هدی هاشمی
خبرنگار
سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ، یونسکو در گزارش نظارت بر آموزش جهانی سال 2018 خود نوشت: تعداد کودکان آواره و مهاجری که محصل هستند از سال 2000 میلادی ۲۶ درصد افزایش داشته و به حدود ۱۸ میلیون نفر رسیده است. حدود نیمی از افرادی که از روی اجبار در سراسر جهان آواره و بیخانمان شدهاند زیر ۱۸ سال هستند و اغلب دسترسی آنها به سیستمهای آموزش عمومی کشورهایی که به آنها پناهنده شدهاند، بسیار کم و محدود است. سازمان ملل از کشورها خواست تا تلاشهای خود را برای ادغام تعداد رو به رشد کودکان آواره و مهاجر سراسر جهان در سیستمهای آموزشیشان افزایش دهند. موضوعی که البته مورد توجه آموزش و پرورش ایران هم بوده است. 2 ماهی از آغاز سال تحصیلی جدید میگذرد و در این مدت آنطور که آمار آموزش و پرورش میگوید 450 هزار نفر دانشآموز اتباع بیگانه در مدارس کشور درس میخوانند که از این تعداد 90 درصد آنها دانشآموزان افغان هستند. درست قبل از سال تحصیلی بود که وزیر آموزش و پرورش در حساب کاربری خودش نوشت: «سال گذشته با پویش «ازمهرجا نمانند» به استقبال ۴۵۳ هزار دانشآموز افغانستانی، پاکستانی رفتیم. امسال نیز تلاش شد تا هیچ دانشآموزی از مهر جانماند. اگر کودکی را میشناسید که به هر دلیلی هنوز به مدرسه نمیرود؛ به ما اطلاع دهید.» سید محمد بطحایی از همه فعالان اجتماعی، سمنها و شهروندان خواست تا به وزارت آموزش و پرورش ما کمک کنند تا کودکی از تحصیل جا نماند. همین موضوع موجب شد تا امسال نزدیک به 5 هزار دانشآموز بدون برگه هویتی در مدارس کشور ثبتنام کنند. موضوعی که مدیر انجمن حمایت از کودکان و زنان پناهنده هم به آن اشاره میکند و میگوید: در سال اول تحصیلی (95_ 96) حدود 25 هزار دانشآموز و در سال دوم حدود 175 هزار نفر و در سال سوم به 450 هزار نفر رسیده است و در بسیاری از استانها دانشآموزان بدون برگه هویت هم در مدارس ثبتنام شدند و فکر میکنم این روند امیدوارکننده است.» فاطمه اشرفی البته دستور رهبر معظم انقلاب را در این باره بسیار تأثیرگذار میداند، دستوری که بر اساس آن تأکید شده بود، هیچ کودک افغانستانی، حتی مهاجرینی که بهصورت غیرقانونی و بیمدرک در ایران حضور دارند، نباید از تحصیل بازبمانند و همه آنها باید در مدارس ایرانی ثبتنام شوند.
چهارصدو پنجاه هزار دانش آموز اتباع بیگانه داریم
معاون ابتدایی وزیر آموزش و پرورش هم در این باره به خبرنگار «ایران» میگوید: بعد از این دستور وزارت آموزش و پرورش تمام تلاش خود را داشت تا کودکان افغان در مدارس تحصیل کنند. ما به تمام مناطق و شهرستانها این موضوع را ابلاغ کردیم که اگر دانشآموز اتباع بیگانه آمد و کارت هویت هم نداشت آن دانشآموز ثبتنام شود. بر این اساس حدود 450 هزار دانشآموز اتباع بیگانه در کشور تحصیل میکنند و امسال به جمعیت دانشآموزی اتباع بیگانه 11 درصد اضافه شده است که حدود 90 درصد آنها افغانستانی هستند.
رضوان حکیمزاده با اشاره به اینکه امسال 5 هزار دانشآموز بدون برگه هویتی در مدارس کشور ثبتنام کردهاند اظهار میکند: ما به تمام مدیران مدارس ابلاغ کردهایم که کودکان اتباع بیگانه رایگان در مدارس ثبتنام شوند البته ثبتنام این کودکان به دو بخش تقسیم میشود؛ کودکانی که اقامت قانونی دارند و کودکانی که اقامت قانونی ندارند. در نهایت همه کودکانی که فاقد اوراق هویتی هستند نیز به فرمانداریها مراجعه کردند و کارت حمایت تحصیلی دریافت کردند.
