وزیر امورخارجه با استقبال از پیشنهادهای رئیس‌جمهوری فرانسه تاکید کرد که اگر اروپا به تعهدات خود در برجام عمل کند، ایران هم آماده است از گام‌هایی که برای کاهش اجرای تعهداتش برداشته است، بازگردد.

به گزارش ایسنا، محمد جواد ظریف در گفتگو با خبرگزاری فرانسه تاکید کرد که پیشنهادهای رئیس‌جمهور مکرون برای کاهش تنش‌ها پیرامون توافق هسته‌ای در مسیر خوبی پیش می‌رود اما کار بیشتری باید انجام شود.

ظریف در ادامه این گفتگو که پس از دیدارروزجمعه اش با امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه در پاریس انجام گرفت، تصریح کرد: مکرون هفته گذشته پیشنهادهایی را به رئیس‌جمهور روحانی ارائه داد و ما بر این باوریم که آنها در مسیر درستی پیش می‌روند، هرچند که به‌طور قطع هنوز در جایی که باید قرار نداریم.

وی با بیان ا‌ین که مذاکرات خوبی در پاریس داشته است، افزود: ما درباره احتمالات بحث کردیم. او (مکرون) اکنون قرار است با شرکای اروپایی و دیگر شرکا رایزنی کند تا ببیند از اینجا به کجا می‌توانیم برویم .

خبرگزاری فرانسه گزارش داد که ایران خواهان رهایی از تحریم‌های آمریکا ست که به گفته محمدجواد ظریف، فشار زیادی را بر مردم ایران وارد کرده است.

وی خاطر نشان کرد: اگر اطمینان یابیم که اروپایی‌ها می‌توانند شروع به عمل به تعهداتشان در توافق هسته‌ای و سهم خود را ایفا کنند، ایران هم می‌تواند از تصمیمات خود برای توسعه برنامه هسته‌ای‌اش بازگردد. چنان که اروپا اجرای تعهداتش را آغاز کند، ایران آماده است گام‌هایی را که برداشته لغو کند.

رئیس دستگاه دیپلماسی بدون ارائه جزئیات درباره اینکه پیشنهادهای پاریس چه بوده است، تاکید کرد که اروپا باید راهی برای آسانتر شدن شرایط برای ایران بیابد، حتی در شرایطی که آمریکا دیگر عضوی از توافق هسته‌ای نیست.

وی ادامه داد: ما هم در حال یافتن راه‌هایی هستیم تا اروپا بتواند تعهداتش را به گونه‌ای اجرا کند که از گام‌هایی که برداشته‌ایم، بازگردیم. برای ما، آنچه اهمیت دارد این است‌ که بتوانیم به تجارت خود با اتحادیه اروپا ادامه دهیم.

ظریف گفت :آنچه درباره‌اش رایزنی می‌شود این است که چگونه این کار می‌تواند با یا بدون آمریکا انجام گیرد.

وزیر امورخارجه ایران در پیامی‌به اروپایی‌ها تاکید کرد که حل‌وفصل این مساله حتی بدون حضور آمریکا در توافق هسته‌ای هم امکانپذیر است.

وی تصریح کرد: من فکر نمی‌کنم که آمریکا تمام کارت‌ها را در اختیار داشته باشد. اگر اروپا و جامعه بین‌الملل تصمیم به انجام این کار بگیرند، قادر خواهند بود اقدامات لازم را برای حفظ توافق هسته‌ای به کار گیرند.

ظریف در ادامه گفت که آمریکا در حال آزار دادن کشتی‌های ایرانی در آب‌های بین‌المللی است که مانعی برای آزادی دریانوردی به شمار می‌آید.

وزیر امورخارجه کشورمان با تاکید بر این که ایران خواهان جنگ با آمریکا نیست، خاطر نشان کرد که افزایش حضور دریایی غرب در خلیج فارس خطر وقوع حوادثی را افزایش خواهد داد که به گفته تحلیلگران می‌تواند آتش یک درگیری گسترده‌تر را روشن کند.ظریف تاکید کرد که ایران به دنبال درگیری نظامی‌نیست.

