همشهریآنلاین ـ الهه فراهانی: آتشنشانان از ساعت ۷ صبح جمعه در جریان حادثهای در خیابان ابوذر، خیابان فلاح قرار گرفتند و راهی آنجا شدند. محل حادثه زمینی گودبرداری شده به عمق حدود ۲۰متر بود و بهدلیل رعایت نشدن مسائل ایمنی خانههای اطراف ریزش کرده بود.
خوشبختانه ساکنان خانهها از چند روز قبل با تذکرات شهرداری تهران و آتشنشانی، خانههایشان را تخلیه کرده بودند. حتی نوارهای زردرنگ خطر نیز در محل کشیده شده بود تا کسی وارد ساختمانها نشود اما با وجود این در زمان حادثه افرادی که از نگهبانان پروژه بودند برای برداشتن سگهایشان از داخل اتاقک نگهبانی به داخل محل گودبرداری رفتند و درست دقایقی بعد از رفتن آنها بخشی از ساختمان مشرف به این محل ریزش کرد و باعث مدفون شدن این افراد شد.
بیشتر بخوانید:
عملیات سخت
از صبح جمعه که این حادثه رخ داد آتشنشانان عملیات نجات و آواربرداری را آغاز کردند. به گفته جلال ملکی، سخنگوی آتشنشانی تهران بهدلیل احتمال ریزش ساختمانهای دیگری که مشرف به محل گودبرداری بودند، عملیات آواربرداری بسیار پرریسک و سخت و نفسگیر بود. آتشنشانان با احتیاط کامل مشغول عملیات شدند به این امید که ۲برادر مدفونشده را به سلامت از زیر آوار خارج کنند. آنها ساعت ۳بعدازظهر جمعه موفق شدند سگهای این دو نگهبان را از زیر آوار زنده و سالم خارج کنند. همین روزنه امیدی شد برای آتشنشانان و آنها با انرژی هرچه تمامتر به عملیات خود ادامه دادند اما زمان میگذشت و هیچ اثری از آنها نبود.
بامداد تلخ
هوا رو به تاریکی میرفت و آتشنشانان همچنان مشغول آواربرداری بودند. عملیات سخت آنها در تاریکی شب و با سرد شدن هوا ادامه داشت. همزمان گزارش این حادثه به قاضی ساسان غلامی، کشیک جنایی تهران اعلام شد و او حدود ساعت ۱۸جمعه راهی محل حادثه شد. درنهایت حدود ساعت یک بامداد شنبه، آتشنشانان توانستند نخستین فرد مدفونشده زیر آوار را پیدا کنند؛ امیر ابری ۲۵ساله که امدادگران اورژانس حاضر در محل پس از معاینات اولیه اعلام کردند وی جانش را از دست داده است. در این شرایط جستوجو برای پیدا کردن برادر کوچکتر امیر ادامه یافت تا اینکه حوالی ساعت ۳بامداد دیروز در نزدیکی همان محلی که جسد امیر پیدا شد، پیکر بیجان حسین ۱۸ساله نیز از زیر آوار بیرون کشیده شد.
دستور بازداشت
به دنبال این حادثه خانواده این دو قربانی از مقصران حادثه شکایت کردند و به دستور بازپرس جنایی تهران تحقیقات برای مشخص شدن علت حادثه و مقصران شروع شد. بررسیها حکایت از این داشت که محل گودبرداری شده، حدودا هزار متر بوده است. قرار بوده در این محل بیمارستان فوق تخصصی زنان و زایمان ساخته شود و قربانیان نیز از نگهبانان این پروژه بودند. آنها روز حادثه وقتی متوجه شدند ساختمانهای مجاور در حال ریزش هستند برای نجات سگها وارد محل حادثه شده بودند که این اتفاق رخ داد. در ادامه بازپرس جنایی تهران دستور بازداشت ۵نفر را به اتهام عدمرعایت نظامات ایمنی منجر به فوت ۲ نگهبان و تحقیق از آنها صادر کرد.
