به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری، سخنان دیروز «حسن روحانی» رئیس جمهوری در اجلاس روسای مجالس 6 کشور آسیایی در تهران در خصوص تبعات تحریم ایران برای ثبات و امنیت جهانی، نه یک تهدید بلکه هشداری قطعی ناشی از آینده نگری و تبیینی واقع بینانه از شرایط منطقه بود.
رئیس جمهوری در این اجلاس که با حضور روسای مجالس ایران، افغانستان، پاکستان، ترکیه، روسیه و چین برگزار شد، واشنگتن را به موجب تحریم های ظالمانه به اعمال «تروریسم اقتصادی» علیه ایران متهم کرد و نسبت به تبعات این تحریم ها هشدار داد.
رئیس جمهوری در این نشست گفت: ما از غربی‌ها انتظار نداریم که سهمشان را در ازای امنیت و ثباتی که برای آنها تامین کرده‌ایم، بپردازند اما بدانند که با تحریم ایران، به توانایی ما برای مبارزه با مواد مخدر و تروریسم آسیب می‌زنند.
روحانی با کلامی متقن افزود: به تحریم‌کنندگان هشدار می‌دهم اگر توانایی‌های ما در مبارزه با مواد مخدر و تروریسم در خاستگاه آنها ضربه‌ای ببیند، شما نخواهید توانست از زیر آوار مواد مخدر، پناهجویان و بمب‌ها و ترورها به سلامت خارج شوید.
رئیس جمهوری در شرایطی این سخنان را بیان داشت که بیش از یک ماه از تعهد اروپایی ها برای ایجاد سازوکار مالی به منظور تضمین تداوم اجرای برجام می گذرد.

**نوبت اروپا در تضمین برجام
دولت های اروپایی پیش از اجرای مرحله دوم تحریم های آمریکا علیه ایران که از سیزدهم آبان ماه کلید خورد، متعهد شدند برای کمک به کشورمان جهت کاهش فشار تحریم های آمریکا، فراهم کردن امکان مبادلات تجاری و مالی بنگاه های اقتصادی اروپا و جهان با ایران، تداوم جریان صادرات نفت و گاز و ... ساز و کار مالی مستقلی تعبیه کنند تا مجاری منتهی به کشورمان را به دور از آسیب و دست اندازی آمریکایی ها تامین سازد.
اکنون و پس از گذشت بیش از یک ماه از به اجرا درآمدن مرحله دوم تحریم های آمریکایی که به طور ویژه بخش انرژی ایران را هدف قرار داده است، اروپایی ها هنوز بر سر چند و چون اجرای ساز و کار مالی و محل استقرار تشکیلات مرتبط با آن به توافق نرسیده اند. این در حالی است که ایران تاکنون به تمام تعهدات برجامی خود پایبند بوده و مذاکرات چندوجهی و گسترده ای میان دستگاه دیپلماسی کشورمان با طرف اروپایی در این خصوص برگزار شده است.
پس از این تلاش های گسترده، صبر و انتظار طولانی و البته عمل به تعهدات برجامی، اکنون نوبت اروپا است تا با واقع بینی و ارزیابی دقیق تبعات جبران ناپذیر شکست برجام، مسوولیت حفاظت از توافق هسته ای را برعهده گیرد و به تعهدات خود در حفاظت از این دستاورد دیپلماسی جمعی عمل کند.
مواضع مسوولان کشورمان نشان می دهد اروپا برای تصمیم گیری در این خصوص از فرصت و زمان نامحدودی برخوردار نیست. چندی پیش وزیر امور خارجه در گفت و گو با روزنامه انگلیسی «گاردین» از کُندی اروپایی ها برای عمل به تعهدات برجامی گلایه کرد.
«سید عباس عراقچی» معاون وزیر امور خارجه نیز اواخر آبان ماه و همزمان با حضور وزیر امور خارجه انگلیس در تهران در همایش تحولات منطقه و نظام بین‌الملل با انتقاد از ناتوانی اروپایی ها برای راه اندازی سازوکار مالی هشدار داد که اوضاع به همین شکل ادامه نخواهد یافت.
