معامله قرن ترامپ

چکیده :

    طرح موسوم به «معامله قرن» این است که رژیم صهیونیستی «کشور ملت یهود است و فلسطین، با حاکمیت محدود، کشور ملی فلسطینیان است. انتظار می رود در ماه ژوئن رسما اعلام شود، به این ترتیب عنوان شده است: دولت فلسطین، با حاکمیت محدود، در نیمی از کرانه باختری و سرتاسر نوار غزه تشکیل خواهد شد و اسرائیل، مسئولیت امنیتی بخش اعظمی از کرانه باختری و گذرگاه های مرزی را به عهده خواهد داشت.دره اردن تحت حاکمیت اسرائیل قرار خواهد گرفت و این رژیم ماموریت سیطره نظامی بر آن را به عهده خواهد گرفت. تمامی محله های عرب نشین در قدس شرقی، به جز «المدینهًْ القدیمه» که بخشی از قدس اسرائیل خواهد بود، به دولت فلسطین واگذار خواهد شد. شهر ابودیس در شرق قدس، پایتخت پیشنهادی برای دولت فلسطین خواهد بود. فلسطین و اردن در نظارت دینی بر مساجد «المدینهًْ القدیمه» مشارکت خواهند کرد. غزه به دولت جدید فلسطین ملحق خواهد شد مشروط بر این که حماس خلع سلاح شود. هیچ بندی مبنی بر «حق بازگشت» آوارگان فلسطینی وجود ندارد ولی سازوکاری برای پرداخت غرامت و نظارت جامعه جهانی به آنها تدوین خواهد شد.

    

مقدمه:

دولت آمریکا تلاش می‌کند برای مسئله فلسطین راه حلی نهایی ارائه کند که در رسانه‌ها اصطلاحا به «معامله قرن» معروف شده است. مقامات آمریکایی و نیز رسانه‌های اسرائیلی جزئیات جدیدی از این راه حل منتشر کرده‌اند. برخی مقامات نظر دارند که ممکن است ترامپ پس از انتخابات اسرائیل، طرحش برای سازش در خاورمیانه را اعلام کند و وی هنوز مایل است که اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها بین خودشان مذاکراتی انجام دهند و آمریکا به دو طرف در رسیدن به یک توافق تاریخی کمک می‌کند.

در این طرح  شهرک‌های اسرائیلی را به سه گروه تقسیم می‌کنند. گروه اول، شهرک‌های بزرگ هستند که بخشی از اسرائیل خواهند شد. گروه دوم شهرک‌های دورافتاده هستند که دیگر توسعه نخواهند یافت. گروه سوم هم شهرک‌های غیرمنظم هستند که باید تخلیه شوند.

طرح صلح دونالد ترامپ برای درگیری فلسطین و اسرائیل دو سال پیش مطرح شد و تا به امروز تنها خود او و تعداد کمی از دستیارانش جزئیات دقیق این طرح را می‌دانند. نسخه جدید توطئه حذف مسئله فلسطین در بلعیدن قدس شریف و جولان اشغالی سوریه و دره اردن و بخش‌های بزرگی از کرانه باختری و از بین بردن حق بازگشت آوارگان فلسطینی نمایان شده است .تحرکات کوشنر و گرینبلات (از مقامات دولت آمریکا و طراحان اصلی طرح موسوم به معامله قرن) با سفرهای سرّی و علنی به ریاض و قاهره و تل‌آویو به‌منظور کارگردانی طرح معامله ترامپ رو به افزایش است. به‌زعم گرینبلات این معامله مراحل پایانی را طی می‌کند و اعلان آن به بعد از انتخابات رژیم صهیونیستی موکول شده بود (انتخابات رژیم صهیونیستی روز نهم آوریل برابر با بیستم فروردین برگزار شد) و قرار است برای تحقیر بیشتر، به‌صورت رسمی در سالروز نکبت (روز اشغال سرزمین فلسطین) امسال اعلام شود.

