خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در بوشهر - الهام بهروزی: دانشآموزان آموزشگاه «نصر» روستای «تنگ خوش» با تشویق معلمشان با یار مهربان بسیار دوست هستند؛ آنها داستانهایی مینویسند که از ضمیر پاکشان سرچشمه میگیرند و روی کاغذها جان مییابند. این بچهها اما برای نوشتن، راهنمایی مهربان و کاربلد دارند؛ راهنمایی که هم معلمشان است و هم دوست صمیمیشان. آنها با میل و رغبت فراوان هر روز 30 دقیقه «حال خوش خواندن» را با مطالعه داستانهای خوب و مناسب با سنشان تجربه میکنند. «غلامرضا خیاط»، معلمی است که با نگاهی پدرانه با دعوت این کودکان جنوبی به مطالعه، آنها را برای مسئولیتپذیری آگاهانه به سوی آینده سوق میدهد.
در این مدرسه کوچک اما پر از معرفت و دانایی، دانشآموزان در کنار علمآموزی نوشتن را میآموزند، قصهها را در ذهنشان پرورش میدهند و بر بال تخیل مینشانند و به سرزمین نویسندگی پرواز میکنند.
آقای «خیاط» بر این باور است که کتاب خواندن بیش از هر چیزی در بزرگ شدن فکر بچهها نقش دارد؛ «فکرهایی که میتواند آینده درخشان و پرامیدی برای آنها بسازد و وجود آنها را از پلشتیها و پلیدیها بازدارد. بیشک مانوس شدن کودکان با کتاب، پیامدهای نیکویی برای خود آنها و جامعه پیرامونیشان خواهد داشت. آنها به کمک کتاب عزت نفس، اعتماد به نفس، مسئولیتپذیری و دانایی را در خود پرورش میدهند و دنیا را از دریچه زیباتری به نظاره مینشینند».
این آموزگار با توجه به اهمیت کتاب درصدد برآمده تا با راهاندازی یک باشگاه کتابخوانی به نام «هوای تازه» فعالیتهای کتابخوانی کودکان را بهصورت متمرکز به سرمنزل مقصود برساند. او سختیهای بسیاری را بر خود همواره کرده و کوشیده است با دستانی خالی اما با دلی پرامید، پویش کتابخوانی را در این روستا به راه بیندازد و دانشآموزانی را پرورش دهد که خوب کتاب میخوانند، خوب مینویسند و خوب داستان میسازند. آنها امروز هر کدام بهتنهایی نویسندگانی کوچک اما بزرگاندیش هستند که با حمایت دستگاههای مرتبط و با حضور در کارگاههای تخصصی داستاننویسی میتوانند در آینده نهچندان دور به صادق چوبکها، محمدرضا صفدریها و احمد آرامهای نسل خود بدل شوند.
در ادامه این گزارش، پای صحبت «غلامرضا خیاط»، معلم و مدیر آموزشگاه «نصر» روستای «تنگ خوش» (که آموزشگاهی چندپایه است و تنها داری هفت دانشآموز است) نشستیم تا از فعالیتهای کتابخوانی این آموزشگاه بشنویم و از تجربیات مفید این معلم و دوستدار دغدغهمند حوزه کتابخوانی بیشتر بیاموزیم.
مدیر و آموزگار مدرسه «تنگ خوش» در خصوص میزان مطالعه روزانه دانشآموزان در این آموزشگاه به
خبرنگار ایبنا گفت: مطالعه و کتابخوانی در آموزشگاه چندپایه «نصر» روستای «تنگ خوش» یک آیین است. در این آموزشگاه روزانه در زنگ «کتاب» ۳۰ تا ۴۵ دقیقه با هم کتاب میخوانیم که بهصورت میانگین هفتهای ۱۵۰ تا ۲۰۰ دقیقه مطالعه میکنیم. درحقیقت مطالعه، شغل ماست و هیچگونه جبر و اجباری هم در میان نیست، بلکه بر اساس علاقه و عشق به خواندن است. عشق به کتاب در دانشآموزان بهحدی است که به والدین آنها هم سرایت و آنها را ترغیب به مطالعه و کتابخوانی کرده است.
غلامرضا خیاط در ادامه با اشاره به مهمترین فعالیتهایی باشگاه کتابخوانی «هوای تازه» توضیح داد: در این باشگاه افزون بر کتابخوانی، نگارش داستان کوتاه و گفتوگو پیرامون نویسندگان، محتوا و تصاویر کتابها صورت میگیرد. همچنین پس از خوانش هر کتاب، با مشارکت دانشآموزان آن کتاب نیز مورد نقد و بررسی قرار میگیرد.
