نجفی‌راد که یکی از تدوین‌گران برجسته فیلم‌های مستند هم به‌شمار می‌رود، ساخت تیزرها و آنونس‌های تبلیغاتی آثار مطرح و پرمخاطبی را در کارنامه خود دارد؛ از جمله «زندگی خصوصی آقا و خانم میم»، «بدون تاریخ بدون امضا»، «آن‌سوی ابرها»، «مصادره»، «هزارپا»، «لس‌آنجلس تهران» و... . این تدوین‌گر هم‌اکنون در حال ساخت تیزر فیلم‌های «بمب» به کارگردانی پیمان معادی و «سال دوم دانشکده من» به کارگردانی صدرعاملی است.

**امتداد تبلیغات و تاثیرگذاری‌اش در موفقیت یک اثر سینمایی

ایرناپلاس: تیزرهای تبلیغاتی آثار سینمایی را در حال حاضر چگونه ارزیابی می‌کنید؟

نجفی‌راد: تبلیغات در شناساندن فیلم و کنجکاو کردن بیننده‌ها برای دیدن آثار سینمایی تأثیر زیادی دارد. در هر صورت، اولین وظیفه‌اش معرفی فیلم است. در کشور ما و در سال‌های گذشته خیلی به مقوله تبلیغات توجه نمی‌شد. اما چند سالی است که پخش‌کننده‌ها و تهیه‌کننده‌ها متوجه شده‌اند که تبلیغات چه تأثیری می‌تواند برای فروش آثارشان داشته باشد. البته شبکه‌های مجازی هم خیلی مؤثر بوده‌اند، به سبب اینکه به تبلیغات جدی‌تر نگاه می‌شود. اگر تبلیغات دقیق و درست انجام شود، حتی اگر اثر هم متوسط باشد، اما می‌تواند در روند فروش روزهای نخستین اکرانش تأثیر مثبت بگذارد. این اتفاق درنهایت موجب می‌شود معرفی و تبلیغ این فیلم دهان‌به‌دهان بچرخد. درواقع امتداد تبلیغات می‌تواند در موفقیت یک اثر در اکران تأثیر بگذارد.

**آنونس یک بحث تخصصی و متفاوت با تیزر است

ایرناپلاس: سازندگان تیزر و آنونس‌های تبلیغاتی در کشور ما تا چه اندازه آموزش دیده‌اند؟

نجفی‌راد: در هر صورت شرایط الان خیلی متفاوت شده است. گروه‌های خوبی در حال فعالیت در این زمینه هستند. من برای این‌که آنونس کار کنم شخصاً چندین سال تحقیق کرده‌ام که اصلاً استانداردهای آنونس، تریلر و تیزر در تمام دنیا چگونه است. اصولاً افرادی که کار می‌کنند خیلی‌هایشان این مقوله‌ها را به‌صورت دقیق نمی‌شناسند، یا به این فکر می‌کنند که آنونس تکه‌های فیلم است که در کنار هم قرار می‌گیرد و با یک ریتم جذابی مثلاً پخش می‌شود. ولی آنونس یک بحث تخصصی و متفاوت است چه به لحاظ درامی که در آن وجود دارد و چه به لحاظ صداگذاری، صدا و موسیقی. من چند سالی برای یادگیری این مباحث از اینترنت تحقیق کردم که مقوله آنونس چیست و چه تفاوتی با تیزر دارد؟ چون کلاس یا کارگاهی برای آموزش آنونس و تریلر وجود ندارد. این‌ها به‌صورت زمان‌بندی تقسیم می‌شوند. پخش تیزر به تلویزیون برمی‌گردد و زمان‌های پایین‌تر که از 15 ثانیه شروع می‌شود. استاندارد تلویزیون خودمان 25 تا 30 ثانیه است، اما آنونس و تریلر رسمی فیلم که معمولاً در دنیا دو سه اثر کار می‌شود که بین دو تا دو دقیقه و 30 ثانیه است، در جاهای کمی هم تا سه دقیقه هم طول می‌کشد. ولی استانداردش بین دو تا دو دقیقه و 15 ثانیه است.

