گزارش خبری
زعفران؛ طلای سرخ اما برای دلالان!
نویسنده : مسعود حمیدی
صاحبخبر - سود سرشار خریدوفروش گل زعفران در فصل برداشت این محصول حتی پای چینیها را به این بازار باز کرده است و کشاورزان به دلیل نداشتن نیروی کار برای برداشت محصول، چارهای جز فروش گل زعفران به دلالان ندارند و دولت نیز هنوز تصمیم ورود به موضوع خرید توافقی زعفران از کشاورزان را ندارد. به گزارش خراسان رضوی، حدود دو هفته است که برداشت زعفران( طلای سرخ) در برخی از شهرستانهای استان آغازشده است. اما تنها عایدی که این طلای سرخ برای کشاورزان و زعفران کاران دارد، دستهای پینهبسته است. درواقع زعفران برای دلالان طلای سرخ است نه زعفران کاران. قربانی یکی از کشاورزان منطقه باخرز شهرستان تربتجام در این باره به خراسان رضوی میگوید: یک سال تمام در سرما، گرما و کمآبی چشمانتظار شکوفه دادن این محصول در فصل پاییز هستیم؛ ولی وقتی فصل برداشت میرسد بازهم مانند هرسال، نبود نظارت و خریدار ثابت برای این محصول، باعث میشود که دلالها زعفران را به کمترین قیمت ممکن از کشاورز خریداری کنند. حضور چینی ها برای خرید گل زعفران این زعفران کار میافزاید: برداشت زعفران در منطقه باخرز از 15 مهرماه آغاز شد. روزهای اول یک خریدار خارجی( چینی) بابت هر کیلو گل زعفران 200 هزار تومان به کشاورزان پرداخت میکرد و کشاورزان از این موضوع خیلی خوشحال شده بودند. این قیمت در حالی است که سال گذشته قیمت هر کیلو گل زعفران بین 30 تا 70 هزار تومان معامله میشد. قربانی ادامه می دهد: بعد از یک هفته خرید گل زعفران توسط این تاجر، دلالان با مراجعه به دستگاههای دولتی و اعتراض به این که چرا اجازه داده میشود که یک غیر ایرانی زعفران را بهصورت مستقیم از کشاورزان خریداری کند، باعث شدند امروز قیمت هر کیلو گل زعفران از 200 هزار تومان به 80 هزار تومان برسد. دلالها حتی به سود 100درصدی راضی نیستند این زعفران کار میگوید: کشاورزان راضی نیستند که محصولاتشان را به خارجیها بفروشند، اما دلالان هیچوقت به سود حتی 100 درصدی هم راضی نیستند و همیشه گل زعفران را به کمترین قیمت ممکن از کشاورز خریداری می کنند و با سودهای 300 و 400 درصدی در بازار میفروشند. قربانی میافزاید: از دولت و جهاد کشاورزی انتظار می رود در آغاز فصل برداشت زعفران زودتر اقدام به خرید این محصول از کشاورزان کنند. زیرا گل زعفران و بهطورکلی زعفران محصولی است که عمرش به ساعات بستگی دارد و این تعلل جهاد کشاورزی در خرید محصول از کشاورز تنها میدان را برای جولان دلالها بازکرده است. رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران استان نیز در گفت و گو با خراسان رضوی با تایید خرید گل زعفران توسط تجار غیر ایرانی میگوید: متأسفانه تجار چینی که درواقع باهدف سرقت دانش کشت زعفران با کشاورزان نشستوبرخاست میکنند، هفته گذشته هر کیلو گل زعفران را تا 200 هزار تومان از کشاورزان خریداری میکردند ولی هدف آنها یادگیری نحوه کشت و برداشت زعفران است. غلامرضا میری میافزاید: قیمت زعفران را عرضه و تقاضا تعیین میکند و امروز قیمت گل زعفران به کیلویی 100 هزار تومان رسیده است. درحالیکه قیمت هر کیلو گل زعفران سال گذشته حدود 50 هزار تومان بود. تبدیل دلار به 14 هزار تومان و خرید گرانتر این تاجر حوزه زعفران که خود یک زعفران کار است، میگوید: وقتی تاجر چینی دلار را در بازار آزاد به نرخ 14 هزار تومان تبدیل میکند، طبیعی است که بابت هر کیلو گل زعفران 200 هزار تومان به کشاورز پول بدهد. اما دولت به تاجر ایرانی میگوید که باید ارز را در سامانه نیما به 8 هزار تومان بفروشد. این طبیعی است که تاجر چینی از سود سرشاری که بابت تبدیل ارز خود به ریال به دست میآورد، گل زعفران را گرانتر خریداری کند. هرچند الان تاجر چینی هم منتظر است قیمت پایینتر بیاید تا خرید کند. نایبرئیس شورای ملی زعفران درباره خرید توافقی زعفران توسط تعاون روستایی میگوید: تعاون روستایی زعفران را بهصورت گل از کشاورز خریداری نمیکند. درواقع دلالها گل زعفران را از کشاورز خریداری و آن را کلاله میکنند و در بازار میفروشند. زیرا کشاورز برای کلاله کردن گل زعفران، نقدینگی لازم را به منظور استخدام کارگر ندارد. لذا چارهای جز فروش گل زعفران به دلال ندارد. 