سیدقاسم موسویقهار شاعر، مداح و مناجاتخوان پیشکسوت دعوت حق را لبیک گفت
مرغ باغ ملکوت
صاحبخبر - عباس اسماعیلگل: سیدقاسم موسویقهار، صاحب صدای ماندگار در مناجاتخوانی که با دعای سحرهای ماه مبارک رمضان میان عامه مردم شناخته میشد، پس از تحمل بیماری سرطان درگذشت. موسوی قهار، مداح و قاری که مردم ایران صدایش را سالها از رادیو و تلویزیون شنیده بودند، در 71 سالگی دار فانی را وداع گفت. موسویقهار که مدتها از سرطان حنجره رنج میبرد، پس از عفونت در مجرای تنفسی در بیمارستان امیراعلم تهران بستری شد و در حالی که خانواده او درصدد حل مشکلات مالی برای تأمین مخارج بیمارستانی بودند، چشم از جهان فروبست. موسویقهار پس از درگذشت «سیدجواد ذبیحی» که بهترین مناجاتخوان رادیو ایران در سالهای پیش از انقلاب بود، به رادیو راه یافت و به بهترین دعاخوان و مناجاتخوان صداوسیمای جمهوری اسلامی تبدیل شد. وی تمام ادعیه روزهای هفته، ایام ماه مبارک رمضان، ابوحمزه ثمالی، دعای سحر و زیارت و دعاهای مختلف را خواند که در طول چند دهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی از رسانه ملی پخش شده است. موسویقهار در زمره بهترین قاریان ایرانی و مداحان و ذاکران حسینی هم بود و مجالس ترحیم و محافل و هیأتهای مذهبی گوناگونی را در سراسر ایران اداره میکرد. او همچنین بارها در کشورهای دیگر به زبانهای فارسی و عربی به اجرای برنامه پرداخته بود که ایرانیان مقیم اروپا و آمریکا، خاطرات فراوانی از مداحیهای او در وصف مولای متقیان علی(ع) دارند. * آرامش زیر سایه سیدالکریم خانواده مرحوم موسویقهار درخواستی مبنی بر تدفین پیکر این ادعیهخوان و مداح اهلبیت(ع) در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) براساس وصیت وی به شورای عالی قرآن داده بودند که پس از انجام هماهنگیهای لازم مجوزهای لازم در این زمینه اخذ شد و پیکر مرحوم موسویقهار در حرم نورانی سیدالکریم(ع) تدفین میشود. قرار است مراسم تشییع زندهیاد موسویقهار صبح امروز از مقابل خانه مداحان اهلبیت(ع) با نوا و روضهخوانی مداحان و ذکران اهلبیت(ع) به سمت حرم عبدالعظیم حسنی(ع) برگزار شود. *** گفتوگوی «وطن امروز» با حسن سلطانی، مجری برنامههای آیینی صداوسیما موسوی قهار صدایش را وقف اهل بیت کرد «حسن سلطانی» مجری برنامههای آیینی صداوسیما که بسیاری از مخاطبان او را به واسطه اجرای برنامه سحرگاهی رسانه ملی در ایام ماه مبارک رمضان در خاطر دارند، به دلیل اجرای مشترک با زندهیاد موسویقهار در برنامههای مختلف، رابطه نزدیک و صمیمانهای با وی داشت. سلطانی در گفتوگو با «وطن امروز» از ناگفتههایی درباره شخصیت خاص این مداح پیشکسوت برایمان گفت: زندهیاد موسویقهار از نعمتی بزرگ برخوردار بود و آن نعمت صدای دلنشین بود که خداوند به وی عطا کرده بود و بشدت صدایش مورد اقبال عموم قرار گرفته بود و طی این 36 سالی که مداوم صدای روحانی ایشان در ماه رمضان از شبکههای مختلف صداوسیما پخش میشد، به دلبستگی مردم نسبت به لحن، آوا و سبک و سیاق این استاد نغمهسرا افزوده شد. وی افزود: به جرأت میتوان گفت صدای زندهیاد موسویقهار از معدود صداهایی