‌فقط به مردم خودمان اعتماد داریم

وزیر امور خارجه ایران در گفتگویی با شبکه یورونیوزهم مواضع کشورمان را پیرامون وضع کنونی برجام تشریح کرد و از نتایج دیدارش با رئیس‌جمهور فرانسه خبر داد.

ظریف در پاسخ به این که آیا برجام بدون آمریکا دوام خواهد آورد یا نه، گفت: معتقدم آمریکا سهمی‌در این توافق داشت. آمریکا بر سر این توافق مذاکره کرد واکثر اوقات، حتی از طرف دیگر اعضای ۱+۵ کار کرد. بر سر جزئیات این توافق مذاکره شد. این یک توافق اختیاری نیست ،بلکه قطعنامه شورای امنیت پشتیبان آن است و این توافق بخشی از آن قطعنامه به شمارمی‌رود. یکشبه انجام نشد. با دقت بسیار بالا بر سرش مذاکره شد. تقریبا بر سر هر کلمه‌اش مذاکره سختی در گرفت . پس می‌دانم که بهترین توافق نیست. این توافق آن چیزی نیست که من می‌خواستم. چیزی که ایالات متحده یا فرانسه می‌خواست نیست. هر کدام از ما از این توافق گلایه‌ای داشت. بعضی از این گلایه‌ها علنی شد و بعضی‌هایشان هم پوشیده باقی ماند، اما یک توافق چندجانبه همین‌طور است. نمی‌توانید هرچه می‌خواهید به دست بیاورید وگرنه توافقی در کار نخواهد بود.

ظریف در توضیح این که در دیدارش با امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور‌ی فرانسه، موضع تازه‌ای برای حفظ برجام مطرح شده است یا نه و آیا اروپا وعده تازه‌ای به ایران داده است، گفت: ما با رئیس‌جمهور ماکرون گفتگو کردیم که چطور ایالات متحده می‌تواند برگردد تا سهم خود از توافق را اجرا کند، یا اروپا و دو عضو دیگر برجام چطور می‌توانند همراه با باقی جامعه بین‌الملل به تعهدات خود وفا کنند؟ آنها از ایالات متحده مستقلند. البته می‌دانیم که ایالات متحده تأثیر عمده‌ای بر اقتصاد جهانی دارد، اما دیگران هم نقش مهمی‌دارند.

وزیر امور خارجه سپس درباره اجرای گام سوم کاهش تعهدات ایران و این که ایران تا پنج سپتامبر برای شرکای اروپایی برجام ضرب‌الاجل تعیین کرده است، اظهارنظر کرد: ما به هیچ‌کس ضرب‌الاجل ندادیم. کاری که کردیم طبق توافق بوده است، چون این توافق نه در فضای اعتماد مشترک بلکه در فضای بی‌اعتمادی مشترک انجام شد. پس اگر یکی از طرفین تعهداتش را زیرپا بگذارد، سازوکاری برای جبران این امر داریم و براساس همین سازوکار عمل می‌کنیم که در پاراگراف ۳۶ همین توافق بلند بالا آمده است. این اقداماتی است که ما انجام می‌دهیم. ما ضرب‌الاجل صادر نکردیم. ما فقط به شرکای اروپایی‌مان و چین و روسیه که شرکای استراتژیک ما هستند یک جدول زمانبندی دادیم؛ اما اقداماتی که ما انجام داده‌ایم یک ویژگی مهم دارند و آن این که بازگشت‌پذیرند. اگر اروپا،‌ تنها یا با ایالات متحده که این به اروپایی‌ها برمی‌گردد، تصمیم گرفت تعهدات برجامی‌خود را انجام بدهد، ما می‌توانیم به آسانی و ظرف چند ساعت به اجرای کامل تعهداتمان برگردیم.

