به گفته متخصصان، اکثریت افرادی که به کرونا مبتلا میشوند علائم خفیف یا متوسط دارند (به قولی ۸۰% افراد) [۱]و با درمانهای متداول، بدون نیاز به بیمارستان و درمانهای ویژه، بهبود پیدا میکنند.
نسبت بالای افرادی که ابتلا و درمان سادهای برای کرونا خواهند داشت.
مقدمه، نگاهی به آمار: در کشتی دایموند به خاطر ابتلای فردی به کرونا، تعداد زیادی از افراد داخل کشتی به کرونا مبتلا شدند و به این ترتیب، گزینه مناسبی برای مطالعات دانشمندان درباره کرونا شد. در این کشتی، نزدیک به ۱۸% افرادی که تست کرونای مثبت داشتند، بدون علائم بالینی (Asymptomatic) بودند. (مشابه ویروس آنفولانزا فصلی با ۱۹% ابتلای بدون علائم بالینی) که به معنای ابتلای خیلی خیلی خفیف به کرونا است.
سوال اصلی
همانطور که در بالا گفته شد جمعیت زیادی از مردم میتوانند با یک ابتلای ساده، زندگی عادی خارج از گرفتاریهای کرونا را شروع کنند، ولی سوال اینجاست که چگونه؟ چگونه مطمئن بشویم چه کسانی به بیماری ساده و چه کسانی به بیماری سخت مبتلا خواهند شد؟ چه کسانی ریسک بالا در ابتلا به کرونا دارند و چه کسانی ریسک پایین؟
مراحل و گامها
۱. شناسایی شاخصها برای تفکیک و شناسایی افراد پر ریسک و کم ریسک (با روشهای آماری و هوش مصنوعی)
۲. برنامه ابتلا تا درمان خودخواسته افراد کم ریسک بر اساس اولویت
۳. ورود افراد درمان شده به فعالیتهای روزمره و جاری زندگی
اولین گام، کشف شاخصهایی سهل الوصول برای شناسایی افراد کم ریسک در برابر کرونا میباشد. سپس بر اساس اولویت بندی، فرصت ابتلای خودخواسته برای رهایی از مشکلات کرونا به گروههایی از شهروندان داده میشود و در نهایت پس از طی دوره کامل بیماری تا عدم انتقال، گواهینامه و فرصت از سر گرفتن زندگی عادی روزمره برای این افراد فراهم میگردد. مشروح مراحل گفته شده به ترتیب زیر است:
گام اول:شناسایی شاخصها برای تفکیک و شناسایی افراد پر ریسک و کم ریسک با روشهای آماری و هوش مصنوعی
در نهایت با این بررسی ها، شاخصهای اصلی و مهم که به طور خاص برای مقابله موثر بدن با این ویروس مهم هستند استخراج خواهند شد. شاخصهایی که کارنامه عملکرد هر فرد در مقابله با ویروس کرونا را در سطح اطمینان بالایی پیش بینی میکنند.
همه این توصیهها باید به توصیههایی دقیقتر و عمیقتر تبدیل شوند. دقیقتر در دو جنبه، اول دقیقتر به طور خاص برای مقابله با ویروس کرونا (و نه صرفا توصیههای عمومی برای تقویت ایمنی بدن) و دوم دقیق تر، متناسب با شرایط بدنی هر فرد به طور جداگانه. (توصیه سفارشی برای هر نفر به طور جداگانه)
گام دوم: برنامه ابتلا تا درمان خودخواسته افراد کم ریسک بر اساس اولویت
بعد از شناسایی افراد با ریسک اندک در برابر کرونا، نوبت به دعوت از این افراد برای ابتلای خودخواسته و قرنطینه خانگی برای کسب ایمنی میباشد. در موارد کم ریسک، دوره درمان و نقاهت کوتاه خواهد بود و مبتلایان ۸ تا ۱۰ روز بعد از آشکار شدن علائم، ناقل ویروس هم نخواهند بود. [۶]ابتلای فرد به کرونا در مراکز مشخص شده توسط بهداشت و درمان با تزریق صورت میگیرد.
