رهبر معظم انقلاب اسلامی در خطبه نماز جمعه ۲۷ دیماه، حضور معجزهگون ملت فهیم در تشییع پیکر مطهر حاج قاسم سلیمانی و یارانش و نیز پاسخ کوبنده سپاه در حمله به پایگاه امریکاییها در عینالاسد را دو یومالله درسآموز و تعیینکننده خواندند و افزودند: ملت، باطن خود یعنی استقامت در مقابل شیاطین را در این حضور نشان داد و تنها راه ادامه این مسیر عزتآفرین، قویتر شدن ایران در همه زمینهها است. ایشان لازمه درک عمیق، ارزشگذاری و قدر دانستن ایامالله هفتههای اخیر را این حقیقت برشمردند که باید به حاج قاسم عزیز و ابومهدی عزیز به چشم یک فرد نگاه نکرد بلکه باید آنها را یک مکتب، یک راه و یک مدرسه درسآموز دید. تردیدی در این نیست که تحقق حماسههایی نظیر تجلیل از سردار سلیمانی و عملیات قدرتمندانه سپاه علیه پایگاه امریکایی عین الاسد که رهبر معظم انقلاب از آن به عنوان یومالله یاد کردند در چهارچوب مکتب امام خمینی (ره) و مبتنی بر اسلام ناب محمّدی تحقق یافته والبته در کنار دیگر تلاشها به آن وسعتی سترگ و جهانی داده است. ارکان مکتب مقاومت را که رهبر معظم انقلاب حاج قاسم را نمادی از آن و از نیروی قدس به عنوان نیروی میدانی آن به عنوان «رزمندگان بدون مرز» یاد کردند، در دو حوزه نظری و فکری وعملی ومیدانی میتوان مورد بررسی قرار داد.
در حوزه نظری وفکری، مکتب مقاومت ریشهای قرآنی داشته والبته با پیروزی انقلاب اسلامی مفهوم مقاومت وارد فرهنگ سیاسی شده و امروزه نظریه یا گفتمان مقاومت در محیط تعاملی جمهوری اسلامی ایران (ملی، منطقهای و جهانی) دارای نقش کانونی است. مقاومت در قرآن از جایگاه ویژهای برخوردار است و بیش از دوسوم سوره مبارکه بقره، بزرگترین سوره قرآن به بیان ضرورت مقاومت و پایداری در برابر کافران و منافقین اختصاصیافته است و همچنین در دو سوره آلعمران و نسا و دیگر سورههای قرآن، این ضرورت، بسیار روشن تبیین گردیده است. توجه فراوان قرآن کریم به مقاومت به دلیل ارزش دینی و اخلاقی نهفته در آن است. تعالی و سربلندی انسان ازنظر مادی و معنوی و سعادت و خوشبختی فرد و جامعه جز در سایه مقاومت امکانپذیر نیست. و، چون بقا و پایداری دین و دنیا درگرو مقاومت میباشد، پس این پدیده، ضرورتی دنیوی و اخروی به شمار میرود. اما با پیروزی انقلاب اسلامی و احیای تفکر اسلامی، نقش اسلام سیاسی در عرصههای مختلف اجتماعی برجسته شده و عنصر هویت اسلامی بهعنوان واقعیتی پذیرفتهشده، در برابر هویت غربی قرار گرفت. حضرت امام خمینی بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی در این عرصه در تبیین اهداف بلند انقلاب اسلامی میفرمایند: ما میگوییم تا شرک و کفر هست، مبارزه هست و تا مبارزه هست، ما هستیم. ما بر سر شهر و مملکت باکسی دعوا نداریم. ما تصمیم داریم پرچم لا اله الا الله را بر قلل رفیع کرامت و بزرگوارى به اهتزاز درآوریم. (صحیفه نور، جلد ۲۱، صفحه ۸۸) حضرت امام (ره) در آخرین پیامشان به مناسبت تشکیل بسیج مستضعفین در سال ۱۳۶۷، ایجاد حکومت بزرگ اسلامی توسط بسیجیان جهان اسلام را مورد تأکید قرار داده و یادآور شدند: باید بسیجیان جهان اسلام در فکر ایجاد حکومت بزرگ اسلامی باشند. این شدنی است چراکه بسیج تنها منحصر به ایران اسلامی نیست، باید هستههای مقاومت را در تمامی جهان به وجود آورد و در مقابل شرق و غرب ایستاد، شما در جنگ تحمیلی نشان دادید که با مدیریت صحیح و خوب میتوان اسلام را فاتح جهان نمود، شما باید بدانید که کارتان به پایان نرسیده است، انقلاب اسلامی در جهان نیازمند فداکاری شماست.
امام خامنهای (مدظله العالی) نیز در دوران زعامتشان، با ایجاد میدان لازم وحمایت از این مکتب، گامهای بلندی را برای تحقق میدانی آن برداشتند که دستاوردهای گسترده و وسیع آن در جهان وبه ویژه کشورهای اسلامی وشکل گیری جبهه مقاومت، محصول آن است. ایشان در روز ۱۲ آبان ۱۳۹۷ در دیدار دانشجویان و دانش آموزان، با تأکید بر تدوین «نظریه مقاومت» یادآور شدند که اولاً مقاومت، تبدیل به یک نظریه شده و بنابراین قادر است در قالب قضایا و احکام کلی در پدیدههای محیطی خود وحدتآفرینی و انسجامبخشی نماید. ثانیاً، جمهوری اسلامی ایران میتواند با تبیین و ترویج صحیح و درست نظریه مقاومت برای اهداف و آرمانهای انقلاب اسلامی مزیتهای راهبردی ایجاد نماید. براین اساس نظریه مقاومت، ذاتی انقلاب اسلامی و تعیینکننده سرنوشت انقلاب اسلامی است و رهبر معظم انقلاب در این خصوص در کنار سایر نظریاتی، چون بیداری اسلامی و تمدن اسلامی، هندسه روشنی را دنبال مینمایند، که لازمه و ضرورت تحقق آن شناخت، تبیین و ترویج هوشمندانه آن در ابعاد زیر است:
-پیروزی مقاومت، سنت و وعده الهی است که با ایمان، تقوا و صبر به دست میآید.
