گروه فرهنگی: محمد کبگانی گفت: نمایش «در وقت مقرر» را از هر عنصر تئاتری تهی کردیم.
نمایش «در وقت مقرر» به نویسندگی و کارگردانی محمدرضا کبگانی به عنوان یکی از آثار نمایشی دومین رپرتوار عصر تجربه از 25 مهرماه ساعت 19 در تئاتر مستقل تهران روی صحنه است و اجراگران این اثر، سارا زینلی، اسماعیل خزائی و رضا عموزاد هستند. این اثر نمایشی پیش از این در جشنواره تئاتر تجربه نیز اجرا شده است.
محمدرضا کبگانی درباره موضوع و مضمون نمایش «در وقت مقرر» گفت: این نمایش داستان یک عکاس ورزشی به نام کارل ایونز است که برای عکاسی از مسابقه تیم لیورپول و ناتینگهام فارست که در نیمه نهایی جام حذفی 1989 انگلیس برگزار میشود، به ورزشگاه هیلزبورو شهر شفیلد میرود. داور سوت بازی را به صدا در میآورد اما اتفاقی میافتد که بازی نیمه تمام رها میشود...
او ضمن اشاره به اینکه سال 94 شروع به نگارش این نمایشنامه کردم و فرآیند آن حدود دو سال به طول انجامید، خاطرنشان کرد: من بواسطه علاقه وافری که به فوتبال، به خصوص فوتبال باشگاههای اروپا دارم با واقعه هیلزبورو آشنا بودم. این واقعه در سال 1989 اتفاق افتاد و 96 نفر از هوادارهای لیورپول در ورزشگاه هیلزبورو شهر شفیلد کشته و هفتصد نفر نیز مصدوم شدند. بر این اساس تصمیم گرفتم که مبنای کارم را این اتفاق قرار دهم.
این کارگردان تئاتر در ادامه افزود: اما با خودم گفتم که اگر مادر شخصیت داستان، ایرانی باشد و پدرش از یک کشور دیگر و اصطلاحا مهاجرزاده باشد، چه اتفاقهای همزمانی در همان سال در کشورهای مادری و پدریاش میتواند در سرنوشت شخصیت اصلی تاثیرگذار باشد؟
کبگانی درخصوص روند شکلگیری و تمرینات این نمایش عنوان کرد: از همان ابتدا، تمرینات ما با وضعیت نابسامان اقتصادی گره خورد و به منظور اجرا در جشنواره تئاتر تجربه، تمرینهای گروه بواسطه مشکلات اقتصادی از صفر تا صد درخانه انجام شد. همچنین تصمیم بر آن شد که از مواد آمادهای که در اختیار داریم به منظور طراحی صحنه استفاده کنیم و بواسطه شکلی که نمایشنامه به ما پیشنهاد میداد دکور حذف و صحنه از هر شی اضافی تهی شد.
او همچنین افزود: متن این نمایش برای یک بازیگر مرد نوشته شده بود اما به واسطه این که من نتوانستم بازیگر مرد مناسبی برای نقش پیدا کنم از خانم سارا زینلی که سابقه همکاری مداوم 7 ساله داریم و در همه نمایشهایم حضور داشته است، خواستم تا نقش مرد را بازی کند. او در ابتدا برای ایفای این نقش قدری واهمه داشت اما در نهایت به من اعتماد کرد. در ادامه نیز محمد مسیبی برای اجرا در جشنواره تئاتر تجربه به گروه اضافه شد و من یک شخصیت را با دو بازیگر به روی صحنه بردم.
کارگردان نمایش «خفته لای زخمی مزمن» درخصوص اجرای این نمایش در تئاتر مستقل تهران یادآور شد: در اجرای عمومی این اثر در تئاتر مستقل تهران، قدری بیشتر خطر کردم و کار را با سه بازیگر از اول ساختم. این بار اسماعیل خزائی نیز اضافه شد و یک شخصیت که رضا عموزاد نقشاش را بازی میکند از ابتدا تا انتها بیآنکه دیالوگی داشته باشد روی صحنه حضور دارد. در ادامه تصمیم گرفته شد هیچگونه طراحی نوری نداشته باشیم و تماشاگر در نور روشن نمایش را ببیند.
