سرویس بین الملل جوان آنلاین: به گزارش «جوان»، در شرایطی که کشورهای اروپایی با موجسواری روی کاهش تعهدات برجامی ایران و ادعای اینکه آزمایشهای موشکی ایران نقض قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل است، تلاش میکنند با تهدید به بازگشت تحریمها، تهران را به عقبنشینی از کاهش تعهداتش وادار کنند، اما این تلاشها به دیوار محکم روسیه و چین خورده است. روز جمعه چهاردهمین نشست کمیسیون مشترک برجام با حضور هیئتهای ایران و ۱+۴ برگزار شد و پس از سه ساعت گفتگو خواسته اروپاییها محقق نشد. سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه ایران و هلگا اشمید، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ریاست نشست را برعهده داشتند. نشست دیروز برای اولین بار در ساختمان نمایندگی اتحادیه اروپا در وین برگزار شد. پیش از این بهطور معمول، نشستهای کمیسیون مشترک برجام در هتل کوبورگ انجام میشد، اما به درخواست هیئت مذاکرهکننده ایران، با توجه به اعطای مجوز به گروهی از هواداران گروهکهای تجزیهطلب و ضدانقلاب به منظور تجمع در برابر هتل کوبورگ، محل برگزاری نشست به مقر برگزاری نشستهای اتحادیه اروپا انتقال یافت. روسیه و چین که از حامیان توافق هستهای ایران هستند و بارها نسبت به تلاشهای غرب نسبت به فروپاشی این توافق هشدار دادهاند، در نشست دیروز هم حمایت قاطع خود را از برجام اعلام کردند.
به گزارش شبکه راشاتودی، کونگ فو، نماینده چین در کمیسیون مشترک برجام تأکید کرد: «چین در حال حاضر با فعالسازی مکانیسم ماشه علیه ایران مخالف است، اما اگر ایران گامهای بیشتری در راستای دور شدن از برجام بردارد، ما باید قبل از تصمیمگیری، ببینیم که آن گامها چه هستند. این گامها نمیتوانند مانع سه کشور اروپایی شوند، اما اینکه درهای مذاکره باز بماند بسیار مهم است.» این دیپلمات چینی همچنین گفت: «بردن این مسئله به شورای امنیت شاید غیر از امریکا به نفع هیچ کسی نباشد». به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، میخائیل یولیانف، نماینده روسیه در نشست کمیسیون مشترک برجام هم پس از پایان این نشست تصریح کرد: «بهرغم اختلاف نظرها همه اعضای این توافق به اتفاق خواستار حفظ برجام هستند و این مهم، اصلیترین نتیجه بحثهای انجام شده در نشست امروز کمیسیون مشترک برجام است». سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه هم در پاسخ به سؤالی درباره موضع روسیه درباره فعال شدن مکانیسم ماشه گفت: «هنوز برای صحبت در این باره خیلی زود است. اگر اتفاقی بیفتد، آن را بررسی خواهیم کرد.» ریابکوف خاطرنشان کرد: «ایران تهدیدی برای خروج از توافق نکرده است.»
