خبرگزاری شبستان، گروه سیاسی-پریسا رهنما: شاید پیش از ۲۶ دی ۱۳۹۴ نام ایران مردم جهان را به یاد سلاح هسته ای می انداخت اما از آن تاریخ به امروز دیگر پرونده هسته ای ایران از اذهان عمومی پاک شده است.

در خبرگزاری شبستان بخوانید: برجام جو سیاسی و امنیتی علیه ایران را پایان داد

در خبرگزاری شبستان بخوانید: برجام به دنیا فهماند که ایران به دنبال سلاح هسته ای نیست

تبلیغات علیه اقدامات هسته ای ایران چنان گسترش یافته بود که حتی برخی از شهروندان ایرانی نیز از وجود سلاح اتمی در کشور ابراز نگرانی می کردند. مذاکرات هسته ای که از سال ۱۳۹۰ از سر گرفته شد تا شهریور ۹۲ به رفت و آمدهای تکراری و دیدارهای معمولی میان مقامات ایرانی و اروپایی تبدیل شده بود.

اما از شهریور ۹۲ که وزارت امور خارجه دولت یازدهم اولین گفت و گوها با طرف های غربی را در نیویورک کلید زد مذاکرات چنان داغ شد که افکار عمومی جهان لحظه به لحظه آن را پیگیری می کردند.

حاشیه های بی نظیر این گفت و گو ها که پیاده روی وزرای خارجه ایران و آمریکا در کنار رودخانه یا حضور تیم مذاکره ایرانی در بالکن یا اظهارات تند ظریف در جریان این مذاکرات مانند اینکه « هیچگاه یک ایرانی را تهدید نکنید» بر جذابیت بیش از پیش آن افزود.

صف کشیدن خبرنگاران و تصویربرداران ایرانی و خارجی در مقابل هتل هایی که مذاکرات در آن ها در جریان بود این مساله را به تیتر یک رسانه های جهان می کشاند. ابعاد امنیتی این گفت و گوها کنار گذاشته شد و مذاکرات هسته ای ایران با ۶ قدرت جهان اولین مذاکرات سیاسی بود که به موضوعی اجتماعی و مهم برای جهان تبدیل شد.

جلسات ۹ ساعته بدون وقفه و شب بیداری های تیم های مذاکره کننده و اعزام نیروهای سیاسی با پیام هایی از مرکز به محل مذاکرات بر حساسیت آن بیش از پیش می افزود. این ها همه پس از ۲ سال و ۴ ماه با امضای توافقنامه ای با نام (برنامه جامع اقدام مشترک) به پایان رسید و برجام متولد شد.

از ۲۶ دی ۱۳۹۴ اجرای بند بند ای توافقنامه چندین صفحه ای به اجرا در آمد و در کنار از میان رفتن قطعنامه های ضد ایرانی شورای امنیت سازمان ملل و تحریم های شورای امنیت و اروپا علیه کشورمان، تحریم های آمریکا نیز به تعلیق درآمد.

فرصت برای مبادلات تجاری گسترده تر ایران با جهان و رفت و آمدهای سیاسی ایجاد شد و پول های بلوکه شده ایران نیز به کشور بازگشت. تا جایی که یک هواپیما حامل دلار در تهران به زمین نشست.

برجام روز به روز بزرگتر می شد و طرف ایرانی تمام تلاشش برای رشد آن به کار گرفته بود. اگرچه در میان ۶ طرف مقابل ایران آمریکا کمی در مراقبت و نگاه داری از برجام کوتاهی می کرد اما این طفل روز به روز رشد می یافت. رشد برجام مورد استقبال و رضایت طرفین بود تا اینکه دیوانه ای برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شروع به زیر سوال بردن آن کرد.

پس از وعده های تبلیغاتی «دونالد ترامپ» راجع به پاره کردن برجام، این معاهده دچار بیماری های کوچک شد و طرف های مقابل ایران نیز در اجرای تعهدات خود کمی دلسردی از خود نشان دادند. در نهایت او رئیس جمهور آمریکا شد و یک سال پس از ریاست جمهوری اش نسخه بیماری برجام را پیچید و از این معاهده خارج شد.

این نسخه منفی آمریکا کم کم برجام را دچار بیماری های سخت کرد و حالا این طفل در حالی وارد سه سالگی می شود که به کما رفته و به احیای اعضای مذاکرات هسته ای نیازمند است.

این روزها برخی ها معتقدند باید دستگاه ها را از برق بکشند تا برجام چشم از دنیا فرو ببندد اما برخی ها معتقدند می توان آن را احیا کرد و به زندگی برگرداند.

در میان این کشمکش ها قرار بود طرف های برجامی به جز آمریکا داروی SPV را برای زنده ماندن برجام به او برسانند اما علیرغم وعده های بسیار هنوز خبری از این دارو نیست.

ایران هم هنوز واکنش خاصی به منظور احیا یا کشاندن دستگاه ها از خود نشان نداده است. اما نکته ای که نباید فراموش کرد دستاوردهایی است که این طفل سه ساله در زمان سلامت خود برای ایران به ارمغان آورد.

در خصوص این دستاوردها «حسن بهشتی پور» کارشناس سیاست خارجی معتقد است که مهمترین موفقیت برجام این بود که به روند پرونده سازی هسته ای ایران پایان داد.

همچنین «محمد حسن آصفری» عضو سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نیز می گوید: برجام به دنیا فهماند که ایران به دنبال سلاح هسته ای نیست.

مقامات کشور نیز همگی بر منافعی که برجام برای ایران داشته اتفاق نظر دارند اما باید منتظر ماند و دید که ایران در نهایت برای احیای این معاهده گام بر می دارد یا دستگاه های کمک تنفس را از برق می کشد و برجام را به دنیای دیگر راهی می کند./