برخی کشورهای عربی منطقه تحت توهم مقابله با ایران و حفظ حاکمیت‌شان با این طرح (توطئه معامله قرن) همراهی نشان می‌دهند در حالی که برخی دیگر مانند اردن از این می‌ترسند که دره اردن به سرنوشت جولان گرفتار شود (اشغالگری رژیم صهیونیستی بر آن)، اردن همچنین از سرنوشت مقدسات با توجه به قیمومیت خود بر آن و نیز خطرات وطن جایگزین برای آوارگان فلسطینی یا الحاق کرانه باختری چه با فرمول فدرالی یا کنفدرالی می‌ترسد، در حالی که ابومازن در موضع دشواری قرار دارد و در حالی که سقوط طرح سیاسی‌اش را می‌بیند برای دیدار با هر سیاستمدار صهیونیست از خود اشتیاق نشان می‌دهد.

توطئه قرن

توطئه "معامله قرن ترامپ" در واقع به مسئله فلسطین به‌عنوان مسئله مرکزی که قدس شریف و کرانه باختری در قلب آن قرار دارد، ضربه وارد می‌کند، این توطئه، آگاهی ملت‌های عربی و ملت فلسطین به‌ویژه حق بازگشت را هدف قرار داده است و به همین سبب هوشیاری عمومی در خصوص محوریت داشتن مسئله فلسطین و اتخاذ یک موضع یکپارچه و مستحکم فلسطینی و تحقق آشتی جدی برای مقابله با این طرح (معامله قرن) ضرورت دارد، طرحی که هدف از آن حذف مسئله فلسطین است، بیداری و آگاهی فلسطینیانی که آواره خارج از فلسطین هستند و مبارزه قانونی و بین‌المللی و انسانی هم یکی دیگر از مسائل ضروری برای مقابله با چنین طرحی است.

1.  انتفاع حداقلی، محدودیت حداکثری:

*-انتفاع حداقلی :

• فلسطین متشکل از کل منطقه "الف" و منطقه "ب" در کرانه باختری و بخش‌هایی از منطقه "ج" است که در مجموع ۹۰ درصد کرانه باختری را شامل می‌شود و پایتخت آن در داخل یا نزدیکی مرزهای شهرداری اشغالگران در قدس یا در نزدیکی آن و احتمالا شامل منطقه‌ای از شعفاط تا العیسویه، ابودیس و جبل المکبر باشد.
• یک سازمان بین‌المللی بر یک اداره مشترک اسرائیل - تشکیلات خودگردان فلسطین برای مدیریت مناطق پیرامون شهر قدیمی قدس نظارت می‌کند.
• یک نهاد مشترک اردن-تشکیلات خودگردان فلسطین مکان‌های اسلامی شهر قدس را کنترل می‌کند.
• مصر، اردن و لبنان حقوق بیشتر در اختیار ساکنان فلسطینی خود قرار می‌دهند.
• ساکنان یهودی در شهرهای کوچکتر کرانه باختری جا به جا می‌شوند.
• یک گذرگاه زمینی کرانه باختری و غزه را به هم متصل می‌کند.
• غزه هنگامی که تشکیلات خودگردان فلسطین کنترل آن را دوباره به دست می‌آورد به فلسطین ملحق می‌شود.
• واشنگتن یک بسته کمک اقتصادی هنگفت (شاید به میزان ۴۰ میلیارد دلار و یا به نوعی ۲۵ هزار دلار به ازای هر فلسطینی ساکن کرانه باختری) برای تشکیلات خودگردان فلسطین در نظر می‌گیرد.
• فلسطین دسترسی موقت به بنادر و فرودگاه‌های گزینش شده در اسرائیل تا زمانی که یک سری تأسیسات انحصاری با استفاده از اعتبارات خارجی برای تشیکلات خودگردان فلسطین ساخته شود، پیدا می‌کند.

 

 

 

1. *-محدودیت حداکثری:

• تداوم کنترل ارتش اسرائیل بر مرزهای فلسطین دسترسی‌های هوای و دریای آن و دره اردن.
• به رسمیت شناختن قانونی شهرک‌های یهودی بزرگتر به میزان ۱۰ درصد از خاک کرانه باختری و شاید الحاق این شهرک‌ها به اسرائیل از سوی دولت آمریکا.
• صرف نظر کردن از حق بازگشت فلسطینی‌ها ساکن خارج از سرزمین‌های اشغالی در ازای دریافت غرامت.

