کلاف سردرگم عرضه محصولات فولادی در بورس
گروه زمینومعدن - عرضه فولاد در بورس نیز از جمله موضوعاتی بوده که طی چند ماه اخیر توسط مسؤولان وزارت صمت، ستاد تنظیم بازار، شرکتها و انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، مورد بحث و بررسی قرار گرفته و بر سر میزان عرضه، رعایت کف عرضه و قیمت آن صحبتهای زیادی شده است.
مردادماه سالجاری بود که سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان اعلام کرد، با توجه به نوسانات نرخ ارز و همچنین عدم تعادل عرضه و تقاضا به دلیل انتظارات تورمی، تمامی واحدهای تولیدی فولادی مکلف به رعایت کف عرضه در بورس کالا در هر مرحله به صورت هفتگی برای تمامیمحصولات فولادی هستند. اما با توجه به عدم رعایت کف عرضه و قیمت طی چند ماه اخیر، مشکلات بسیاری در عرضه فولاد در بورس کالا بهوجود آمده که باعث ناآرامیو افزایش قیمت محصولات فولادی شده است که در موارد مختلف علل آن مورد بررسی و بحث و اظهارنظر مسؤولان وزارت صمت، ستاد تنظیم بازار، شرکتها و انجمن تولیدکنندگان فولاد قرار گرفته است.
در آخرین اظهارنظر داریوش اسماعیلی؛ معاون معدنی وزیر صنعت،معدنوتجارت در یک برنامه تلویزیونی درخصوص وضعیت بازار فولاد، گفت: ما در سال ۳۰ میلیون تن فولاد تولید میکنیم که ۱۰ میلیون تن مازاد نیاز داخل است و باید برای صادرات آن برنامهریزی شود.
اسماعیلی افزود: وزارت صمت طبق قانون تا انتهای سال ۹۸ آنچه که از فولاد در بورس عرضه میشد را کنترل میکرد. سال گذشته با وجود نوسانات اقتصادی، قیمت فولاد افزایش زیادی نداشت. در این بخش وزارت صمت دو اختیار داشت یک اینکه قیمت پایه را تعریف کند و دوم سقف قیمت فولاد را مشخص کند.
اسماعیلی بیان کرد: از زمانی که فولاد به بورس کالا ورود پیدا کرد و بورس قیمت پایه این محصول را ۹۵ درصد افزایش داد، قیمت این محصول از فوب خلیجفارس هم گرانتر شد، بنابراین صادرات آن به صرفه نبود.
معاون معدنی وزیر صمت، تصریح کرد: نظر وزارت صمت درباره قیمتگذاری این محصول، برابر با ۸۳ درصد قیمت فوب خلیجفارس بود که البته این میزان از سوی بورس به ۹۵ درصد افزایش یافت تا قیمت نهایی حدود پنجدرصد گرانتر از آن چیزی باشد که در خلیجفارس با ارزنیمایی عرضه میشود.
وی افزود: در این شرایط شاهد بودیم که با وجود اینکه تولید فولاد ۱۰درصد افزایش داشت اما صادرات شمش ۲۰ درصد و صادرات میلگرد ۵۰ درصد کاهش یافت.
این مقام مسؤول گفت: سال گذشته اهرمی داشتیم و به تولیدکنندگان اعلام میکردیم به شرطی اجازه صادرات دارید که کف عرضه را انجام داده باشید.
وی تصریح کرد: تولیدکنندگان فولاد تعهد اخلاقی داده بودند که حداقل ۶۰ درصد تولیدات خود را در داخل عرضه کنند. متأسفانه فولادسازان کف عرضه در بورس را انجام ندادند و اختلاف عرضه و تقاضا و به دنبال آن قیمت فولاد در داخل کشور افزایش یافت و از قیمت جهانی هم بیشتر شد، بنابراین رغبت تولیدکنندگان به صادرات این محصول هم کاهش یافت.
معاون معدنی وزارت صنعت،معدنوتجارت بیان کرد: بورس کالا یکی از عوامل اصلی گرانی فولاد است چرا که قیمت پایه این محصول را ۹۵ درصد افزایش داده است.
وی ادامه داد: وزارت صمت هیچ ابزار قانونی برای کنترل بازار ندارد، چراکه فولاد در بورس عرضه میشود و تعیین و کنترل قیمت آن به دست سازمان بورس کالاست.
معاون معدنی وزیر صمت گفت: ما راهکارهای پیشنهادی ارائه دادهایم. باید اولویت تنظیم بازار، در داخل بگذاریم. اگر قیمت فولاد در داخل کشور پایین بیاید، تولیدکنندگان تشویق به صادرات هم میشوند.
وی درخصوص راهکار وزارت صمت توضیح داد: در تولید فولاد همه مراحل یارانه دارد، بنابراین باید قیمت پایه این محصول ۷۵درصد فوب خلیجفارس تعیین شود. همچنین باید تولیدکنندگان مکلف شوند تمام فولاد تولیدی خود را در بورس عرضه کنند.