70 درصد خرید توافقی از دلالها بوده است میری میافزاید: بیش از 95 درصد گل زعفران را دلالها از کشاورزان خریداری میکنند و بیش از 70 درصد زعفرانی که جهاد کشاورزی سال گذشته به صورت توافقی خرید، از دلالها بوده است. لذا اگر دولت در نظر دارد از کشاورز حمایت کند، باید این واسطهها را حذف کند. باید مبلغی را بهعنوان پیشپرداخت در اختیار کشاورز قرار دهد تا کشاورز بتواند گل زعفران را خودش کلاله کند و سپس به جهاد کشاورزی بدون واسطه بفروشد. رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران استان گلایه خود را از جهاد کشاورزی اینگونه بیان میکند: سال گذشته دولت زعفران را بهصورت توافقی خریداری کرد ولی بعد از مدتی با سود 50 تا 100 درصد به فروش رساند. لذا این سیستم خرید توافقی نه سودی برای کشاورز دارد و نه سودی برای صادرکننده که مجبور است به قیمتهای تعیینشده از سوی جهاد کشاورزی تن دهد. فعلاً بنای خرید توافقی نداریم معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان نیز درباره خرید توافقی زعفران از کشاورزان به خراسان رضوی میگوید: در شرایط حاضر با توجه به وضعیت بازار زعفران دولت تصمیمی برای خرید توافقی این محصول ندارد. در واقع دولت زمانی به موضوع خرید توافقی ورود میکند که متوجه شود قیمتی که واسطهها برای خرید زعفران به کشاورز میپردازند، به ضرر کشاورز است. نجفقلی صالحی درباره عدم خرید گل زعفران از کشاورز توسط جهاد کشاورزی و حضور واسطهها در این زمینه میگوید: سال گذشته جهاد کشاورزی حتی یک کیلو زعفران را از واسطهها خریداری نکرد. خرید جهاد کشاورزی به اینصورت بود که بر اساس سطح زیر کشتی که کشاورز به کشت زعفران تخصیص داده بود و میزان برداشت برآورد شده به مدیران شهرستانی اجازه دادهشد که از خود کشاورز زعفران را خریداری کنند. وی ادامه می دهد: مبلغ محصول خریداریشده نیز بهحساب خود کشاورز واریزشد. لذا ادعای خرید 70 درصد زعفران از دلالها بههیچوجه صحت ندارد. درواقع ماسال گذشته تنها 60 تن زعفران را خریداری کردیم درحالیکه تولید زعفران استان 250 تن بوده است. معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان درباره خرید گل زعفران از کشاورز بهصورت توافقی توسط جهاد کشاورزی اظهار می کند: کشاورزی که نیروی کار ندارد محصول خود را بهواسطه ها میفروشد. از سوی دیگر کشاورز میتواند برای تأمین نقدینگی بخشی از محصول خود را در بازار بفروشد تا بتواند نیروی کار موردنیاز را برای کلاله کردن گل زعفران جذب کند. البته واسطهها جزئی از چرخه بازار هستند، اما جهاد کشاورزی بههیچوجه از واسطهها خرید نمیکند. از حضور چینیها بیاطلاعم وی درباره حضور تجار چینی در بازار خرید گل زعفران نیز میگوید: ما اطلاعی از موضوع نداریم. این که گفته میشود هدف چینیها یادگیری و انتقال شیوه کشت این محصول به کشور چین است، درست نیست ؛ زیرا هم اکنون در کشور چین زعفران کاشته میشود. اما اگر این موضوع باعث ورود ارز به داخل کشور و سود بیشتر کشاورز باشد، به نظر نمیرسد اشکالی داشته باشد. وی درباره گلایه رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران استان نیز میگوید: اگر خرید زعفران از جهاد کشاورزی برای صادرکننده سودی نداشت، این کار را انجام نمیدادند.∎
نظر شما