از سال 1978 و با آغاز اجرای سیاست کلیدی اصلاحات و درهای باز، دولت چین تا کنون 13 برنامه پنج ساله توسعه را با موفقیت تصویب و اجرا کرده و به اذعان اکثریت موافقان و حتی مخالفان در سراسر جهان توانسته است در زمینههای گوناگون از جمله توسعه اقتصادی و اجتماعی یک تحول عظیم را در کشور ایجاد کند و به طور ویژه در زمینه فقرزدایی یک معجزه بزرگ را در تاریخ بشر رقم بزند. چین در طول این مسیر بیش از 40 ساله همواره سعی کرده با وجود دنبال کردن یک نقشه راه اصلی (سیاست اصلاحات و درهای باز) همواره با بازنگری و در پیش گرفتن تغییرات ضروری در راهبردهای خود (برنامههای پنج ساله توسعه) بهترین مسیر و منعطفترین طرحها را برای رسیدن به دو هدف مهم صد ساله خود به کار بندد و امروز شاهد هستیم که با وجود تمام مشکلات مانند تأثیر منفی همهگیری کرونا بر جهان و جنگ تجاری تحمیل شده بر چین از سوی آمریکا، چین تقریباً توانسته است به نخستین این اهداف یعنی ریشه کن کردن کامل فقر مطلق و ایجاد جامعهای با رفاه نسبی تا پایان سال 2020 دست پیدا کند.
در چنین شرایطی، اهمیت پنجمین نشست عمومی نوزدهمین کمیته مرکزی حزب کمونیست چین و ارائه طرح پیشنهادی «چهاردهمین برنامه پنج ساله» توسعه و اهداف بلندمدت 2035، آن خواهد بود که چین گامهای بعدی خود در مسیر تبدیل شدن به یک کشور سوسیالیستی پیشرفته در جهان را با جزئیات قابل پیشبینی در این طرح پیشنهادی مشخص کرده است. این اقدام کمیته مرکزی حزب کمونیست چین در حالی صورت گرفته که مقامها و سیاستمداران ابرقدرتی مانند آمریکا به خاطر دست و پنجه نرم کردن با انواع بحرانهای داخلی و خارجی- عدم کنترل درست بحران کرونا، شکاف اجتماعی ناشی از تبعیض نژادی و مشکلات اقتصادی- در آستانه انتخابات رئیس جمهوری به هیچ وجه حاضر به شفافسازی دربارۀ برنامههای راهبردی خود برای کشور نیستند. اکنون چین بار دیگر، در برابر یک بحران جهانی دیگر با اتخاذ تصمیمات درست راهبردی توانسته است موقعیتی را ایجاد کند که نه تنها تضمین کننده توسعه اقتصادی و اجتماعی باثبات و سالم این کشور خواهد شد بلکه به کشورهای دیگر جهان- به ویژه کشورهای درحال توسعه از جمله مسیر کمربند و جاده- این پیام را میدهد که با تکیه بر مسیر توسعه خود و از طریق همکاری برد-برد، چندجانبهگرایی، جهانی شدن، اقتصاد باز و حفظ محیط زیست میتوانند به جایگاهی مطلوب در جهان دست پیدا کنند.
از جمله محورهای اصلی مورد اشاره در طرح پیشنهادی کمیته مرکزی حزب کمونیست چین برای تدوین برنامه چهاردهمین برنامه پنج ساله توسعه و اهداف بلندمدت این کشور تا سال 2035 میتوان به تقویت یک چرخه اقتصاد و تجارت مبتنی بر بازار داخلی کشور اشاره کرد اما از سوی دیگر در بیانیه کمیته مرکزی حزب بر مکمل بودن این چرخه داخلی با چرخه اقتصاد و تجارت خارجی و همین طور لزوم گشایش درهای باز چین در سطحی بالاتر و فراهم کردن فرصتهای بیشتر برای حضور شرکتها و سرمایهگذاران بینالمللی نیز تأکید شده است. به عبارت دیگر چین قصد دارد با افزودن بر توان اقتصادی کنونی خود، علاوه بر تضمین توسعه خود در آینده، مسیر توسعه دیگر کشورهای جهان را با ایجاد یک بازار مصرف گسترده هموار کند که لازمه آن گشایش درهای کشور در سطحی وسیعتر است.
از جمله دیگر موضوعات مهم این برنامه که در طول سالهای اخیر همواره در صحبتهای شی جینپینگ، دبیر کل حزب کمونیست و رئیس جمهوری خلق چین نیز بر آن تأکید فراوان شده تکیه بر تواناییهای داخلی از طریق نوآوری و همین طور توسعه سبز است. دو موضوعی که در کنار فقرزدایی به آن در برنامه توسعه پایدار 2030 سازمان ملل نیز اشاره شده است. رهبران حزب کمونیست و دولت چین به خوبی متوجه این موضوع شدهاند که برای تداوم رشد اقتصادی کشور و رسیدن به توسعه پایدار از هر نظر و تحقق دومین هدف صد ساله کشور یعنی تبدیل شدن بک یک کشور قوی، مرفه، هماهنگ و سوسیالیست پیشرفته باید برنامهای مبتنی بر نوآوری و مسلط شدن به جدیدترین فناوریها را در پیش بگیرند تا در زمینههای مختلف بتوانند رفاه و سعادت را برای مردم خود به ارمغان بیاورند. از سوی دیگر، عامل دیگر مهم حیات و توسعه، حفظ منابع جایگزین ناپذیر و کره زمین به عنوان خانه تمام انسانها خواهد بود. از همین رو، بار دیگر در طرح پیشنهادی خود بر تعهد چین نسبت به کاهش آلایندهها و جایگزین کردن هر چه بیشتر منابع انرژی مصرفی خود با انرژی های تجدیدپذیر نظیر انرژی خورشیدی و برق بادی اعلام پایبندی کردهاند.
امروز چین تنها در یک مدت کوتاهِ کمی بیش از 40 ساله به میانه مسیر توسعه خود رسیده و با وجود تبدیل شدن به دومین اقتصاد بزرگ جهان، همچنان لقب در حال توسعه را در ادامه نام خود یدک میکشد. اکنون گام بعدی برای چین شامل یک برنامه 15 ساله است که با رسیدن به اهداف بلند مدت خود تا سال 2035 و رساندن سرانه تولید ناخالص خود به مرز کشورهای پیشرفته جهان تبدیل به یک کشور سوسیالیستی پیشرفته در جهان شود. هدفی که رسیدن به آن به گفته بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران تنها با پایبندی به مسیر توسعه ویژه سوسیالیستی چین امکانپذیر خواهد بود و تحقق آن یک رخداد بزرگ دیگر را در تاریخ چین و جهان رقم خواهد زد.
312 310
نظر شما