وی تأکید میکند: مسئولان وزارت آموزش و پرورش تمام تلاششان را میکنند تا هیچ گونه فرقی بین کودکان ایرانی با سایر اتباع غیرایرانی وجود نداشته باشد. به همین منظور یادداشت تفاهمی میان مسئولان آموزش و پرورش ایران و افغانستان انجام شده است. ما معتقدیم تعامل آموزش و پرورش و مبادلات علمی و آموزشی دو کشور، زمینه همکاریهای استراتژیک پایدار را به وجود خواهد آورد و در این زمینه، حق تعلیم و تربیت کودکان و شادابی و نشاط آنان به دور از جنگ است.
حکیمزاده در پاسخ به این سؤال که مهمترین عامل ترک تحصیل کودکان افغان، تحقیر در مدارس است برای این موضوع آیا وزارتخانه برنامهای دارد اظهار میکند: موضوع تفاوت فرهنگی بین دانشآموزان ایرانی و دانشآموزان افغان بسیار است بنابراین با همکاری مرکز امور بینالملل اولین همایش چند فرهنگی با محوریت کودکان مهاجر را اجرا میکنیم. در این همایش میخواهیم بگوییم که اگر دانشآموز اتباع بیگانه به مدرسه آمد نباید احساس تبعیض کند و نگاه همه افراد در مدرسه باید عاری از تبعیض باشد.
وی تأکید میکند: سرانه دانشآموز در کشور در مناطق مختلف متفاوت است و ما سرانه دانشآموزان افغان را هم همچون دانشآموزان ایرانی پرداخت میکنیم و در این باره یک ریال هم از مجامع بین الملل دریافت نکردهایم و حتی برای دانشآموزان افغان یک مدرسه اختصاصی راهاندازی کردهایم.
سرانه دانشآموزان ایرانی و غیرایرانی در مدارس یکسان است
رئیس کمیته آموزش و پرورش کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس میگوید: آموزش و پرورش تفاوتی میان دانشآموزان ایرانی و غیرایرانی قائل نیست و سرانه آنها یکسان است. آموزش و پرورش در ایران برای جذب و سوادآموزی دانشآموزان خانوادههای مهاجر و پناهنده کم نگذاشته است؛ به گونهای که ایران در این حوزه بالاتر از میانگین جهانی قرار دارد.
محمد بیرانوندی با اشاره به سرانه دانشآموزان اتباع در ایران اظهار میکند: به اتباع و غیراتباع، سرانه دانشآموزی یکسان داده میشود که این میزان در سال تحصیلی گذشته حدود یک میلیون و 750 هزار تومان بود ولی مقرر شد افزایش پیدا کند. عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس ادامه میدهد: در موضوع پوشش تحصیلی یا فراهم کردن شرایط برای آموزش و تعلیم و تربیت دانشآموزان دیگر کشورها در ایران، بخش اندکی از آن به آموزش و پرورش برمیگردد ولی قسمت اعظم آن در اختیار دیگر ارکان جامعه و مقامهای سیاسی منطقه یا شهر همچون استاندار، شهردار، بخشدار و غیره است. بخشی که به آموزش و پرورش برمیگردد پوشش تحصیلی است؛ یعنی در نقاط و اماکنی که ممکن است این اتباع حضور داشته باشند، امکانات تحصیل فراهم کند و البته او در بسیاری موارد سهم خود را ایفا و تسهیلات لازم را فراهم کرده است.
وی درباره ترس برخی خانوادههای اتباع از شناسایی شدن و پرهیز از ثبتنام فرزندان خود در مدارس، میگوید: آموزش و پرورش آنچه لازم بوده انجام داده است؛ هیچگاه به آموزش و پرورش با نگاه امنیتی نگریسته نشده و بنا نیست اسرار مردم در آنجا فاش شود.
نظر شما