بهگزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، امروز بیش از 3ماه از روزی که نخستین مورد کرونا در کشور اعلام و تأیید شد، گذشته است. سازمانها و مردم روزهای زیادی را در سکوت و نگرانی گذراندهاند و حالا پس از بازگشایی چندمرحلهای مشاغل و اصناف قرار است ادارهها و سازمانهای دولتی با حضور همه نیروهایشان کار و فعالیت روزانه را از سر بگیرند. کارکنانی که بیش از یکماه است ملزومات کارشان را به چهاردیواریهای شخصی خانهها منتقل کردهاند از امروز به سر کارهایشان برمیگردند؛ هر چند که قرار است تعدادی از آنها ازجمله افرادی که بیماری زمینهای دارند یا در برابر کرونا آسیبپذیرند، با هماهنگی مدیران به دورکاری ادامه بدهند اما آنچه مسلم است اینکه با تصمیم جدید دولت و فراخوان بازگشت بهکار کارمندان، ادارهها و سازمانها از امروز شلوغتر خواهد بود. وزارت بهداشت، پروتکلهای بهداشتی را برای بازگشت بهکار کارمندان اعلام کرده؛ ازجمله تغییراتی در جانمایی میزها، تعطیلی آشپزخانه و تأکید چندباره بر استفاده از ماسک و رعایت فاصله اجتماعی. بازگشت بهکار کارکنان دولت، پس از چندماه دورکاری چالش تازهای برای جامعه خواهد بود. پیامد مستقیم این تصمیم، تراکم بیشتر جمعیت در فضاهای عمومی است؛ از حملونقل عمومی گرفته تا فضای بسته ادارهها و سازمانها. اواخر اسفند و فروردین گمانهزنیها اینگونه بود که دورکاری ناشی از کرونا ممکن است تا پایان بهار و حتی بیش از آن هم ادامه پیدا کند اما حالا دهه اول خرداد است و وزارت بهداشت اعلام کرده که «کشور 75درصد از موج اپیدمی کرونا را گذرانده و تا پایان تابستان هم انتظار شروع موج دوم این بیماری را ندارد.» حسن روحانی، رئیسجمهوری هم گفته که با وجود کرونا، مردم باید با رعایت دستورالعملهای بهداشتی خودشان را در برابر کرونا واکسینه کنند و برای زندگی فعال در کنار کرونا آموزش ببینند. همزمان با فراخوان دولت برای بازگشت بهکار همه نیروها، سعید نمکی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در گفتوگو با رئیسجمهوری گزارش کاملی از روند مقابله با بیماری در کشور و همچنین اقدامات انجام شده برای مهار رشد تعداد مبتلایان در برخی استانها و شهرها ارائه داده و در این گزارش نسبت به افزایش انتقال ویروس بهدلیل برقرار شدن سفرهای بینشهری ابراز نگرانی کرده است. وزیر بهداشت گفته است که اگر روند سفرهای غیرضروری مردم در ایام تعطیلات پایان هفتهها و همچنین تعطیلات تابستانی، به همین صورت ادامه داشته باشد و پروتکلهای بهداشتی بهصورت کامل رعایت نشود، بار دیگر با اوجگیری ویروس کرونا در کشور مواجه میشویم. روحانی در پاسخ به این نگرانیها از وزیر بهداشت خواسته با اطلاعرسانی بیشتر و آموزش، مردم را برای مهار و کنترل این بیماری همراه کند. در چنین شرایطی که دولت خوشبین به همکاری مردم است و وزیر بهداشت نگران از سهلگیری جامعه، در نهایت با تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا دولت، کارکنان همه سازمانها و ادارهها از امروز سر کار حاضر خواهند شد؛ هر چند که شرایط کار آنها تفاوتهایی با گذشته خواهد داشت.
اعلام خاموشی در آبدارخانهها و آشپزخانهها
سازمان امور استخدامی کشور باتوجه به مصوبه جدید ستاد مقابله با کرونا و تغییر ساعات کاری کارکنان، در بخشنامهای تذکرات و موارد لازم را به سازمانهای مختلف ابلاغ کرده است. علاءالدین رفیعزاده، معاون سازمان اداری و استخدامی کشور درباره جزئیات این بخشنامه، میگوید: «همه دستگاههای اجرایی و مدیران و کارکنان موظفند در انجام فعالیتها و خدماتی که به مردم ارائه میدهند موازین بهداشتی ستاد کرونا را رعایت و در عین حال خدمات ضروری و عمومی را بدون ایجاد وقفه ارائه کنند.» به گفته او، اجرای این بخشنامه برای کارکنان دولت در تهران و شهرستانها الزامی است و از امروز (شنبه دهم خرداد) ملاک عمل خواهد بود. براساس این بخشنامه، ساعت کاری همه کارکنان دولت از ساعت 7 و 30دقیقه صبح تا 14 و 30دقیقه بعدازظهر تعیین شده است: «هرگونه تغییر در ساعت فعالیت کارکنان دستگاههای اجرایی اعم از ملی و استانی باید با نظر ستاد ملی مبارزه با کرونا انجام شود.» طبق بخشنامه ابلاغی سازمان امور استخدامی، تمامی سازمانها موظف هستند بهمنظور ارتقای سطح بهداشتی محل کار کارمندان، فعالیت آشپزخانهها و آبدارخانهها را تعطیل کنند و همچنین پذیرایی در اتاقها و جلسات ممنوع اعلام شده است. آنطور که معاون این سازمان میگوید، کارکنان دستگاههای مختلف میتوانند با استفاده از لوازم شخصی فقط نسبت به سرو چای در محل کار اقدام کنند. معاون سازمان اداری و استخدامی کشور با اشاره به مصوبه هیأت وزیران (سال۸۹) در رابطه با دورکاری کارمندان دولت، درباره نحوه تداوم دورکاری کارکنان سازمانها گفت: این مصوبه چارچوبهایی را برای دورکاری مشخص کرده است و ما در بخشنامه جدید تأکید کردیم که دستگاههای اجرایی صرفا درصورتی میتوانند کارمندان را دورکار کنند که زیرساختهای لازم را تامین کرده باشند. بهگفته رفیعزاده، بهتر است که خدمات مختلف دستگاههای اجرایی بهصورت الکترونیک به مردم ارائه شود.
