میثم لطفی
خبرنگار
حملات سایبری در سال‌های گذشته این واقعیت را به همه کاربران جهانی گوشزد کرد که مجرمان می‌توانند گوشی‌های هوشمند را هک کنند و بدون اطلاع کاربر با تلفن همراه او تماس بگیرند، پیامک بفرستند، اطلاعات داخل گوشی او را کپی کنند، خرید اینترنتی انجام دهند و به عبارت دیگر کنترل کامل گوشی هوشمند را در دست بگیرند. سال 2006 میلادی زمانی که پلیس بریتانیا تأیید کرد تلفن همراه «شاهزاده ویلیام» هک شده است مردم برای نخستین بار با این واقعیت روبه‌رو شدند. «دیوید بکهام» فوتبالیست مشهور، «تونی بلر» نخست‌وزیر اسبق انگلستان، «اریک کلاپتون» نوازنده و آهنگساز، «اسکارلت جوهانسون» بازیگر، «بوریس جانسون» شهردار اسبق لندن و نخست‌وزیر کنونی انگلستان و... از جمله افراد مشهوری بودند که طی چند سال اخیر قربانی هک شدن تلفن همراه شدند.
در این میان اخباری که پایان هفته گذشته منتشر شد توجه همه کاربران جهانی را به خود جلب کرد. روزنامه گاردین پیش‌تر از هر رسانه دیگری با انتشار گزارشی به نقل از منابع آگاه توضیح داد «جف بزوس» مدیرعامل میلیاردر شرکت آمازون در سال 2018 میلادی پس از آنکه یک پیام را روی ابزار پیام‌رسان واتس‌آپ در گوشی هوشمند خود دریافت کرد، هک شده است و اسناد موجود نشان می‌دهد که این پیام از حساب کاربری شخصی «ولیعهد عربستان» ارسال شده است.
یک هک موبایلی
از زمان انتشار خبر هک شدن گوشی هوشمند مدیرعامل آمازون توسط ولیعهد عربستان گزارش‌های فراوانی در این زمینه منتشر شد و کارشناسان گمانه‌ زنی‌های فراوانی در این زمینه انجام دادند. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل‌های دقیق توسط کارشناسان امنیتی مشخص شد پیامی که از حساب کاربری شخصی «محمد بن سلمان» به یکی از ثروتمندترین مردان جهان ارسال شده است اطلاعات مخربی را شامل می‌شود که امکان نفوذ و دسترسی به اطلاعات داخل گوشی مذکور را فراهم می‌کند. در این بررسی‌ها مشخص شد «به احتمال بسیار قوی» حمله به گوشی هوشمند مدیرعامل آمازون توسط یک فایل ویدئویی آلوده صورت گرفته است و این پیام ویدئویی با حساب شخصی وارث پادشاه سعودی به بزوس که در اصل مدیر روزنامه «واشنگتن پست» هم محسوب می‌شود، انجام شده است.
رسانه‌های خبری طی چند روز گذشته اعلام کردند که بزوس و بن‌سلمان پیش از این در اپلیکیشن پیام‌رسان واتس‌اپ با یکدیگر ارتباط داشتند و هم‌اکنون به نظر می‌رسد که فایل آلوده در تاریخ اول نوامبر 2018 ارسال شده است. به گفته فردی که از نزدیک در جریان این اتفاق بوده است، طی چند ساعت پس از ارسال فایل ویدئویی آلوده حجم زیاد اطلاعات و داده‌های مهم از تلفن همراه بزوس خارج شد.
روزنامه گاردین که این گزارش را منتشر کرده است اعلام کرد هیچ اطلاعاتی در مورد آنچه که از گوشی بزوس سرقت شده است ندارد و نحوه استفاده از این اطلاعات هم هنوز مشخص نیست.
افشاگری بی‌سابقه رسانه‌ای که هم‌اکنون صورت گرفته است نشان می‌دهد پادشاه آتی عربستان به دلایل شخصی ثروتمندترین مرد جهان را مورد هدف قرار داده است و احتمالاً قصد دارد از این طریق شوک‌های جدید به وال استریت و دره سیلیکون وارد کند.
«محمد بن سلمان» که در رسانه‌های خبری به‌صورت اختصاری از او با نام MBS یاد می‌کنند این روزها تلاش زیادی انجام می‌دهد تا توجه سرمایه‌گذاران غربی را به عربستان جلب کند و در شرایطی که او ولیعهد این کشور عربی محسوب می‌شود، با سیاست‌های جدید خود سرکوب‌های گسترده منتقدان خود را دنبال می‌کند تا رقبا را کنار بگذارد و اهداف خود را محقق سازد.
این افشاگری‌ها سؤالات فراوانی را در مورد فعالیت‌های سایبری ولیعهد عربستان به میان آورده و کارشناسان این مسأله را بررسی می‌کنند که اطلاعات شخصی در گوشی هوشمند «جف بزوس» چرا برای «محمد بن سلمان» تا این اندازه مهم بوده است.
