گزارشی از یک قتل تکان دهنده
آیا ناموس پرستی میتواند توجیه مناسبی برای قتل باشد؟
صاحبخبر - سلامت نیوز:کارشناسان در گفت و گو با آفتاب یزد از نبود قانون بازدارنده در خصوص قتلهای ناموسی میگویند روز گذشته فضای مجازی پر شده بود از عکسهای یک دختر نوجوان که گفته میشود به دلیل مسائل ناموسی توسط پدر به قتل رسیده است، اما قتلهای ناموسی مربوط به امروز و دیروز نیست، سالهاست که زنان و دختران زیادی زیر پوشش عناوینی مثل قتلهای ناموسی، غیرت و ناموس پرستی توسط پدر یا برادرشان به قتل میرسند و در نهایت مجازات چند سال حبس تعزیری برای فرد قاتل در نظر گرفته میشود. به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آفتاب یزد ،فارغ از نسبت فامیلی که شخص مقتول با قاتل دارد فراموش نکنیم که یک انسان، انسان دیگری را به قتل رسانده است و در این میان آیا موضوع ناموس و ناموس پرستی میتواند دلیل مناسبی برای این قبیل قتلها باشد؟ گزارشی از یک قتل تکان دهنده روز گذشته کانالهای محلی تالش از یک قتل فجیع ناموسی خبر دادند. دختری ۱۴ ساله در سفید سنگان لمیر از بخش حویق به دست پدرش در خواب سر بریده شد. قاتل پس از ارتکاب جرم به قتل دخترش اعتراف کرد و به مراجع قضایی تحویل داده شد. رومینا اشرفی متولد ۱۳۸۵ در بخش حویق از شهرستان تالش، دلباخته یکی از پسرهای همشهری شده بود، به گفته محلیها مخالفتهای شدید پدر دختر با ازدواج این دو به دلیل تفاوتهای فرهنگی، آنها را به فکر فرار از منزل وا داشت. اما پیگیریهای خانوادهها به دستگیری آنها توسط پلیس منجر میشود . به گفته افراد محلی رومینا به دلیل حفظ امنیت جانی خود و آشنایی با خلقیات پدرش تمایل به بازگشت به خانه نداشته اما به ناچار و طبق قوانین به پدر خانواده تحویل داده میشود. شنیدهها حاکی از آن است که پس از بازگشت رومینا به خانه، جو حاکم بر خانه نه تنها آرام نمیگیرد بلکه اختلافات و تحریکات خانوادگی بالا گرفته و آتش خشم پدر شعله ور تر میشود تا جایی که پدر در روز یک خرداد با خلوت کردن خانه ، گردن رومینای ۱۴ ساله را با استفاده از داس درحالی که او در خواب بود به طرز فجیعی از تن جدا میکند. به گفته افراد محلی، پدر بعد از ارتکاب جرم با در دست داشتن داس از خانه خارج شده و به قتل دخترش اعتراف میکند و توسط پلیس بازداشت و به مراجع قضایی سپرده میشود.مطابق با ماده ۲۲۰ قانون مجازات اسلامی،پدر در جایگاه ولی دم در قتل فرزند قصاص نمیشود بلکه قصاص تبدیل به دیه و تعزیر میشود. هرچند هنوز باید منتظر مراحل قضائی آن باشیم. در هر صورت قتل رومینا با واکنشهای مختلفی از سوی افکار عمومیمواجه شده است. به واقع اینگونه موارد از جمله جرائمیاست که قلب افکار عمومیرا در سینه میفشارد اما به راستی موضوعاتی مثل ناموس پرستی و غیرت میتواند توجیه مناسبی برای این گونه قتلها باشد؟ ناموس پرستی یعنیحفظ شان و شخصیت زنانمان امیر محمود حریرچی، جامعه شناس وآسیب شناس اجتماعی در این خصوص به آفتاب یزد گفت:« به نظر من نکته اصلی در این موارد این است که قتلهای ناموسی به شکلی در جامعه ما به رسمیت شناخته میشود چون پدری که مرتکب قتل فرزند میشود در جامعه ما مجازات هم تراز با کاری که انجام داده است برایش در نظر گرفته نمیشود. به همین دلیل هم امروز میبینیم به بهانه ناموس پرستی خیلی جنایتها به شکلهای مختلف در جامعه ما در حال انجام است؛ چند وقت پیش هم در لوای واژه ناموس، با اسیدپاشی یک پدر بر روی صورت دخترش رو به رو بودیم. قوانین ما نباید این فرصت را به افراد بدهد که چنین جنایاتی را مرتکب شوند چرا که پای جان انسانها در میان است. فارغ از نسبت پدر و دختر، ما با این موضوع رو به رو هستیم که یک انسان، انسان دیگری را کشته است، چرا نباید فرد قاتل مورد مجازاتی در خور قرار بگیرد؟ نبود مجازات کافی افراد را تشویق به این کار میکند که خودشان حکم صادر کنند و مجازات کنند.» او افزود:« در مورد دختر تالشی ما با آسیبهای فراوانی رو به رو هستیم، اول اینکه قبل از هر چیز دختر اصرار داشته است که من را به پدر تحویل ندهید، این یعنی نه تنها مهر و محبتی بین دختر و پدر وجود نداشته است بلکه روابط پدر و دختر به شدت تیره و تار هم بوده و پدر مهر پدری را به دخترش نشان نداده است. در صورتی که اگر میخواست میتوانست با محبت و عشق به فرزند و عطوفت جلوی خیلی از این اتفاقات را بگیرد. از طرف دیگر گفته میشود که شخص مورد نظر دختر که با او فرار کرده است نزدیک به سی سال سن داشته است اگر چنین چیزی صحت داشته باشد ما