روزهای سخت ادارهها
از سوی دیگر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم با توجه به بازگشایی ادارهها شیوهنامههای بهداشتی جدیدی را برای حضور کارکنان در ادارهها اعلام کرده و نسبت بهاحتمال انتقال ویروس از وسایل مشترک هشدار داده است. محسن فرهادی، معاون وزیر بهداشت صفحه کلید و ماوس کامپیوتر را از کانونهای انتقال ویروس کرونا اعلام کرده و گفته: «باتوجه به بازگشت 100درصدی نیروهای دولتی به ادارهها، پروتکلهای بهداشتی باید کاملا رعایت شود.»
او توضیح داد: «نحوه چیدمان میزها، صندلیها، قرار گرفتن در اتاقها، استفاده از امکانات تهویه طبیعی یا مصنوعی، گندزدایی سطوح خصوصا سطوحی که بهطور روزمره استفاده میشود باید مدنظر قرار بگیرد. اگر قرار باشد از سالنهای غذاخوری استفاده شود نیز باید تدابیر و پروتکلهای بهداشتی رعایت و فاصله حداقل یک متری حفظ شود.» معاون وزیر بهداشت ادامه داد: «ما توصیه میکنیم غذایی مصرف نشود اما بههرحال اگر غذا قرار است در اداره صرف شود، باید بهداشت غذایی و فردی رعایت شود. همچنین هرگونه دستبهدست کردن قوری چای و ظرف غذا و دست زدن به شیر سماور میتواند خطر ابتلا به کرونا را افزایش دهد؛ بنابراین توصیه این است که معاونتهای مدیریت توسعه و پشتیبانی منابع وزارتخانهها تمهیداتی بیندیشند که در تمام شرایط بتوان بهداشت را رعایت کرد؛ زیرا نمیتوان نسخه واحدی برای تمام ادارهها پیچید.» او گفت: «توصیه ما به تمام کارکنان، بهویژه کارکنان اداراتی که اربابرجوع مستقیم دارند، این است که حتما از ماسک و دستکش استفاده کنند. اگر میزها و صندلیها فاصله کمی دارد مسئولان پشتیبانی، جابهجاییها را انجام دهند. همچنین باید نقاط خطر و سطوح آلوده مشخص و رعایت پروتکلها به کارکنان آموزش داده شود. صفحه کلید و ماوس کامپیوتر نیز بهطور مداوم نیازمند ضدعفونی شدن هستند.» بهگفته او، بیشترین احتمال برای انتشار ویروس کرونا از طریق رعایت نکردن بهداشت فردی و آلودگی سطوح است: «ادارهها روزهای سختی را در پیش دارند؛ چراکه از زمان ورود فرد به اداره، احتمال انتقال ویروس وجود دارد و بنابراین باید نقاط بحرانی را مشخص و کنترل کنیم تا سلامت ارباب رجوع و کارکنان ادارهها حفظ شود.» فرهادی افزود: « توصیه من به ادارات این است که خدمات را بهشکلی ارائه کنند که نیاز به مراجعه حضوری اربابرجوع نباشد و برای جلسات تا حد امکان از ویدئوکنفرانس استفاده کنند.» با فراخوان دولت برای حضور همه نیروهایش، بخشی از سازمانهای بخش خصوصی و مراکزی که تاکنون دورکاری را ادامه داده بودند هم بهاحتمال زیاد با دولت همراهی خواهند کرد؛ هر چند که برخی اطلاعات رسیده نشان میدهد، شماری از شرکتها و سازمانهای بخش خصوصی نتایج دورکاری را مفید ارزیابی کردهاند و قصد دارند این تجربه را در ماههای آینده هم ادامه بدهند. هرچه هست، امروز خیابانهای شهر، وسایل نقلیه عمومی و راهپلههای سازمانهای دور و نزدیک، شلوغتر از هفتهها و ماههای قبل است؛ تنها در صورت کارهای ضروری بیرون از خانه رفتوآمد کنید؛ چراکه کرونا ویروس در این روزها همهجا حاضر است؛ حتی اگر آمارها نشان از فروکش نسبی آن داشته باشد.