 اتفاقات اخیر همچنین می‌تواند بازنگری در مورد فعالیت‌های پشت پرده ولیعهد سعودی را باعث شود و بار دیگر پرونده «جمال خاشقجی» روزنامه‌نگار «واشنگتن پست» که اکتبر 2018 یعنی پنج ماه پس از عملیات هکری مذکور به قتل رسید باز کند. لازم به ذکر است خاشقجی از منتقدان رژیم سعودی در روزنامه «واشنگتن پست» که صاحب آن «جف بزوس» است مشغول به کار بود.
عربستان سعودی پیش از این هدف قرار دادن گوشی هوشمند بزوس را تکذیب کرده بود و اصرار داشت که قتل خاشقجی نتیجه اشتباهات این روزنامه نگار بوده است. دسامبر گذشته یک دادگاه سعودی پس از محاکمه پنهانی هشت نفری که گفته می‌شد در قتل خاشقجی دست داشتند مورد انتقادات شدید کارشناسان حقوق بشر قرار گرفت و گفته شد که این دادگاه باید فعالیت‌های خود را به‌صورت علنی دنبال کند. در این میان کارشناسان امنیتی سایبری گزارش دادند که به‌دنبال بروز برخی مشکلات شخصی بزوس و همسر سابق وی، او بیش از هر زمان دیگر مورد توجه قرار گرفت و این مسأله نیز روی ماجرای هک شدن گوشی او تأثیر گذاشت.
روابط پشت پرده
این طور که در خبرهای تکمیلی گفته شده است، ماجرای هک شدن «جف بزوس» به یک میهمانی مربوط می‌شود که در آوریل 2018 برگزار شد و میزبان این مراسم «برایان گریزر» تهیه‌کننده مشهور فیلم‌ها و سریال‌های امریکایی بود. در آن زمان «محمد بن سلمان» سرگرم تور تبلیغاتی خود در ایالات متحده بود و در جریان این سفر دو هفته‌ای با بسیاری از چهره‌های سیاسی و فرهنگی امریکا دیدار کرد و از دیدار با «دونالد ترامپ» گرفته تا شرکت در میهمانی خصوصی گریزر را انجام داد. بن سلمان در این دو هفته چندین ملاقات و نشست را در راستای تبلیغات رسانه‌ای خود انجام داد و از جمله اتفاقات صورت گرفته در حاشیه این سفر انتشار یک ویژه نامه درباره «محمد بن سلمان» توسط نشریه «نشنال اینکوریر» بود. این نشریه متعلق به انتشارات AMI است که ارتباط ویژه با ترامپ و ولیعهد عربستان دارد. یک هفته پس از انتشار این ویژه نامه در تاریخ دوم آوریل 2018 «روبرت مرداک» مدیرعامل و صاحب امتیاز شرکت رسانه‌ای «فاکس نیوز» بن سلمان و برخی دیگر از چهره‌های سیاسی و فرهنگی از جمله «مایکل داگلاس» را به ویلای شخصی خود در کالیفرنیا دعوت کرد. خبرگزاری «اشپیگل آنلاین» هم‌اکنون در تازه‌ترین گزارش خود توضیح داده است که یک روز پس از نشست مرداک و ولیعهد عربستان، روزنامه «واشنگتن پست» گزارشی به قلم «جمال خاشقجی» از خبرنگاران خود را با موضوع سرکوب دولت عربستان منتشر کرد و امتیاز این روزنامه آن زمان با سرمایه شخصی «جف بزوس» خریداری شده بود.
منابع آگاه گزارش دادند یک روز پس از انتشار گزارش مذکور مدیرعامل آمازون و ولیعهد عربستان با یکدیگر دیدار کردند و البته این دو فرد پیش از این هم با یکدیگر ملاقات‌هایی داشته‌اند. آنها در این دیدار شماره تلفن‌های خود را که به اپلیکیشن واتس‌اپ متصل است با یکدیگر رد و بدل کردند. ماجرای ارسال بدافزار به گوشی هوشمند بزوس به تاریخ اول مه 2018 یعنی حدود دو هفته پس از ملاقات او با بن سلمان مربوط می‌شود. در این روز مدیرعامل آمازون یک ویدئوی تبلیغاتی را از ولیعهد سعودی دریافت می‌کند و همین ویدئو دسترسی مخفیانه به گوشی هوشمند وی را باعث می‌شود. طی این عملیات هکری اطلاعات خصوصی از جمله گفت‌وگوهای شخصی بزوس با «لارن سانچز» یکی از چهره‌های مشهور رسانه‌ای امریکا سرقت می‌شود.
لازم به ذکر است که در آخرین اقدام، گروه بررسی امنیت سایبری آمازون پس از بررسی‌های فراوان تلفن همراه «جف بزوس» احتمال هک شدن آن را منتفی دانست و اعلام کرد مدارک کافی برای اثبات چنین اتفاقی وجود ندارد.