مقامات مسکو و آنکارا هفته پیش اجرای بخش فنی پروژه ترکیش استریم را آغاز کردند تا مشکلات متعددی را که در این زمینه وجود دارد، حل و فصل و زمینه را برای عملیاتی کردن پروژه فراهم کنند.

شرکت گازپروم در بیانیه ای اعلام کرد خط لوله جدید از شهر لولبورگاز در شمال غرب دور ترکیه و سپس از شهر ایپسالا در مرزهای یونان و ترکیه خواهد گذشت. اولین شاخه این خط لوله که نهصد کیلومتر طول خواهد داشت، ظرفیت انتقال پانزده میلیارد و هفتصد و پنجاه میلیون متر مکعب گاز را در سال خواهد داشت اما در نهایت با اضافه شدن سه شاخه دیگر ظرفیت کلی انتقال گاز از این خط لوله به شصت و سه میلیارد مترمکعب در سال خواهد رسید. کشورهای اروپایی می‌توانند از این خط لوله برای تامین گاز مورد نیاز خود استفاده کنند اما مسئولان شرکت گازپروم اواسط ژانویه به کشورهای اروپایی اعلام کردند که با هزینه‌های خودشان باید خط لوله گاز احداث کنند زیرا گازپروم دیگر قصد ندارد از طریق اوکراین گاز مورد نیاز آنها را تامین کند. شرکت گازپروم روسیه تصریح کرد قسمتی از پروژه خط لوله انتقال گاز ترکیش استریم را که از بستر دریا عبور می‌کند، خودش خواهد ساخت اما بخش زمینی آن در خاک ترکیه با کمک شرکت بوتاس ترکیه ساخته خواهد شد.  روسیه تلاش می‌کند تا به اروپایی‌ها ثابت کند که قادر است مشتریان جدیدی مثل ترکیه در مرزهای اروپا و همچنین در خارج از منطقه مثل چین برای خود پیدا کند. در کنار این موضوع طرف ترک هم به دنبال جایگزینی بخشی از گاز وارداتی از ایران با گاز روسیه است تا تنوع خرید و قدرت چانه‌زنی بالا در مذاکرات گازی را در دست داشته باشد. روسیه اول دسامبر گذشته اعلام کرد در چارچوب پروژه ترکیش استریم دومین خط لوله انتقال گاز میان روسیه و ترکیه را که از بستر دریا عبور می‌کند، خواهد ساخت. روسیه پس از کنار گذاشتن اوکراین در زمینه صادرات گاز به اروپا، روی ترکیه حساب باز کرده است و ترکیه را شریک راهبردی جدید خود در بخش گاز می‌داند. ولادیمیر پوتین در توضیح علت کنار گذاشتن پروژه ساوت استریم توسط مسکو تاکید کرده است که کارشکنی‌ها و مواضع خصمانه اتحادیه اروپا در قبال این پروژه دولت روسیه را مجبور کرد از اجرای آن منصرف شود. به گزارش خبرگزاری فرانسه از مسکو، روسیه درنظر دارد به‌منظور انتقال گاز به مشتریان خود در اروپا، در مناطق مرزی ترکیه و یونان یک مرکز بزرگ گازی ایجاد کند. الکسی میلر، رئیس شرکت بزرگ گازپروم روسیه تاکید کرده است نقش اوکراین به‌عنوان کشور ترانزیت صادرات گاز روسیه به اروپا به نفع ترکیه به صفر خواهد رسید.

 ترک‌ها  منتظر واکنش ایران

ترک‌ها که در سال 96 میلادی قرارداد 25 ساله‌ای را با ایران برای خرید سالانه تا 10 میلیارد مترمکعب گاز امضا کردند، از سال 2002 روزانه 30 میلیون مترمکعب گاز تحویل گرفته‌اند و بر همین اساس ایران در سال 2013 با صدور حدود 8 میلیارد مترمکعب، پس از روسیه دومین تامین‌کننده گاز ترکیه شد. اما بهمن‌ماه 1392 بود که شرکت بوتاش ترکیه با دو ادعا که اولا از١٨ آذرماه سال 1392 صادرات گاز ایران به این کشور به میزان مورد توافق نبوده و ٢٥ درصد از حجم آن کاسته شده است و از سوی دیگر قیمت گاز صادراتی ایران به ترکیه نسبت به دیگر کشورهای منطقه بالاست و باید کاهش یابد از ایران به دیوان بین‌المللی داوری شکایت کرد و تا امروز نتیجه مشخصی به جز گمانه‌زنی از نتیجه دادگاه اعلام نشده است. امروز اما ترک‌ها با توافق جدیدی که با روسیه داشته‌اند و در طرف مقابل فشاری که از طریق شکایت در دادگاه بین‌المللی و دیگر روابط سیاسی و اقتصادی به ایران وارد می‌کنند منتظر واکنش ایران هستند تا شاید از این رهگذر بتوانند گاز ایران را به قول خودشان به ارزش واقعی خریداری کنند. حال باید منتظر ماند و دید وزیر نفت ایران که در واکنش به درخواست کاهش قیمت از طرف ترک‌ها گفته بود: «به شرطی قیمت گاز ایران به ترکیه کاهش می‌یابد که واردات گاز ترکیه از ایران افزایش یابد چراکه برای ایران سهم بازار بسیار مهم است»، چه تدبیری در این شرایط خواهد کرد؛ شرایطی که ترکیه مازاد نیاز خود را از روسیه تامین می‌کند.