1. رویارویی مرگبار:

دونالد ترامپ طرح خود را با «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی، «محمد بن زاید» ولیعهد امارات، «تمیم بن حمد» امیر قطر و «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهور مصر و همچنین «بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر رژیم صهیونیستی مورد رایزنی قرار داده است. از «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه نیز برای مشارکت در این نشست ها و رایزنی درباره طرح ترامپ دعوت به عمل آمده ولی وی این دعوت را به دلیل «رویارویی مرگبار» اسرائیل علیه جنبش حماس در نوار غزه، رد کرده است.

1. مخالفت با توطئه قرن حتی در نگاه غرب

رئیس‌جمهور امریکا تلاش می‌کند با ارائه طرح جنجالی خود به مناقشه فلسطین و اسرائیل پایان دهد، مفاد این طرح یکجانبه که تنها منافع صهیونیست‌ها را تأمین می‌کند از سوی کشور‌های غربی هم مورد استقبال قرار نگرفته است و مقامات اروپایی مخالف چنین طرحی هستند. ۲۵ وزیر خارجه سابق، شش نخست‌وزیر پیشین و دو دبیرکل سابق سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در نامه‌ای که برای روزنامه انگلیسی «گاردین» ارسال کردند، نوشتند: «زمان آن رسیده که اروپا به اصول بنیادین خود برای صلح بین اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها پایبند باشد».

این مقامات و سران سابق اروپایی ضمن محکوم کردن اقدام یکجانبه «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور امریکا در تدوین و تحمیل معامله قرن به فلسطینی‌ها، گفتند که راهکار دودولتی باید اجرا شود تا هر دو طرف بتوانند همزیستی مسالمت‌آمیز داشته باشند. در این نامه با اشاره به اینکه دولت کنونی امریکا از سیاست دیرین خود در قبال قدس و فلسطین فاصله گرفته است، تأکید شده که اروپا باید هر طرحی را که شامل ایجاد دولت فلسطینی مستقل، در کنار اسرائیل، به پایتختی مشترک قدس اشغالی نباشد، رد کند. در بخش دیگری از این نامه آمده است: «واشنگتن در قبال گسترش شهرک‌سازی اسرائیل در کرانه باختری بی‌تفاوتی آزاردهنده‌ای از خود نشان داده و با قمار کردن روی امنیت و ثبات کشور‌های واقع در دروازه اروپا، صد‌ها میلیون دلار از کمک‌های مالی به فلسطینی‌ها را قطع کرد». سران سابق اروپایی با درخواست از اتحادیه این قاره برای «هوشیاری و عمل استراتژیک» در زمان رونمایی ترامپ از طرح معامله قرن، نوشتند: «باور داریم طرحی که دولت فلسطین را به نهادی فاقد استقلال، پیوستگی ارضی و کارایی اقتصادی تقلیل می‌دهد، شدیداً موجب شکست اقدامات پیشین برای برقراری صلح، نابودی راهکار دو دولتی و آسیب جدی به آرمان صلح پایدار بین فلسطین و اسرائیل می‌شود». این نامه روز یک شنبه به «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و تعدادی از وزرای خارجه کشور‌های عضو ارسال شد. نخست‌وزیران پیشین فرانسه، سوئد، ایتالیا، بلژیک و رومانی و همچنین «خاویر سولانا» و «ویلی کلاس» دبیران کل پیشین ناتو و «جک استراو» وزیر خارجه پیشین بریتانیا از جمله امضاکنندگان این نامه بودند. 

