صاحب‌خبر - گروه سیاسی – حسام‌الدین حیدری: ادعای آمریکا در اجرایی شدن مکانیسم موسوم به «اسنپ‌بک» و بازگشت تمام تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران با واکنش مقام‌های مختلف جهانی مواجه شد. شاید بدون اغراق بتوان گفت که آمریکا تاکنون چنین شکستی را در سازمان ملل تجربه نکرده بود. برجام هر چند تاکنون نتوانسته از لحاظ اقتصادی منافعی را برای ایران به بار بیاورد اما از لحاظ سیاسی و دیپلماتیک موجب انزوای آمریکا شده است. البته در این میان نباید چشم را بر حقیقت بست و عدم همراهی شایسته کشورهای باقی مانده در برجام با ایران را نادیده گرفت. کشورهایی که به بهانه ترس از واکنش آمریکا مراودات اقتصادی خود با تهران را یا متوقف کرده و یا آن را به پائین‌ترین سطح رسانده‌اند. در چنین وضعیتی لازم است سیاستگذاران در داخل ایران فرصت به وجود آمده از لغو تحریم‌های تسلیحاتی را به گونه‌ای مدیریت کنند که امکان سوءاستفاده از آن برای کشورهای باقی مانده در برجام میسر نباشد تا شاید از این طریق اندکی از بدعهدی‌های طرف‌های برجام پاسخ داده شود. درباره تحریم‌های ایران اقدامی نمی‌کنم «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد می‌گوید که او نمی‌تواند هیچ اقدامی در واکنش به ادعای آمریکا مبنی بر بازگشت تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران انجام دهد چرا که ظاهراً در باب این مسئله عدم قطعیت (بلاتکلیفی) وجود دارد. وی خطاب به شورای امنیت و در تکمیل اظهارات خود افزود: درباره اینکه آیا روند (اسنپ بک) آغاز شده و به دنبال آن لغو تحریم‌ها ادامه می‌یابد یا خیر، عدم قطعیت وجود دارد. گوترش ادامه داد: دبیرکل سازمان ملل نمی‌تواند طوری رفتار کند که انگار چنین عدم قطعیتی وجود ندارد. وقت پایان‌دادن به مسخره‌بازی خودساخته آمریکا فرا رسیده است هیئت نمایندگی چین در وین در حساب کاربری خود در توئیتر به ادعای آمریکا مبنی بر بازگشت تمامی تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران واکنش نشان داد. در پیام توئیتری هیئت نمایندگی چین در وین در این خصوص آمده است: وقت پایان دادن به این مسخره‌بازی خودساخته (آمریکا) فرا رسیده است. تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران همچنان معلق می‌ماند. موضع همه طرف‌های باقیمانده در برجام روشن است. در ادامه این توئیت آمده تصریح شده است: آمریکا دیگر عضو مشارکت‌کننده در برجام نیست و ادعای این کشور درباره فعال‌سازی «اسنپ‌بک» پوچ و بی‌اثر است. ما متعهد به حفظ این توافق هستیم. بسیار دردناک است که آمریکا با هذیان گویی لجوجانه، خود را اینگونه تحقیر می‌کند معاون سفیر روسیه در سازمان ملل پافشاری دولت آمریکا بر دور باطل بازگرداندن تحریم‌های بین المللی علیه ایران را اقدامی دردآور در جهت تحقیر خود توصیف کرد. دیمیتری پولیانسکی در واکنش به ادعای وزیر خارجه آمریکا در خصوص مکانیسم ماشه در حساب توییتری خود آورد: به نظر می‌رسد ایالات متحده با تحمیل اراده خودخواهانه خود به دیگران در تضعیف قوانین بین المللی پافشاری می‌کند. آیا این همان نظم بین الملل قاعده محوری است که همکاران آمریکایی ما به شدت از آن حمایت می‌کنند و در آن باشگاهی محدود از کشور‌ها قواعد را تعیین می‌کنند؟ پولیانسکی در ادامه اصرار آمریکا در جهت تضعیف قوانین بین المللی با طرح ادعا علیه ایران را به چالش کشید و گفت: بسیار دردناک است وقتی شاهدیم که چگونه یک کشور بزرگ خود را اینگونه تحقیر می‌کند و با هذیان گویی لجبازانه خود با دیگر اعضای شورای امنیت سازمان ملل مخالفت می‌کند. همه ما در ماه اوت به صراحت گفتیم ادعا‌های آمریکا برای فعال سازی مکانیسم ماشه نامشروع است. آیا واشنگتن ناشنواست؟ اقدام آمریکا تنها حرکت نمایشی است وزارت امور خارجه روسیه در واکنش به تلاش آمریکا برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران اعلام کرد، تلاش برای حفظ برجام ادامه خواهد یافت. این وزارتخانه افزود، قطعنامه ۲۲۳۱ همچنان برقرار و موثر است و واشنگتن باید با واقعیت مواجه شده وسخن گفتن از جانب شورای امنیت سازمان ملل متحد را کنار بگذارد. مسکو همچنین ادعاهای «غیرقانونی» واشنگتن درخصوص بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران را محکوم کرده و بیان داشت چنین اقداماتی نمی‌توانند عواقبی قانونی برای دیگر کشورها داشته و همکاری مشروع آن‌ها با ایران را محدود کند. این بیانیه می‌افزاید: «البته که آمریکایی‌ها می‌دانند گفته‌هایشان حقیقت ندارد. به همین دلیل است که ایالات متحده مانند همیشه مخالفانش را به تحریم و تنبیه تهدید می‌کند. تمام این اقدامات آمریکا چیزی جز حرکاتی نمایشی نیست». نمایندگی روسیه در سازمان ملل نیز با انتقاد از این اقدام آمریکا، گفته است: «دردناک است که شاهد این باشیم که کشوری به این بزرگی، بدین شکل به خودش توهین می‌کند و لجوجانه با دیگر اعضای شورای امنیت مخالفت می‌کند». آمریکا قادر به بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل نیست جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره ادعای آمریکا مبنی بر بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران در بیانیه‌ای گفت: اینجانب در جریان اعلانیه آمریکا در مورخه 19 سپتامبر در خصوص آنچه «مکانیسم بازگشت تحریم‌ها» ذیل قطعنامه 2231 خوانده می‌شود قرار گرفته‌ام. همان‌طور که در بیانیه خود در مورخه 20 آگوست و همچنین در بیانیه رئیس کمیسیون برجام بعد از نشست این کمیسیون در 1 سپتامبر خاطرنشان کرده‌ام، آمریکا در اطلاعیه ریاست‌‌جمهوری خود در مورخه 8 مه 2018 به‌صورت یکجانبه مشارکت خود در فعالیت‌های مرتبط با برجام را متوقف کرده است، بنابراین این کشور نمی‌تواند کشور مشارکت‌کننده در برجام تلقی شود و روند بازگرداندن تحریم‌ها به‌موجب قطعنامه 2231 شورای امنیت را آغاز کند، در نتیجه، تعهدات مربوط به رفع تحریم‌ها طبق مفاد برجام کماکان اجرایی باقی می‌مانند. بورل در این بیانیه تأکید کرده است: اینجانب در کسوت هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام، تمامی اقدامات ممکن برای اطمینان از حفظ و اجرای کامل برجام را انجام خواهم داد. برجام با توجه به پرداختن جامع به مسئله برنامه هسته‌ای ایران کماکان یکی از ستون‌های کلیدی معماری منع اشاعه در دنیا است که به امنیت و صلح جهانی کمک می‌کند. اینجانب همه را به انجام بیشترین اقدامات برای حفظ این توافق و اجتناب از انجام اقداماتی که ممکن است به‌عنوان اقدامات تشدیدکننده تنش‌ها در شرایط فعلی تعبیر شوند دعوت می‌کنم. بیانیه تروئیکای اروپایی درباره ادعای آمریکا برای