وی در مورد شور و شوق دانشآموزان این آموزشگاه به خواندن کتاب، بیان کرد: خوشبختانه کتاب امروز به جزئی جداییناپذیر از زندگی دانشآموزان تبدیل شده و آنقدر در زندگی آنها رسوخ کرده که بسیاری از مادران و بانوان این روستا نیز تحت تاثیر شوق و ذوق این بچهها به خواندن کتاب علاقهمند شدهاند. درواقع کتاب و کتابخوانی در این روستا با وجود این دانشآموزان، در حال اپیدمی شدن است تا جایی که بسیاری از بانوان روستا کتابهای مورد علاقه خود را از کتابخانه آموزشگاه ما یا از کتابخانه عمومی مدام دیّری به امانت میگیرند.
خیاط در خصوص کارگاههای داستاننویسی که بهصورت هفتگی برای دانشآموزان در این آموزشگاه برگزار میکند، توضیح داد: در این کارگاه نخست کتابهای زیادی را برای دانشآموزان خواندم سپس ذهن آنها را برای نوشتن آماده ساختم. در دورههای پیش با ارائه سه تصویر و سه کلمه از آنها میخواستم که داستانی را براساس این تصاویر و کلمات بیافرینند که داستانکهای خوبی را هم نوشتند؛ اما در سال جاری تصمیم گرفتم که یک موضوع را که گاه خودم و گاه یکی از دانشآموزان پیشنهاد میدهد، برای نوشتن داستانکها معرفی کنم که با استقبال خوبی هم روبهرو شده و داستانکهای که نوشته میشود با هم مرور، تصحیح و ویرایش میکنیم. البته این را هم بگویم که در حین نوشتن، اصول داستاننویسی را نیز به آنها گوشزد میکنم تا بچهها با رعایت این اصول به خلق اثر بپردازند.
این معلم دوستدار کتاب ادامه داد: بهمنظور ارتقای سطح کیفی کار دانشآموزان، آثار نویسندگانی چون کلر ژوبرت، شل سیلور استاین، اریش اُزر، میشل نودسن و... را در زنگ کتاب برای آنها میخوانم و معرفی میکنم.
به گفته وی، دانشآموزان آموزشگاه «نصر» روستای تنگ خوش در هفته حدود 200 تا 300 دقیقه مطالعه آزاد دارند و ماهانه بیش از ۸۰ جلد کتاب میخوانند.
خیاط، در ادامه نبود بستههای حمایتی و سیاستهای تشویقی در حوزه کتابخوانی در منطقه و توسعه نیافتن کتابخانه آموزشگاه را موانع بزرگی بر سر راه ترویج فعالیت کتابخوانی در این روستا عنوان کرد و افزود: بنابراین انتظار میرود که با حمایت مسئولان و دستگاههای مرتبط کتابخانه آموزشگاه توسعه یابد و مجهز به کتاب صوتی شود. همچنین برنامههای تشویقی در روستا بهمنظور افزایش انگیزه و رغبت دانشآموزان و والدین آنها به کتابخوانی بیشتر از قبل اجرا شود.
وی در ادامه تصریح کرد: البته در سال گذشته ادارهکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان بوشهر در تجهیز کتابخانه آموزشگاه با ما تعامل خوبی داشت؛ اما بهدلیل بُعد مسافت در سال جاری این همکاری کمفروغ شده است؛ این درحالی است که این کتابخانه با توجه به مطالعه بالای دانشآموزان اکنون نیاز به کتابهای مخصوص و مناسب گروه سنی دانشآموزان و بهروزرسانی دارد؛ البته مطالعه دانشآموزان بهروز است چون آنها هر هفته از کتابخانه عمومی مدام دیّری کتابهای جدید را به امانت میگیرند اما مجبور هستند برای تهیه این کتابها مسافت زیادی را تا دیّر طی کنند.
این معلم که بیش از 10 سال است در روستای تنگ خوش به این پیشه شریف مشغول است، در خصوص وضعیت معیشیتی دانشآموزان خود نیز گفت: من با تمام مشکلات بچهها از نزدیک آشنایی دارم و خانوادههای آنها را میشناسم، از هفت دانشآموز حال حاضرم، چهار دانشآموز مددجوی بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره) هستند و بسیار غم نان دارند؛ اما با همه این شرایط باز هم قصه میسازند و مینویسند.
وی در پایان با بیان اینکه ما در مسیرمان متوقف نخواهیم شد و از ادارات، سمنها و موسسات مردمنهادی که در کنارمان بودهاند، بسیار سپاسگزارم، یادآور شد: از کارگاههای تخصصی که به همت ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر برای باشگاههای کتابخوانی در استان برگزار شده است، تجربیات بسیار ارزشمندی کسب کردم که مرا در مسیرم خیلی کمک کرد.