1. ترامپ مزدور لابی صهیونیست

دونالد ترامپ حامی رژیم صهیونیستی است و در دو سال گذشته خدمات زیادی برای خوش خدمتی به رژیم صهیونیستی به ویژه بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر این رژیم انجام داده است. ترامپ سال گذشته به‌رغم مخالفت‌های جهانی، سفارت امریکا را از تل‌آویو به قدس اشغالی انتقال داد و ماه گذشته میلادی در اقدامی جنجالی حاکمیت اسرائیل بر جولان اشغالی در خاک سوریه را به رسمیت شناخت؛ اقدامی که موجی از مخالفت‌ها را در جهان به راه انداخت. ترامپ برای اینکه کشور‌های عربی منطقه را با معامله قرن همراه کند، حاضر شده است میلیارد‌ها دلار به برخی رژیم‌های عربی رشوه پرداخت کند. این طرح امریکا تاکنون از سوی هیچ کشوری حمایت نشده است و حتی کشور‌های غربی مخالف چنین طرحی هستند. ترامپ سعی دارد با معامله قرن امنیت اسرائیل را بیش از پیش تضمین کند، اما با توجه به مخالفت شدید فلسطینی‌ها، رونمایی از این طرح، می‌تواند منطقه را وارد بحران‌های جدیدی کند.

1. جزئیات «معامله قرن» آمریکا علیه فلسطین

پیشنهاد آمریکا در معامله قرن این است که روستای «ابو دیس» در شرق بیت المقدس به عنوان پایتخت فلسطین معرفی شود و در ازای تامین امنیت اسرائیل نظام بشار اسد در سوریه باقی بماند.

 

• ارائه طرح بازسازی غزه در معامله قرن

با وجود اینکه این پیشنهادها کاملا از سوی فلسطین مردود است و تشکیلات خودگردان همچنان از ورود به مذاکرات تحت نظارت آمریکا اجتناب می‌کند به این دلیل که این کشور در مناقشه فلسطین و اسرائیل بی طرف رفتار نمی‌کند،  اما آمریکا با همکاری آشکار کشورهای محور موسوم به «محور سنی میانه رو» ( بنا به تعبیری که نخست وزیر اسرائیل به کار می‌برد) اخیرا و به دنبال احتمال تشدید تنش در مرز با نوار غزه و وخامت اوضاع انسانی در این منطقه به تکاپو افتاده تا معامله قرن را از در ارائه کمک‌های انسانی به غزه پیش ببرد، به گونه‌ای که حمایت مالی این پروژه از سوی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس و با تزریق نیم میلیارد دلار در مرحله نخست اجرای پروژه صورت گیرد.

 این پروژه شامل آبادانی و بازسازی زیرساخت‌های غزه و بخصوص در زمینه انرژی و تامین محل‌های کار برای اهالی غزه و تقویت ایده ساخت بندر برای این باریکه و همچنین اعمال فشار بر رژیم اشغالگر به منظور گام برداشتن در این مسیر است

.

1. عناصر مطرح در دیپلماسی توطئه

در تحرکات اخیر آمریکایی-صهیونیستی دو عنصر جدید مطرح است، نخست اینکه مساله غزه پیش کشیده شده و بر اقدام سریع برای جلوگیری از فروپاشی کامل این منطقه تاکید شده است؛ سپس تلاش می‌شود تشکیلات خودگردان را که همچنان نوار غزه را تحریم کرده مسئول فروپاشی این منطقه معرفی کند بدون اینکه اشاره‌ای به مسئولیت رژیم اشغالگر و تحریم‌های آن علیه نوار غزه و همچنین تحریم‌های نظام السیسی در مصرداشته باشد، با وجود اینکه مصر در نتیجه تنش کنونی بین آن و تشکیلات خودگردان گذرگاه‌های رفح را از ماه رمضان باز کرد و به طور موقت صفحه جدیدی در روابط با حماس در نوار غزه گشوده است.

بخش قدیمی قدس تحت سلطه اسرائیل باقی خواهد ماند، اما عنصر دوم مطرح در معامله قرن که غیرمنتظره به نظر می‌رسد اما به طور کلی با چشم انداز جامع استراتژیک منطقه هماهنگ است و در نتیجه (واقعیت) تحولات میدانی در سوریه مطرح شده و موضوع فشار بر همسایگان شامل عربستان، اردن و اسرائیل برای پذیرش (واقعیت باقی‌ماندن)‌ نظام سوریه و بشار اسد، چون «معامله قرن» به دنبال تأمین امنیت اسرائیل است. 

 

 

 

 

 

 

تهیه و تنظیم:

کمیته حمایت از انقلاب اسلامی فلسطین- نهاد ریاست جمهوری

فروردین 98