اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی هوشمند که از جمله بندهای آن فعالیت ادارات با دوسوم کارکنان و بازگشایی تدریجی اصناف بود، همانطور که انتظار می‌رفت، میزان تردد را در شهرها افزایش داد و به دنبال آن میزان استفاده از شبکه حمل و نقل عمومی نیز بیشتر شد به طوری که در هفته های گذشته شاهد ازدحام مسافران و کمبود فضا در مترو و اتوبوس بودیم موضوعی که از دید مسئولان ستاد مبارزه با کرونای کلانشهر تهران پنهان نماند و بارها نسبت به ازدحام مسافران و تصاعدی شدن شیوع ویروس کرونا از این طریق هشدار داد.
حتی محسن هاشمی رئیس شورای اسلامی شهر تهران نیز در توئیتی این موضوع را به کاستی های موجود در ناوگان حمل و نقل عمومی نسبت داد و در این باره نوشت: به دلیل عدم تخصیص منابع در سال های گذشته، نیاز به تامین کمبود ناوگان اتوبوس و مترو کاملا احساس می شود. بدون افزایش ناوگان، امکان کاهش سرفاصله اعزام اتوبوس و قطار در سیستم حمل و نقل عمومی برای کاهش ازدحام و ایجاد فاصله گذاری اجتماعی و فاصله گذاری فیزیکی ممکن نیست.
در این شرایط طرح الزام استفاده از «ماسک» برای استفاده از شبکه حمل و نقل عمومی اعم از مترو و اتوبوس در ستاد ملی کرونا به تصویب رسید و از ۱۳ اردیبهشت اجرایی شد.
فروش ماسک در ۲۵ ایستگاه مترو پایتخت
البته اجباری شدن استفاده از ماسک الزاماتی نیاز داشت که مهمترین آن عرضه کافی آن در ایستگاههای مترو بود؛ از این رو مدیرعامل شرکت بهره برداری مترو تهران و حومه اعلام کرده است که در مرحله نخست اجرای این طرح در ۲۵ ایستگاه منتخب که جمعیت بیش از ۵۰۰ هزار مسافر در آن تردد می کنند ماسک با قیمت دولتی عرضه می‌شود.
به گفته فرنوش نوبخت، عرضه ماسک در ایستگاههای تهران(صادقیه)، کرج، گلشهر، امام خمینی(ره)، شهرری، پانزده خرداد، تئاتر شهر، میدان آزادی، بیمه، آزادگان، میدان محمدیه، شادمان، سعدی، فرهنگسرا، فردوسی، خیام، پایانه جنوب، جوانمرد قصاب، میدان انقلاب اسلامی، حسن آباد، شهدای هفتم تیر، شهید نواب صفوی، دروازه دولت، میدان شهدا و سبلان آغاز شده است.
مدیرعامل شرکت بهره برداری مترو تهران و حومه با اشاره به اینکه از ورود افراد فاقد ماسک جلوگیری می‌شود، تاکید کرد: تمامی شهروندانی که قصد استفاده از مترو را دارند باید ماسک داشته باشند؛این طرح به منظور حفظ سلامتی شهروندان تصویب شده و اجرای بهتر آن نیازمند یاری همگان است.
محمود ترفع مدیر عامل شرکت واحد اتوبوسرانی شهر تهران هم گفته تمهیدات لازم برای توزیع ماسک، در پایانه های اتوبوسرانی، پایانه های تبادل سفر و ایستگاه های پرتردد اتوبوس فراهم شده و در جلساتی با مسئولان ستاد ملی کرونا، وزارت صنعت معدن و تجارت و اتحادیه پوشاک کشور مقرر شد، شهرداری تهران امکان فضای توزیع ماسک را در ناوگان عمومی شهر فراهم کند.
به گفته وی، روزانه بیش از ۵۰۰ هزار مسافر از اتوبوس برای تردد در سطح شهر تهران استفاده می‌کنند و برآورد مسئولان حمل و نقل شهری بر این است که بیشتر شهروندان از مبدا حرکت خود، ماسک و دستکش به همراه دارند اما در هر صورت باید شرایط برای آن دسته از شهروندانی که ماسک به همراه ندارند و یا امکان تهیه ماسک را ندارند، فراهم شود.
ترفع پیشنهاد کرده است خیران در ماه مبارک رمضان برای کسانی که تمکن مالی خرید ماسک را ندارند، ماسک خریداری کنند.
استقبال مسافران از اجباری شدن ماسک
خبرنگار ایرنا برای پیگیری اجرایی شدن این تصمیم، صبح شنبه سیزدهم اردیبهشت گشت و گذاری در ایستگاههای مترو و اتوبوس پایتخت داشت و مشاهدات وی نشان می‌داد که ماموران مترو، از ورود مسافران بدون ماسک به ایستگاهها جلوگیری می کنند.
