سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس در نامهای به آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل، آن چه را که توسعه موشکهای بالستیک با توان حمل کلاهک هستهای ایران خواندند را بر خلاف قطعنامه شورای امنیت عنوان کردند.
سه کشور اروپایی در نامه خود که در میان اعضای شورای امنیت منتشر شده، از دبیر کل سازمان ملل خواستهاند تا در گزارش بعدی خود، شورای امنیت را از این موضوع مطلع کند که فعالیتهای موشک بالستیک ایران ناسازگار با قطعنامهای است که در سال ۲۰۱۵ توافق هستهای ایران را تائید کرد.
برایان هوک رئیس گروه اقدام ایران در وزارت خارجه آمریکا نیز در واکنش به اقدام اخیر سه کشور اروپایی در ارسال یک نامه ضدایرانی به دبیرکل سازمان ملل گفت: ما میخواهیم جلوی توسعه برنامه موشکی ایران را بگیریم. اسرائیل کاتز، وزیرخارجه اسرائیل نیز در واکنش به این نامه مدعی شده است که ایران در حال ساخت موشکهای قادر به حمل کلاهک اتمی است که این اقدام نقض توافق هستهای است.
ایران باید اقدامات ناقض برجام را بهعقب برگرداند
سخنگوی وزارت خارجه آلمان با غیرقابل قبول خواندن گامهای کاهش تعهدات برجامی ایران، گفت تهران باید تمام این گامها را به عقب برگرداند.
کریستوفر برگر با بیان اینکه دیپلماتهای آلمان در نشست کمیسیون مشترک این مسئله را به ایران تذکر خواهند داد، افزود: ما به ایران تاکید خواهیم کرد که باید به صورت کامل تمام اقدامات ناقض برجام را به عقب برگرداند.
سخنگوی وزارت خارجه فرانسه با بیان این ادعا که برنامه موشکی ایران با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت همخوانی ندارد، از ادامه فعالیتهای موشکی ایران ابراز نگرانی کرد.
آگنس فون در مول گفت: ما بارها از موضوع فعالیتهای بالستیک ایران که با تعهدات این کشور ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت همخوان نبوده و تهدیدی برای امنیت بینالمللی است، نگرانی شدید خود را ابراز کردهایم.
البته در این میان؛ دیپلماتهای بلندپایه روسیه و چین در پایان نشست کمیسیون مشترک برجام در وین مخالف خود را با فعالسازی مکانیسم حل اختلافات در برجام که به مکانیسم ماشه معروف شده است، ابراز داشتند.
سرگئی ریابکوف م اظهار داشت:هنوز خیلی زود است که بخواهیم درباره اینکه آیا روسیه با فعالسازی مکانسیم حل اختلافات مکانیسم ماشه موافقت میکند، حرف بزنیم. اما ایران تاکنون هیچ تهدیدی مبنی بر خروج از برجام مطرح نکرده است.
یک دیپلمات ارشد چینی نیز گفت: چین در حال حاضر با فعالسازی مکانسیم ماشه علیه ایران مخالف است. اما اگر ایران گامهای بیشتری در راستای دور شدن از برجام بردارد، ما باید قبل از تصمیمگیری، ببینیم که آن گامها چه هستند. این گامها نمیتوانند مانع سه کشور اروپایی شوند، اما اینکه درهای مذاکره باز بماند بسیار مهم است.
انتقاد شدید ظریف از اقدام اروپاییها
علیه برنامه موشکی ایران
در همین حال وزیر امور خارجه کشورمان با استناد به قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل متحد، از اقدام کشورهای اروپایی در ارسال نامه علیه برنامه موشکی ایران به شورای امنیت بهشدت انتقاد کرد.
محمدجواد ظریف در این پیام توئیتری نوشت: نامه اخیر سه کشور اروپایی به شورای امنیت درباره موضوع موشکی، دروغی از سر استیصال برای سرپوش گذاشتن بر ناتوانی حقارتبار آنها در ایفای حداقل تعهداتشان مطابق برجام است. اگر سه کشور اروپایی به دنبال اندکی اعتبار بینالمللی هستند، باید به جای تن دادن به زورگویی ایالات متحده، حق حاکمیت خود را اعمال کنند.