-مکتب مقاومت، دارای اصالت است.
-جریان مقاومت دارای افق روشن است.
-تفکر مقاومت در حال نهادینه شدن است.
-تفکر مقاومت در حال پیشرفت در منطقه است.
-دشمن نگران جدی پیشرفت مقاومت است.
-استحکام ساخت درونی قدرت با منطق مقاومت امکان مییابد.
-میان پیشرفت جبهه مقاومت و افول قدرت غرب رابطه وجود دارد.
اما علاوه بر شاخصههای گفتمانی ونظری مکتب مقاومت که به آن اشاره رفت، تجلی میدانی و عملی این مکتب نیازمند ساز وکار لازم و شخصیتهایی است که به لحاظ شاخصههای انسانی تبلور این مکتب باشند. رهبر انقلاب در خطبههای نماز روز جمعه ۲۷ دی ماه در این زمینه میفرمایند: اینکه ما بیاییم این حوادث را تقویم کنیم، قیمتگذاری کنیم، قدر آنها را بدانیم و ببینیم که اندازه و قیمت این حوادث چقدر است؛ در صورتی تحقّق پیدا میکند که ما به حاجقاسم سلیمانی -شهید عزیز- و به ابومهدی -شهید عزیز- به چشم یک فرد نگاه نکنیم؛ به آنها به چشم یک مکتب نگاه کنیم. سردار شهید عزیز ما را با چشم یک مکتب، یک راه، یک مدرسه درسآموز، با این چشم نگاه کنیم آن وقت اهمیت این قضیه روشن خواهد شد. قدر و قیمت این قضیه روشن خواهد شد. سپاه قدس را به عنوان یک مجموعه و سازمان اداری صرفاً نبینیم؛ بلکه به عنوان یک نهاد انسانی و دارای انگیزههای بزرگ و روشن انسانی مشاهده کنیم. اگر این جور شد، آن وقت این اجتماع مردم، این تجلیل و تعظیم مردم، تکریم مردم معنای دیگری پیدا میکند. ایشان سپس تأکید میکنند: سپاه قدس یک نیرویی است که با سعه صدر به همه جا و همه کس نگاه میکند. رزمندگان بدون مرزند؛ رزمندگانی که هرجا نیاز باشد، آنها در آنجا حضور پیدا میکنند؛ کرامت مستضعفان را حفظ میکنند، خود را بلاگردان مقدّسات و حریمهای مقدّس میکنند. سپاه قدس را به این چشم نگاه بکنیم، آن وقت، همینها، همین کسانی که با جان خودشان، با همه توان خودشان به کمک ملّتهای دیگر و ضُعَفای اطراف منطقه که در دسترس آنها است میروند، همینها سایه جنگ و ترور و تخریب را از کشور خودمان هم دور میکنند و دفع میکنند. میهن عزیز ما یک بخش مهمّی از امنیتش محصول کار همین جوانان مؤمنی است که در زیر فرماندهی سردار شهید عزیزمان سالها کار کردند، تلاش کردند؛ اینها امنیتآورند. اما آن مکتب و این سازوکار و ساختار نیازمند انسانها و شخصیتهای واجد شرایط است. رهبر معظم انقلاب در دیدار روز ۱۸ دیماه ابعاد شخصیتی حاج قاسم را که منجر به تجلی عینی این مکتب گردیده است، برشمرده ویاد آور شدند: «شجاعت» و «تدبیر» دو ویژگی برجسته سردار سلیمانی بود. برخی شجاعت دارند، اما تدبیر و عقل لازم را برای به کار بردن شجاعت ندارند و برخی اهل تدبیرند، اما اهل اقدام و عمل نیستند و دل و جگر کار را ندارند. حاج قاسم از دفاع مقدس تا پایان عمر، با شجاعت به دل خطر میرفت، اما در عین حال با تدبیر و فکر و منطق عمل میکرد و نهتنها در میدان نظامی بلکه در میدان سیاست هم شجاعت و تدبیر توأمان داشت و سخنانش قانعکننده، منطقی و تأثیرگذار بود که بنده این واقعیت را بارها به دوستان فعال در عرصه سیاسی گفتهام. ایشان اخلاص سردار پرافتخار حاج قاسم سلیمانی را بالاتر از همه خصایص او خواندند و افزودند: او شجاعت و تدبیرش را برای خدا خرج میکرد و اهل تظاهر و ریا نبود که ما نیز باید برای دستیابی به این ویژگی بسیار مهم یعنی اخلاص، تلاش و تمرین کنیم. رهبر انقلاب «مراقبت از حدود شرعی» را در همه شرایط حتی در میدان جنگ، از دیگر خصوصیات حاج قاسم برشمردند و افزودند: او فرماندهی جنگاور و مسلط بر عرصه نظامی بود، اما در میدان جنگ نیز حدود شرعی را کاملاً رعایت میکرد تا به هیچکس ظلم و تعدی نشود، آن هم درحالیکه خیلیها در عرصه نظامی اهل احتیاط و رعایت حدود شرعی نیستند.
نظر شما