پرسش: آداب تلاوت قرآن در کلام معصومین چیست؟
پاسخ: پیامبر گرامی (ص) فرمودند: «خانه‌های خود را با تلاوت قرآن نورانی کنید.» ۱
قرائت قرآن، آدابی دارد که به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:
الف) مسواک زدن که پیامبر (ص) بر آن دستور داده است؛ ۲
ب) وضو و طهارت داشتن هنگام تلاوت قرآن؛ ۳
ج) پناه بردن به خداوند پیش از قرائت قرآن: قرآن کریم می‌فرماید: «وقتی قرآن می‌خوانی، از [شر]شیطان رانده شده به خداوند پناه ببر.» (نحل، ۹۸)
د) قرائت از روی قرآن که پیامبر (ص) فرمود: «قرائت قرآن از روی مصحف بهترین اعمال امت من است.» ۴
هـ) قرائت قرآن با صدای خوش که خاتم پیامبران (ص) فرمود: «هر چیزی زیوری دارد و زیور قرآن، صوت نیکو است.» ۵
و) قرائت قرآن همراه با خشوع: قرآن می‌فرماید: «آیا وقت آن نرسیده است که دل‌های مؤمنان در برابر ذکر خدا و آنچه از حق نازل شده، خاشع گردد؟» (حدید، ۱۶)
ز) قرائت همراه با حزن و با حالت اندوه: پیامبر خدا (ص) فرمود: «براستی قرآن همراه با حزن نازل شده است؛ بنابراین، هنگامی که قرآن می‌خوانید گریه کنید و اگر گریه نکردید، حالت گریه به خود بگیرید.» ۶
ح) تلاوت قرآن همراه با ترتیل: قرآن می‌فرماید: «و رتل القرءان ترتیلاً؛ (مزمل، ۴) قرآن را با دقت و تأنی بخوان.»
ی) یعنی قاری قرآن تنها به خواندن الفاظ، بدون توجه به معانی آن، اکتفا نکند؛ بلکه همراه با قرائت آن در معانی قرآن اندیشه کند. از آیاتش پند گیرد؛ چنان که امیرمؤمنان علی (ع) در وصف پرهیزکاران می‌فرماید: آنان در شب به پا خاسته و قرآن را شمرده و با تدبر تلاوت می‌کنند. جان خویش را با آن محزون می‌سازند و دوای درد خود را از آن می‌گیرند. هرگاه به آیه‌ای برسند که در آن تشویق باشد، با علاقه و امید به آن روی می‌آورند و روح و جانشان با شوق بسیار درآن خیره می‌شود و آن را همواره «نصب العین» خود می‌سازند، و هرگاه به آیه‌ای برخورد کنند که در آن بیم باشد، گوش‌های دل خود را برای شنیدن آن باز می‌کنند و صدا‌های ناله و برخورد زبانه‌های آتش در گوششان طنین انداز است ۷.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ.۱ کافی، محمد بن یعقوب کلینی، ج. ۲، ص. ۵۷۴، باب ۴۶۱، حدیث ۱، نشر دارالتعارف، بیروت.
۲- بحارالانوار، ج. ۸۹، ص.۲۱۳،
۳- ر. ک: بحارالانوار، ج. ۸۹، ص. ۲۱۰، حدیث.۲،
۴- بحارالانوار، ج. ۸۹، ص.۲۰۲،
۵- کافی، ج. ۲، ص.۶۱۵،
۶-جامع الاخبار، ص. ۵۷- بحارالانوار، ج. ۹۲، ص. ۲۱۰ و.۲۱۶،
۷- نهج البلاغه، خطبه ۱۹۳- معجم المفهرس، ص. ۱۲، نشر مؤسسه امیرالمؤمنین (ع).