به گزارش خبرگزاري آريا، روز بيست و هشت مرداد سال 1332، نظاميه شاهد زد و خوردهاي دهشتناکي ميان روزنامه نگاران «باختر امروز» و لاتهاي سينه چاک شاه بود. زد و خوردي که در نهايت در ابتداي صبح (حدود ساعت ده صبح) منجر به آتش کشيدن ساختماني با نماي آجر سه سانتي (دفتر روزنامه باختر امروز) و دستگيري بسياري از افراد حامي مصدق و فاطمي شد.
از تولد تا غروب آخرين روزنامهي فاطمي
روزنامه باختر امروز، رسانه غيررسمي جبهه ملي بود که اخبار مليگرايان را منعکس ميکرد. اين روزنامه در ماجراي مليشدن صنعتنفت نقش بسيار مهمي را در آگاهي افکار عمومي ايفا کرد. نام باختر امروز ترکيبي از نام دو روزنامه قديم تر، باختر و مرد امروز بود که حسين فاطمي با آنها همکاري داشت.
انتشار اين روزنامهي عصر تهران با آغاز انتخابات مجلس شانزدهم همزمان شد. باختر امروز، روزنامه عصر تهران از 9 تير سال 1328 ده شماره به صورت پيش شماره و از عصر روز 8 مرداد سال 1328، نخستين شماره آن با سر مقالهاي تحت عنوان «يا مرگ يا آزادي» منتشر شد. در شرايط انتخابات مجلس مخالفت و انتقادات تند فاطمي از تلاشهاي دولت براي راه يابي برخي از نمايندگان دورهي قبل به مجلس، موجب توقيف روزنامه باختر امروز شد. اما پس از مدتي با فشار افکار عمومي و لغو حکومت نظامي روزنامه فاطمي رفع توقيف و مجددا شروع به انتشار کرد.
حسين فاطمي در فاصله بين دو کودتاي 25 تا 28 مرداد 1332، با يک سخنراني در ميدان بهارستان و 3 سرمقاله در روزنامه باختر امروز با عناوين«اين دربار شاهنشاهي روي دربار ملک فاروق را سفيد کرد» در روز يکشنبه 25 مرداد «خائني که ميخواست وطن را به خاک و خون بکشد، فرارکرد» در روز دوشنبه 26 مرداد و «شرکت سابق و روزنامههاي محافظه کار لندن ديروز عزادار بودند» در روز سهشنبه 27 مرداد، محمد رضا پهلوي را مورد حمله قرار داده و او را «فراري بغداد» توصيف کرد.
شناسنامه ساختمان سه طبقه
در اواخر قاجار عمارتي سه طبقه با زيربنايي حدود چندهزار مترمربع واقع در کوچه نظاميه در ميدان بهارستان احداث ميشود که مالک آن آيت الله آشتياني بوده است.
در گذر زمان زيربناي ساختمان به تيمچه تبديل ميشود. تيمچهاي که ابتدا در آن فعاليتهاي صنعتي انجام ميشد و بعد از سالها افراد به ساخت مهتابي و تراشکاري ميپرداختند. بعدها تيمچه يا پاساژ به بورس لاستيک فروشي تغيير کاربري داد اما به علت باريکي کوچه نظاميه به لحاظ بارانداز، اين صنف هم دوام نياوردند و جاي خود را به صنعت چاپ دادند.
يکي از کسبههاي قديمي اين محل ميگويد: در ابتدا دو چاپخانه در اين کوچه و تيمچه حضور داشتند اما رفته رفته به تعداد آنها اضافه شد.
اين عمارت سه طبقه پس از سکونت آيت الله آشتياني به همراه همسرش (شازده قاجاري) به صنفهاي مختلفي اجاره داد شد.
حسين فاطمي يکي از افرادي بود که در سال 1328 طبقه دوم اين ساختمان را اجاره کرد تا دفتر روزنامه باختر امروز را در آنجا برپا کند.
در روز کودتاي 28 مرداد، دفتر روزنامه جزو نخستين مکانهايي بود که توسط مريدان شعبان جعفري به آتش کشيده شد. بدين ترتيب روزنامه باختر امروز در روز 28 مرداد به چاپ نرسيد و در شماره 1174 به حيات مطبوعاتي خود پايان داد.
اصغرآقا، از سال 1344 تاکنون در سمت راست پاساژ پيرايشگاهي به نام جوان دارد که بنابر اظهارات ساکنان ميتوان او را قديميترين آدم اين محل دانست. اصغر آقا ميگويد: چند سال قبل از اينکه من به اينجا بيايم تا اواخر دوره پهلوي، در همين ساختمان سه طبقه و کوچه هنديهايي از فرقه سينره سکونت داشتند. شغل اين افراد لوازم يدکي فروش بود و تنها در اين ساختمان و کوچه زندگي ميکردند. الان هم که دفتر جلد سازي و صنف چاپ است. بعد از رفتن هنديها ديگر عمارت آشتياني محل سکونت نبود.
اين آرايشگر در مورد کوچه نظاميه مي گويد: اين کوچه محل زندگي وزرا، سناتورها و شخصيتهاي ارتشي بوده. در گذشته بهارستان به منطقه رجال نشين و سران قاجار معروف بود.
بنابر اظهارات مالک فعلي ساختمان تا سه سال گذشته مالک اصلي نوههاي آشتياني (نسل سوم آشتيانيها) بودند اما درحال حاضر متعلق به کاسبان است.
نظر شما