«نیکل پاشینیان»، نخست‌وزیر ارمنستان بامداد سه‌شنبه ۲۰ آبان ماه اعلام کرد توافقنامه‌ای را با روسیه و جمهوری آذربایجان برای پایان دادن به جنگ در قره‌باغ امضا کرده است. پاشینیان در این بیانیه اعلام کرد: «توافقنامه‌ای را با رئیس‌جمهور روسیه و آذربایجان برای پایان دادن به جنگ در قره‌باغ امضا کردم. تصمیمی گرفتم که برای همه‌مان سخت است. آتش‌بس، برای مردم ما و خود من بسیار دردناک است.»(اینجا بخوانید)
وزارت خارجه روسیه با تاکید بر اینکه فقط صلح‌بانان روس در قره‌باغ مستقر می‌شوند، گفت ترکیه هم حمایت کامل خود از بیانیه مشترک سه کشور (روسیه، ارمنستان و جمهوری آذربایجان) را اعلام کرده است.
گفتنی است چندی پیش جمهوری اسلامی ایران طرحی را برای حل مناقشه قره باغ به دو کشور درگیر و همچنین روسیه و ترکیه ارائه کرد. این طرح را سید عباس عراقچی معاون وزیر خارجه به عنوان فرستاده ویژه جمهوری اسلامی ایران به مقامات این کشورها معرفی کرد. جمهوری اسلامی ایران هم روز سه‌شنبه ۲۰ آبان ماه در بیانیه‌ای از توافق جمهوری آذربایجان، ارمنستان و روسیه در خصوص مناقشه قره باغ استقبال و ابراز امیدواری کرد این توافق به ترتیبات نهایی برای استقرار صلح پایدار در منطقه قفقاز منجر شود.
در همین خصوص، «سید محمدرضا دماوندی» مدیرعامل انجمن دوستی ایران و ارمنستان و تحلیلگر مسائل قفقاز در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، درباره توافق اخیر ارمنستان و جمهوری آذربایجان و روسیه درباره مناقشه قره باغ با بیان اینکه در داخل ارمنستان نسبت به توافق اعتراضاتی صورت گرفته و رئیس جمهور ارمنستان هم اعلام کرده که این توافق بدون اطلاع وی و نظر شخصی نخست‌وزیر بوده است، اظهار داشت: البته رئیس ستاد ارتش هم اعلام کرد با توجه به اینکه در منطقه قره‌باغ شرایط مناسبی نداریم و اگر جنگ به زودی پایان نپذیرد، نیروهای ما در محاصره قرار می‌گیرند، نخست وزیر این تصمیم را اتخاذ کرده است.
وی افزود: آنچه در توافقنامه آمده است دو کریدور در برابر هم قرار گرفته، کریدوری که ارمنستان را از طریق لاچین به قره باغ کوهستانی و مرکز قره باغ کوهستانی که محافظت آن را نیروهای روس بر عهده دارند متصل می‌کند و در مقابل کریدوری پیش‌بینی شده که از نخجوان به خاک اصلی آذربایجان متصل خواهد شد و اجازه تردد بین نخجوان و جمهوری آذربایجان ایجاد می‌شود که محافظت آن را نیروهای روس به عهده خواهند داشت.
این تحلیلگر مسائل قفقاز با بیان اینکه هنوز جزییات این کریدور مشخص نیست، اظهار داشت: اینکه آیا این کریدور صرفا برای حمل و نقل است یا یک کریدور به معنای واقعی و مسدود شده، هنوز مشخص نیست. یعنی اگر به صورت مسدود شده باشد مرز زمینی ما با ارمنستان به صورت کامل قطع خواهد شد، ولی اگر یک کریدور حمل و نقلی باشد مرز ما با ارمنستان بسته نخواهد بود. ولی مسئله این است که ما خطوط تبادل انرژی با ارمنستان داریم و خط لوله گاز ما و خط انتقال برق ما از همین مسیر رد شده، به اضافه اینکه کریدور حمل و نقل جاده‌ای ما با ارمنستان هم در همین جا است و اینکه تلاقی اینها با هم چگونه خواهد شد، مسئله‌ای است که طی روزهای آینده مشخص می‌شود.
این کارشناس مسائل قفقاز بیان کرد: با اضافه شدن مناطقی که آذربایجان از ارمنستان باز پس گرفت، مناطق جنوبی، هم ساحل با رود ارس شد. آنچه مقامات آذری اعلام کردند مبنی بر اینکه نیروهای تکفیری در این عملیات حضور نداشتند، ولی اسناد می‌گویند که حضور داشته‌اند و اینکه آیا این نیروها منطقه را ترک کرده‌اند یا خیر مشخص نیست. علاوه بر این، حضور اسرائیلی‌هاست که غیرقابل انکار است و نزدیکی آنها با مرز ما و رود ارس هم هست که حاشیه مرزی ما را ناامن خواهد کرد و موجب نگرانی است.
دماوندی درباره عملکرد ایران در راستای حل مناقشه قره باغ و طرحی که ایران در این زمینه پیشنهاد داد نیز گفت: در روزهای اول جنگ آقای خطیب‌زاده سخنگوی وزارت خارجه عنوان کرد که ایران طرحی برای آتش‌بس دارد که اعلام خواهد کرد و بعد از آن ۲۲ روز زمان برد که آقای عراقچی به منطقه سفر کند.
وی افزود: هیچکس از طرح مذکور مطلع نشد و تمام نخبگانی که در عرصه سیاست خارجی در حوزه قفقاز جنوبی فعال هستند، از این طرح بی‌اطلاعند و محتوای طرح مشخص نیست. اگر ایران طرح ابتکاری برای حل و فصل مناقشه داشت، باید در روزهای ابتدایی جنگ این طرح را ارائه می‌کرد و آقای عراقچی هم سفرهایش را در همان ابتدا انجام می‌داد.
مدیرعامل انجمن دوستی ایران و ارمنستان اضافه کرد: اخبار از چهار کشوری که آقای عراقچی به آنها سفر کرد یعنی ارمنستان، جمهوری آذربایجان، ترکیه و روسیه حاکی از آن است که برخوردها با طرح ایران برخوردهای گرم و صمیمانه‌ای نبوده است و به نظر می‌رسد وقتی که آقای عراقچی در سفر بوده، روسیه و ترکیه کار خودشان را انجام می‌دادند و در پشت پرده مذاکرات خودشان را داشتند و به جمع بندی می‌رسیدند و ما از این مذاکرات بی اطلاع بودیم.
این کارشناس مسائل قفقاز بیان کرد: اولا طرح صلح ما اعلام نشد، ثانیا اثرگذار نبود و سوم اینکه سفر آقای عراقچی هم دیر بود و هم فاقد اثر.
انتهای پیام/