اینجا متوجه خلاء محبت پدر به فرزندش میشویم که دختر آن محبت را در دیگران جست و جو میکرده است. در چنین شرایطی من فکر میکنم مرد جوان دختر را فریب داده است چرا که تفاوت سنی بسیار زیادی با او دارد. در نهایت اینکه چنین خشونتهایی را زیر پوشش ناموس پرستی پنهان میکنند و من فکر میکنم جامعه امروز ما معنی و مفهوم ناموس پرستی را فراموش کرده است. ما قرار بود با معنی ناموس پرستی نگهدار و پشتیبان کسانی باشیم که به آنها واژه ناموس را اطلاق میکنیم، قرار بود شان و شخصیتشان را تحت لوای ناموس پرستی حفظ و حراست کنیم نه اینکه انها را مورد اذیت و آزار قرار بدهیم و به قتل برسانیم. ناموس پرستی یعنی اجازه تعرض به ناموسمان را به کسی ندهیم نه اینکه روی آن اسید بپاشیم یا با داس سرش را از بدنش جدا کنیم. برای من عجیب است که با چنین معنی و مفهومیدر ماجراهای ناموسی معمولا زنان قربانی میشوند! در چنین شرایطی امنیت زنان ما روز به روز کمتر میشود و خیلیها از چنین مواردی استفاده نا به جا میکنند. آن چه که ما از معنی غیرت و ناموس پرستی میشناسیم به نظر من نیاز به باز تعریف دارد و باید به جامعه ما آموزش داده شود که معنی و مفهوم چنین واژههایی چیست. پیشینه تاریخی ما نشان میدهد که از قدیم برای ناموس دعوا میکردند نه اینکه زن را به بهانه اینکه کلمه ناموس بر او اطلاق میشود مورد خشونت قرار بدهند! باید در خصوص این موضوع آموزش داده شود تا فرهنگهای اشتباه کم کم برداشته شود و جای آن را فرهنگهای درست و بجا بگیرد. از طرف دیگر مهر و محبت باید به قدری در خانواده جاری باشد تا به چنین اتفاقهایی ختم نشود.» خلاء قانونی نداریم؛قانون بازدارنده نیست گفته میشود در خصوص موضوع قتلهای ناموسی با خلاء قانونی رو به رو هستیم،پیمان حاج محمود عطار وکیل پایه یک دادگستری و حقوقدان در خصوص این موضوع گفت:« ما در این خصوص خلاء قانونی نداریم اما قانون موجود برای پیشگیری و بازدارندگی از این موضوع نیست. بحث معافیت پدر از مجازات سرقت از اموال فرزند و معافیت پدر از مجازات قصاص فرزند در صورت کشتن او، مربوط به یک حدیث از حضرت پیامبر(ص) میشود که یکی از اصحاب پیامبر خدمت ایشان شرفیاب میشود و عرض میکند که یا رسول الله پدر من در غیاب من و یا زمانی که خواب هستم یا مشغول عبادت هستم از صندوقچه نگهداری پول و سکه من پول میدزدد و من چندین بار متوجه شدم که این کار توسط پدرم انجام میشود. این فرد از پیامبر تقاضا میکند که برای پدرش حد شرعی سرقت که همان قطع دست است را جاری کنند. حضرت پیامبر به او میفرماید« تو و مالت متعلق به پدرت هستید» فقها اعم از تشیع و تسنن این حدیث نبوی را ملاک یک قاعده فقهی قرار داده اند مبنی بر اینکه« چنانچه پدری مرتکب سرقت از اموال فرزندش شود( چه دختر و چه پسر) و یا اینکه حتی به عمد مرتکب قتل فرزند شود، از مجازاتهای مربوطه معاف است.» یعنی اگر سرقت کند حد سرقت جاری نمیشود و اگر قتل انجام دهد و فرزندش را بکشد قصاص نمیشود و صرفا از باب اخلال در امنیت و نظم جامعه حاکم و قاضی مجازات تعزیری برای او در نظر میگیرد که برای قتل فرزند 3 تا 10 سال حبس تعزیری برای پدر در قانون مجازات اسلامیدر نظر گرفته شده است.» او در ادامه تاکید کرد:« به نظر میرسد با توجه به اینکه شرایط کنونی جامعه و مشکلات قومیو قبیله ای و اختلالات رو حی و روانی ناشی از مشکلات اقتصادی موجب شده است که برخی از افرادآستانه صبرشان کاسته شود و به سرعت به خشم منجر به جنون برسند، همچنین اعتقادات و باورهای غلط سنتی و قبیله ای در برخی از شهرها و روستاهای مرزی چه در شمال و چه در جنوب کشور هنوز هم وجود دارد، چنین موارد موجب گردیده که چنانچه دختری یا خواهری متهم به ارتکاب جرمیشود و یا اینکه مرتکب جرمینشود اما مطابق خواسته پدر یا برادرش به همسری مردی که دلخواه خودش نیست در نیاید، پدر یا برادر آزادانه میتوانند بدون نگرانی از قصاص ناموس خود را اعم از دختر و یا خواهر به عمد به قتل بر سانند و متاسفانه تعداد این گونه قتلها به دلایلی که گفته شد رو به افزایش است. بنابر این به نظر میرسد که نیاز است فقهای معظم حوزه علمیه و به پیروی از آن بزرگواران مجلس شورای اسلامینسبت به تشدید مجازات قتل ناموسی بدون آن که موضوع در مرجع قضائی صالحه اثبات شود، اقدام نمایند و با تشدید مجازات این افرادی که بدون رسیدگی مرجع قضائی به خصوص در مورد اتهام آن دختری که متهم به ارتکاب جرائم ناموسی است و اقدام به قتل آنها میکنند، با شدت و مجازات بیشتر مواجه شوند.»∎
نظر شما