واقعیت این است که اروپا حاضر نیست تا با ایران وارد تنش شود، بلکه هدف اصلی آنها حفظ و تداوم برجام است. اما از طرفی برای پی بردن به سیاست ها و رویکرد اروپایی ها باید نگاهی به سابقه آنان نیز داشته باشیم. در دوره ای که آقای روحانی رئیس شورای عالی امنیت ملی بودند ایران با کشورهای اروپایی مذاکراتی داشت که وقتی خروجی آن را در نظر می گیریم می بینیم که آنها حریف آمریکا نشدند و تصمیم گرفتند که به نوعی ایالات متحده آمریکا را نیز وارد این روند کنند که بعدها ما شاهد شکل گیری 1+5 بودیم که حاصل آن تصویب توافق هسته ای بود. در ادامه با شنیدن زمزمه هایی مبنی بر قصد ایالات متحده آمریکا برای توافق هسته ای شاهد تکاپوی کشورهای اروپایی برای منصرف کردن ترامپ از این اقدام بودیم که در نهایت بی نتیجه ماند و ترامپ در نهایت با امضایی آمریکا را این توافق خارج کرد. تلاش ها و تکاپوی اروپایی ها به خوبی بیانگر اهمیت این توافق برای آنان است؛ چرا که اقتصاد و امنیت برایشان از اهمیت بسزایی برخوردار است و موقعیت منطقه و مولفه های دیگر اهمیت این توافق را بیش از پیش برای آنها دوچندان می کند. اما در این موضوع آمریکا خود را در شرایط مطلوب تر و باثبات تری نسبت به اروپا می بیند و تصور می کند که هیچ اتفاقی برایش رخ نخواهد داد.

شاید بتوان بزرگترین نگرانی اروپا درباره ایران را مسأله اسرائیل قلمداد کرد. آنها خواستار این هستند تا در روابط خود با ایران در این موضوع توازن برقرار کنند. اخیرا نیز شنیدیم که کشورهای اروپایی حاضر در توافق هسته‌ای قصد دارند فرآیندی طولانی‌تر از آنچه در ابتدا تصور می‌شد، برای ساز و کار حل اختلاف توافق هسته‌ای در دستور کار قرار دهند. شاید هدف آنان از این اقدام وقت خریدن برای مذاکره با آمریکا و راضی کردن ترامپ برای دست یافتن به راه حل جدیدی باشد.

نکته مهم دیگر سخنان مقام معظم رهبری در نماز جمعه اخیر بود که فرمودند ایران حاضر به گفت و گو و مذاکره است اما نه با آمریکا. این مورد نیز می تواند یکی از دلایل تعویق فعال سازی مکانیسم ماشه از جانب اروپایی ها باشد. با بررسی این عوامل نمی توان چشم اندازی را برای جنگ متصور بود و صحبت از درگیری نظامی در این برهه بسیار زود و به دور از انتظار است. متناسب با فرایندی که طی می شود در حالت بد اروپایی ها می توانند موضوع را به شورای امنیت بکشانند تا تحریم ها بار دیگر علیه ایران اعمال شوند. اما موضوع دیگری که اخیرا اروپایی ها از آن صحبت می کنند برنامه موشکی است که جمهوری اسلامی ایران با قاطعیت امکان مذاکره در این خصوص را رد کرده است و در همین راستا باید منتظر بود و دید که آیا اروپا چنین خواسته های معقولی از ایران طلب می کند یا خیر.

موضوع دیگری که در حال حاضر از سوی برخی مخالفین دولت می شنویم بی اثر بودن تحریم های شورای امنیت سازمان ملل است. با وجود شدیدترین تحریم های ایالات متحده آمریکا علیه ایران شاید تحریم های شورای امنیت بی نتیجه به نظر برسند اما وقتی همه کشورهای دنیا به موجب قطعنامه شورای امنیت مجبور به تبعیت از اعمال تحریم ها شوند فضای تنفسی بسیار محدودتر خواهد شد و کشورهایی که تا قبل از این با ایران در برخی موارد همکاری هایی داشتند و نسبت به هشدارهای ایالات متحده بی اعتنا بودند دیگر با جمهوری اسلامی ایران کار نخواهند کرد.

310311