صاحب‌خبر - باتوجه به اینکه دولت آمریکا در دومین مرحله از اعمال تحریم‌ها علیه ایران بار دیگر بخشی از تحریم‌های متوقف شده را از سر گرفت، «جواد حیران نیا» و «فاطمه محمدی»، خبرنگاران مهر گفتگوئی را با «کلسی داونپورت» مدیر بخش خلع سلاح انجمن کنترل سلاح آمریکا، تنظیم کرده‌اند که در ادامه می‌خوانید. * پرسش: همانطور که قبلا اعلام شد، ایالات متحده آمریکا همه تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران را بازگرداند. آیا شما فکر می‌کنید که این تحریم‌ها در راستای منافع ملی ایالات متحده آمریکا در بلند مدت است؟ تصمیم ترامپ برای نقض قرارداد هسته‌ای با ایران و تحریم مجدد آن فقط واشنگتن را منزوی می‌کند، اعتبار ایالات متحده را تضعیف می‌کند و اجرای تحریم‌ها خطراتی را برای این کشور ایجاد می‌کند. این یک ضربه جدی دیگر به دولت در حال حاضر کم اعتبار ترامپ در مورد مسائل مربوط به منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای است. با اعمال مجدد تحریم‌ها، علی رغم پایبندی ایران به برجام و برخلاف خواسته‌های متحدان کلیدی ایالات متحده آمریکا که از این موافقتنامه حمایت می‌کنند، دولت ترامپ آینده این توافق را بدون بیان طرحی واقعی برای جایگزینی آن در معرض خطر قرار می‌دهد. رویکرد تحریم محور ترامپ، هنگامی که با یک رمپ دیپلماتیک واقعی و قابل اعتماد جفت می‌شود مؤثر است و برنامه دولت ترامپ برای مذاکره «توافق بهتر» با ایران هیچ یک از این دو نیست. بنابراین این حرکت بی پروای اعمال مجدد تحریم‌ها فقط امنیت ایالات متحده آمریکا و اهداف عدم گسترش سلاح‌های هسته‌ای را در معرض خطر قرار می‌دهد. به همین دلیل برجام برای سیاستگذاران ایالات متحده آمریکا که از آن حمایت می‌کنند مهم است و آنها بر ارزش غیرمستقیم توافق تأکید می‌کنند و مسیر را برای ایالات متحده آمریکا باز نگه می‌دارد تا در آینده به این توافق بازگردد. ایران ممکن است تمایل بیشتری به ماندن در برجام داشته باشد - حتی بدون سود پیش بینی شده اقتصادی - اکثر طرفداران این توافق در ایالات متحده آمریکا از بازگشت آمریکا به برجام در دوره بعدی ریاست جمهوری خبر دهند. * پرسش: ایالات متحده آمریکا هشت کشور رابه طور موقت از تحریم واردات نفت از ایران معاف کرد. آیا شما فکر می‌کنید این کشورها می‌توانند منابع دیگری را جایگزین نفت ایران کنند؟ پیش بینی اینکه بازار نفت در 180 روز آینده - زمانی که آمریکا باید مجددا علیه ایران مجازات اعمال کند- چگونه خواهد بود، سخت است. واضح است که بازار تا 5 نوامبر نمی‌تواند کاهش کامل صادرات نفت ایران - هدف اصلی دولت ترامپ- را حل کند. بدون تردید، طی 180 روز آینده، دولت ترامپ فشار را بر دولت‌هائی که از قانون کاهش بیشتر خرید نفت از ایران چشم پوشی می‌کنند، افزایش می‌دهد. اما این دوره فرصتی نیز به طرفداران برجام می‌دهد تا گزینه‌های اضافی را برای حفظ خرید قانونی نفت از ایران که توسط برجام مجاز است دنبال کنند. * پرسش: «استیو منوچین» وزیر خزانه داری آمریکا اعلام کرده است که واشنگتن می‌خواهد شبکه سوئیفت را به اشخاصی که توسط تحریم‌های ایران تحت تأثیر قرار می‌گیرند قطع کند و هشدار داد که در غیر این صورت ممکن است سوئیفت نیز تحریم شود. آیا ایالات متحده می‌تواند این کار را انجام دهد؟ دولت ترامپ می‌تواند سوئیفت را به عنوان بخشی از تلاش خود برای افزایش فشار بر ایران هدف قرار دهد. اما پیگیری تحریم‌های سوئیفت می‌تواند پیامدهای منفی برای ایالات متحده داشته باشد و دولت ترامپ باید قبل از رفتن به این مسیر با دقت در مورد این اثرات درازمدت فکر کند. در حال حاضر تعدادی ازدولت‌ها تحریم‌های خارج از قلمرو ایالات متحده آمریکا را به عنوان نقض حاکمیت خود می‌بینند و برجام بیشتر این ناامیدی را تشدید می‌کند. این واقعیت ممکن است دولتها را تحریک کند تا مکانیسم‌های دائمی جایگزینی را دنبال کنند که سیستم مالی ایالات متحده را دور بزند. اگر ایالات متحده آمریکا قصد داشته باشد سودمندی تحریم‌ها در دراز مدت را حفظ کند و تحریم‌ها یک ابزار مهم حکمرانی باشند- وقتی به عنوان بخشی از یک استراتژی بزرگتر با اهداف واقع بینانه مورد استفاده قرار می‌گیرند- باید با دقت بنگرد که چگونه هدف قرار دادن سوئیفت ممکن است توانائی ایالات متحده برای موفقیت تحریم‌ها در آینده را تضعیف کند. * پرسش: اگر ایران نتواند نفت خود را صادر کند و نتواند با سوئیفت کار کند، پس مفهوم برجام برای ایران چیست؟ منظورم این است که اگر ایالات متحده بتواند اراده خود را بر این دو موضوع کلیدی برای ایران تحمیل کند، آیا منطقی است ایران در برجام بماند؟ وظایف اتحادیه اروپا، روسیه و چین در خصوص حفظ این دو فاکتور چیست؟ طرفهای باقیمانده این توافق - اتحادیه اروپا، فرانسه، آلمان، انگلستان، چین و روسیه - بارها تعهد خود را به اجرای برجام تا زمانی که تهران همچنان به توافق پایبند باشد، نشان داده‌اند و به درستی بر مزایای عدم گسترش سلاح‌های هسته‌ای و امنیت این توافق تأکید دارند. این دولتها همچنین اقداماتی را انجام داده اند از جمله Special Purpose Vehicle مکانیسم ویژه برای ادامه همکاری اقتصادی با ایران را در نظر دارند تا منافع اقتصادی پیش بینی شده در توافق را حفظ کنند. در حالی که دولت‌ها نمی‌توانند شرکت‌ها را مجبور به تجارت با ایران کنند، اقدامات انجام شده توسط اتحادیه اروپا یک سیگنال قوی سیاسی برای حمایت از برجام ارسال می‌کند. علاوه بر این، در حالی که برجام بر لغو تحریم‌ها تأکید کرد، این توافق حاوی مزایای دیگری برای ایران است که هنوز حفظ می‌شود از جمله در پروژه‌های همکاری هسته‌ای و حذف محدودیت‌های سازمان ملل بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران. بهترین وضعیت برای ایران این است که به طور کامل به برجام پایبند باشد و با گزینه P4 + 1 برای حفظ تجارت مشروع کار کند.∎​