«فرار مغزها»؛ پديده‌اي كه تمامي ندارد

مريم اخوان صالح

در شرايطي كه وضعيت نامناسب اقتصادي، اغلب كشورهاي در حال توسعه را فراگرفته ، پديده مهاجرت رشد چشمگيري داشته و اين رشد هم چنان ادامه دارد .

يكي از انواع مهاجرت‎ها، مهاجرت نخبه‎ها و افراد متخصص به كشورهاي توسعه يافته است كه از آن به عنوان فرار مغزها ياد مي‎شود.

اين افراد در بيشتر مواقع با هدف ادامه تحصيل كشور خود را ترك مي‎كنند و برخي نيز وقتي دو كشور مبدا و مقصد را با هم مقايسه مي‎كنند برخورداري از درآمد بالا، امكانات و رفاه بيشتر، شرايط بهتر اقتصادي كشورمقصد را به دوري از خانواده ترجيح مي‎دهند و وطن خود را براي هميشه ترك مي‎كنند.

فرار مغزها به دلايل مختلفي صورت مي گيرد؛ دلايلي که گاه شخصي است و گاه احساس عدم امنيت شغلي و حمايت اجتماعي است که موجب مي شود فرد کشور خود را ترک کند.

ناهمخواني تخصص برخي از نخبگان با نيازهاي جامعه، كمبود امكانات در جامعه، تورم و گراني، عدم حمايت از نيروهاي متخصص و كارآمد، عدم تعادل و نابرابري در اجراي قوانين، فاصله شديد طبقاتي، بي‌توجهي به كيفيت آموزش در دانشگاه‌ها و... را مي‎توان از عوامل اصلي فرار مغزها به حساب آورد.‎

اكثر اقتصاددانان بر اين باورند كه فرار مغزها اثرات منفي بر رشد اقتصادي كشور مبدا داشته و سبب كاهش انباشت سرمايه انساني مي‎شود.

همچنين خروج سرمايه از کشور، عقب ماندگي و از حرکت ايستادن چرخه اقتصادي كشور و... ازديگر پيامدهاي فرار مغزها در كشور مبدا است.

بنابراين با توسعه اقتصادي و افزايش امكانات و درآمدهاي بالا براي نخبگان و افراد متخصص و ايجاد شغل هايي با زمينه هاي فناورانه مي‎توان از مهاجرت آنها جلوگيري كرد.