شناسهٔ خبر: 30729367 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: ایران آنلاین | لینک خبر

جواد مجابی از آثار در دست انتشارش به «ایران» می گوید

تقلای انسان معاصر در متن دشواری‌ها

جواد مجابی، شاعر، نویسنده و روزنامه‌نگار پیشکسوت سه کتاب در دست انتشار دارد که همین روزها منتشرمی‌شوند. با او درباره این کتاب‌ها و ژانر و محتوایشان گفت‌وگو کردم.

صاحب‌خبر -
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ظاهراً کتاب‌های تازه‌ای از شما در راه انتشار است. اینها چه کتاب‌هایی هستند و آیا تجدید چاپند یا کتاب‌های جدیدی هستند؟
سه کتاب از من در دست انتشار است که دو تا از آنها تجدید چاپ هستند و یک رمان هم جدید است که گفته شده مجوزش در روزهای آتی صادر می‌شود. کتاب اول رمان «دروازه» است که سال‌ها پیش منتشر شده و چون مدت زمان زیادی از زمان انتشار آن گذشته تصمیم گرفتم دوباره چاپ شود. این رمان را نشر ثالث منتشر ‌کرده است. مجموعه داستان «قصه روشن» هم که قبلاً منتشر شده بود، همین هفته توسط نشر نگاه چاپ می‌شود. کتاب تازه من هم «در این تیمارخانه» نام دارد که ناشرش گفته است که مجوزش در روزهای پیش‌رو صادر می‌شود.
«دروازه» همان رمان طنز است دیگر؟
بله، رمان طنزآمیزی است ناظر بر موقعیت انسان معاصر که بین دو اهریمن و دو شیطان قرار گرفته و گیر افتاده است. یکی شیطان سنتی است که بر اعتقادات انسان تأثیر می‌گذارد و شیطان دیگر تکنولوژی مدرن است که او را مورد احاطه خود قرار داده است. رمان تقلای انسان معاصر را بین این دو اهریمن نشانم می‌دهد و روایت می‌ک‍‌‌‌ند.
تا جایی که یادم هست بیش از دو دهه از چاپ رمان دروازه می‌گذرد؛ این‌طور نیست؟
بله 21 سال پیش یک بار چاپ شد و بعد از آن دیگر هیچ وقت چاپ نشد. به نظرم رسید که الآن باید این رمان را تجدید چاپ کنم.
مجموعه «قصه روشن» سال 80 منتشر شد داستان‌های این مجموعه را دقیقاً کِی نوشته بودید؟
بله، داستان‌های این مجموعه هم در همان دهه‌های 60 و 70 نوشته شدند که با طرح‌هایی از من همراهند. داستان‌های این مجموعه بیشتر تم اجتماعی دارند و به نظرم رسید که بار دیگر چاپ‌شان کنم.
و در مورد کتاب تازه شما چطور؟
رمان «در این تیمارخانه» مدت‌زمانی برای دریافت مجوز انتشار مورد مناقشه بود. این رمان را هم من مدت‌ها پیش نوشته‌ام. چیزی که در این رمان با رمان «دروازه» مشترک است، روایت تقلای انسان معاصر است. تقلایی علیه شرایطی که به او تحمیل شده است. «در این تیمارخانه» را باید متعلق به ژانر رمان اندیشه دانست و مثل سایر رمان‌های من به مسأله رابطه انسان و قدرت می‌پردازد. روایت اندیشه‌هایی است که یک نویسنده در طول زمان در مورد مسائل و مفاهیم هستی پیرامون خود دارد. مفاهیمی مانند وطن، آزادی و مسائل زیستی انسان.
آیا رمان جغرافیای خاصی دارد و مثلاً در تهران می‌گذرد یا اینکه بی‌مکان است؟
می‌توان گفت بی‌زمان و بی‌مکان است. مشخصه اصلی این رمان که به آن تازگی می‌دهد، اولاً شیوه نگارش آن است که در نوع خود جدید است و هم اینکه شاید بتوان آن را اولین رمان بلندی دانست که به شیوه کولاژ نوشته شده. یعنی در عین حال که روایت داستان ادامه پیدا می‌کند و روال خطی دارد، بخش‌هایی از متون تاریخی، عرفانی و ادبی ما هم در حین روایت مطرح می‌شوند. برای نشان دادن اینکه بسیاری از وقایع اجتماعی تکرار وقایعی هستند که بارها در تاریخ رخ داده‌اند.
آیا پیوستگی هم وجود دارد بین روایت اصلی و این متون کهن؟
بله، با هم ارتباط دارند. مثلاً وقتی که حمله امریکا به عراق اتفاق می‌افتد، حمله هلاکو به بغداد هم می‌آید در کنارش. گاهی ارتباط این دو واضح است گاهی ارتباط ساختاری است. ویژگی این کار این است که چیزهای نامتجانس طوری در کنار هم قرار گرفته‌اند که عدم تجانس آنها به هیچ رو محسوس نیست.

کلمات کلیدی

جواد مجابی

تقلای انسان معاصر

متن دشواری‌ها

نظر شما