محمد کبگانی در ادامه صحبتهایش گفت: این ایده به دو دلیل بود؛ اول این که بازیگرها بتوانند تماشاگرها را ببیند و راحت با آنها حرف بزنند و دیگر این که تماشاگر در صورتیکه نمایش را نپسندید، بتواند سالن را ترک کند. زیرا به نظرم بسیار شرایط بدی است که تماشاگر با اختیار خود وارد سالن میشود اما به اجبار شرایط حقنه شده توسط گروه نمایشی که تاریک کردن جایگاه تماشاگر است، اجازه خروج ندارد و مجبور است بعنوان مخاطب اجباری یک نمایش را علیرغم میلاش تحمل کند. ما در پی آمیزش حسی عقلانی با تماشاگر هستیم و هرگز دوست نداریم مخاطب، اجباری در تماشا و دنبال کردن نمایش داشته باشد.
او با بیان اینکه سعی کردیم نمایش «در وقت مقرر» را از هر عنصر تئاتری تهی کنیم، تصریح کرد: بازیگرها با همان لباسی که از خانه میآیند نمایش را اجرا میکنند. موسیقی درون نمایش جز در صحنه پایانی وجود ندارد. بازیگر گریم ندارد حتی خطوط جداکننده صحنه از تماشاگر را نیز حذف کردیم. اگرچه میدانستیم که تماشاگر عادت زده به این عناصر، احتمال دارد نمایش را اصطلاحا پس بزند و نپذیرد اما این خطر را پذیرفتیم.
کبگانی همچنین اظهار کرد: تماشاگر در همان ابتدا با بازیگرها وارد سالن میشود بیآنکه بداند دقیقا چه کسی میخواهد نمایش را شروع کند. چرا که بازیگر با تماشاگر وارد سالن شده است و در نور عمومی سالن در جایش قرار میگیرد و با همان نور عمومی سالن کار را ادامه میدهد و به پایان میرساند و از سالن به همراه بازیگرها بیرون میرود. تماشاگر مدام مورد خطاب بازیگرها قرار میگیرد و از او سوال پرسیده میشود تا در خواب مصنوعی حاصل از عناصر تخدیرکننده نمایش قرار نگیرد و بعنوان یک تماشاگر فعال مدام در وضعیت پرسشگری از نمایش بر میآید.
این نویسنده و کارگردان جوان در ادامه صحبتهایش خاطرنشان کرد: من چندان معتقد به جریانهای متفاوت در تئاتر کشور نیستم. از همین رو تفاوت چندانی میان تئاتر دانشجویی و دیگر تئاترها نمیبینم و موافق تئاتری هستم که از پیش فرضهای صلب و سخت تماشاگر پرسشگری کند، تئاتری که مدام سوال کند؛ تئاتر چیست و چگونه میتواند ساخته شود و وجود داشته باشد؟ این تئاتر پرسشگر است نه جوابگو. از همین رو مدام خطر میکند و ترکیبهای ناشناخته و غریب را در هم میآمیزد بیآنکه یقینی در درستی آن داشته باشد. تئاتری که سعی میکند، پژوهش میکند و در کنار پژوهش، مدام در حال آزمایش کردن است. این تئاتر در پی گشودن افقهای تازه از طریق پیمودن راههای صعب العبور و ناشناخته است و همه شهامتش در به چالش کشیدن کلیشهها و ساخت آگاهی است.
محمد کبگانی در پایان ضمن اشاره به اینکه دولت حمایتاش از هنر را برداشته است، اظهار کرد: دولت دیگر مسئولیتی برای خودش قائل نیست و فقط نظارت میکند. بعید میدانم ارادهای برای تغییر این روند هم وجود داشته باشد.
دیگر عوامل نمایش «در وقت مقرر» عبارتند از: تهیه کننده: خلیل علیزاده، مجری طرح و دستیار کارگردان: فاطمه علیزاده، مشاورین کارگردان: رضا عموزاد و جواد کاوندی، مشاور رسانه ای: مریم رودبارانی، هماهنگی: سارا زینلی، گرافیست: محمدجواد تقی زاده، عکاس: محمدرضا فارابی و تیزر: رضا عموزاد.
علاقمندان به تماشای این نمایش میتوانند بلیت آن را از سایت تیوال تهیه کنند.
روایت محمد کبگانی از داستان یک عکاس ورزشی
«در وقت مقرر» از هر عنصر تئاتری تهی است
صاحبخبر -
نظر شما