به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، آیت‌الله علی‌اکبر رشاد امروز سه شنبه ۲۰ آذر ماه پیش از آغاز درس خارج فقه که در حوزه علمیه امام رضا(ع) برگزار شد، با اشاره به فقراتی از بیانات امیرمومنان امام علی(ع) در نهج‌البلاغه، گفت: از عوامل هلاکت انسان استبداد به رای است.

رییس شورای سیاستگذاری حوزه‌های علمیه در بیان مفهوم استبداد، عنوان کرد: فرد مستبد درباره رای و نظر خود بسیار پافشاری می‌کند و رای و نظر دیگران به هیچ عنوان قبول ندارد؛ بنابرفرمایش امیرمومنان امام علی(ع) چنین شخصی به به مقصود و مقصد نرسیده و هلاک خواهد شد.

آیت‌الله رشاد درباره اهمیت مشورت با دیگران، اظهار کرد: هرکس با دیگران مشاوره و رایزنی کند عقل آنها را برای خود به کار گرفته است و این مشاوره سبب می‌شود که عقول دیگران را به نفع خود مصادره کند.

تولیت مدرسه علمیه امام رضا(ع) با تاکید مجدد به اهمیت مشورت، ابراز کرد: مشورت با دیگران برای انسان بسیار نجات بخش است و گاهی ما به این امر مهم و باارزش بی‌اعتنا هستیم. در مسائل علمی به خصوص در حجیت اجماع ما مصر هستیم که اگر عالمی بخواهد در مسائل فرعی فقه نظر بدهد باید نظر دیگران را ببیند.

رئیس شورای سیاستگذاری حوزه‌های علمیه افزود: ما طلاب سنت مباحثه را داریم اما شایسته است که برخی سنت‌های کارآمد و سودمند دیگری نیز افزوده شود به عنوان مثال بزرگان، علما و مراجع با یکدیگر ملاقات علمی برنامه ریزی شده، منسجم و منظم داشته باشند.

وی افزود: متعارف است که فضلا و فقهای برجسته هر یک در سطوح عالی حلقه مباحثه دارند اما وقتی علما و بزرگان ما مبدا فتوا شده مقلد پیدا می‌کنند و مسائل مورد ابتلاء مردم به آنها رجوع داده می‌شود باید نسبت به آنها رای بدهند اینجا به تشکیل چنین حلقاتی نیازمند‌تر هستند اما چنین سنتی را نداریم و ملاقات دو مرجع در یک حوزه و شهر یک اتفاق نادر قلمداد می‌شود.

 آیت‌الله رشاد بیان داشت: شاید شان ما نباشد چنین چیزی را بیان کنیم اما تقاضا و تمنا داریم که علما و بزرگان در مسائل خطیر، حساس و سرنوشت‌ساز و علمی یکدیگر را ببیند و مباحثه داشته باشند، اینکه گاهی برخی پیشنهاد فتوای شورایی یا قضاء شورایی می‌دهند محل تامل است بسا بر اساس ادله نتوان فتوای شورایی را پذیرفت. فتوا نه بر مصلحت که قائم به معرفت است و هر فردی باید به معرفت برسد که فتوا بدهد در نتیجه این پیشنهاد خامی است که برخی به عنوان شورای فتوایی مطرح می‌کنند.

تولیت مدرسه علمیه امام رضا(ع) ابراز کرد: اینکه تنی چند از صاحبان فتوا گاهی یکدیگر را ببینند و در برخی مسائل و آراء لازم با یکدیگر گفتگو و تضارب داشته باشند و آراء آنها به یکدیگر نزدیک شود یا هرکس هر رای می‌دهد بر رای دیگری ناظر باشد می‌تواند بسیار بابرکت باشد. متاسفانه چنین رسمی در روزگار ما نیست و اگر در گذشته بوده است امروز رایج نیست.

وی در پایان خاطرنشان کرد: همانگونه که مراجعه به آراء گذشتگان لازم است مراجعه به آراء معاصران لازم‌تر است زیرا در ظرف واحد فکر می‌کنند چه بسا عدم مراجعه کامل به مصادر و منابع معاصر احیانا فتوای صادرشده را مخدوش کند.