وی سپس در پاسخ به این پرسش که منظور از غنی‌سازی اورانیوم دقیقا چیست‌؛ ایران از آن برای چه چیزی استفاده می‌کند و چگونه از شرکای اروپایی‌اش انتظار دارد در این مسیر حمایتش کنند، توضیح داد: ما از توافق عقب‌نشینی نکردیم. آن را فسخ نکردیم. ما به شکل ناگهانی از توافق بیرون نرفتیم. ما از سازوکارهای درونِ برجام استفاده می‌کنیم. ما از مواد قانونی که در خود توافق پیش‌بینی شده استفاده می‌کنیم. آنچه مهم است آن که شرکای ما در اروپا باید تصمیم بگیرند،‌ نه درباره ایران، بلکه درباره این که چطور می‌خواهند با ایالات متحده برخورد کنند. می‌خواهند استقلال داشته باشند، یا آنکه ایالات متحده می‌تواند خواست‌ِ خود را تحمیل کند. اگر ایالات متحده بنا بود خواستِ خود را به منظور پایبندی به قانون بین‌الملل، به اروپا تحمیل کند، کار بدی بود اما قابل‌ توجیه بود، اما اکنون ایالات متحده دارد خواست خود را به منظور زیر پا گذاشتن قانون بین‌الملل بر بقیه جهان تحمیل می‌کند. این تماما ناپذیرفتنی است و برای اروپا که آینده‌اش به چندجانبه‌گرایی و حاکمیت قانون وابسته است، تهدیدی است برای آینده اروپا. فکر می‌کنم تصمیم مهمی‌است. ما خوشحالیم که رئیس‌جمهور ماکرون پیشگام شده است اما می‌دانیم که اروپا می‌خواهد که بتواند خودش تصمیم بگیرد و نه آنکه به دیگران اجازه بدهد برایش تصمیم بگیرند.

خبرنگار این شبکه با اشاره به بخشی از اظهارات سخنگوی وزارت امور خارجه ایران مبنی بر این که تهران امید و اعتمادی به هیچ فرد و کشوری ندارد، پرسید که امروز دوستان ایران چه کسانی هستند و ظریف در پاسخ گفت: در روابط بین‌الملل می‌خواهیم با همه تعامل داشته باشیم. اما فقط به مردم خودمان اعتماد داریم. به مردم خودمان اطمینان داریم و برای همین است که قادر بوده‌ایم در طول ۴۰ سال فشار خارجی دوام بیاوریم و همچنان دوام خواهیم آورد. اعتماد کردن به مردم خودمان به معنای انزوا در سیاست خارجی نیست. ما در منطقه حضور داریم. در نبرد با تروریسم، در جنگ با تجاوز و اجحاف حضور داریم و همچنان در جامعه بین‌الملل بازیگری فعال باقی خواهیم ماند، اما با رنج یاد گرفته‌ایم که در آخر، به مردم و توانایی خودمان اعتماد کنیم، در حالی‌که آغوشمان برای تعامل با دیگران باز است.

وزیر امور خارجه در ادامه این گفتگو درباره جنگ سوریه و دلیل حمایت ایران از بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه تشریح کرد: مشکل اینجا ست که این جنگی نیست که بشار اسد آغاز کرده باشد. این جنگی است که از بیرون بر او و بر مردم سوریه تحمیل شد. برخی از کشورهای غربی به داعش و جبهه النصره کمک کردند و برخی از آنها همچنان از جبهه النصره حمایت مالی می‌کنند. اگر او با داعش نجنگیده بود شما اکنون شاهد این بودید که دمشق پایتخت داعش شده است. این در حالی است که داعش اکنون به سازمانی تبدیل شده که زمینی در اختیار ندارد. ما در این نبرد به مردم سوریه و همچنین مردم عراق کمک کردیم. به مردم کردستان عراق نیز کمک کردیم. وقتی داعش به منطقه کردستان عراق حمله کرد آقای بارزانی، رهبر اقلیم کردستان از همه از جمله آمریکا درخواست کمک کرد، اما هیچ کس به او کمک نکرد. تنها افرادی که در نبرد با داعش به او کمک کردند ایرانی‌ها بودند. ما جنگِ اروپایی‌ها را به جای آنها انجام دادیم؛ در غیر این صورت مجبور بودید با سازمانی تروریستی و افراط گرا روبرو شوید که منطقه بزرگی را در اختیار دارد.