شرایط افراد متقاضی برای این طرح
• شرایط جسمانی مدنظر (با استناد به شاخصهای فوق)
• داشتن محیط مناسب برای قرنطینه (بدون حضور افراد با ریسک بالا مثل سالمندان و افراد با بیماری زمینه ای)
• داشتن توانمندی مالی کافی برای گذراندن دوره ابتلا تا درمان کامل و قرنطینه بعد از درمان (و در صورت لزوم ارائه کمکهای دولتی)
• داشتن دسترسی به درمانهای متداول کرونا برای درمان در قرنطینه خانگی
نمونه مناسب افرادی که چنین شرایطی را دارند زوجهای جوان هستند.
شناسایی افرادی که شرایط بالا را دارند میتواند در حد فیلتر کردن و جستجو در بانکهای داده باشد به شرطی که شاخصهای شناسایی توانمندی مقابله با کرونا، شاخصهای سادهای باشند و دادههای لازم در دسترس باشند.
گام سوم: ورود افراد درمان شده به فعالیتهای روزمره و جاری زندگی
در نهایت، افرادی که دوره درمان تا عدم ناقل بودن را طی میکنند در سامانهای ثبت شده و اجازه فعالیتهای کاری و اجتماعی را خواهند داشت. کار و فعالیتهای جمعی افراد در خارج از قرنطینه نیازمند تایید در این سامانه خواهد بود.
مزیتهای این طرح
۱. به حرکت در آمدن مجدد بخشی از گردش اقتصادی تعطیل شده به علت شیوع کرونا
۲. فراهم شدن فرصت رسیدگی به سالمندان توسط سایر اعضای خانواده که طی این طرح مبتلا و درمان شده اند.
۳. کمک به بخشی از قشر ضعیف جامعه برای بازگشت به کار
برای مثال با فراهم آوردن امکانات "ابتلای خودخواسته" کارگران دارای ریسک پایین و ارائه تاییدیه لازم برای مشغول شدن در کار بعد از گذراندن دوره بیماری.
۴. تغییر ترتیب رویارویی و درگیری ارگانهای بدن با ویروس
به جای این که اول از همه، سلولهای ریه با ویروس کرونا رو در رو گردند، با تزریق وریدی ویروس، اول سلولهای خونی با ویروس کرونا رو در رو میشوند نتیجتا احتمال درگیری شدید ریه کاهش پیدا میکند.
۵. تغییر وضعیت کودکان، از ناقلان بدون علامت به درمان شدگان و افراد بی خطر
اغلب اوقات، خانوادههای جوان هستند که کودکانی دارند. نتیجتا هم پدر و مادر جوان و کم ریسک و هم کودک شان میتوانند گزینههای مناسبی برای دوره "ابتلا و رهایی از کرونا" باشند.
۶. کاهش نیاز به تجهیزات خاص بیمارستانی برای پیشگیری از ابتلا به کرونا در بین کادر درمانی که این دوره را میگذرانند.
۷. در نظر گرفتن قرنطینه خاص و ویژه در مورد افراد با ریسک بالا (به خصوص افراد به ظاهر سالم، ولی با ریسک بالا)
۸. ابتلا به نوع شناخته شده و غیر جهش یافته ویروس کرونا
از آنجایی که یکی از نگرانی ها، جهش ویروس به نوعی مقاومتر در برابر درمانهای متداول است پس ابتلا افراد به نوع شناخته شده و کسب ایمنی کافی از این طریق بهتر است.
۹. کشف راههای کاهش ریسک افرادی که در صورت ابتلا به کرونا خطر جدی آنها را تهدید میکند.
۱۰. کاهش هزینههای واکسیناسیون عمومی بعد از تولید واکسن.
برخی مشکلات احتمالی
• تغییر یا ضعیف شدن ویروس در فرآیند انتقال به متقاضیان ابتلای خودخواسته:
در فرآیند انتقال ویروس ممکن است شاهد تغییر ساختار و ژنوم ویروس باشیم که آن را به نوعی ضعیف و بیش از حد متفاوت از نوع متداول آن تبدیل کند و نتیجتا ایمنی لازم به واسطه آن حاصل نگردد. مسلما با انتقال هرچه کم واسطهتر ویروس از افراد مبتلا به افراد جدید متقاضی، این مشکل برطرف خواهد شد.
