«برخی جراحیهای زیبایی نوظهور، مثل گوش الاغی یا چشم گربهای شامل مجازات حبس و شلاق خواهد شد». حسن نوروزی، سخنگوی کمیسیون قضایی مجلس در گفتوگو با خانه ملت این موضوع را مطرح کرده و جریمه را با استناد به ماده 638 قانون مجازات اسلامی شامل دو ماه حبس و 74 ضربه شلاق میداند.
این نماینده مجلس در مورد مجازاتشوندگان این اعمال جراحی میگوید: انجام این نوع عملها مصداق ماده 638 قانون مجازات اسلامی بوده و اقدامی مجرمانه است و چنین تغییراتی که در جسم انسان انجام شده و باعث تحریف در جامعه میشود، ممنوع است. قطعاً هم فردی که تقاضای انجام اینگونه عملهای جراحی مجرمانه را دارد و هم پزشکی که راه را برای تحقق این عملها تسهیل کرده و اسباب ارتکاب جرم را فراهم میکند، مجازات خواهند شد.
**اشتیاق فراوان برای زیبایی
این روزها شاهد انواع و اقسام کارها برای تغییر ظاهر و تبدیل شدن به فرم دلخواه هستیم. در حالی که ایران در آمار عمل بینی یکی از بالاترین رتبهها را به خود اختصاص داده است و میزان مصرف مواد آرایشی در ایران به نسبت سایر کشورها در سطح بسیار بالاتری قرار دارد، بهتازگی با انواع خاصی از عملها مواجه شدهایم که هدفی غیر از زیبایی دارد. جلب توجه از مسیر ظاهر، تنها هدفی است که برای این نوع عملها میتوان در نظر گرفت.
**سهم رسانهها در مشروعیت بخشی به جراحی زیبایی و لوازم آرایشی
معیارهای متفاوتی برای زیبایی در بین انسانها وجود دارد. هر فردی با توجه به جهانبینی خود و نگاهی که به بدن خود دارد، معیارهایی را برای زیبایی و زندگی خود در نظر میگیرد. همین تفاوت در بین انسانها موجب بروز اشکال مختلف و ظاهرهای متفاوت میشود. اما تمایل به ایجاد تغییر در بدن برای تبدیل شدن به گونه معیار تحت تأثیر برخی عوامل افزایش مییابد.
رسانهها بهصورت عام و در شکل کنونی آن یعنی فضای مجازی و رسانههای رسمی در شکلگیری بدبینی افراد به بدن خود و افزایش تمایل به عمل جراحی مؤثرند. وقتی معیار انتخاب افراد برای حضور در رسانههای تصویری زیبایی ظاهری ولو با انجام تغییرات حاصل از عمل جراحی است، افراد این نوع تغییرات را مشروع محسوب میکنند و تمایلشان برای انجام این عملها بیشتر میشود. نام بردن از سلبریتیهایی که بهویژه با جراحی بینی سعی در زیبا نشان دادن خود داشتهاند کار سختی نیست.
از طرفی، در سالهای اخیر گسترش اینترنت و افزایش دسترسی افراد به مدلها و نمونههای جدید موجب بروز برخی تمایلات در جامعه بهویژه در بین زنان شده است. وقتی رسانههای رسمی سلیقههای عمومی را نمایندگی نمیکنند افراد به رسانههای غیررسمی که آزادی عمل و انتخاب بیشتری به آنها میدهند، روی میآورند. در فضای مجازی هم در کنار نمونههای مثبت، نمونههای منفی وجود دارد و این امکان برای افراد وجود دارد که نمونه مثبت را انتخاب نکند.
**هزینهای بالا برای زیبایی مبهم
اینگونه اعمال جراحی زیبایی و یا حتی لوازم آرایشی، هزینههای گزافی را برای افراد به همراه دارند. این هزینهها معمولاً حاصل کار سخت با درآمد متوسط و یا حتی پایین است، ولی افراد به دلیل جوّ اجتماعیای که در آن زندگی میکنند، حاضر میشوند تا این هزینه را بپردازند و بهنوعی از اعتماد به نفس که حالتی کاذب نیز دارد دست پیدا کنند. فردی که بینی خود را عمل کرده است، بعد از عمل، جایگاه اجتماعی بهتری را برای خود متصور میشود و گمان میکند نگاههای بد از او دور شده است.
در راستای همین عملها نیز افراد بسیاری آسیب دیدهاند که متأسفانه این نمونهها به دلیل در اولویت نبودن و یا پرداخت غیرحرفهای رسانهها به آنها مورد توجه قرار نگرفتهاند. مثلاً اگر صداوسیما بخواهد رویکردی آسیبشناسانه به این حوزه داشته باشد، پیش از هر چیز، فضایی سیاه و یأسآلود را ترسیم میکند و این در حالی است که فیلم و سریالی پیش یا پس از این برنامه پخش کرده است که معیار انتخاب بازیگران در آنها زیبایی حاصل از اعمال جراحی و یا آرایشهای گرانقیمت بوده است.
**راه برخورد چیست؟
متأسفانه برخی مسئولان تا به این حوزهها میرسند زبان زور و تهدید را بهکار میگیرند و میخواهند با مجازات و جریمه با چنین آسیبهای اجتماعیای برخورد کنند. اولین و سریعترین راهحل در ذهن برای هر پدیدهای که آسیب اجتماعی محسوب میشود زندان، شلاق، جریمه نقدی و... اعلام میشود، در حالی که خیلی پیش از این میشود با چنین آسیبهایی برخورد کرد.
به نظر میرسد نگاههای آسیبشناسانه به این حوزهها در بین سیاستگذاران نادیده انگاشته میشود و برای تصمیمگیری به نتایج برخوردهای مشابه با آسیبهای اجتماعی توجهی نمیشود. امروز کدام مقام مسئولی میتواند از موفقیت گشت ارشاد در برخورد با حجاب صحبت کند؟ آیا کسی میتواند بگوید که به دلیل برخوردهای سلبی و شدید با معتادان، بساط اعتیاد برچیده شده است؟
نشان دادن زشتی برخی پدیدهها و آگاهسازی جامعه در مورد عواقب آنها به پژوهشهای کیفی و اظهار نظر اساتید دانشگاه نیاز دارد. رسانهها نیز نقش مهمی در فرهنگسازی برای این حوزه دارند، اما همانگونه که نقد به کنکور از رسانهای که مُبلّغ آن است شنیده نمیشود، نقد به این رفتارها و فرهنگسازی در مورد آنها نیز در رسانهای که خود مصرفکننده این خدمات است، مؤثر نیست.
یادداشت از مهدی نجفیخواه
**اداره کل اخبار چندرسانهای**ایرناپلاس**
از بینی خوکی تا گوش الاغی و چشم گربهای؛ برخورد قضایی چارهساز است؟
تهران- ایرناپلاس- برخی اعمال جراحی زیبایی غیرمتعارف مانند گوش الاغی و چشم گربهای چند وقتی است که در جامعه ظهور کرده است. برخی از برخورد قضایی با متقاضیان و پزشکانی که این عملها را انجام میدهد خبر دادهاند. پرسش اینجاست «آیا زبان زور و تهدید راهکار مقابله با چنین پدیدهها و آسیبهای اجتماعی است؟».
صاحبخبر -
نظر شما