وی همچنین در اصلاح این گفته خبرنگار یورونیوز مبنی بر این که «شما همچنین کمک کردید تا توازن جنگ به نفع بشار اسد تغییر کند» گفت: ما کمک کردیم توازن این جنگ علیه تروریست‌ها تغییر کند نه به نفع کسی و این کار را به این امید که به نفع مردم سوریه است انجام دادیم.

ظریف راجع به این که آیا مردم سوریه از این وضع سود می‌برند، گفت: هیچ کس از جنگ سود نمی‌برد. مردم سوریه از شکست داعش سود بردند. این معیار مهمی‌است. ما طی سه سال گذشته با روسیه و ترکیه همکاری کرده‌ایم تا به درگیری‌ها پایان بدهیم. موفق شدیم تنش‌ها را کاهش بدهیم. تنها طرحی که طی چهار سال گذشته نتیجه داده طرح مذاکرات آستانه بوده است. کار تشکیل کمیسیون قانون اساسی برای سوریه را تقریبا تمام کرده‌ایم. ما همچنان پیش می‌رویم و بر این باورم که این کمک مهمی‌به صلح و ثبات در منطقه بوده است. شش سال پیش وقتی وزیر امور خارجه شدم طرح صلحی را برای سوریه ارائه کردیم. همانطور که بلافاصله پس از آغاز جنگ یمن، برای این کشور هم طرح صلحی دادیم. عربستان سعودی در آن زمان بر این باور بود که می‌تواند پیروزی نظامی‌به دست آورد و این را هم اعلام کرد. آنها بر این باور بودند که می‌توانند در سه هفته یمن را در اختیار بگیرند. از آن زمان چهار سال گذشته است. ما برای دستیابی به راه حل سیاسی تلاش کردیم، اما متحدان غربی (عربستان) در منطقه امیدوار بودند که راه حلی نظامی‌در کار باشد. در نهایت تا زمانی که افراد زیادی را کشتند، طول کشید تا دریابند که این بحران راه‌حل نظامی‌ندارد.

وی همچنین در توضیح تنش‌های اخیر در

خلیج فارس و این که آیا در حال حرکت به سمت مناقشه‌ای با آمریکا باشیم، گفت: ما هرگز جنگی را آغاز نکرده‌ایم اما هرگز تسلیم فشار هم نشده‌ایم. می‌دانید که بی‌دلیل نیست ‌خلیج فارس را خلیج فارس می‌نامیم زیرا نزدیک مرزهای ما‌ست. ما ساحلی ۲۴۰۰ کیلومتری در خلیج فارس داریم. آمریکا از فاصله ۱۱هزار کیلومتری به منطقه ما آمده است. پهپادها و هواپیماهای خودش را بر فراز آب‌های سرزمینی ما به پرواز در می‌آورد. ما مطمئنا از آبها، سرزمین و حریم هوایی خودمان دفاع می‌کنیم و این روند را ادامه خواهیم داد. بهترین و تنها راه برای آمریکا توقف مداخله در منطقه ما ست. منشاء بی‌ثباتی همین است و همواره هم همین بوده است.

رئیس دستگاه دیپلماسی ایران علاوه بر این درباره نقش انتخابات مجلس ایران و انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۱میلادی و ارتباط این دو با نجات برجام و تاثیر این بر نجات حیات سیاسی وی تشریح کرد: من نامزد هیچ سِمَتی نیستم و برای نجات یافتن یا نیافتن بلندپروازی سیاسی ندارم، اما بر این باورم که این توافق دستاورد مهمی است، نه فقط برای ایران و آینده آن، بلکه برای جامعه جهانی. این یکی از موارد نادر موفقیت دیپلماسی است. در ربع قرن اخیر موارد زیادی در زمینه دیپلماسی وجود ندارد که بتوانیم به آنها افتخار کنیم. این یکی از موارد نادری است که دیپلماسی موفق عمل کرده است. من دلایل زیادی دارم که بخواهم آن را حفظ کنم و بر این باورم که اروپا نیز دلایل زیادی برای تلاش در راستای حفظ آن دارد. معتقدم جامعه جهانی هم دلایل زیادی دارد که بخواهد این توافق را حفظ کند. رئیس‌جمهور ترامپ ممکن است این توافق را نپسندد اما می‌توانم به او بگویم که این توافق در راستای منافع وی و ایالات متحده آمریکا است.

