اهداف سفر ناگهانی نخستوزیر عراق به تهران چیست؟
ناگهان عبدالمهدی
صاحبخبر - عادل عبدالمهدی نخستوزیر عراق روز دوشنبه در سفری ناگهانی وارد تهران شد و بلافاصله در بدو ورود به تهران با حسن روحانی دیدار و گفتوگو کرد. تنها محورهایی که از ملاقات روحانی و عادل عبدالمهدی منتشر شده این است که رئیسجمهور در این دیدار با بیان اینکه گامهای تأثیرگذار در گسترش روزافزون مناسبات همهجانبه تهران - بغداد ادامه مییابد، تاکید کرد: ایران در طول تاریخ اصلیترین حافظ امنیت و آزادی کشتیرانی در خلیجفارس، تنگه هرمز و دریای عمان بوده و خواهد بود و مشکلات منطقه باید از طریق گفتوگو و همکاری میان همسایگان حل و فصل شود. نخستوزیر عراق هم در این ملاقات گفت: متعهد به اجرای کامل توافقات خود با ایران هستیم و عراق هرگز بخشی از تحریمها علیه ایران نبوده و نخواهد بود. به گزارش «وطنامروز»، با وجود اینکه خبری قطعی از اهداف سفر نخستوزیر عراق به تهران منتشر نشده است اما گمانهزنیها درباره این سفر اشاره به تلاش بغداد جهت ایفای نقش در کاستن تنشها در منطقه میان تهران و واشنگتن و از طرف دیگر رساندن پیام لندن به تهران برای حل بحران نفتکشها دارد. در همین زمینه، دفتر اطلاعرسانی نخستوزیری عراق درباره این سفر بیانیهای صادر و در آن بیان کرد که 2 طرف ایرانی و عراقی درباره تحولات منطقه و راههای کاهش تنشهای کنونی بحث و گفتوگو کردهاند. همچنین عبدالمهدی پایان اردیبهشتماه گذشته گفته بود برای بررسی اوضاع منطقه و کاهش تنش میان آمریکا و ایران به هر یک از این کشورها سفر میکند. پیش از این، مشاور نخستوزیر عراق هفته گذشته (چهارشنبه 26 تیرماه) در گفتوگو با شبکه الجزیره گفت که در دولت عراق نخستوزیر و وزیر خارجه شخصا پرونده کاهش تنش میان ایران و آمریکا را دنبال و اداره میکنند. عبدالحسین الهنین، مشاور عادل عبدالمهدی، در پاسخ به این سوال که بغداد چه نقشی در کاهش تنش میان تهران و واشنگتن ایفا میکند و آیا این اقدام با درخواست خارجی انجام شده است، گفت: بهرغم دشواری این مرحله زمانی بهخاطر تنش میان ایران و آمریکا، عراق در بهترین وضعیت خود از نظر سیاست خارجی است. بر اساس اطلاعات دقیقی که دارم این پرونده توسط شخص نخستوزیر عراق و با هماهنگی محمدعلی حکیم، وزیر خارجه عراق اداره میشود. وی افزود: ایرانیها خواهان عراقی قوی هستند، زیرا معتقدند که عراق قوی به مذاکرات آنها با آمریکا کمک میکند، آمریکا نیز بر همین باور است، بنابراین به نظر میرسد هردو معتقدند عراق قوی میتواند روزنهای برای گفتوگوی 2 طرف باشد. افزون بر این، عادل عبدالمهدی ۲۲ تیرماه در بغداد میزبان «فدریکا موگرینی» مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی بود. موگرینی در نشست خبری مشترک با «محمدعلی حکیم» وزیر خارجه عراق گفته بود که این اتحادیه از تلاشهای عراق برای کاهش تنشهای فزاینده بین آمریکا و ایران حمایت میکند، چون درگیری پیامدهای وخیمی برای همه طرفها به دنبال خواهد داشت. موگرینی همچنین اعلام کرد که اتحادیه اروپایی از پیشنهاد عراق برای برگزاری کنفرانس منطقهای بین ایران و کشورهای عربی نظیر عربستان سعودی و امارات حمایت میکند. روزنامه الاخبار لبنان هم طی گزارشی سفر روز دوشنبه «عادل عبدالمهدی» نخستوزیر عراق به تهران را در راستای تلاش بغداد برای کاهش تنش میان تهران و لندن عنوان کرد. الاخبار با اشاره به اینکه مساله در دستور کار عبدالمهدی، «میانجیگری برای حل بحران بین ایران و انگلیس است»، به نقل از منابع نزدیک به نخستوزیر عراق گزارش داد که هدف از سفر وی به ایران، تلاش برای حل این بحران جدید است. منابع یاد شده اعلام کردند که «دولت انگلیس خواستار مداخله بغداد شده است، مسالهای که بیانگر تمایل انگلیس به رسیدن به راهکار و عدم تنش است؛ بر عکس آنچه از مواضع سختگیرانه مسؤولان انگلیسی استنباط میشود». بنا بر این گزارش، پیش از اینکه عبدالمهدی عازم تهران شود، «پنی موردانت» وزیر دفاع انگلیس با وی تماس تلفنی داشت. در بیانیه دفتر نخستوزیر عراق اعلام شد که در جریان این تماس، بر «لزوم برقراری امنیت و ثبات در منطقه خلیجفارس و خاورمیانه» تأکید شد. در همین حال، همزمان با سفر نخستوزیر عراق به تهران، روز گذشته «جرمی هانت» وزیر خارجه انگلیس بار دیگر اظهار کرد: لندن به تهران گفته است اگر تهران ضمانت بدهد که این نفتکش را به سوریه تحویل نخواهد داد، آماده است نفتکش گریس یک را آزاد کند. این در حالی است که ایران نیز تأکید کرده بود کشتی یادشده عازم سوریه نبوده است. در این راستا، حسن هانیزاده، کارشناس مسائل منطقه در گفتوگو با فارس و در پاسخ به این پرسش که با توجه به اینکه در حال حاضر مناسبات دیپلماتیک بین ایران و انگلیس برقرار است، چه نیازی به واسطه است؟ اظهار کرد: «اقدام انگلیس در توقیف نفتکش حامل نفت ایران موجب شده انگلیسیها به این نتیجه برسند این اقدام کاملا اشتباه بوده و از آنجایی که انگلیس همواره در بروز بحران سعی میکند خزنده و پنهان مسائل خود را با کشورهای دیگر حل کند تجربه نشان داده در چنین مواردی لندن تلاش میکند از طریق واسطه سومی و به دور از فضای رسانهای و جنجالهای تبلیغاتی به نوعی مشکلاتش را حل کند و از طریق واسطه مطمئنی پیامهای خود را منتقل کرده و آبرومندانه از بحران خارج شود».∎
نظر شما