به گزارش خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان ، فاصله بین ولادت حضرت معصومه (س) تا ولادت حضرت امام رضا (ع) را به دلیل کرامات این دو بزرگوار دهه کرامت نامیده اند. کرامت به معنای جود و سخا است. همه ساله در این ایام برنامه های ویژه و متنوعی برای گرامیداشت دهه کرامت در سراسر کشور برگزار می شد اما امسال به دلیل شیوع کووید 19 و اجرای طرح های فاصله گذاری اجتماعی، شرایط به گونه ای دیگر رقم خورده و برنامه ها با رویکردهای جدیدی برگزار می شود. در این رابطه خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان گفت و گویی با حجت الاسلام «ناصر جوانبخت» مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان آذربایجان غربی انجام داده است که در ادامه می خوانیم.

اداره کل اوقاف و امورخیریه استان آذربایجان غربی در دهه کرامت چه برنامه هایی دارد؟

به دلیل شرایط کرونا وضعیت استان آذربایجان غربی در شرایط قرمز قرار دارد. بنابراین مساجد، اماکن مذهبی و بقاع متبرکه تعطیل است و برنامه های دهه کرامت در این ایام به صورت حضوری برگزار نشد. برنامه های فرهنگی در مناسبت های مختلف در فضای مجازی برگزار کرده ایم و تا اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی و بازگشت به شرایط عادی برای مخاطبان برنامه هایی در فضای مجازی برنامه ریزی خواهیم کرد. 

فلسفه پذیرش ولایت عهدی امام رضا (ع) چه بوده است و زمینه ساز چه اتفاقاتی شد؟

  با توجه به اینکه  هدف از خلقت انسان شناخت و معرفت و قرب الی الله بوده و در سایه این قرب الهی دنیا و آخرت انسان نیز به نحو کامل تامین می شود، امام رضا (ع) نیز با هدف دستیابی مردم به نزدیکی و  قرب الی الله و زمینه سازی مردم ایران برای پذیرش دین حقیقی که همانا درسایه ولایت و حکومت ائمه تحقق پیدا خواهد کرد حاضر به پذیرش ولایتعهدی شد. پس از امیرالمومنین (ع)  در طول سالیان متمادی که حاکمان ظلم و جور بنی امیه و بن العباس نسبت به مسلمین روا داشتند امام رضا (ع) با هدف گسترش این معنویت و دین در جامعه ولایتعهدی ظاهری را پذیرفت. امام رضا (ع) آمد تا دین واقعی و سنت واقعی پیامبر را به مردم نشان دهد و بحث ولایتعهدی ایشان فرصتی بود تا بتواند به اقامه دین و احیای سنت واقعی پیامبر بپردازد.

تشکیل جلسات علمی در زمان های مختلف، جامعیت و شخصیت امام رضا (ع) را به مأمون نشان داد و علمای مسلمان و مذاهب مختلف به محضر امام رضا (ع) می آمدند و در جلسات علمی ایشان شرکت می کردند. تشکیل جلسات علمی توسط امام رضا (ع) باعث شد تا مباحث علمی برای عوام و خواص مشخص شده  و توانمندی های گوناگون امام نسبت به مسائل مختلف من جمله شخصیت علمی و فقهی امام رضا (ع) بیشتر تبیین شد. بنا کردن داعیه امامت معصوم موضوعی بود که در این سفر توسط امام رضا (ع) مطرح و به آنها پرداخته شد و این موضوع برای مردم حل شد که تنها کسی صلاحیت حکومت در دین و جامعه را دارد و سعادت دنیا و آخرت مردم را تضمین می کند، امام معصوم است. 

پس از آنکه امام رضا (ع) به خراسان هجرت کرد به تقویت فرهنگ شیعه پرداخت و به تبع حضور ایشان و مکاتبه و دعوت ارادتمندان خود از مدینه به ایران  شخصیت های بزرگوار از جمله امامزادگان زیادی به ایران سفر کردند که از جمله حضرت معصومه (س) و حضرت شاهچراغ به ایران آمدند. تقویت فرهنگ شیعه و گستردگی امامزادگان در سطح ایران از آن زمان شکل گرفته و به خاطر دعوت امام رضا حضور اهل بیت و امامزادگان در ایران گسترش پیدا کرد و این موضوع باعث شد تا فرهنگ تشیع در ایران گسترش یابد.

پس از شهادت امام رضا (ع) موضوع فرهنگ زیارت مطرح شد که خود پیامدهای مثبتی برای مسلمانان به دنبال داشت.ایجاد انواع وقف ها در سرتاسر ایران به امام رضا (ع) که بعدها به موقوفات رضوی مشهور شد و انس مردم با اهل بیت در سایه زیارت امام رضا (ع) و اعلام دین رسمی تشیع در دوره صفویه همه از برکات و دستاوردهای حضور امام رضا (ع) در ایران است. این خیزش معنوی و تمایل بیشتر مردم نسبت به اهل بیت و تشکیل حکومت نظام جمهوری اسلامی ایران در سایه تبعیت از فرهنگ اهل بیت رخ داده و مقدمه ای برای آماده سازی جوامع دینی و انسانی برای تحقق حکومت اصلی دین در جامعه یعنی حکومت مهدوی فراهم آید.

