به مناسبت هفتهی کتاب و کتابخوانی قصد داریم به میزان سرانهی مطالعه، نگاهی تحلیلی انداخته و راهکارها و برنامههایی که میتواند این آمار را بالا ببرد مورد بررسی قرار دهیم.
چرا هفتهی کتاب و کتابخوانی؟
اگر کلی نگاه کنیم، این مناسبتها (از هر مدلی که باشند) همگی یک پیام دارند و پیام این است که به یک چیز که در حال فراموشی است یا فراموش شده، اشاره میکنند. بیشتر این مناسبها، تلاش برای حفظ (یا وانمود کردن به حفظ) چیزی هستند که حفظ کردنشان بیشتر به مومیایی کردنشان میماند.
چیزی که وجود دارد و در زندگی ما جاریست، بعید به نظر میرسد که نیازی به بزرگداشت، نکوداشت و برگزاری روز و هفته داشته باشد. روز کتاب و کتابخوانی هم، چنین فکری را منتقل میکند.
به هر حال روز ۲۴ آبان ماه به نام کتاب و کتابخوانی نام گذاری شده، و فرصتی است تا بیشتر و بهتر به ارزش کتاب و کتابخوانی بپردازیم.
سرانهی مطالعه در ایران چقدر است؟
اختلاف زیاد میان آمارها و تعاریفی که از میزان و نوع مطالعه وجود دارد، امکان اعتماد به هر یک از آمارهای ارائه شده را کاهش داده است. با این همه، بهرغم اختلاف زیاد میان آمارها، بعضی از آنها را میتوان نزدیکتر به واقعیت دانست. در میان این عدد و رقمهایی که تاکنون ارائه شده، ۱۳ دقیقه، بیشترین فراوانی را در میان این آمارها دارد و میتوان به عنوان یک آمار موقت از آن استفاده برد.
عامترین تعریف از سرانه مطالعه میانگین مدت زمان مطالعه یک نفر در یک شبانهروز است. در این حالت میزان مطالعه همه افراد یک جامعه را با هم جمع و سپس نتیجه را بر تعداد افراد آن جامعه و تعداد روزهای در نظر گرفته شده تقسیم میکنند.
چرا سرانهی مطالعه پایین است؟
ایران با سرانهی مطالعه ۱۳ دقیقه در روز، رتبهی مناسبی در دنیا ندارد. در یک مصاحبهی مردمی، بیشتر مردم، عواملی مانند نبود کتاب خوب در بازار، گران بودن کتاب چاپی، بالا رفتن گرفتاریها، عدم فرهنگسازی و کمکاری نهادها را از دلایل پایین بودن این آمار میدانستند.
هرچند که دل مشغولیهای مردم و گرفتاریهایشان زیاد شده، اما نمیتوان آن را دلیلی برای پایین بودن میزان مطالعه دانست چرا که در همین زمان میزان استفاده از شبکههای اجتماعی بالاتر رفته است.
از اصلیترین دلیلها میتوان، به هزینهی بالای کتاب، احساس عدم وجود نیاز به مطالعه در جامعه، عدم آموزش و فرهنگسازی و همچنین علاقه تاریخی ایرانیان به ادبیات شفاهی (نقالیها و شاهنامهخوانیها) اشاره کرد.
کتاب صوتی میتواند راه نجات باشد؟
از مزیتهای کتاب صوتی نسبت به کتابهای چاپی این است که از نظر قیمت، بسیار پایینتر از کتابهای چاپی هستند و هر جایی میتوان به آنها گوش داد. جالب میشود اگر بتوانیم زمانی که در ترافیک میمانیم را محاسبه و نیز حساب کنیم چند ساعت میتوانیم در این زمان مطالعه کنیم.
کتابهای صوتی را گویندگان حرفهای و نام آشنا روایت میکنند. و همراه با موسیقی زمینه، کتاب را به یک اثر نمایشی تبدیل میکنند که ما را یاد نقالیهای قدیمی میاندازد با این تفاوت که با تکنولوژی و زندگی پر مشغلهی امروزی همسو است و میتواند تمامی زمانهای مرده را پر ثمره کند.
نوار اولین شرکتی است که در زمینهی تولید و فروش کتاب صوتی به شکل حرفهای در ایران شروع به فعالیت کرده و بیش از ۲۰۰۰ کتاب صوتی در دستهبندیهای آن موجود است. این شرکت آمار جالب و قابل تاملی دارد که اشاره به آن خالی از لطف نیست.
این شرکت توانسته در طی سه سال بیش از ۶ میلیون ساعت کتاب صوتی بفروشد و با کمی محاسبه، مشخص میشود که این عدد چیزی در حدود ۶۸۵ سال شنیدن کتاب میشود! که آمار بسیار ارزشمندی است و نشان میدهد که کتاب صوتی به دلیل انعطافپذیری بالا و قابلیت شنیدن در هر مکان، جذابیت و قیمت پایینتر نسبت به نسخههای چاپی، میتواند یکی از گزینههای مناسب برای بالا بردن سرانهی مطالعهی کشور باشد.
شما میتوانید با نصب اپلیکیشن نوار یا از طریق وبسایت نوار، به دنیایی از کتاب صوتی دسترسی داشته و از شنیدن کتاب لذت ببرید.
نظر شما