صاحب‌خبر - به نقل از نیویورک تایمز، قیمت گزارش شده این کاخ نزدیک به ۳۵۰ میلیون دلار است. اردوغان بیش از یک دهه است که قدرت را در دست دارد، یک سیاست مدار اسلام گرا و نخست وزیری که اغلب از او به عنوان مدلی که ایمان خود را با دموکراسی گره زده، یاد شده است. اما اردوغان این روزها نماد چیزی بسیار متفاوت و یادآور پوتین است. درست مانند ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، برای وی هم چندان مهم نیز که در چه جایگاهی باشد: به هر حال او رهبر برتر کشورش محسوب می شود.
در ترکیه، رئیس جمهور در واقع مقام دوم کشور و پس از نخست وزیر است. اما در عمل، زمانیکه اردوغان در ماه آگوست به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد، وی قدرت و امتیازات نخست وزیری را به پست جدید خود منتقل کرد. و درست مانند پوتین که بین دفتر رئیس جمهوری و نخست وزیری در رفت و آمد است، اردوغان نیز هرچه قدرتمندتر می شود، روابط اش با آمریکا وخیم تر می شود.
استیون کوک، کارشناس ترکیه و یکی از مقامات شورای روابط خارجی می گوید: «در واقع اردوغان از بسیاری جهات، هر دو دفتر را در اختیار دارد.»
در آغاز سال هیچ یک از این مسائل با اطمینان قابل بیان نبود. اردوغان که هنوز به طور کامل از ضربه تظاهرات ضددولتی تابستان ۲۰۱۳ رهایی نیافته بود، با رسوایی فساد گسترده ای که وی و حقله نزدیکانش را هدف قرار داده بود، روبرو شد تا بسیاری از تحلیل گران پایان دولت وی را پیش بینی کنند.
اما وی از اختلاف خود با واشنگتن و دشمنان سیاسی اش به عنوان نیرویی برای کمک به تحکیم قدرت استفاده کرده و همچنین به رسیدگی به مسائلی که مربوط به وظایف نخست وزیری می شود نیز ادامه می دهد. وی پایگاه محافظه کار خود را در پس دستورکار مذهبی خود از سر گرفته، با سیاست آمریکا در مورد مقابله با شبه نظامیان داعش برخورد کرده و درعین حال مداخله خارجی در فهرست رو به افزایش بحران های داخلی را مورد سرزنش قرار داده است. در عین افزایش چالش های ترکیه- جنگ در مرز این کشور با سوریه، روابط نه چندان مطلبو با متحدان ناتو، فشار بر اقتصاد این کشور- قدرت اردوغان بیش از پیش تقویت شده است.
احمد داووداغلو، وزیر خارجه سابق ترکیه حال نخست وزیر این کشور است. اما اردوغان کسی است که برای بحث با اوباما در مورد نقش ترکیه در مبارزه با داعش پشت تلفن حاضر می شود، در حالیکه کاخ سفید مجبور است به دیپلمات های آمریکایی گوشزد کند در مباحثات میان دو کشور داووداغلو را نیز مشارکت دهند.
ترکیه به طور مداوم مانع از آن می شود که آمریکا از پایگاه های این کشور برای انجام حملات هوایی علیه نیروهای داعش در سوریه و عراق استفاده کند و تاکید می کند این ائتلاف، دولت بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه را هدف قرار داده است، همین مسئله باعث اختلافات عمیق میان دو کشور شده و اعتبار ترکیه به عنوان یک متحد را از سوی کارشناسان زیر سوال برده است.
روابط با واشنگتن مدت مدیدی است که تیره و تار است. ترکیه در سال ۲۰۰۳ درخواست آمریکا مبنی بر استفاده از خاک این کشور برای حمله به عراق را رد کرد. ترک ها در سال ۲۰۱۰ با رای دادن علیه تحریم های سازمان ملل در مورد برنامه هسته ای ایران و از سوی دیگر همکاری با برزیل برای میانجیگری توافق پیشنهادی به ایران، واشنگتن را به خشم آوردند.
اردوغان قدرت خود را با پاک سازی هزاران مامور پلیس، دادستان و قاضی که به اعتقاد وی در پس تحقیق در مورد فساد بودند، تحکیم کرد. وی این افراد را متهم کرد که از پیروان فتح الله گولن (واعظ، نویسنده و تدریس کننده علوم اخلاقی و الهیات اهل ترکیه که در تبعیدی خودخواسته در پنسیلوانیای آمریکا زندگی می کند) که زمانی از متحدان مهم اردوغان بود، هستند. پیروزی وی بر گولن در کشمکش قدرت باعث از بین رفتن یک صدای میانه روی اسلام گرای متمایل به غرب از میان نخبگان حکومت ترکیه شد.
روزن کایکر، پژوهشگر جنبش های اسلامی که در استانبول زندگی می کند می گوید: «برای اردوغان نیز مانند اخوان المسلمین و جنبش های اسلامی در هر نقطه از جهان، مسبب مشکلات جهان اسلام، غرب است. و برای گولن، مسبب مشکلات جهان اسلام خود مسلمانان هستند.»
همین دور شدن از غرب در بحث مداوم نقش ترکیه در مبارزه با داعش متبلور شده است. اظهارات اخیر اردوغان در مورد اینکه مشکلات خاورمیانه را می توان با توجه به اقدامات غرب طی یک قرن گذشته توضیح داد، در کنار اقدامات دمدمی مزاجانه محافظه کاران مذهبی ترک که هسته هیات موسسان وی در مورد پیوستن به غرب برای مبارزه با سنی ها، نشان می دهد که چرا وی تمایلی به ایفای نقشی جدی در ائتلاف نظامی آمریکا علیه داعش ندارد.
این کاخ جدید که تا پیش از ریاست جمهوری اردوغان، برای نخست وزیر ترکیه ساخته می شد اما وی پس از پیروزی تصمیم گرفت خود به آن نقل مکان کند، نماد آشکار چرایی انتقادات بسیار از وی است.
منبع:فرارو∎