وزیر امور خارجه کشورمان در پایان این پیام توئیتری تصویری از قطعنامه ملغی شده ۱۹۲۹ و قطعنامه ۲۲۳۱ (مصوب شده در ژوئیه ۲۰۱۵) را نیز درج کرد و با مشخص کردن بخشهای مهم در این قطعنامهها به مقامات اروپایی یادآوری کرد که برنامه موشکی ایران منافاتی برای قطعنامههای بینالمللی ندارد.
از طرف دیگر مشاور امنیت ملی آمریکا بار دیگر خواستار توقف برنامه موشکی ایران شده است.
رابرت او براین در پاسخ به سوالی در خصوص اینکه آیا فکر میکند اقدام واشنگتن در اعزام هزاران نیرو به منطقه توانسته ایران را مهار کند گفت: امیدواریم اینطور باشد.ما یک کارزار فشار حداکثری علیه ایران ایجاد کردهایم و لازم است این کشور اقداماتی انجام دهد.
سخنان مقام آمریکایی درباره برنامه موشکی ایران در حالی صورت گرفته که قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت با لحنی غیر الزامآور تنها از ایران خواسته، موشکهایی را که برای داشتن قابلیت حمل کلاهک هستهای طراحی شدهاند، آزمایش نکند. ایران تصریح کرده که هیچکدام از موشکهایش برای حمل کلاهک هستهای طراحی نشدهاند.
در حالی که در قطعنامه پیشین یعنی ۱۹۲۹ در مورد برنامه موشکی ایران عنوان شده بود که «شورای امنیت سازمان ملل تصمیم میگیرد که ایران نباید» فعالیتهای مرتبط با موشکهای بالستیک داشته باشد، در قطعنامه ۲۲۳۱ این لحن تغییر کرده است. در این قطعنامه عنوان شده است که «شورای امنیت سازمان ملل از ایران میخواهد» که فعالیت مرتبط با موشکهای بالستیک نداشته باشد.
نکته دوم در مورد قطعنامه اینکه در بخش مربوط به برنامه موشکی، از ایران خواسته شده از کار بر روی موشکهایی خودداری کند که برای داشتن قابلیت حمل کلاهک هستهای طراحی شدهاند.
جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده موشکهای بالستیک ایران برای حمل کلاهک هستهای ساخته نشدهاند و ایران برنامهای برای ساخت چنین موشکهایی ندارد.
احتمال توسل تروئیکای اروپایی
به مکانیسم ماشه وجود ندارد
ناظران بینالمللی و کارشناسان سیاسی میگویند احتمال استفاده از مکانیسم ماشه کشورهای عضو برجام در وین وجود ندارد؛ مسئلهای که با گزارش تحریکآمیز اخیر رویترز در تضاد است.
خبرگزاری فرانسه در گزارشی با اشاره به جلسه دیروز نمایندگان ایران و تروئیکای اروپایی در وین، نوشت: علیرغم افزایش تنشها، ناظران میگویند غیرمحتمل است که انگلیس، فرانسه و آلمان امروز مکانیسم ماشه را فعال کنند.
بر این اساس، کارشناسان میگویند اگر سازمان ملل تحریمهای لغو شده ذیل برجام را علیه ایران احیا کند و توافق به طور کامل فرو بپاشد، آنگاه ایران نیز میتواند از معاهده منع اشاعه تسلیحات اتمی (اِن.پی.تی) خارج شود.
خبرگزاری فرانسه به نقل از یک تحلیلگر عضو «گروه بینالمللی بحران» نوشت: «مشخص نیست که این کار (بازاعمال تحریمها و خروج ایران از ان.پی.تی) ارزشش را دارد یا نه. اما با رو به پایان رفتن اقداماتی از ایران که جنجالی نیستند و میتوان به سادگی آنها را به حالت قبل برگرداند، خطر فروپاشی توافق در حال افزایش است».
این کارشناس سیاسی با بیان اینکه طرفهای اروپایی باقیمانده در برجام «از ارائه هرگونه راه تنفس به ایران عاجز بودند»، هشدار داد: با توجه به اینکه روسیه و چین هم گفتهاند که بازگشت [تحریمها علیه ایران] را به رسمیت نمیشناسند، پس ما با بحران بزرگ عدم اشاعه [در صورت فروپاشی برجام] مواجه خواهیم بود.