آموزنده ترین و کاربردی ترین درس از سبک زندگی امام رضا (ع) چیست؟
امام رضا (ع) توانست در دوران ولایتعهدی خود با بسیج ابزار حکومتی برای خدمت و کمک به مردم و با قبول ولایتعهدی موقعیتی پیش آورد که مظلومیت شیعی در آن دوران به خیزش ها و جنبش های موفق تبدیل شود و نهایتا به اعلام مذهب رسمی تشیع در دوران صفویان منجر شد. هر چند در طول دوران های متمادی افت و خیزهای زیادی در بسط و گسترش فرهنگ شیعی در ایران اتفاق افتاد اما در دراز مدت با تاسی به اموزه های دینی بر جای مانده از اهل بیت خصوصا امام رضا در مبارزه با ظلم ستیزی ریشه طاغوت شکسته شد و تدین فردی به تدین اجتماعی تبدیل شد و نظام اسلامی در کشور حاکم گشت.در دوران بیش از چهل ساله انقلاب اسلامی تنها کشوری که در نظام سیاسی حاکم بر  جهان داعیه دار آشکار مبارزه با ظالم و ظلم ستیزی بود، نظام جمهوری اسلامی با پشتوانه عموم مردم بوده و  امروز شاهد آن هستیم که کشورهای دیگر اسلامی نیز به این عرصه پیوسته اند و این یکی از الگوهای انقلاب اسلامی است که در سایه برکت حضور امام رضا (ع)  در ایران رخ داد. فرهنگ تشیع و اهل بیت و فرهنگ حکومت امام عادل توسعه یافت و زمینه سازی برای حاکمیت امام زمان از زمان حضور امام رضا و گسترش فرهنگ تشیع و شهادت ایشان شکل گرفت و همه این مقدمات روز به روز وسیعتر و کاملتر برای تشکیل حکومت عدل الهی در حال شکل گیری است.

خدمت کریمانه و همدلی به رسم اهل بیت (ع) را چگونه می توان محقق کرد؟

یکی از دلایل مهم محبت ایرانیان نسبت به اهل بیت در طول قرنهای متمادی وجود موقوفات در سراسر کشور هست. به تبع در اوضاع و احوال وقف ؛ در حال حاضر موقوفات بسیاری در کشور در سایه سنت حسنه وقف که در عرصه های مختلف  مذهبی فرهنگی، اجتماعی، بهداشت و درمان و آموزش و سایر حوزه ها بودجود آمده و در صدد گره گشایی از مشکلات مردم در اقصی نقاط کشور  فعالیت می کنند.وجود موقوفات زیاد درمانی در کشور و همچنین عرصه های مختلف دیگر خصوصا موقوفات مذهبی و بطور اخص در رابطه با قیام حضرت سیدالشهدا شاهد بر این مدعا هست. موقوفات پیامبر اکرم ص معروف به موقوفات مخیریق یا آبار علی و نخلستانهایی که توسط امیرالمومنین ایجاد شد یا باغ فدکی که متعلق به حضرت زهرا (س) بوده و سالیانه بیش از 70 هزار درهم و دینار برای کمک به مستمندان هزینه میشد همه الگوی مردم خیراندیش و واقفان صالحی بود که  دارایی خویش را در این کشور وقف نمودند. وجود موقوفات زیاد در کشور عزیز ایران همه اینها می تواند سرلوحه و الگویی برای خدمت کریمانه و همدلی با مردم باشد. 

طی پنج سال اخیر 57 میلیارد تومان مجموع درآمد امامزادگان و موقوفات استان آذربایجان غربی بوده است که در محل خود هزینه شده و برای حل مشکلات مردم صرف شده است. سال گذشته اعزام بیش از هفتاد نفر از مردمی که بخاطر عدم تمکن مالی موفق به زیارت عتبات عالیات نشده بودند یا اهدای ۱۴۰۰ بسته مهر تحصیلی به خانواده های کم بضاعت از طرف موقوفات و اطعام سالیانه بیش از صدو بیست هزار پرس طعام گرم در ایام اربعین برای زائران حسینی در مرز مهران از جمله خدمات نهاد وقف در حوزه دین به شمار می رود.شمارش تمامی خدمات حوزه وقف که در این مجال خارج از فرصت زمانی هست همه برگرفته از  فرهنگ کریمانه اهل بیت می باشد.

چه برنامه های حمایتی و خدمات رسانی در ایام شیوع کرونا توسط اداره کل اوقاف و امور خیریه استان آذربایجان غربی انجام شده است؟

در ایام شیوع کرونا نیز اوقاف و امور خیریه استان ۴۰۰میلیون تومان برای تهیه بسته های معیشتی برای کمک به اقشار کم درآمد هزینه کرده است که در قالب آن چهار هزار و ۱۷۱ بسته معیشتی تهیه و در شهرهای مختلف توزیع شده است. در این خدمت کریمانه بخشی از هزینه ها از محل خیرین تامین شده است. 
۱۲۰میلیون تومان که ۹۰ میلیون از سوی اوقاف استان و ۳۰میلیون تومان بهمت خیرین برای بهداشت و درمان استان آذربایجان غربی هزینه شده است . برای خدمت رسانی در ایام کرونا نیز بیش از۱۵۰ هزار عدد دستکش ؛25 هزار عدد ماسک و هزار عدد محلول ضد عفونی تهیه و در میان اقشار کم بضاعت و کم برخوردار استان توزیع شده است.بحمدالله در سایه اجرای امینانه نیات واقفان خیر اندیش و بیان و آثار و برکات ان در جامعه شاهد رغبت مردم به ایجاد موقوفات جدید که برگرفته از فرهنگ کریمانه اهل بیت (ع)  هستیم بتوانیم خدمات والاتر و بهتری برای مردم عزیز انجام وظیفه نماییم.