وی همچنین دستور داد افرادی که خانههایشان ترک خورده و نسبت به خساراتی که دیدهاند شکایت کردهاند، اسکان داده شوند و با بررسی دوربینهای مداربسته و تحقیق از شاهدان و بررسی مدارک شهرداری و پروانه ساخت، هیأتی از کارشناسان دادگستری تشکیل شود تا مقصران این حادثه شناسایی شوند.
شهردار منطقه ۱۷ تهران هم دیروز در گفتوگو با همشهری از همکاری شرکتهای آب، برق و گاز در جلوگیری از خسارتهای بعدی تشکر کرد و گفت: «هماکنون محدوده پروژه به نوعی قرنطینه است و ماموران شهرداری با همکاری ماموران نیروی انتظامی از رفتوآمدها جلوگیری میکنند.»
داود لطفی افزود: «شهرداری همکاری کامل را با حوزه قضایی برای بررسی دقیق حادثه انجام میدهد. با وجود این، شواهد اولیه نشان میدهد که ضعفهای فنی ـ اجرایی در پروژه باعث بروز حادثه شده است.»
او در ادامه به تخلیه به موقع ساکنان دو ملک مجاور گود اشاره کرد و گفت: «اگر نیروهای شهرداری و آتشنشان در شب پیش از حادثه اقدامات لازم را برای تخلیه ۲۵نفر از ساکنان انجام نمیدادند، فاجعه تلخی رخ میداد.»
بازداشت شدهها
افراد بازداشتشده در این پرونده مالک زمین که پزشک عمومی است، مدیرپروژه خاکبرداری، مهندس ناظر، مدیرایمنسازی و مسئول خرید هستند. آنها دیروز پیش روی بازپرس ساسان غلامی قرار گرفتند و توضیحات خود را درخصوص این پروژه ارائه کردند.
قاضی غلامی ابتدا از آنها پرسید که این پروژه از چه تاریخی شروع شد؟
مالک زمین پاسخ داد: ۱۴ماه قبل استارت کار زده شد. قرار بود در محل حادثه بیمارستان فوقتخصصی زنان و زایمان ساخته شود. بیمارستان ۶۴تختخوابی در زمین هزار متری. از همان زمان عملیات گودبرداری شروع شد. همهچیز خوب پیش میرفت و هیچ مشکلی هم نبود اما چند وقت قبل متوجه تغییر رفتار خاک شدیم که معمولا بهخاطر وجود چاههای زیرزمینی یا بارانهای شدید است.
مهندس ناظر برای تغییر رفتار خاک کارهای ایمنی را انجام داد و ما هم مدام این موضوع را بررسی میکردیم. کمکم متوجه شدیم که دیوار خانههای مجاور ترک برداشته است. به همین دلیل درصدد تخلیه خانهها برآمدیم. من حتی برای اینکه خطری کسی را تهدید نکند خانههای اطراف را خریدم. فقط یک مستأجر مانده بود که با کمک شهرداری و مأموران کلانتری او را هم از ساختمان خارج کردیم.
قاضی: چند وقت است که خانهها تخلیه شده است؟
حدود ۴ماه
قاضی: ظاهرا شهرداری چندین بار درخصوص ایمنسازی محل به شما تذکر و اخطار داده بود. شهرداری ۱۵اردیبهشت ۹۹اخطار را بهصورت کتبی به شما اعلام کرده بود.
در مورد اخطار کتبی چیزی به من اعلام نشد. ما مواردی را که مشکلساز و خطرآفرین بود برطرف کردیم.
در همین هنگام مهندس ناظر به قاضی گفت: من همه ایمنسازی را انجام دادم و گفتم که خاک پایدار نیست. برای مستحکم کردن خاک اقدام کردیم به پر کردن چاهها با بتن ریزی. تغییر رفتار خاک هم بهخاطر بارندگی و وجود چاهها بود. ما هم ایمنسازی را با بتن ریزی درون چاهها انجام دادیم. اما ظاهرا به غیراز این چاههایی که ما بتنریزی کردیم چاههای دیگری هم بودهاند.
قاضی: متوفیان چند وقت بود که در پروژه کار میکردند؟
مهندس ناظر: ۲ برادراز ابتدای پروژه با ما کار میکردند که همه ما واقعا از مرگ آنها متاثر شدهایم و ناراحتیم.