رویترز پیش از نشست مشترک برجام، در گزارشی نوشته بود: «قدرتهای اروپایی در این نشست از ایران خواهند خواست به نقض مفاد توافق هستهای پایان دهد وگرنه ممکن است تحریمهای سازمان ملل علیه این کشور احیا شود». ایران و برخی کشورهای امضاکننده درحالی منتظر گفتگوهای سازنده هستند که اخیراً فرانسه تهدید کرده بود سازوکار موجود در برجام موسوم به «مکانیسم ماشه» برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل را فعال خواهد کرد. فرانسه در ماههای اخیر تلاش گستردهای کرده تا بتواند ایران و امریکا را به پای میز مذاکره کشانده و توافق جدیدی بین دو طرف منعقد کند، اما مقامات تهران حاضر به گفتگوهای جدید نشدهاند. کشورهای اروپایی تا چندی پیش مدعی بودند که بدون امریکا هم برجام نیمه جان را حفظ خواهند کرد، اما در ماههای اخیر به بهانه کاهش تعهدات ایران در برجام، ساز مخالف زده و از توافق جدید سخن میگویند؛ توافقی که به ادعای اروپا و امریکا باید برنامه موشکی و رفتارهای منطقهای ایران را شامل شود. ایران بارها هشدار داده است که برنامه موشکی خط قرمز بوده و حاضر نیست بر سر آن مذاکره کند. مکانیسم حل اختلاف یا مکانیسم ماشه، پیشبینی شده در برجام اینگونه است که اگر یکی از طرفهای برجام به این جمعبندی برسد که طرف دیگر به تعهدات ذکر شده در این توافق پایبند نیست، میتواند به کمیسیون مشترک شکایت کند و اگر طرف مقابل نتواند در مدت ۳۰ روز رضایت طرف شاکی را جلب کند، مسئله به شورای امنیت ارجاع داده میشود. به گزارش خبرگزاری فارس، «شورای امنیت ظرف یک ماه بعد از دریافت این شکایت بایستی درباره بازگشت تحریمهای ایران رأیگیری کند، اما کشورهای غربی در مذاکرات برجام ساختار این رأیگیری را به گونهای تغییر دادهاند که امکان وتوی نظر کشورهای غربی درباره برگرداندن تحریمها علیه ایران به کل از روسیه و چین سلب شده است.»
نگرانی اروپا
کشورهای اروپایی در ماههای اخیر از کاهش تعهدات برجامی ایران ابراز نگرانی کردهاند و این مسئله را تهدیدی برای فروپاشی توافق هستهای اعلام کردهاند و سعی دارند به این بهانه و همسو با سیاستهای واشنگتن، فشارها علیه ایران را افزایش داده و امتیازهای جدیدی بگیرند. در همین راستا، آلمان روز جمعه از کاهش تعهدات ایران ابراز نگرانی کرد. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، کریستوفر برگر، سخنگوی وزارت خارجه آلمان در نشست خبری ادعا کرد که اقدامات اخیر ایران در کاهش تعهدات برجامی برای آلمان غیرقابل قبول است. برگر با بیان اینکه دیپلماتهای آلمان در نشست کمیسیون مشترک این مسئله را به ایران تذکر خواهند داد، افزود: «ما به ایران تأکید خواهیم کرد که باید به صورت کامل تمام اقدامات ناقض برجام را به عقب برگرداند.»
اروپاییها در شرایطی از کاهش تعهدات ایران نگران هستند که در چهار سال گذشته از زمان اجرای برجام، هیچ اقدامی در راستای منتفع شدن تهران از مزایای توافق هستهای انجام ندادهاند و همسو با سیاستهای امریکا عمل کردهاند و حتی راهاندازی ساز و کارهای مالی مثل اینستکس هم تنها برای وقتکشی و در رفتن از زیر بار تعهدات برجامی بوده است. مقامات تهران بارها اعلام کردهاند که تا زمانی که اتحادیه اروپا به تعهداتش عمل نکند، ایران به کاهش تعهداتش ذیل توافق هستهای ادامه خواهد داد. ایران اخیراً چهارمین مرحله از کاهش تعهدات برجامی را انجام داد؛ اقدامی که اروپاییها آن را نقض توافق هستهای اعلام کردند و مدعی شدند اگر ایران به کاهش تعهداتش ادامه دهد، از برجام خارج خواهند شد، هرچند که اروپاییها تاکنون هم در ظاهر عضو برجام بودهاند و از ترس تحریمهای واشنگتن حاضر به مبادلات اقتصادی با ایران نشدهاند و شرکتهای اروپایی یکی پس از دیگری ایران را ترک کردند.
ابراز نگرانی اروپاییها از کاهش تعهدات ایران درحالی است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی بهطور پیوسته فعالیتهای اتمی ایران را رصد کرده و در گزارشهای هفدهگانه خود عدم تخطی آن از تعهداتش و همچنین پایبندی به پروتکل الحاقی را تأیید کرده است. مقامات تهران همواره تأکید کردهاند همه گامهای کاهش تعهدات، قابل بازگشت است و بلافاصله پس از اجرای تعهدات از سوی کشورهای امضاکننده برجام، به حالت اول بازخواهند گشت.
نظر شما