**فضای بازتر تبلیغات در شبکه‌های اجتماعی

ایرناپلاس: با توجه به گسترش شبکه‌های اجتماعی، اثرگذاری پخش تیزرهای تبلیغاتی را در فضای مجازی بیشتر می‌دانید یا تلویزیون؟

نجفی‌راد: به نظر من شبکه‌های مجازی به چند دلیل تأثیرگذارتر هستند. اصولاً تلویزیون یک قواعد و استانداردهایی دارد که ممکن است اجازه پخش یکسری از موارد را نداشته باشد. اما فضا در شبکه‌های اجتماعی بازتر است و تنوع کارهایی که در فضای مجازی انجام می‌شود، بیشتر است. مثلاً شما در نظر بگیرید در تلویزیون یک تیزر که تنها پخش تعدادی به آن داده می‌شود، اما در فضای مجازی اگر شما استاندارد جهانی‌اش را تا اندازه‌ای بشناسی و بتوانی خلاقیت داشته باشی، می‌توان خیلی کارهای متنوع و متفاوتی انجام داد. اصولاً در صفحه‌های متفاوت چه سینمایی چه غیرسینمایی که مخاطبان خود را دارد، می‌توانند ببینند و به تماشای فیلم ترغیب شوند.

**تیزرهای تبلیغاتی کشور ما با استانداردهای جهانی فاصله بسیار دارد

ایرناپلاس: تیزرها و آنونس‌های ما چقدر تا سطح استاندارد جهانی فاصله دارد؟ فکر می‌کنید که اصلاً با یکدیگر قابل قیاس هستند؟

نجفی‌راد: با یکدیگر اصلاً قابل‌ مقایسه نیستند. در آمریکا و اروپا استانداردی برای تیزر وجود دارد که تا حدودی با هم تفاوت دارند، اگر بخواهیم تخصصی‌تر نگاه کنیم. به‌رغم تجربه‌ای که از خواندن این مقالات دارم که شاید تجربه خیلی قابل استنادی نباشد، اما تلاش می‌کنم به این صورت کار کنم و سعی بسیاری هم می‌کنم که به استانداردهای جهانی نزدیک باشم. در هالیوود و سینمای آمریکا خیلی به سمت موسیقی و جذابیتی که باید ایجاد کنند، می‌روند که این در سینما و یا تیزرهای اروپایی تا حدودی کمتر است. مسئله دیگری که هم در اروپا و هم در آمریکا وجود دارد این است که خیلی راحت یک مقدار از داستان فیلم را برای ما تعریف می‌کنند. یعنی حداقل مقدمه را برای ما روایت می‌کند. البته خیلی از تهیه‌کننده‌های کشور خودمان از این مسئله می‌ترسند. یعنی فکر می‌کنند که ممکن است جایی از فیلم لو داده شود. اما در سینمای اروپا، آمریکا و در هالیوود تیزر به شما دروغ نمی‌گوید، یعنی در سینمای آمریکا و اروپا این یک جرم است. شما می‌توانی جذابیت ایجاد کنی ولی اجازه دروغ گفتن نداری. مقدمه فیلم را به یک شکل جذاب عنوان می‌کنی و بعد یک سری اطلاعات کلی از فیلم می‌دهی و بعد با یک فرم موسیقیایی تیزر را تمام می‌کنی. بیننده کنجکاو می‌شود که این تیزر چیست و برای رفتن به سینما انگیزه پیدا می‌کند.

**پخش‌کننده‌ها در فروش فیلم‌ها مؤثرند

ایرناپلاس: تهیه‌کنندگان در ساخت تیزرهای تبلیغاتی آثار سینمایی با کیفیت تا چه اندازه می‌توانند تأثیرگذار باشند؟

