میرزا کوچک خان در نهایت در تاریخ 11 آذر سال 1300 و در حال عقب‌نشینی بر اثر یخ زدگی در کوه‌های تالش درگذشت و سپس خالو قربان که از یاران سابق میرزا و از هواداران رضاخان بود، سر میرزا را از تنش جدا کرد و به تهران، نزد سردار سپه فرستاد. اما نهضت جنگل و زندگی میرزاکوچک خان تاکنون دستمایه ساخت چند سریال و فیلم سینمایی شده است و حالا به بهانه 97 سال از درگذشت میرزا به بررسی این آثار پرداخته‌ایم.
دو فیلم و یک بازیگر
قیام جنگل در دو فیلم سینمایی پیاپی به نام‌های «
سردار‌جنگل» و «میرزا کوچک خان» اثر
مرحوم امیر قویدل در سال 1362 ساخته شد. در هر دو فیلم، زنده یاد ولی‌الله مؤمنی دوبلور و بازیگر سینما و تلویزیون، نقش میرزاکوچک خان را ایفا می‌کرد.
کوچک جنگلی
«کوچک جنگلی» معروف‌ترین اثری است که درباره قیام جنگل ساخته شده. پروژه ساخت این سریال از سال ۶۳ آغاز شد و در سال ۶۶ پایان یافت و بهروز افخمی که در آن زمان از مدیران گروه فیلم و سریال تلویزیون بود، به نوعی متولّی شکل‌گیری این مجموعه‌بود. در این بین علی حاتمی درگیر پروژه عظیم هزاردستان بود و قرعه به نام ناصر تقوایی افتاد. تقوایی فیلمنامه کوچک جنگلی را با نگاهی به داستان مردی از جنگل نوشته احمد احرار، نوشت. وسواس تقوایی در فراهم کردن وسایل اولیه و ابتدایی، پیش تولید کار را بسیار طولانی کرد. به گفته برخی، در زمان مسئولیت تقوایی به عنوان کارگردان هیچ صحنه‌ای فیلمبرداری نشده بود و این شایعه هم وجود دارد که چیزی قریب ۴۰ تا ۵۰ دقیقه از کار فیلمبرداری شده بود. وسواس تقوایی و اینکه پروسه ساخت فیلم زمانبر شده بود، مدیران تلویزیون را به تغییر گروه سازنده مجاب کرد و در این بین تنها جای افخمی با تقوایی تغییر کرد. افخمی از فیلمنامه تقوایی راضی نبود و ترجیح داد فیلمنامه جدید را بر اساس کتاب سردار جنگل نوشته ابراهیم فخرایی بنویسد. این سریال تنها دوره اول قیام میرزا کوچک خان را به تصویر می‌کشد که از شروع قیام و شکل‌گیری هیأت اتحاد اسلام شروع می‌شود و به تصویر کشیدن دوره دوم قیام جنگل میسر نشد. در این سریال، علیرضا مجلل نقش میرزا را بازی کرد. در حالی که در اثر تقوایی، قرار بود داریوش ارجمند این نقش را برعهده داشته باشد.
در چشم باد
مجموعه تلویزیونی «در چشم باد» به کارگردانی مسعود جعفری‌جوزانی در ۴۴ قسمت ۵۰دقیقه‌ای از سال 82 تا 87 تولید شد. این سریال وقایع سیاسی و اجتماعی سه دوره از تاریخ در سال‌های ۱۳۰۰، ۱۳۲۰ و ۱۳۶۰ را بررسی می‌کند. در این سریال، پدر خانواده معروف به «میرزا حسن ایرانی» با بازی سعید نیکپور یکی از یاران میرزا کوچک خان جنگلی است. پس از کشته شدن میرزا، ایرانی همراه خانواده‌اش به تهران کوچ می‌کند. در این سریال، نقش کوتاه میرزا کوچک خان را بازیگری به نام مهدی گیاه‌چی ایفا می‌کرد.
عمارت فرنگی
عمارت فرنگی سریالی تاریخی به کارگردانی محمدرضا ورزی و تهیه کنندگی علی لدنی محصول سال ۱۳۸۸ است که در ۱۵ قسمت پخش گردید. خط اصلی داستان سریال عمارت فرنگی، اتفاقات دوران به قدرت رسیدن و سلطنت رضاشاه را از سال ۱۲۹۶ تا ۱۳۲۰ روایت می‌کند.
گیله وا
اخیراً بهروز شعیبی بازیگر و کارگردان سینما و تلویزیون ایران در سریال «گیله‌وا» نقش میرزاکوچک‌خان را بازی خواهد کرد اما موضوع داستان این سریال تشریح زندگی این قهرمان ملی نیست. گیله‌وا در تلاش است با نگاهی عاطفی به زندگی مردم شمال ایران در بستر اتفاقات تاریخی سال 1297 بپردازد و روایتگر سبک زندگی و روابط اجتماعی و عاطفی مردم ایران و بخصوص مردم خطه گیلان در 100 سال گذشته باشد.
نظر شما