از امروز (۲۴ آبان) هفته کتاب و کتابخوانی در سراسر کشور آغاز میشود، هفتهای که امسال با شعار «حال خوش خواندن»، برگزار میشود، اما آنچه که آمار و ارقام میگویند، نشاندهنده حال نهچندان خوب کتابخوانی در ایران است، یکی از پیشنهادهای جدید برای بالا بردن سرانه مطالعه در کشور، ارائه یارانه کتاب است که از سوی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس مطرح شده است.
امسال مراسم هفته کتاب به میزبانی شهر کاشان برگزار میشود. به همین منظور روز گذشته محسن جوادی، معاون فرهنگی وزارت ارشاد، با حضور در مدرسهای در کاشان زنگ آغاز هفته کتاب را با عنوان «زنگ دانایی» به صدا درآورد.
۴۰ شهر برای کتاب جشن میگیرند
امسال به مناسبت همزمانی برگزاری هفته کتاب با جشنهای چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، مراسم ویژهای در ۴۰ شهر برگزار خواهد شد. ابراهیم حیدری، مدیر کل دفتر مطالعات و برنامهریزی فرهنگی و کتابخوانی وزارت ارشاد، درباره جزئیات برگزاری این ۴۰ جشن میگوید: ۴۰ جشن کتاب در ۳۰ شهر مرکز استان و ۱۰ جشن در شهرهای فعال حوزه کتاب برگزار میشود. در این برنامه اعضای باشگاه کتابخوانی به همراه مهمانان باشگاه در یک روز خاص در یک میدان، خیابان یا مکان معینی گرد هم میآیند و با پرچمهای خود که نماد استانهایشان است راهپیمایی میکنند و به تبلیغ کتاب میپردازند. هر باشگاه کتابخوانی نیز با رژه کتاب در سطح شهر یک فضای فرهنگی بزرگ ایجاد میکند و برای کتاب جشن گرفته میشود.
حیدری میافزاید: از دیگر برنامهها میتوان به حضور نویسندگان تهرانی در استانهای دیگر اشاره کرد که ضمن دیدار و سخنرانی در باشگاه کتابخوانی و جشن امضای کتاب، از مدارس و مهدکودکها بازدید کرده و با اعضای باشگاههای کتابخوانی به گفتوگو میپردازند. هماکنون ۱۱ هزار باشگاه کتابخوانی در سراسر کشور تأسیس شده که در حال فعالیت هستند و جشن کتاب مکمل همان برنامهها در سراسر کشور است.
یارانه کتاب در جیب کتاب نخوانها!
حجتالاسلام نصرالله پژمانفر، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس میگوید تهیه و تأمین کتاب باید برای افراد به سهولت انجام شود و بیشک اگر برنامه مشخصی برای این کار نداشته باشیم و مردم به راحتی نتوانند به کتاب دسترسی مناسب داشته باشند نمیتوان افزایش سرانه کتاب را در کشور محقق کرد و استفاده از کتاب حرکتی غیرضروری در جامعه تلقی خواهد شد. پژمانفر تأکید میکند: قیمت کتابها باید به گونهای باشد که خرید آن برای تمامی اقشار امکانپذیر باشد. عضو کمیسیون فرهنگی مجلس، پیشنهاد میکند: باید یارانه کتاب برای ترغیب مردم به کتاب و کتابخوانی ارائه شود، همچنین باید تدابیری اتخاذ کرد که کتابفروشیها بتوانند کتاب را به صورت امانت در اختیار مردم قرار دهند. وی همچنین خواستار گنجانده شدن زنگ مطالعه در برنامه درسی مدارس شد تا دانشآموزان به کتاب و کتابخوانی علاقهمند شوند.
