین به نظر میرسد حداقل تا زمانی قیمت نفت بالای سطح 40 دلار حفظ شود این موضوع پیگیری خواهد شد.
بیتوجهی نفت به توافقات اعراب-اسرائیل
وی در ادامه در ارزیابی بازار نفت با توجه به تغییر برخی پارادایمهای سیاسی منطقه از جمله توافقات اعراب و اسرائیل توضیح داد: بنظر میرسد که این توافق در واقع بهنوعی بروز رفتارها و سیاستهای عربستانسعودی در منطقه و تسلط حاکمان آن بر حاکمان اماراتمتحدهعربی است. نظر دادن در خصوص پیوستن و یا عدم پیگیری این روابط توسط دیگر کشورهای شورای همکاری خلیجفارس در حال حاضر کمی سخت است. اما در صورت پیوستن آنها میتوان گفت فروش نفت و گاز کشورهای عربی به شرکتهای اسرائیلی دیگر تحریم نخواهد بود و بالعکس صدور خدمات رژیم اشغالگر قدس به کشورهای عربی منطقه باز خواهد شد. در کل این توافقات تاثیر زیادی در بازار جهانی نفت نخواهد داشت چراکه سیاستهای کنونی منطقه به خصوص اعضای اوپکپلاس در جهت حفظ منافع اعضا علیرغم مشکلات داخلی آن است.
سرانجام نفت ایران چه میشود؟
این کارشناس بازار نفت درباره آینده بازار نفت ایران نیز گفت: در کوتاهمدت صادرات نفت کشور میتواند با توافقات احتمالی و رفع تحریمها جهش خوبی داشته باشد. اما از طرفی باید خواستههای ایالاتمتحده در قبال بازگشت به برجام مشخص و برای کشور قابل قبول باشد که در این صورت در بلندمدت تاثیر خوبی در رشد و شکوفایی کشور به جهت به حرکت درآمدن چرخهای اقتصادی و افزایش صادرات و واردات کشور خواهد داشت. اما در صورت عدم توافق و همراهی اروپا با ایالاتمتحده و بازگشت تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل، شرایط سختی پیشروی کشور قرار خواهد گرفت.
∎