وی در پاسخ به این که آیا نامزد ریاست‌جمهوی نخواهد شد، گفت: می‌توانید روی من حساب کنید که نامزد نخواهم شد.

ظریف در توضیح این که آیا استعفای او در اوایل سال جاری میلادی، به برجام ارتباط داشت یا نه، گفت: نه به این ربط داشت که من به‌دنبال هیچ سمتی نیستم و درعوض، از برخی مسائل هم گریزانم.

وزیر امور خارجه درباره این که آیا از توافق گریزان است، گفت: نه. دوست دارم که به دانشگاه برگردم و تدریس کنم. اما تا زمانی که از من بخواهند در سمتم باقی می‌مانم تا به انجامِ مسئولیتم ادامه بدهم، مسئولیتی که تا وقتی مردم بخواهند آن را ادامه خواهم داد.

وی همچنین در پاسخ به این که آیا می‌توان گفت که توافق هسته‌ای و اجرای آن، به تنها ماموریت زندگی وی تبدیل شده است، گفت: فکر می‌کنم آنچه همه ما باید برایش بجنگیم چندجانبه‌گرایی و حاکمیت قانون است. این توافق برای من گواهی است بر یکی از پیروزی‌های چندجانبه‌گرایی و حاکمیت قانون. فکر می‌کنم همه باید برای آن بجنگند و من مطمئنا برای آن می‌جنگم زیرا می‌دانم دست یافتن به چنین توافقی چقدر دشوار است و مذاکره مجدد بر سر آن تا چه حد ناممکن.

ظریف درباره این که آیا فشارهای اقتصادی کافی نیست تا ایران پیشنهاد کاخ سفید برای مذاکره را بپذیرد، گفت: من بهای این کار را دادم و تحریم‌هایی علیه من وضع کردند؛ اما اگر بابت رد کردنِ یک مذاکره زیر فشار و اجبار، بهایی بدهم مسأله‌ای نیست. آماده‌ام این تصمیم را تکرار کنم. اما اقتصاد ما ثبات خود را بازیافته است. از بدترین دوران عبور کرده‌ایم. از زمان شوک سال گذشته همزمان با تصمیم رئیس جمهور ترامپ برای خروج از برجام، پول ما یک سوم ارزش خود را بازیافته است. اقتصاد ما در سه ماهه اول سال جاری از نظر نرخ رشد، به شکوفایی رسیده است. سال گذشته هزینه بسیار گزافی متحمل شدیم. ایالات متحده مسئول خسارت‌های بسیار سنگینی است که به ایران وارد شده است. رقم آن به صدها میلیارد دلار می‌رسد و آنها روزی ناگزیر خواهند شد آن را بپردازند.

وی در پاسخ به این که آیا فکر می‌کند دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا متن توافق را خوانده است یا نه، گفت: فکر نمی‌کنم در هر صورت افراد زیادی متن این توافق را خوانده باشند. ترامپ را بابت نخواندن متن توافق سرزنش نمی‌کنم، اما فکر می‌کنم او باید متن این توافق را بخواند.

وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به سئوال خبرنگار این شبکه مبنی بر این که آیا مایل است متن توافق از طرف وی[ظریف] برای رئیس جمهوری آمریکا فرستاده شود، گفت: فکر نکنم او احتیاج به جستجوی زیادی برای یافتن متن این توافق داشته باشد. این توافق، سند شورای امنیت سازمان ملل متحد است. یکی از بلندترین متونی است که شورای امنیت تاکنون به آن رای داده است. مایلم به او یادآوری کنم که در آمریکا انقلاب روی نداده و دولت آمریکا همچنان عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل است. در نتیجه، او اگر اوباما را نمی‌پسندد کرسی آمریکا در شورای امنیت را که می‌پسندد. او و وزیر خارجه‌اش پیش از این چند بار روی این صندلی نشسته‌اند. آخرین بارش هفته گذشته بود. در نتیجه وی باید به اسنادی که شورای امنیت سازمان ملل متحد تصویب کرده احترام بگذارد. آمریکا کرسی دائمی شورای امنیت را در اختیار دارد.