فرانسیس نیکولاد سفیر پیشین فرانسه در ایران نیز به این خبرگزاری گفت که انتظار دارد تنشها بین ایران و اروپا افزایش یابد و به احتمال زیاد در جلسه امروز درباره احتمال فروپاشی برجام صحبت میشود.
نظر کارشناسان بینالمللی درباره عدم توسل تروئیکای اروپایی به مکانیسم ماشه بعد از آن منتشر شده که رویترز در گزارشی مدعی شده بود نمایندگان آلمان، فرانسه و انگلیس در نشست امروز کمیسیون مشترک برجام، ایران را به استفاده از ساز و کاری که میتواند به بازگشت تحریمهای بینالمللی علیه این کشور منجر شود، تهدید خواهند کرد.
برنامه موشکی ایران مغایر قطعنامه ۲۲۳۱ نیست
رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلاباما آمریکا معتقد است نامه سه کشور اروپایی عضو برجام به آنتونیو گوترش درباره برنامه موشکی ایران مملو از دروغ است.
نادر انتصار در خصوص نامه ۳ کشور اروپایی و تهدید علیه ایران گفت: نامه سه کشور اروپایی عضو برجام به آنتونیو گوترش نه تنها تحریک آمیز است بلکه محتوای آن مملو از دروغ است. برنامه موشکی ایران به هیچ وجه با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل مغایرت ندارد. وی افزود: هدف این سه کشور اروپایی تضعیف قدرت دفاعی و بازدارندگی ایران است و چون خودشان تا کنون نتوانسته اند ایران را وادار به نابودی برنامه دفاعی و موشکی خود بکنند اکنون میخواهند از طریق سازمان ملل به این هدفشان دست یابند.
به باور انتصار؛ اگر این موضوع رسما به شورای امنیت سازمان ملل کشیده شود، سه عضو دائمی این شورا به محکومیت ایران رأی خواهند داد. بنابراین روسیه و چین نقش مهمی در رد یا تصویب قطعنامه ضد ایران خواهند داشت؛ سؤالی که جوابش را نمی دانیم این است که این دو کشور یا حد اقل یکی از آنها جرات وتو کردن چنین قطعنامه ای را خواهد داشت یا نه. رفتار روسیه و چین در این مورد برای ایران و سیاست خارجی اش درسی سازنده خواهد بود.
این سه کشور اروپایی میدانند که اگر بخواهند که چاشنی مکانیسم ماشه را بکشند تمام تحریمهای سازمان ملل که قبل از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت وجود داشتند بر میگردند و برای این کار کافی است که فقط یک کشور عضو دائمی شورای امنیت به آن رای دهد. بنابراین آنها مکانیسم ماشه را بهترین کارت برنده خود در مقابل ایران میدانند.
وی با اشاره به اینکه به نظر من چهار اقدامی را که ایران تا کنون برای تقلیل تعهدات خود در برجام انجام داده است نه تنها هیچ تاثیری در رفتار سه کشور اروپایی عضو برجام نداشته است بلکه آنها را تبدیل به کشورهای طلبکار با رفتاری تهاجمی کرده است، اظهارداشت: اگر ایران هم مانند آمریکا رسما از برجام خارج شود حربه مکانیسم ماشه را از اروپا خواهد گرفت چون بدون عضویت ایران در برجام دیگر مکانیسم ماشه وجود نخواهد داشت. البته غربیها همواره سعی خواهند کرد که قطعنامه ای ضد ایران در شورای امنیت به تصویب برسد ولی بدون مکانیسم ماشه این کار برایشان بسیار مشکلتر خواهد بود.
وی معتقد است؛ طرح موضوع موشکی و بخصوص کشاندن این موضوع به شورای امنیت سازمان ملل آخرین ضربه را به پیکر برجام که اکنون در اغماء به سر می برد وارد خواهد کرد؛ یکی از بزرگترین اشتباهات ایران بعد از خروج آمریکا از برجام امید بستن به اروپا بود. اروپا در مقابل ایران نقش مستقلی از آمریکا نداشته، ندارد و در آینده هم نخواهد داشت.
نامه تهدید آمیز 3کشور اروپایی به سازمان ملل علیه ایران
به کوری چشم دشمنان توان دفاعی ایران قابل مذاکره نیست
صاحبخبر -
∎
نظر شما