در پایان یادآوری میشود، نبود امکانات و منابع نمیتواند مانعی بر ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی باشد؛ چراکه دوستداران و دغدغهمندان کتاب محدودیت نمیشناسند و با ایدههای نو و خلاقانه میکوشند کتاب را در همه جا معرفی و تبلیغ کنند؛ نظیر کاری که غلامرضا خیاط معلم خوشفکر دیّری در آموزشگاه «نصر» روستای تنگ خوش انجام داد. او نه تنها کتاب را بهعنوان مونسی معتمد برای دانشآموزان خود معرفی کرده بلکه اهالی روستا بهویژه بانوان را با این یار مهربان مانوس کرده است؛ حرکتی که در نوع خود تحسینبرانگیز است و میتواند الگویی برای دیگران در نقاط محروم باشد.
∎
در این مدرسه کوچک اما پر از معرفت و دانایی، دانشآموزان در کنار علمآموزی نوشتن را میآموزند، قصهها را در ذهنشان پرورش میدهند و بر بال تخیل مینشانند و به سرزمین نویسندگی پرواز میکنند.
آقای «خیاط» بر این باور است که کتاب خواندن بیش از هر چیزی در بزرگ شدن فکر بچهها نقش دارد؛ «فکرهایی که میتواند آینده درخشان و پرامیدی برای آنها بسازد و وجود آنها را از پلشتیها و پلیدیها بازدارد. بیشک مانوس شدن کودکان با کتاب، پیامدهای نیکویی برای خود آنها و جامعه پیرامونیشان خواهد داشت. آنها به کمک کتاب عزت نفس، اعتماد به نفس، مسئولیتپذیری و دانایی را در خود پرورش میدهند و دنیا را از دریچه زیباتری به نظاره مینشینند».
این آموزگار با توجه به اهمیت کتاب درصدد برآمده تا با راهاندازی یک باشگاه کتابخوانی به نام «هوای تازه» فعالیتهای کتابخوانی کودکان را بهصورت متمرکز به سرمنزل مقصود برساند. او سختیهای بسیاری را بر خود همواره کرده و کوشیده است با دستانی خالی اما با دلی پرامید، پویش کتابخوانی را در این روستا به راه بیندازد و دانشآموزانی را پرورش دهد که خوب کتاب میخوانند، خوب مینویسند و خوب داستان میسازند. آنها امروز هر کدام بهتنهایی نویسندگانی کوچک اما بزرگاندیش هستند که با حمایت دستگاههای مرتبط و با حضور در کارگاههای تخصصی داستاننویسی میتوانند در آینده نهچندان دور به صادق چوبکها، محمدرضا صفدریها و احمد آرامهای نسل خود بدل شوند.
در ادامه این گزارش، پای صحبت «غلامرضا خیاط»، معلم و مدیر آموزشگاه «نصر» روستای «تنگ خوش» (که آموزشگاهی چندپایه است و تنها داری هفت دانشآموز است) نشستیم تا از فعالیتهای کتابخوانی این آموزشگاه بشنویم و از تجربیات مفید این معلم و دوستدار دغدغهمند حوزه کتابخوانی بیشتر بیاموزیم.
غلامرضا خیاط در ادامه با اشاره به مهمترین فعالیتهایی باشگاه کتابخوانی «هوای تازه» توضیح داد: در این باشگاه افزون بر کتابخوانی، نگارش داستان کوتاه و گفتوگو پیرامون نویسندگان، محتوا و تصاویر کتابها صورت میگیرد. همچنین پس از خوانش هر کتاب، با مشارکت دانشآموزان آن کتاب نیز مورد نقد و بررسی قرار میگیرد.
وی در مورد شور و شوق دانشآموزان این آموزشگاه به خواندن کتاب، بیان کرد: خوشبختانه کتاب امروز به جزئی جداییناپذیر از زندگی دانشآموزان تبدیل شده و آنقدر در زندگی آنها رسوخ کرده که بسیاری از مادران و بانوان این روستا نیز تحت تاثیر شوق و ذوق این بچهها به خواندن کتاب علاقهمند شدهاند. درواقع کتاب و کتابخوانی در این روستا با وجود این دانشآموزان، در حال اپیدمی شدن است تا جایی که بسیاری از بانوان روستا کتابهای مورد علاقه خود را از کتابخانه آموزشگاه ما یا از کتابخانه عمومی مدام دیّری به امانت میگیرند.