به گفته وی اروپا در حال حاضر با مجموعه ای از دردسرهای ریشه گرفته از خاورمیانه مواجه است و اکنون باید دید می تواند موج تازه ای از تروریسم، مهاجرت و بحران هسته ای را متحمل شود. اگر اروپا تصور می ‌کند غرب آسیا بدون برجام می تواند امن بماند می تواند آن را بیازماید.
همچنین «علی اکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی ایران درسومین سمینار همکاری‌های هسته‌ای ایران و اروپا در بروکسل در اواخر آبان از چشم انداز «غیرقابل پیش بینی» آینده در صورت عملیاتی نشدن اظهارات سیاسی مقام های اروپا، چین و روسیه خبر داد.
اکنون نوبت اروپا است که برای حفاظت از برجام تدبیری بیاندیشد. انتشار خبرهایی غیررسمی درباره توافق مقام های آلمانی و فرانسوی در خصوص ایجاد سازوکار مالی، خوش بینی هایی برای اقدام عملی و موثر اروپا در این خصوص به وجود آورده است؛ سازو کاری که برخی منابع می گویند قرار است تشکیلات آن در فرانسه استقرار یابد و ریاستش را یک آلمانی بر عهده بگیرد.
براساس گزارشی که به تازگی در روزنامه ای آلمانی انتشار یافته، 9 کشور اروپایی از جمله ایتالیا، اسپانیا، اتریش و اتحاد سیاسی-اقتصادی بنلوکس شامل بلژیک، لوکزامبورگ و هلند برای پیوستن به این نهاد ابراز تمایل کرده اند.

**برجام؛ توافقی با کارکرد ایجاد ثبات و امنیت جهانی
توافق هسته ای ایران با کشورهای 1+5 که بعدها آمریکا از آن خارج شد، از همان ابتدا به عنوان توافقی با کارکردی امنیت آفرین و ثبات ساز در خاورمیانه شناخته شد.
مقام های اروپایی خود نیز بارها در اظهارنظرهایشان به تاثیر امنیت ساز برجام اذعان کرده اند. «فدریکا موگرینی» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا چندی پیش در نشست وزرای امور خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا تاکید کرد که برای اتحادیه اروپا آن چه که در توافق هسته ای اهمیت دارد، برخلاف گفته ها، منافع اقتصادی نیست. مهم‌ترین اولویت اروپا برای حفظ برجام حفظ امنیت در منطقه خاورمیانه و به تبع آن در اروپا است. امنیت اروپا با شکستن برجام به خطر می افتد.
بعد از آغار دور دوم تحریم های آمریکا علیه ایران هم اتحادیه اروپا در بیانیه ای این توافق را برای امنیت اروپا، منطقه و سراسر جهان دارای اهمیت اساسی دانست. دیگر مقام های کشورهای اروپایی هم بر نقش برجام در ایجاد امنیت در منطقه، اروپا و نظام بین المللی تاکید کرده اند.
واقعیت این است که ایران با ثبات و توانمندی مثال زدنی خود در حوزه های امنیتی و اطلاعاتی، همواره چون سدی برابر جریان انتقال مواد مخدر و تروریسم از مرزهای شرقی به سمت اروپا عمل کرده است. گروه های تروریستی ساخته و پرداخته برخی کشورهای منطقه و تحت حمایت آمریکا، با پس زمینه تفکرات افراطی هرگز دامنه فعالیت خود را به خاورمیانه محدود نخواهند کرد. مبارزه ایران با این گروه ها در نطفه و خاستگاهشان، گستره فعالیت آنها را محدود کرده است. اروپایی ها به این واقعیت اذعان دارند که مبارزه با تروریسم در افغانستان، عراق و سوریه در سال های اخیر بدون مشارکت فعال ایران هرگز امکان پذیر نبوده است.
از این رو تضعیف ایران با ابزار تحریم ها معنایی جز ضربه زدن به توانمندی تهران در مقابله با تروریسم، جریان مواد مخدر و موج پناه جویان گریزان از دست تروریست ها به کشورهای اروپایی نخواهد داشت.
بر این مبنا، سخنان اخیر رئیس جمهوری خطاب به تحریم کنندگان نه تهدید یا هشداری صرف، بلکه پیش بینی دقیقی منطبق بر واقعیت های منطقه ای است که در صورت بی توجهی اروپایی ها به حتم به وقوع خواهد پیوست.
پژوهش**9275**9279