رضا محتشمیپور؛ معاون عملیات و نظارت بورس کالای ایران نیز در ادامه این برنامه به صورت تصویری حضور پیدا کرده و با اشاره به اینکه وزارت صمت به عنوان متولی این حوزه بایستی برنامهریزی داشته باشد، گفت: زمانی که وزارت صمت کف عرضه را اعلام میکند و متولی پیگیری دستور نیز خودش میشود اما کف عرضه رعایت نمیشود، طبیعی است که با کمبود شمش روبهرو خواهیم شد و این مسأله خود را به صورت رقابتهای سنگین نشان میدهد.
وی با بیان اینکه ۴۸۰۰ تومانی که قیمت پایه بوده، قیمت ۹۵ درصد فوب براساس ارزنیمایی است، تصریح کرد: امروز شمش رقابت سنگینی را داشته و معاملات تا مرز ابطال نیز رفت و قیمت آن در حدود ۲۷ هزار تومان بود.
معاون عملیات و نظارت بورس کالای ایران ادامه داد: فروشندگان میلگرد و تولیدکنندگان، ارزی را که از محل صادرات محصول خود دریافت میکنند، با قیمتی بالاتر از سناست و شرکتها نیز براین اساس به خود اجازه میدهند در حجم بسیار بالا رقابتهایی انجام داده و با نرخ نزدیک به ارز سنا، خرید کنند. البته اگر معاملات از ارز سنا بالاتر رود، ابطال میشود.
وی ضمن تأکید براینکه کف عرضه رعایت نشده است، اظهار کرد: میزان عرضه کمتر از ۵۰ درصد رعایت شده و چنانچه به نامههای ستاد تنظیم بازار و سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان توجه شود، مشخص است که بارها خواسته شده تا اعداد اصلاح شوند، اشکالات فنی رفع اما آنچه که ابلاغ شده، پیگیری نشده است. ما نیز خواهان این هستیم که عرضه شکل ثابت و پایداری پیدا کند تا نیاز مصرفکننده را تأمین کند.
معاون عملیات و نظارت بورس کالای ایران در پایان، تصریح کرد: سهام بورس کالای ایران در بورس اوراق بهادار عرضه میشود و هیچ شخص حقوقی بیشتر از 2.5 درصد نمیتواند سهام داشته باشد. بورس کالای ایران نهاد تنظیم تحت تنظیم بورس است و اعضای هیأتمدیره و نماینده سازمان ناظر در آن حضور دارند.
سعید عمرانی؛ معاون قضایی دادستان کل کشور نیز در این برنامه گفت: سنگآهن، انرژی و آب با قیمت مناسب به دست فولادسازان میرسد، اما چرا آنها در انتهای کار، محصولاتشان را با دلار محاسبه میکنند، بسیار جای تعجب دارد.
وی افزود: عرضه؛ بزرگترین مشکل فولاد کشور است و نباید در بورس کالا با بازی، معاملات باطل شود و عرضهای انجام نشود.
عمرانی گفت: براساس مصوبه ستاد تنظیم بازار، قرار بود ماهانه 600 هزار تن شمش در بورس کالا توزیع شود، اما این حجم در هفته 100 تن عرضه بوده که آن نیز باطل شده است.
وی با اشاره به اینکه عرضه قطره چکانی شمش، مشکل ایجاد کرده است که باید اصلاح شود، افزود: اگر خارج از مصوبه ستاد تنظیم بازار، شمش عرضه شود و آن را به ما اعلام کنند به طور حتم با آن برخورد میکنیم.
همچنین احمد رضوینیک؛ رئیس انجمن نوردکاران فولادی ایران، گفت: شمشی که در بورس کالا عرضه میشود پاسخ تقاضا را نمیدهد و با مهندسی قیمتی که در بورس کالا میشود بین ۱۷ درصد و در بیشتر موارد ۳۱ درصد بیشتر از قیمت فوب جهانی، قیمتگذاری شده است.
رضوینیک افزود: وزارت صمت ۸۸ درصد قیمت میانگین ارزنیمایی را آورده، اما بورس کالا آن را تغییر داده و ۹۵ درصد را بدون نظارت وزارت صمت اعلام کرده است.
وی با اشاره به اینکه مگر قیمت شمش در بورس کالا سقف ندارد و چرا باید سقف آن تا ۳۲ درصد باز باشد، تصریح کرد: ما شمش را در کارخانه فولادسازی تحویل میگیریم پس چرا آن را با قیمت فوب محاسبه میکنند؟ و درب کارخانه نیز پنج درصد تفاوت قیمت دارد.
وی افزود: فولادسازان شمش را خارج از بورس با ۶۰۰ تومان گرانتر از قیمت بورس عرضه کردهاند و امروز قیمت شمش القایی در پایه ۱۲هزار تومان است در حالی که در بورس کالا ۱۱ هزار و ۳۰۰ تومان معامله شده است.
∎
نظر شما