خیاط در خصوص کارگاههای داستاننویسی که بهصورت هفتگی برای دانشآموزان در این آموزشگاه برگزار میکند، توضیح داد: در این کارگاه نخست کتابهای زیادی را برای دانشآموزان خواندم سپس ذهن آنها را برای نوشتن آماده ساختم. در دورههای پیش با ارائه سه تصویر و سه کلمه از آنها میخواستم که داستانی را براساس این تصاویر و کلمات بیافرینند که داستانکهای خوبی را هم نوشتند؛ اما در سال جاری تصمیم گرفتم که یک موضوع را که گاه خودم و گاه یکی از دانشآموزان پیشنهاد میدهد، برای نوشتن داستانکها معرفی کنم که با استقبال خوبی هم روبهرو شده و داستانکهای که نوشته میشود با هم مرور، تصحیح و ویرایش میکنیم. البته این را هم بگویم که در حین نوشتن، اصول داستاننویسی را نیز به آنها گوشزد میکنم تا بچهها با رعایت این اصول به خلق اثر بپردازند.
این معلم دوستدار کتاب ادامه داد: بهمنظور ارتقای سطح کیفی کار دانشآموزان، آثار نویسندگانی چون کلر ژوبرت، شل سیلور استاین، اریش اُزر، میشل نودسن و... را در زنگ کتاب برای آنها میخوانم و معرفی میکنم.
به گفته وی، دانشآموزان آموزشگاه «نصر» روستای تنگ خوش در هفته حدود 200 تا 300 دقیقه مطالعه آزاد دارند و ماهانه بیش از ۸۰ جلد کتاب میخوانند.
خیاط، در ادامه نبود بستههای حمایتی و سیاستهای تشویقی در حوزه کتابخوانی در منطقه و توسعه نیافتن کتابخانه آموزشگاه را موانع بزرگی بر سر راه ترویج فعالیت کتابخوانی در این روستا عنوان کرد و افزود: بنابراین انتظار میرود که با حمایت مسئولان و دستگاههای مرتبط کتابخانه آموزشگاه توسعه یابد و مجهز به کتاب صوتی شود. همچنین برنامههای تشویقی در روستا بهمنظور افزایش انگیزه و رغبت دانشآموزان و والدین آنها به کتابخوانی بیشتر از قبل اجرا شود.
وی در ادامه تصریح کرد: البته در سال گذشته ادارهکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان بوشهر در تجهیز کتابخانه آموزشگاه با ما تعامل خوبی داشت؛ اما بهدلیل بُعد مسافت در سال جاری این همکاری کمفروغ شده است؛ این درحالی است که این کتابخانه با توجه به مطالعه بالای دانشآموزان اکنون نیاز به کتابهای مخصوص و مناسب گروه سنی دانشآموزان و بهروزرسانی دارد؛ البته مطالعه دانشآموزان بهروز است چون آنها هر هفته از کتابخانه عمومی مدام دیّری کتابهای جدید را به امانت میگیرند اما مجبور هستند برای تهیه این کتابها مسافت زیادی را تا دیّر طی کنند.
این معلم که بیش از 10 سال است در روستای تنگ خوش به این پیشه شریف مشغول است، در خصوص وضعیت معیشیتی دانشآموزان خود نیز گفت: من با تمام مشکلات بچهها از نزدیک آشنایی دارم و خانوادههای آنها را میشناسم، از هفت دانشآموز حال حاضرم، چهار دانشآموز مددجوی بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره) هستند و بسیار غم نان دارند؛ اما با همه این شرایط باز هم قصه میسازند و مینویسند.
وی در پایان با بیان اینکه ما در مسیرمان متوقف نخواهیم شد و از ادارات، سمنها و موسسات مردمنهادی که در کنارمان بودهاند، بسیار سپاسگزارم، یادآور شد: از کارگاههای تخصصی که به همت ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بوشهر برای باشگاههای کتابخوانی در استان برگزار شده است، تجربیات بسیار ارزشمندی کسب کردم که مرا در مسیرم خیلی کمک کرد.
در پایان یادآوری میشود، نبود امکانات و منابع نمیتواند مانعی بر ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی باشد؛ چراکه دوستداران و دغدغهمندان کتاب محدودیت نمیشناسند و با ایدههای نو و خلاقانه میکوشند کتاب را در همه جا معرفی و تبلیغ کنند؛ نظیر کاری که غلامرضا خیاط معلم خوشفکر دیّری در آموزشگاه «نصر» روستای تنگ خوش انجام داد. او نه تنها کتاب را بهعنوان مونسی معتمد برای دانشآموزان خود معرفی کرده بلکه اهالی روستا بهویژه بانوان را با این یار مهربان مانوس کرده است؛ حرکتی که در نوع خود تحسینبرانگیز است و میتواند الگویی برای دیگران در نقاط محروم باشد.
نظر شما