یارانه کتاب از ناشر تا مشتری
پرداخت یارانه کتاب، مسئله تازهای نیست، اما پیشنهاد جدیدی برای آن ارائه شده است. پیش از این وزارت ارشاد یارانه کتاب را در اختیار ناشران قرار میداد. چند سالی است که شیوه پرداخت یارانه از کمک به ناشر، به کمک به کتابفروشیها تغییر کرده است. سه سال پیش بود که نحوه تخصیص یارانه به بخش کتاب تغییر کرد و یارانه کتاب به جای اینکه در اختیار ناشر قرار بگیرد به کتابفروشیها در قالب طرحهای حمایتی، چون عیدانه، تابستانه و پاییزه کتاب اختصاص یافت و کتابفروشیها هم برای شرکت در این طرح به سایت مراجعه کردند. امسال و در مدت اجرای طرح عیدانه کتاب ۹۷، حدود ۲۰۰ هزار شهروند از نقاط مختلف کشور با حضور در کتابفروشیهای عضو این طرح، مبلغ ۱۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان کتاب خریدند. حداقل یارانه هر کتابفروشی عضو این طرح ۲ میلیون تومان بود که گاه در بعضی از کتابفروشیها با توجه به میزان مراجعه مردم و خرید آنها، تا سقف ۳۰ میلیون تومان یارانه تزریق شد. با پیشنهاد پژمانفر باید دید نحوه تخصیص یارانه کتاب به کتابخوانها بر چه مبنایی خواهد بود و آیا در صورت تصویب چنین پیشنهادی، برای هر خانوار ایرانی به جز یارانهای که ماهانه به حساب سرپرست خانوار واریز میشود، مبلغی به عنوان یارانه کتاب نیز در نظر گرفته و واریز میشود؟
سال گذشته وزارت ارشاد در سه فصل بهار، تابستان و پاییز با اجرای طرحهای «عیدانه، تابستانه و پاییزه کتاب»، در مجموع ۶۶ میلیارد ریال یارانه خرید کتاب پرداخت کرد. اگر جمعیت ایران را ۸۰ میلیون نفر در نظر بگیریم با احتساب ۶۶ میلیارد ریال یارانه سال گذشته، حداکثر مبلغی که میتوان به صورت مستقیم به هر فرد ایرانی برای یارانه کتاب پرداخت کرد، ۸۲۵ ریال میشود. مبلغی که به نظر نمیرسد اختصاص آن تأثیری در قیمت فروش کتاب داشته باشد و مردم را برای خرید کتاب ترغیب کند.
وزیر ارشاد: هفته کتاب هفته نوآوری
در آستانه آغاز هفته کتاب، صبح دیروز سیدعباس صالحی وزیر ارشاد، در پیامی آغاز این هفته را گرامی داشت. در پیام صالحی آمده است: هفته کتاب سنتی پسندیده است که با نوآوری اهالی فرهنگ و از همه مهمتر کتابدوستی ایرانیان، قوام گرفته و ربع قرن از حیات پربرکت آن میگذرد. این دوره از هفته کتاب نیز همزمان با مناسبتی تکرارناشدنی است. جشن چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی، که گذر ۴۰ سال از یک واقعه و دوامش خود نشانی است از بلوغ و تکامل آن و کتاب، حافظه و گنجینه مکتوب تاریخ، تفکر و اندیشه انقلاب اسلامی است. وزیر ارشاد با اشاره به مشارکت بیش از ۶۰ سازمان، نهاد و صنف در برنامههای هفته کتاب، تصریح میکند: بیستوششمین دوره هفته کتاب را در هنگامهای ورق میزنیم که سیاستهای غیرانسانی امریکا و تحریمهای ناجوانمردانه، سختیهایی را برایم فراهم کرده است، اما ایرانیان آنچه را که بیش از همه در رنجها ارج نهادهاند، دانایی و مطالعه بوده است چراکه انس و همنشینی با کتاب مرهم جان است. با پشتوانه فرهنگ و اندیشه و با دیپلماسی فرهنگی از مسیر کتاب میتوان با ملتها گفتوگو کرد.
استقبال رادیو از هفته کتاب
همزمان با فرارسیدن بیست و ششمین هفته کتاب، معاونت صدای رسانه ملی، ویژهبرنامههایی برای بزرگداشت این هفته روی آنتن خواهد فرستاد. محمدصادق رحمانیان، مدیر شبکه فرهنگ رادیو، درباره این ویژهبرنامهها میگوید: شبکههای رادیویی علاوه بر برنامههای مستمر خود، ویژهبرنامههایی نیز با موضوع هفته کتاب تدارک دیدهاند. رحمانیان با بیان اینکه موضوعات متنوع و مختلفی در عرصه کتاب و کتابخوانی برای علاقهمندان گوناگون رادیو تهیه شده است، معرفی کتاب در حوزه هنر و ادبیات انقلاب، بهرهبرداری از کتابهای صوتی، جایگاه کتاب در فرهنگ مردم، مروری بر ۴۰ سال نشر کتاب، بررسی آسیبهای موجود در صنعت نشر، گفتوگو با کتابداران برجسته ایران، کتاب و کتابخوانی و مالکیت فکری در ایران، مدرسه با محور کتابهای آموزشی و تربیتی، کتاب و تأثیر آن در حوزههای اجتماعی و سواد رسانهای، معرفی روستاها و شهرهای دوستدار کتاب، باغ کتاب، تأسیس و ارزیابی وضعیت موجود و معرفی کتابهایی که از سوی مقام معظم رهبری تقریظ شده است را از جمله برنامههای رادیو برای هفته کتاب عنوان کرد. بیست و ششمین هفته کتاب از امروز بیست و چهارم آبان تا اول آذر با شعار «حال خوش خواندن» در سراسر کشور برگزار میشود.
نظر شما