فعالسازی مکانیسم ماشه وزرای خارجه سه کشور اروپایی عضو توافق هسته‌ای ایران به ادعای دولت آمریکا درباره بازگشت تحریم‌های سازمان ملل واکنش نشان داده و اعلام کردند به مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت متعهد هستند. در این بیانیه آمده است: سی روز از زمان تلاش آمریکا برای فعالسازی «مکانیسم ماشه» که به اعضای برجام اجازه می‌دهد تا تحریم‌های چندجانبه علیه ایران را که در سال ۲۰۱۵ مطابق با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل لغو شده بود، گذشته است. سه کشور فرانسه، آلمان و انگلیس (E۳) خاطرنشان کردند که آمریکا پس از خروج از توافق هسته‌ای ایران موسوم به برجام در ۸ مه ۲۰۱۸، به عضویت خود در این توافق پایان داد و از آن به طور یکجانبه خارج شد. در بخشی از این بیانیه آمده است: طبق بند ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در سال ۲۰۱۵ که آمریکا آن را برای شورای امنیت فرستاده است، اقدامات این کشور [در قبال برجام] فاقد اثر قانونی است. همچنین هر تصمیم و اقدامی که بر مبنای این بند اتخاذ شود نیز نمی‌تواند وجهه قانونی داشته باشد. این سه کشور اروپایی ضمن تاکید بر حفظ صلاحیت و یکپارچگی شورای امنیت سازمان ملل، اعلام کردند، همچنان به اجرای کامل قطعنامه ۲۲۳۱ که در سال ۲۰۱۵ منعقد شد، پایبند هستند. طرفین اروپایی برجام به اجرای کامل آن متعهد باقی می‌مانند «نیکلا دو ریویر» نماینده فرانسه در سازمان ملل، با انتشار توئیتی به ادعای «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا مبنی بر فعال شدن مکانیسم ماشه علیه ایران واکنش نشان داد. وی در این توئیت که از سوی دفتر نمایندگی فرانسه در سازمان ملل بازنشر داده شد؛ نوشت: طرفین اروپایی برجام به اجرای کامل آن متعهد باقی می‌مانند. البته ریویر مدعی شد: این تنها راه پیش رو برای مهار برنامه هسته‌ای ایران است. آمریکا جایگاه قانونی برای فعال کردن مکانیسم ماشه ندارد آسوشیتدپرس در یادداشتی نشوت: دولت ترامپ روز شنبه ادعا کرد که همه تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران از سر گرفته شده است، اقدامی که اکثر کشورهای جهان آن را غیرقانونی می‌دانند. واشنگتن مدعی شد مکانیسم ماشه به عنوان ضربه محکم و ناگهانی در قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد که توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ ایران را به تصویب رسانده است، از ساعت ۸ عصر به اجرا درآمد. این اظهارات در حالی مطرح شده است که مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا خطاب به شورای امنیت سازمان ملل ادعا کرده بود که ایران به تعهدات خود در برجام عمل نکرده است. پمپئو در اعلامیه روز گذشته خود مبنی بر اعمال مجدد تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران اعلام کرده است که آمریکا این اقدام قاطع را انجام داد، زیرا شورای امنیت به وظیفه خود در تمدید تحریم تسلیحاتی سازمان ملل متحد علیه ایران عمل نکرده است. او گفت: ما فرآیند بازگشت تحریم‌های سازمان ملل را که پیش از این خاتمه یافته بود، از جمله تحریم‌های تسلیحاتی آغاز کردیم، برای آنکه جهان امن‌تری داشته باشیم. کاخ سفید قصد دارد روز دوشنبه دستورالعمل نحوه اجرای تحریم‌ها از سوی آمریکا علیه ایران را صادر کند.∎​