• جهش ژنتیکی ویروس در بدن مبتلایان خودخواسته و شدت بالای بیماری برخلاف پیش بینی ها:
راه حل این مشکل، ادامه قرنطینه و در صورت نیاز درمانهای تخصصیتر میباشد. اما خوشبختانه شاهد گسترش این ویروس جهش یافته بواسطه شرایط قرنطینه نخواهیم بود.
• تغییر ژنتیکی عمده در ویروس و به وجود آمدن ویروسی کاملا جدید در سالها یا ماههای آینده:
همان طور که کرونا را نوعی ویروس سارس جهش ژنتیکی یافته میدانند (SARS-CoV-۲) ممکن است اتفاق مشابهی برای ویروس کرونای جدید رخ دهد و شاهد جهش ژنتیکی عمده آن باشیم. این رخداد تحت کنترل هیچکس نیست و ممکن است حتی بعد از تولید واکسن کرونا هم رخ داده و مشکل ساز باشد، اما خوشبختانه تحقیقات نشان میدهند این احتمال تا امروز ضعیف بوده و صرفا تغییرات جزئی در ژنوم ویروس کرونا به وجود آمده است. [۸][۹]• انتشار عمومی شاخصهای شناسایی افراد مقاوم در برابر کرونا:
باعث میگردد گروهی از مردم که خودشان را در گروه کم خطر میبینند، شرایط قرنطینه و پیشگیری از عدم انتقال ویروس را با دقت کافی رعایت نکنند. مسلما عدم انتشار عمومی شاخصها راهکار این مشکل است.
• سرعت کم این نوع ایمن سازی جمعی (Herd immunity):
هر چقدر شاخصهای تشخیص و تفکیک افراد کم ریسک از افراد پر ریسک، سهل الوصولتر و دقیقتر باشد، سرعت بیشتر و مشکلات احتمالی بعدی کمتر خواهد بود. به هر حال ایمن سازی جمعی کنترل شده به این روش کارآیی خواهد داشت.
• عدم رعایت دستورالعملهای درمانی توسط بیماران خودخواسته که باعث شدت گرفتن آن بشود:
مواردی مثل بی توجهی به مصرف مایعات زیاد، استراحت کافی و... که مشکل زا خواهند بود. راه حل آن، آموزش کامل و استفاده از افرادی از بین پرستاران بازنشسته یا دانشجویان سالهای آخر پزشکی به عنوان "پشتیبان سلامت" برای نظارت بر رفتار و ارائه راهنماییهای موثر به بیماران خودخواسته میباشد. (مشابه پشتیبان تحصیلی)
جمع بندی
حلقه گمشده جنگ با ویروس کرونا توجه به شناسایی افراد مقاوم در برابر این ویروس است. افرادی که میتوانند با حداقل علائم و بدون تحمیل بار اضافی بر سیستم درمانی کشورها از گردونه انواع گرفتاریهای ناشی از کرونا تا حدود زیادی خارج بشوند. استخراج شاخصهای سریع و ارزان برای شناسایی این افراد با کمک هوش مصنوعی و روشهای آماری ممکن است؛ و بعد از آن است که با ابتلای خودخواسته این افراد به بیماری کرونا و طی دوران درمان تا عدم انتقال بیماری، (البته تحت نظارت و با تایید دولت) میتوانند وارد فعالیتهای جاری جامعه گردند.
منابع:
[1] https://www.politifact.com/factchecks/2020/mar/13/viral-image/are-80-percent-coronavirus-cases-mild/.
[2] https://www.forbes.com/sites/brucelee/2020/03/18/what-percentage-have-covid-19-coronavirus-but-do-not-know-it/#348e000f7e90.
[3] https://dgto.ir/1jru.
[4] https://dgto.ir/zy2.
[5] https://dgto.ir/136x.
[6] https://life.irna.ir/news/83713000.
[7]https://www.aa.com.tr/fa/%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D9%88%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D9%86-%D8%B6%D8%AF%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7-%
-%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D9%82%D9%84-%DB%8C%DA%A9-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-.
[8] https://www.npr.org/sections/goatsandsoda/2020/03/25/820998549/the-coronavirus-is-mutating-but-that-may-not-be-a-problem-for-humans.
[9] https://www.businessinsider.sg/new-coronavirus-mutates-slowly-vaccine-could-be-long-lasting-2020-3?r=US&IR=T.
نظر شما