آمریکا می‌تواند به میز مذاکره برگردد

وزیر امورخارجه در گفتگو با شبکه فرانس۲۴هم در پاسخ به سئوالی درباره پیشنهادها‌ی رئیس جمهوری فرانسه پیرامون برجام و پیام ایران گفت: دو رئیس جمهوری تلاش کرده‌اند تا راهی برای اروپا بیابند که باوجود تحریم‌های آمریکا و سیاست فشار حداکثری واشنگتن به تعهدات خود عمل کند. در چارچوب توافق هسته‌ای بحث‌ها و پیشنهادهایی مطرح شده و ما به این رایزنی‌ها ادامه می‌دهیم. ما در مسیر درستی برای یافتن راه‌حل چگونگی پایبندی اروپا به تعهداتش طبق توافق قرار داریم. ما پیشرفت‌هایی حاصل کرده‌ایم اما هنوز باید به سمت جلو پیش برویم. لازم است که مکرون با شرکای اروپایی و سایرین در این باره رایزنی کند.

وی در پاسخ به سئوالی مبنی بر این که آیا ایران تنگه هرمز را مسدود خواهد کرد، تصریح کرد: ما نیازی به مسدود کردن آن داریم. ما امنیت خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان را تامین می‌کنیم. ما آبراه تنگه هرمز را کنترل می‌کنیم بنابراین، ما امنیت را برقرار می‌کنیم. اگر در حفظ امنیت این منطقه نفعی نداشته باشیم، کشتی‌های متعددی که از این آبراه عبور می‌کنند نیز با عدم امنیت مواجه خواهند شد.

این دیپلمات ارشد کشورمان در پاسخ به سئوالی درباره تلاش آمریکا برای مذاکره با ایران پیرامون برنامه موشکی کشورمان، گفت: آمریکا منطقه ما را به یک انبار تسلیحات تبدیل کرده است. آمریکا هر ساله ۵۰ میلیارد دلار سلاح به کشورهای حاشیه خلیج فارس می‌فروشد. این چیزی است که باید متوقف شود. ما تنها ۱۷ میلیارد دلار برای توان دفاعی‌مان هزینه می‌کنیم در حالی‌که عربستان ۸۷ میلیارد دلار و امارات متحده عربی ۲۲ میلیارد دلار برای خرید تسلیحات هزینه می‌کنند. آنها پیش از هر صحبتی درباره ایران ‌باید فروش تسلیحات خود به کشورهای منطقه را کم کنند. باید دست از بمباران یمن بردارند. تسلیحات آمریکایی در دستان القاعده و داعش است. این چیزی است که باید پایان یابد.

وزیر امورخارجه در پاسخ به این که آیا تهران دوباره با واشنگتن وارد مذاکره می‌شود، تصریح کرد: اگر آمریکا تروریسم اقتصادی (علیه ایران) را متوقف کند، زیرا ما یک اصل مبنی بر این داریم که نباید با تروریست‌ها مذاکره کنیم. اگر آمریکا دست از تروریسم اقتصادی بردارد می‌تواند به میز مذاکره‌ای بازگردد که آن را ترک کرده است. این میز مذاکره هنوز برقرار است. شش مذاکره کننده از هفت تا همچنان هر سه ماه یک بار بر سر این میز می‌نشینند. اگر آمریکا خواهان بازگشت است باید دست از نقض تعهداتش بردارد و سپس به مذاکرات بازگردد.

رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در پاسخ به این سوال که آیا فشار تحریم‌های آمریکا منجر به آمدن ایران پای میز مذاکره می‌شود، گفت: خیر، این روش کارساز نیست. ایرانی‌ها هرگز تحت فشار مذاکره نمی‌کنند. تهدید و ارعاب از نظر ما پذیرفته نیست. ما همچنان به مردم خود متکی خواهیم بود تا رو به جلو حرکت کنیم و اطمینان دارم که چنین خواهد شد.