نجفی‌راد: تهیه‌کننده‌ها متوجه شده‌اند که تبلیغات نسبت به گذشته تا چه اندازه برای فروش فیلم مهم است. در گذشته یک الی دو تیزر که با پرداخت دستمزدهای پایین هم همراه بود، ساخته می‌شد که فکر می‌کردند کافی است. اما الان خیلی متفاوت است. با توجه به شبکه‌های اجتماعی و تنوعی که به‌وجود آمده، خیلی از تهیه‌کننده‌ها برای تبلیغات هزینه می‌کنند و اهمیت قائل می‌شوند. یک مسئله دیگر هم وجود دارد که بحث پخش‌کننده‌هاست. وقتی فیلم به مرحله اکران می‌رسد جدا از وظیفه‌ای که تهیه‌کننده دارد، پخش‌کننده هم خیلی مؤثر است. یعنی پخش‌کننده علاوه‌ بر گرفتن سینماها و اتفاقات دیگر، باید انرژی‌اش را روی بحث تبلیغات بگذارد؛ این خیلی مهم است.

**تیمی که تیزر می‌سازد

ایرناپلاس: تا چه اندازه فعالیت سازندگان تیزر در قالب گروهی می‌تواند به پیشرفت این حرفه در سینمای ما کمک کند؟

نجفی‌راد: در حال حاضر خود من عضو یک تیمی با عنوان «لوتوس» هستم. تیمی که تبلیغات «مغزهای کوچک زنگ‌زده» برعهده اوست که البته در این گروه وظیفه من بحث آنونس و تیزر است و افراد دیگر هم بخش پوستر و گرافیک و موشن گرافیک را انجام می‌دهند. موشن گرافیک مقوله تازه‌ای است که یکی دو سال است باب شده است. قبلاً هم بود است، اما الان با توجه به اینکه شبکه‌های اجتماعی به‌وجود آمده، موشن گرافیک می‌تواند روی روند تبلیغات و تأثیرگذاری روی مخاطب و مردم تأثیر بگذارد. اصلاً تیزر، آنونس و تریلر باید گروهی ساخته شود. ساخت تیزر فیلم «زندگی خصوصی آقا و خانم میم» را که چند سال پیش کار کرده‌ام و کاندیدای جشنواره فجر هم شد، به‌تنهایی انجام دادم. اما با گذشت زمان به این نتیجه رسیدیم که این کار یک نفره نیست. قطعاً باید یک تیم قدرتمند باشد که هدایت کند. درواقع این یک اتفاق فکری است که می‌تواند الگو و جهت درستی را در تبلیغات آغاز کنیم و ادامه دهیم.

**نبود تخصص مهم‌ترین ضعف تیزرهای تبلیغاتی

ایرناپلاس: مهم‌ترین و بزرگ‌ترین ضعف تیزرهای تبلیغاتی سینمایی را درچه عاملی می‌دانید؟

نجفی‌راد: مهم‌ترین ضعف نبود تخصص در تبلیغات است. برای مثال خود من برای آموختن آنونس و تیزر خیلی جستجو کردم. اما هیچ آموزش و یا ورکشاپی برای آنونس و تیزر وجود نداشت، یا شاید هم اصلاً متخصصی وجود ندارد. من هم که جذب شرایط شدم و در حال حاضر در این حوزه کار می‌کنم به‌خاطر علاقه شخصی‌ام بوده است. چون من تدوینگر و فیلمساز هستم، که یکی از علاقه هایم بحث آنونس و تریلر بوده است. تحقیق کردم و شرایطی به‌وجود آمد که بتوانم کار کنم. اما گرافیک یا پوستر کار کردن مقوله‌ای است که تدریس می‌شود.

**نماینده اسکار نزدیک‌ترین به سطح جهانی

ایرناپلاس: فکر می‌کنید کدام یک از آثارتان به استاندارد جهانی نزدیک‌تر باشد؟

نجفی‌راد: فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا» در میان کارهایی که انجام داده‌ام، احساس می‌کنم به استاندارد جهانی نزدیک‌تر باشد. تیزر، آنونس و تریلر اصلی «بدون تاریخ بدون امضاء» را می‌توان جزو اثر تکامل‌یافته‌ای در این حوزه برشمرد و چه به‌لحاظ درام در آنونس، صدا، موسیقی و فرم یکی از استانداردترین کارهایی است که به استاندارد بین‌المللی هم نزدیک است.

گفت‌وگو از هنگامه ملکی
**اداره کل اخبار چندرسانه‌ای**ایرناپلاس**