است که پس از انقلاب اسلامی در چند دهه به اثری ماندگار و نوستالژیک برای اقشار مختلف مردم بدل شد که مردم سحرهای خود را با سپردن گوششان به نوای دلنشین وی به صبح میرساندند. سلطانی در ادامه به مهمترین ویژگی زندهیاد موسویقهار اشاره کرد و گفت: مهمترین ویژگی زندهیاد موسویقهار را میتوان کمحرفی و بهتر بگویم مفید حرف زدنش دانست بهطوری که چند مرتبهای که ایشان میهمان بنده در برنامههای مختلف صداوسیما بود، حتی یک بار هم نشد پشت سر دوستان و همکاران مشترک غیبت کند و حرف نامربوط و بدون هدفی درباره اطرافیان بزند که این ویژگی مسلما از شخصیت محترم و باوقار موسویقهار نشأت میگرفت. وی در ادامه خاطرنشان کرد: کسی که صدایش را وقف مناجاتخوانی و نشر معارف اهلبیت(ع) میکند، باید سعی کند در کلامش هم متانت و طهارت را رعایت کند، زیرا کلامش در راستای ترغیب عده کثیری برای گفتوگوی عاشقانه با خالقشان استفاده میشد و مسلما چنین افرادی باید بشدت از صدای خود مراقبت کنند. سلطانی تاکید کرد: خوشبختانه زندهیاد موسویقهار از معدود شخصیتهایی بود که از صدای دلنشین خود مراقبت فراوانی میکرد و از سوی دیگر نیز بسیار اهل خودسازی بود بهطوری که مرحوم قهار معتقد بود نباید هر کلامی از حنجره مناجاتخوان بیرون آید و باید حرمت کلام کسی که با قرآن و خدا مناجات میکند همیشه حفظ شود. مجری برنامههای آیینی صداوسیما در ادامه درباره ماندگارترین نوایی که از زندهیاد موسویقهار به یادگار مانده است، گفت: بدون شک نواها و آوازهای ماندگار و زیبایی از ایشان به یادگار مانده که در اعیاد شعبانیه و ماه رمضان بهترین آثار موسویقهار از شبکههای مختلف صداوسیما پخش میشد اما بنده هم همانند همه مخاطبان معتقدم دعای سحر با نوای ایشان نهتنها یکی از بهترین آثارشان است، بلکه یکی از ماندگارترین نواهای منتشر شده در 40 سال اخیر صداوسیما محسوب میشود که اقشار مختلف مردم به محض شنیدن این نوای دلنشین خاطرات زیبا و به یادماندی روزهای خاطرهانگیز ماه رمضان برایشان زنده میشود. بهطور حتم این محبوبیتی که ایشان بهخاطر خلق نواهای ماندگار کسب کرده، باقیات صالحاتی برایشان خواهد بود. وی در پایان به سختیهایی که زندهیاد موسویقهار در این سالها بهخاطر ابتلا به سرطان حنجره متحمل شد اشاره و تصریح کرد: مسلما برای کسی که بیشترین سالهای عمرش را با خواندن و ذکر گفتن برای حق تعالی سپری کرده، بسیار سخت و دردناک خواهد بود که با ابتلا به بیماری مهلک سرطان حنجره و از کارافتادن تارهای صوتیاش توان مناجاتخوانی را از دست بدهد و متاسفانه آنطور که بنده اطلاع کسب کرده بودم زندهیاد موسویقهار بهخاطر این مسأله بسیار از نظر روحی تحت فشار بود و شرایط بسیار سخت و دردناکی را سپری میکرد. *** بخشی از آخرین گفتوگوی مرحوم موسویقهار با «وطن امروز» دل را برای وصل یار، آماده وصلت کنیم * شما مقابل امام خمینی(ره) سرودی قرائت کردید که تأثر حضرت امام را برانگیخته بود؛ آن سرود برای چه کسانی خوانده شد؟ بله! من توفیق داشتم محضر حضرت امام و مقام معظم رهبری نیز قرائت دعا، مداحی و... داشته باشم. اتفاقا در دیدار اخیر جامعه قرآنی با مقام معظم رهبری حضور داشتم. ایشان نیز به حقیر لطف دارند و هر بار که خدمت میرسیم با اظهار لطفی که میکنند، به ما انرژی و شوق فراوانی تزریق میکنند. اما درباره سرود «شهید من» که در محضر امام خواندم؛ من قبلا این سرود را برای شهدا خوانده بودم ولی هیچگاه در جایی پخش نشده بود. آن دوره هم زمانی بود که مردم فوج فوج به جبهه اعزام میشدند و حال و هوای کشور متفاوت از همیشه بود. در جماران هم عمدتا برادران ارتشی برای اعزام به جبهه حاضر شده بودند و این سرود را خواندم که اتفاقا بیت «من سرباز روحالله/ که پیوستم به جندالله» را هم در آنجا اضافه کردم. * تا حالا شده کسی از تأثیر صدای شما و منقلب شدنش بگوید؟ بله! تعداد بسیاری وجود داشته و البته از گفتن آن باک دارم اما در این مساله لطف خدا بسیار شامل حال من میشود. فردی بود که بعد از منبر آمد گفت من نه عقیدهای به دین داشتم و نه نماز اما بعد از شنیدن صدای شما، زندگیام تغییر کرد. یا زنی بعد از تماسهای پیاپی با دوستان و آشنایان شماره من را پیدا کرد و گفت: فقط میخواستم این را به شما بگویم که همسرم نمازخوان نبود و اعتقاد چندانی به دین نداشت، سر سفره ناهار، زمانی که دعای فرج شما را شنید، ناگهان منقلب شد و موقع غذا خوردن اشک از چشمانش جاری شد و بعد از آن نمازخوان و مومن شده است. در شهرستان مهدیشهر استان سمنان در مراسم ختم یکی از دوستان، من روی منبر رفتم و از مولا علی(ع) خواندم و جوانی از اهل تسنن به تشیع گروید. جالب آن است که الان نیز عمدتا با اکثر این افراد ارتباط دارم. * شما با مرحوم صبحدل نیز ارتباط و همکاری داشتید؛ از ایشان و تاثیرشان بر مکتب ادعیهخوانی بفرمایید. خدا خیرتان بدهد که از ایشان یاد کردید. خدا ایشان را رحمت کند. ایشان به معنای واقعی کلمه «تک» بودند. ذوق و خلاقیت ایشان در ادعیهخوانی سرشار بود. انسان وقتی میرود در جایی و به قرائت دعا میپردازد، همزمان از واکنش مخاطبان تاثیر میپذیرد، یک نگاه نامانوس حال آدم را میگیرد و نمیتواند بخواند اما ایشان با نگاهش من را راه میانداخت و انگیزه و شوق فراوانی در حین خواندن به من میداد. مرحوم صبحدل، معلمی بود که هدایت میکرد و آنقدر دلسوز بود که حتی به خانه مداحان، خوانندگان و مناجاتخوانها میرفت تا به ضبط برنامهها بپردازد. از شعرا تا مداحان و خوانندگان همه از او تمجید میکنند. * در کنار ادعیهخوانی دیگر به چه فعالیتی در عرصه هنردینی مشغول هستید؟ من علاوه بر ادعیهخوانی، مداحی هم میکنم و خدا توفیقی داده است تا طبع شعر و تغزلم هم روان باشد. 3 جلد کتاب شعر دارم که اتفاقا همین الان، کتاب «نسیم سحر» در مقابل من است. * امکانش هست شعری از آن را برایمان بخوانید؟ امشب بیا یک لحظه در خلوتگهی، خلوت کنیم آنچه به خلوت کردهایم، آماده جلوت کنیم درمان درد عاشقی، اشک است وصل روی یار با اشک عشق و عاشقی، معشوق را دعوت کنیم آید مشامم بوی یار، امشب بیا در کوی یار یک لحظه رو در روی یار، در خلوتی صحبت کنیم برگو تو با نامحرمان، اینجا سوی محرمان این محفل نامحرمان، پاکیزه و خلوت کنیم لطف خدای «قهار» برعاشقان پیوسته یار دل را برای وصل یار، آماده وصلت کنیم∎
نظر شما