حالا در آستانه ده سالگی برنامه پرداخت یارانه های نقدی، بالاخره گام عملی برای حذف یارانه برخورداران به مرحله اجرا گذاشته شد و یارانه برخی افراد که شرایط خاصی را دارا بودند، حذف شده است.

 هر چند سخنگوی دولت از حذف ۸۰۰ هزار نفر از یارانه بگیران برخوردار در روزهای پایانی تابستان خبر داده است اما بررسی‌ها نشان می‌دهد در صورت اجرای برنامه حذف سه دهک برخوردار از فهرست یارانه‌بگیران، شمارش معکوس برای حذف یارانه نقدی تعدادی بیش از این میزان آغاز شده است.

به نظر می‌رسد از پس یک دهه پرداخت یارانه، زمان بیرون آمدن پای اقتصاد ایران از چاله یارانه‌های نقدی فرا رسیده است.

چه کسانی منتظر پیامک هستند؟

"شهروند گرامی یارانه خانوار شما از شهریور ماه حذف شده است. در صورت درخواست رسیدگی، با در دست داشتن کارت شناسایی معتبر و ارائه این پیامک به نزدیک‌ترین دفتر پیشخوان خدمات دولت مراجعه فرمایید. "

این متن پیامکی است که آن روزها به دست بسیاری از شهروندان ایرانی که دارای تمکن مالی تشخیص داده می‌شوند، رسیده است. در عین حال یارانه برخی خانوارها حذف شده اما هنوز سرپرست خانوار پیامکی در این خصوص دریافت نکرده که دلیل آن اختلال در سایت سازمان هدفمندی اعلام شده است.

سابقه حذف یارانه‌بگیران برخوردار

 بر اساس گزارش های رسمی، مجموعه‌ای از شاخص‌ها برای اعلام برخورداری یا نیاز به یارانه مد نظر اعلام ستاد اجرایی ماده ۶ آیین نامه اجرایی تبصره ۱۴ قانون بودجه ۹۸ قرار گرفته است. این مجموعه شاخص دارایی‌ها و درآمدها را توامان در خود جای می‌دهند.

 تا پایان مرداد ماه نزدیک به ۷۸ میلیون ایرانی یارانه نقدی دریافت میکردند این در حالی است که پیش‌تر حتی برنامه‌ریزی بر حذف حداقل ۲۴ میلیون یارانه بگیر برخوردار استوار بود.  به نظر می رسد با تکمیل بانک‌های اطلاعاتی، پروسه حذف یارانه بگیران برخوردا تسهیل شده باشد.

 دولت پیش از سال ۱۳۹۷ نیز اقدام به حذف یارانه برخی از ثروتمندان و کسانی که دارای تمکن مالی بودند، کرد. طبق گزارشی که میدری، معاون وزیر تعاون کار ور فاه اجتماعی در همین سال گذشته ارائه شده است، در ۵ سال منتهی به سال ۱۳۹۷، پرونده بیش از ۴۵۰ هزار شکایت از قطع یارانه مورد رسیدگی قرار گرفته است که این میزان پرونده کل شکایات دیوان عدالت اداری است. میدری درباره برخی از اعتراض کنندگان نیز گفته بود: "برای نمونه فردی را داشته‌ایم که نسبت به قطع یارانه‌اش اعتراض داشته، وقتی به او گفته می‌شود که معامله ملکی به مبلغ ۸ میلیارد تومان داشته می‌پذیرد اما می‌گوید من حقوق ندارم و یا در مورد دیگر پزشکی داشتیم که می‌گفت من پزشک متخصص هستم اما فوق تخصص نیستم. شاید اینها شوخی به نظر برسد ولی واقعا جدی است. "

معیارهای جدید چیست؟

بر اساس اعلام ستاد اجرایی ماده ۶ آیین نامه تبصره ۱۴ قانون بودجه، تعداد و ارزش خودروی اعضای خانوار، تعداد و ارزش املاک خانوار و البته تعداد سفرهای خارجی اعضای خانوار در این پروسه از اهمیت بالایی برخوردار است.  صاحبان برخی مشاغل نیز واحد شرایط برای دریافت یارانه اعلام نشده‌اند، پزشکان، مدیران دولتی، وکلا، هیات علمی، کارفرمای حقیقی یا حقوقی، صاحبان صرافی، اصناف، فعالان کسب و کار از این جمله مشاغل هستند.

 بر اساس این گزارش مبنای محاسبه برای تعیین درآمد نیز تنها درآمد سرپرست خانوار نیست و دستمزد اعضای خانوار در این پروسه مد نظر قرار می‌گیرد. تعداد و استان یا منطقه محل زندگی بر مبنای مالکیت یا اجاره در این پروسه دخیل هستند.

 اما سقف درآمدی برای برخورداری از یارانه نقدی چیست؟

طبق اخبار رسمی اعلامی اگر حداقل هزینه کرد خانوار تک نفره در ماه کمتر از ۴ میلیون تومان باشد، این فرد مشمول دریافت یارانه خواهد بود البته پیش شرط‌های ذکر شده در حوزه دارایی را باید احراز نماید.

 این رقم هزینه کرد برای خانوار دو نفره ۵ میلیون تومان؛ برای خانوار سه نفره ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و برای خانوار چهار نفره ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است. برای خانوارهایی بالاتر از ۵ نفر، رقم هزینه کرد از هشت میلیون و پانصد هزار تومان به بالا در نظر گرفته شده است. به این ترتیب سرپرستان خانوار با تکیه بر این معیارها می‌توانند به شکل سرانگشتی خود محاسبه نمایند که در ماه‌های آتی مشمول دریافت یارانه نقدی هستند یا خیر. بر اساس این گزارش معترضان به قطع یارانه این اجازه را به دولت می‌دهند که نسبت به بررسی حساب های بانکی شان اقدام کنند.