برای نمونه در ایستگاه متروی میدان آزادی با اینکه حجم مسافران زیاد بود، ماموران مانع از ورود مسافران بدون ماسک می شدند و آنها را به گوشه دیگری از ایستگاه مترو که انواع ماسک را به قیمت ۲ تا ۵ هزار تومان عرضه می کرد، هدایت می کردند. در مقابل کیوسک فروش ماسک هم صف نسبتاً طولانی تشکیل شده بود و فرآیند خرید چند دقیقه ای زمان می برد.
هرچند بیشتر مسافران به همراه خود ماسک داشتند اما ماموران گیت ورودی ایستگاه مترو میدان آزادی به مسافران تاکید می کردند که برای سلامتی خود و دیگران حتما ماسک بزنند.
یکی از مسافران مترو درباره الزام به استفاده از ماسک در مترو به خبرنگار ایرنا می‌گوید: ای کاش این کار زودتر انجام می‌شد؛ من مجبورم هر روز برای رفتن به محل کار از میدان آزادی تا قلهک سوار مترو شوم اما بسیاری از مسافران خود را ملزم به استفاده از ماسک نمی دانستند و همین باعث می شد دیگر مسافران نسبت به امکان ابتلا به ویروس کرونا در هراس و استرس باشند.
این شهروند که خود را موسوی نیا معرفی می‌کند، در ادامه توضیح می‌دهد که اگرچه صف خرید ماسک در مترو طولانی است اما در این روزهای کرونایی بهتر است بهداشت را رعایت کنیم و با ماسک وارد مترو شویم.
یکی دیگر از مسافران مترو نیز به ایرنا توضیح می دهد که در روزهای گذشته بسیاری از مسافران مترو ماسک نمی زدند و گاهی اوقات که مسافری عطسه یا سرفه می کرد، بین مسافران مشاجره پیش می‌آمد.
او اجبار به زدن ماسک در مترو را تصمیمی درست خوانده و می‌گوید: با این کار حداقل مطمئن هستم که در مترو کرونا نمی‌گیرم.
خبرنگار ایرنا پس از خروج از ایستگاه مترو چهارراه ولیعصر (عج) وارد سامانه اتوبوس‌های تندرو می شود؛ در آنجا هم ماموران کنترل مستقر در ایستگاههای اتوبوس به دقت ماسک زدن مسافران را کنترل می‌کنند به طوری که در داخل اتوبوس ها نیز بیشتر مسافران ماسک در صورت دارند.
البته برخی کهنسالان بدلیل مشکلات تنفسی پس از وارد شدن به اتوبوس برای نفس کشیدن ماسک خود را بر می دارند؛ یکی از این افراد به خبرنگار ایرنا می‌گوید: چند دقیقه است که نفس کم آوردم؛ ماه رمضان هم مزید بر گرما شده و اگر تا آخر مسیر ماسک بر صورت داشته باشم دچار عطش و تنگی نفس می شوم.
البته این مسافر اتوبوس هم، الزام به استفاده از ماسک در مترو و اتوبوس را امری ضروری دانست و از اجرای آن استقبال کرد.
در کلانشهر تهران با بیش از ۹ میلیون جمعیت و کمبود واگن مترو و اتوبوس، اجرای طرح فاصله گذاری اجتماعی و الزام استفاده از ماسک در مترو و اتوبوس کار آسانی نیست؛ در شرایط عادی و قبل از شیوع کرونا شبکه متروی پایتخت روزانه یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر و اتوبوسرانی نیز تا ۲ میلیون نفر را جابجا می کردند که این میزان با شیوع کرونا این میزان تا ۸۵ درصد کاهش یافت اما با بازگشایی ادارات و اصناف به تدریج بر تعداد مسافران ناوگان حمل و نقل عمومی نیز اضافه می شود.
ستاد ملی کرونا امیدوار است با الزام استفاده از ماسک در شبکه حمل و نقل شهری، سطح شیوع این بیماری را به حداقل برساند و مسئولان شهری نیز امیدوارند این طرح را با همراهی مردم اجرایی کنند تا هرچه سریعتر با از بین رفتن این بیماری، کشور از تبعات اجتماعی و اقتصادی آن فاصله بگیرد.
بر اساس آمار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تاکنون ۹۶ هزار و ۴۴۸ نفر در کشور به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده و با فوت ۶۵ نفر در ۲۴ ساعت گذشته، تعداد جان باختگان کرونا در کشور به ۶۱۵۶نفر رسید.